$ ५४ ¥ x

चः, fe : A (च ¥ % ‘ non A WORK ON JAINA PHILQSOPR¥= ` ~ ` oo

at ET ^

BY

HARIBHADRA

WITH THE COMMENTARY OF MUNICANDRA ¢

EDITED BY

LUIGI SUALI

PARTLY REVISED AND SHEN THROUGH THE PRESS BY

OCHINTAHARAN CHAKRAVARTI

FRS. ८-

Work Number

Issue Number 220 1489” Fascicle ¢ -- 2. New Series

(Concluding fascicles

WY

CALCUTTA: Printed at the Baptist Miesion Press

blished ‘by the Royal Asiatic Sosiety of Bengal, 1, Park Street!’ 1940 ४," 1 a!

ws

(~)

Mice Rq.3/4 | `

NOTICE

0 ——e————eeS<_o3$u$e_ ~~~

BIBLIOTHECA INDICA PUBLISHED BY | THE ROYAL ASIATIC SOCIETY OF BE

Tae Bihfiotheca Indica isa collection of works belongi: treating of Oviental 'iteratures and contains original text as well as translations into English, and also bibliograph tionaries, grammars, and studies.

The publication was started in 1849, and consists 01 and a New Serics. The New Series was begun in 1860, an running.

The issues in the series consisted originally of fascic! or 100 pages print, though occasionally numbers were i dottble, triple or larger bulk, and in a few cases even enti were published under a single issue number. Of late y single issues ate made as much as possible to constitute ¢ volumes. Several different warks are always simultane progress. [ach issue bears a consecutive issue numbe Old Series consists of 265 issues; in the New Series, till . Ist, 1940, inclusive, 1,534 issues have been published. 1,799 issues represent 258 different works; these worl represent the following literatures :—

Sanskrit, Prakrit. Rajasthani, Kashmiri, Hindi. Tibetan.

Arabic, Persian.

Several works published are partly or wholly sold ou are still incomplete and in progress. .A few works, thougl plete have been discontinued.

ba

Two price-lists concerning the Bibliotheca Indica ६.3 a

_and may be had on application. One १९६८०५8 the Ind 96 other the Islamic works published in the series. Th are geriodically revised.

“The standard sizes of the Bibliotheca Indica are :—

Demy (or small) octavo. Roval for large) octavo.

BIBLIOTHECA INDICA Work No. 220

eR ep gE ES

DHARMABINDU

SANSKRIT TEXT AND COMMENTARY

NOTICE

ee: anette een 2 gt a Cc Re a जिय ~

BIBLIOTHECA INDICA

PUBLISHED BY | THE ROYAL ASIATIC SOCIETY OF BENGAL

THE Bibfiotheca Indica 18* 8, collection of works belonging to or treating of Osiental 'iteratures and contains original text editions as well as translations into English, and also bibliographies, dic- tionaries, grammars, and studies,

The publication was started in 1849, and consists of an Old and a New Series. ‘The New Series was begun in 1860, and is still running. `

The issues in the series consisted originally of fascicles of 96 or 100 pages print, though occasionally numbers were issued of; dottble, triple or larger bulk, and in a few cases even entire works: were published under a single issue number. Of late years the single issues ate made as much as possible to constitute complete volumes. Several different werks are always simultaneously in progress. ach issue bears a consecutive issue number. The Old Series consists of 265 issues; in the New Series, till January Ist, 1940, inclusive, 1,534 issues have been published. These 1,799 issues represent 258 different works; these works again represent the following literatures :—

Sanskrit, Prakrit. Rajasthani, Kashmiri, Hindi. Tibetan. .

Arabic, Persian.

Several works published are partly or wholly sold out, a are still incomplete and in progress. A few works, though incom plete have been discontinued. ।

+.

4

Two price-lists concerning the Bibliotheca Indica 2-2 available and may be had on application. One describes the Indian and ie other the Islamic works published in the series. These lis¢ ate geriodically revised.

The standard sizes of the Bibliotheca Indica are —

Demv (or small) octavo.

BIBLIOTHECA INDICA Work No. 220

DHARMABINDU

SANSKRIT TEXT AND COMMENTARY

DHARMABINDU

A WORK ON JAINA SHILOSOPHY

\

BY HARIBHADRA WITH ‘THE COMMENTARY OF MUNICANDRA EDITED BY

LUIGI SUALI

“”~

PARTLY REVISED AND SEEN THROUGH TUE PRESS BY

CHINTAHARAN CHAKRAVARTI

PRINTED AT THE BAPTIST MISSION PRESS

PUBLISHED BY THE ROYAL ASIATIC SOCIETY OF BENGAL

>

CALCUTTA 1940

15११८

PREFACE

Dr. Luigi Suali of Bologna (Italy) who edited the Saddarasana Samucceya of Haribhadrasuri for the Society in the Bibliotheca Indica Series was entrusted in 1908 with the work of editing the Dharmabindu of the same author with Municandra’s commentary. The Sanskrit text of the entire Work prepared by Dr. Suali was received by the Society from him and the first fascicle comprising pp. 1-80 was printed in 1912. During the following eight years no further progress was made, but in 1921 the work was resumed and pages 113-160 were senv to the press and Dr. Suali corrected them up to the stage of page-proof.

. There was a hiatus again in the progress of the work for which no apparent reason can be assigned. In 1939 when the re- organization of the work of the Society was taken im hand and publication of all works that were lying incomplete, was under- taken—all efforts to get in touch with Dr. Suali having failed— Prof. Chintaharan Chakravarti was entrusted by the Council with the task of seeing thé materials left by Dr. Suali through the press and bringing the leag delayed work to completion. ,

In the absence of the Sanskrit text, published for the first time by Dr. Suali in the (iornala della Societa,Asiatica Itahana with Italian translation (Vol. 21, pp. 223 .), 11 was not possible to check the press copy left by Dr. Suali with the printed Sanskrit text and ascertain how it was prepared. From the footnotes where variants have been recorded, it appears that Dr. Suali’s text was made from four different MSS. though no details are available as regards the latter. Prof. Chakravarti has, however, been able to compare the text, now printed, with a MS. of the work in the possession of the Society, and a printed edition receutly published from Ahmedabad. Jn addition, he has given a short introduction, a table of contents and a list of

‘important words occurring in the work.

It is hoped that the work, which is an important docuthent of Jaina philosophy now published in a completed form after thirty years from the time of its inception, and unhappily not fully seen through the press by the distinguished editor, will, nevertheless, serve to satisfy a keenly-felt want of students of Indian and specially of Jaina philosophy and doctrine of life.

B.S. Guna, General Secretary, = 1, PARK STREET, ” Royal Asiatic Society of Bengal. December 1%, 1940.

$ +,

INTRODUCTION

The Dharmabindu of Haribhadra is an important Jaina word on thewales of life of both the layman and the ascetic. Incident- ally it gives the Jaina’ view of the swmmim bonam of life

The work appears to have been published for the first time with ane Italian translation by Dr. Suali,§ the editor of the present work, in the pages of the Giornala della Societa Asiatica Itahana (Vol. 21, pp. 223 ff.).2 Though the present edition was undertaken as far back as the year 908 and one [पिरद was issued in 1912, the complete edition with ghe commentary of Municandra now published, cannot lay claim to its being piblished for the first time in this country, as an edition in the orthodox stvle in what is called (6/0 form (with loose leaves) from Ahmedabad (inadvertently referred to as Surat in the footnotes of, pages 236 and 237) was published in 1024. The Ahmedabad edition does not refer to the already published fascicle of the Bibliotheca Indiea edition or to any manuscripts on which the edition is based. [t has three indices :—-

(1) List of the stitras ‘arranyed serially (2) List of the stitras arranged alphabetically ` (2) Abphabetical list of verses quoted. if the.commentary

e

The present edition is based on five manuscripts, of which no details are known, collated by Dr. Sualt (indicated as A,B, C, D, and P) and one manuscript belonging to the Roval Asiatic Society of Bengal 3 (indicated as R) and collated by the under. signed who also compared the Ahmedabad edition for the portion of the work published under his supervision

It is of interest to note that very few important variant were noticed either in the manuscript or the Ahmedabad edition

EE RP ee > eee

1 Dr. Suali, it appears, made a special study of the works of Haribhadra and edited and translated a number of them (Winternitz=— History of Indian Literature, Calcutta University, Vol [[, pp. 583-4).

2 Unfortunately, the Giornale was not avaiable in Caleutta. Neither was it possible to get a copy from abroad, So the. text published in. it could not be consulted and compared for the cone lang part of the preaent edition so through the press by me

This MS (No. 3054 of the Government. collection) 18 of country-made paper written in Devanagari characters and complete in 94 Folia (10 % 44 inch@g). It is written fecatly and correctly, though there are occasional omissions (corrected in the goargin) and transpositions. The ori’ sale owner of the MS. was one Pandit Dayacanda whose name is record@d at

the end ( । पौ । zarwameqe” |) ` ( vu )

111 INTRODUCTION

It is also curious that none of the MSS. seems to contain the name of the author. .

It is to be mentioned that the present editiod differs from the Ahmedapad one in the numbering of and reckoning of, the extent of the individual stitras. The latter does not count as stitras the verses occurring at the beginning and end of each cao mter and theyesre distinguished from the stifras by a separate numbering. Also the word if? occurring at the end of cath stitra is taken In Jt to be a part of the sutra itself while in the present edition if bas been systematically separated from the sttras. The same remark applies to introductory words like tathd. Attention has been drawn to two instances of the latter type in the footnotes on pages 236 and 237,

A. egards auxiliary mftatters a list of contents and a glossary of pecuhar terms uscd in the stitras have been added.

CHINTAHARAN CHAKRAVARTI. BETHUNE COLLEGE, CALCUTTA. December 19, 1940.

7

CONTENTS

विषयखचो

प्रथमोऽध्यायः विषयः प्रतिज्ञा धमखरूपम्‌ धर्म॑भेदो "प्रर दहस्यधम॑भेदो RAPHE Usa सद्‌गादम्थाकरगफलम्‌ THIS IGA

दितौयोऽध्यायः

AAI SUIT अपाचनिन्द ,,

सद्धमेटेग्रनाक्रमः

उपसद्ारः

ठतोयोऽध्यायः

सद्ध मेशवगणफलम्‌ सद्धम प्रदान विधिप्रतिज्ञा सम्यगदप्रानफलम्‌ सम्यगदग्रनोपाय सम्यगदप्रानखरूपम्‌ . . । सम्यगदग्रंनमुद्धो अगाव्रतादिदानम्‌ WUAATERASTY i गणव्रतचर्यस्वरूपम्‌ , oe * शिक्चापद चतुष्वस्वरूपम्‌ अनतिचचारपालनम्‌ .. `

( ०1 )

x CONTENTS

विषयः

अतिचाम्खरूपम्‌ सम्धगदृष्टरतचाराः प्रथमाणत्रतातिचाराः दितौयाणत्रतःतिचाराः हतो या पात्रता तिचाराः यलतुथाणत्रत्मतिचाराः पञचमागात्रतातिचाराः प्रथमगुणव्रतातिचाराः eal यगुणत्रतातिचाराः | तो यगुणत्रतातिचाराः प्रथमग्त्तापद्‌ातिचाराः दिनौर्यणत्तापदाततिचार)ः टतो या ware faa: धतुथशित्तापद्‌ातिचाराः विपरोषग्रषम्यधमखरूपम्‌ अतिन्तारसम्भावना अतिचार्जयोपारः विष्ितानुष्ाननिमित्तम्‌ तिग्रोषग्रट हस्यम चया aquay

चतूर्योऽध्यायः

र हस्यघ्मपालनफलम्‌ यतिघमंवगंनप्रतिन्ना यलिलच्तगम्‌ प्रत्रज्यादहलच्तगम्‌ गरुलच्तगम्‌ * - प्रतराज्यपत्राजकयोगध्यमाव्ररभेदः , '

वायुमतम्‌ „ + 7

aren किमतम्‌

व्याममनतम्‌ . ध =

TASHA

विषयः

नारदमतम्‌ . .'

वसुभतम्‌

त्तोरकदम्बकमतम्‌

विश्चमतम

सुरगररमतम्‌

सिदधसेनमतम्‌

"स्वम तष्या पनम्‌ . . yasgrerafaty: उपसद्ारः

यतित्वस्य दुष्करत्वम्‌ यतिधमेस्य देविध्यम्‌ सापेच्तयतिधमखरूपम्‌ निरपेच्तयतिधमंखरूपम्‌ यतिधमेफलम्‌

& ® 2

यतिघर्माधिकारविचारः सापेत्तयतिधर्माधिकास निस्पेच्तयतिधर्मांधिकारो उचिता्‌खानमाद्दाल्म्यम्‌ उपसष्टारः

धमेफलवगोनसूचना

£ देवि धर्मफलस्य देविध्यम्‌ च्नन्तर पलवगोनम्‌ . - परम्परापलवगोनम्‌ . .

उपसष्ारः दि क oA

CONTENTS

पञ्चमोऽध्यायः

षष्टोऽध्यायः

सप्रमोऽध्यायः

XU CONTENTS

| शष्टमोऽध्यायः

` विषयः धभाग्यासात्तौ HATA: aaa प्रखष्त्वम्‌ धर्मफलग्ेषवगेनम्‌ . सामान्यधप्नफलम्‌ | भावसत्रिपातचयः तौ थेष्टत्ललचतणं YHA ° स्ट्साधारणएधमफल्लम्‌ उपम)रः

श्रो

ममः सवन्ताय |.

प्र्रमोऽध्यायः।

~~ ® शष

इएद्धन्यायव शरा यन्तोग्रतसद्तसंपदे ।

qe परे स्थितायाम्तु श्रोजिनप्रभवे नमः ॥ १॥ जयन्तु ते yaqainaa येविश्वमाग्रेव ₹इतोपतापम्‌ | चक्रे ददा ड्य यमिन्धपानप्रपन्नत्‌ङ्गा तिगभोररूपेः ॥ २॥ यन्लामानुखतिमयमयं सष्ननथित्तदचुः- विप।दिव्याञ्जनमनुसरन्‌ लमप्रएद्धावलो कः «|

सद्यः पश्यत्यमलमतिहन्मेदिनो मध्यमप्र

nana प्रवचननिधिं arcat तां watfa ie विदधामि धमेविन्दोरतिपिरलोग्धतगभंपद facet: । भव्यजनोपहृति शृते यथयावबोध विदतिसेनाम्‌ ॥ ४ ॥

प्रणम्य परमात्मानं AAAS श्रताणेवात्‌ । untae प्रवस्यामि तोयजिन्दुमिवोदपेः॥ १॥

हूति ॥ प्रणभ्य .प्रकर्घ॑ण नत्वा धन्दनस्तवनान्‌ चिन्तनादि प्रश्न, स्तकायवाक्मनोवयापारगोचरभावमुपनोय | कमित्याइ “at- मात्मानं” * अतति. सततमेवा परापरपयायान्‌ NSA AUT

2 धमविष्टुः सटेकः | | ख ° ९-

Na: | स च दिधा, परमो satay) तच.परमो यः खलं निखिशमलविलयत शो पलबधविप्ररद्न्ञानबल विलो कित लो कालो- छो जगष्न्त्चित्तसतोषकारणं एुरन्दरार्दिखन्दरसुरममृदा- हियमाणप्रा तिदायपूनो पचारः, तदनु मवसत्खभाषापरिण-

$ भिवालो विगरषापादितेककालानेकमन्चसंश्रयमंदो दापो ह: , सख-

विहार पवनप्रसर समुदा रितसमस्तमहोमण्डला ति विततद्‌रितर-

जराभिः सदा“ श्िवादिगशरन्दाभिधेथो भगवानरेन्निति a परमः। ata: । ततो ऽपरमात्मयवच्छदेन gr

aaa प्रणम्य । किमित्याद्‌ समुद्त्य'” सम्यगुद्धारस्याना- 10 विवादिरूपतयो धत्य ET te) “श्रता्णवात्‌" शरनेकमेङ्गभङ्क- " रावतेगहनादट्‌ः तिरि पलनयजानम्‌ णमालाकरुलाद्मन्दमतिपोतज- न्तजातात्यन्तदुम्तरादागमसमुद्रात्‌ “घमबिन्द वच्छमाण- man घमावयत्प्रतिपादनपरतया लमसययार्याभिधानं wa- बिन्दुनामक प्रकरण “प्रवच्ामि'" भणिष्यामि । कमिव 1; कम्मासमु ङु येत्याद “तो यविन्दूमिव” जलावयववत्‌ “उदधेः” दुग्धोदधिप्रतेजेलरागेरिति९। sa च “तोयबिन्दुभिवोद्पेः" दति बिन्दुपमेयतास्य प्रकरणस्य ॒सूचसत्तेपापेचया भणिता, श्रन्ययार्यापेक्या कपर जल विन्दोरिव कुम्भा टरजलव्यापनन्यायेन RAMANA IAAT Ufa | &% “पप्रणम्य परमात्मान

) = क ९ | १९ 1)]) °व्यवच्छ्दनेन | र 13 ०रावरतगरभगरद्धनाद्‌ °| a U bmits from FAT fafa down {५ ‘@aife | ५ ‰

दे | प्रयमोऽध्यायः।

दूत्यनेन विघ्नापोरडेतुशास्रम्‌लमङ्गलमुक्र, परमात्मप्रणामस्य सकलाद्ुगलकलापममूलो नमल कलेन भावमङ्गलल्रात्‌ | “धर्म fag ,प्रवच्छामि इत्यनेन तलभिधेयं धमलेश्रस्याचारिः धास्यमानलात्‌ | अभिधानाभिधेयलचणञ् मामथ्यांत्छबन्धः, यतो धर्मविन्द्रिदाभिधेय ददं च प्रकरणं वचनरूपोपपन्न- मभिधानमिति। प्रयोजनं च प्रकरकत्‌रनन्तर FTA, श्रोतुश्च प्रकरणाधिगमः। aot तु दयोरपि afm, ow लानुष्ठानस्य निर्वाणेकफलत्वादिति ““घमविन्दुं प्रवच्छामि"' दव्यक्तम्‌ । श्रय uaa इहेतुखष्टपं फलं च विभफिषुः फल- प्रधानाः प्रारम्भा मतिमतां भवन्तोति फलमेवादौ तदनु हेतु ्द्धिभणएनद्वारेण AEG चोपदगरंयन्निदं भोकद्यमा |

धनदो धनाथिनां प्रोक्तः कामिनां सवेकामदः“ ध्म TATA पारंपयेण साधकः ॥ २ ॥ वचनाद्यदनुष्ठानमविरुद्वादयथोदितम्‌ | मे्यादिभावसंयुकतं age इति कौत्येते ॥ ३।

धनं धान्यचेचवास्ुदिपद चतुष्यदभेटभिन्नं हिर ण्छसुवण- मणिमौक्िकश्र्खःश्रिलाप्रवालादिभेदं च धश्चपतिधनद्धिभति-

स्पधि तीर्योपयोगफलं ददाति प्रयच्छति यः स तथा । घना-.

चिना धनमन्तरेण went न किंचिदिति" बृद्या धनविष- घा तिरेकस्हावतम्‌ । प्रोक्षः गास्तेषु निरूपितः । “ua

pone er

॥ धर्मबिन्दुः Acta | [a द-

qa” दत्यत्तरेण' योगः । तया कामिनां कामाभिलाषवतां ्राकिनाम्‌ । काम्यन्त दति कामा मनोदराश्रक्तिष्टप्ररतयः पर साह्वाद दायिनः परिणामसुन्दराः शब्द्‌ रूपर सगन्धस्य शरं लक्षणा दृन्दरियार्या;। ततः मवे च ते कामाश्च सवेकामास्तान्ददा- ; तौति सर्वकामदः । दत्यमभ्यद्यफलतया धममभिघायस नि.अयमफललेनादइ | “UA Wa” नापरं किचित्‌ | Wisse उच्छिद्यन्ते जालिजरामरणादयो दोषा ्रस्मिन्नित्यपवगा ata, तस्य पारपर्ेणाविरतमम्यग्दृष्टिगुणस्थानाद्यारो इणः

sata सुदेवतल्मन्‌ख्यल्ादिखरूपेण वा साधकः Baws lo eq पटस्य स्वयं परिणामिकारणभावमुपगम्य faaaa इति - उच्यत दति वचनम।गमम्तसप्मात्‌ † वचनमनुटत्येत्यथेः । यदि त्यद्यायनिरूपितविगरेषानुष्टानमिदलो कपरलो कातपेच्छ Sata देययोरथंयो रि रैव Wea वच्छमाणलचणयो हानो पाद्‌नलक्षणा gafafefa agar) “tfa Waa’ wenta योगः, 15 कद्‌ शादचनारित्यादः cafaagiq” निरिंच्छम(णलच्तणेषु कषच्छेदतापेष्वविघटमानात्‌ | तच्चाविरद्ध वचनं जौनप्रणौत- मेद निमित्तप्रणद्धः। वचनस्य fe वक्रा निमित्तमन्तरङ्ग, तस्य स रा गदेषमो इपारतम्त्यमप्रए eat वतितयवचनप्रटत्तः, न चषा- प्रद्भिजिनेर भस्वति, जिनल्विरोधात्‌ । जयति रागदेषमो-

~~. +~ ~ भ ० "क weeieiytatierere >~ >+ ee = ee ee । कनन किक क र — क 1 re i re ee “चार उक आमो चवाकनीवणयो eye

९ CU omits. न्‌ P क}दृग्वच० | g Pome |

2 | प्रथमोऽध्यायः ५

स्वरूपानन्तरद्गान्‌ः रिप्रमिति जिन इति शब्दार्थानुपपृन्तः | पवनद्‌ नादि शन्दवदन्वयेतया चास्याभ्यपगमाक्निमित्त्टद्धि- भावात "जिनप्रणणै तम विड वचनं, यतः कारणखद्ूपानुविधायि काय ; तन्न दुष्टकारणारग्धं॑कायमदृष्टं भवतुमरति निम्ब- बोजादिवेचेयष्टिरिलि, Raa कार णव्यवस्थोपरमप्रसङ्गात्‌ । : | aq यदृच्छाप्रणयनप्रटत्तेषु तोर्यान्तरोयेषु रागादिम-<पि घृणा चरो त्किर एव्यवदा रेण कानदित्किं चिद्वि मपि वचनसुप- लभ्यते मार्गानुसारिवृद्धौ वा प्राणिनि ककित्तिदपि जिन- gaa, तन्प्रललान्तस्य । न च वक्तव्यम्‌ । तेद्येपौ रुषेयं वचनमविर ढं भविव्यति ` कुतः । यतस्तस्यापौरुषेयते खशूप- 10 लाभस्याप्यभावः | तयाडि। उक्रिवंचनं, पुरूषव्यापारानुगत " रूपमस्य, पुरुषक्रियायाम्ताल्वोष्टादिव्यापाररूपाया श्रभाषे कथ वचनं भवितुमर्हति । किं च। एतद पौरुषेयं न क्रचिद्रचनसुर्ध- लभ्यते, उपलम्भे sages पिश्राचाद व॑क्तराण ङः निद तेमनम्‌ | तेन तद्धा षितं स्यात्‌ । ततः कथं तम्मादपि. मनखिनां सुनि- 1: खिता snafu: प्रद्धयत इति। ATMA धमं इत्याह '"ययोदित' यया येन प्रकारेण - कालाद्याराघनानुसाररूपे- 'णोदित प्रतिपादितम्‌ | तचरेवाविर्द्धे वचने, श्रन्ययाप्रटृन्तो तु तद षितवम्नेवा पद्यते, न तु धर्मः, यथो क्रम्‌ । तत्का से arg नियमा न्द्रुषौ चेति यो जडः । ` श्रागमायं तसु तत एव प्रवतते ॥ इति ॥

ष -- +

DP = een ० | ५, २ DP RET ° |

7 धमेबिन्दः सटौकः । | ख २-

पुनरपि कौदृग मित्या “मेश्यादिनावसयुकष" मेश्यादयो

मचौ प्रमो दकरूणा माध्यखण्छलच्षणा' ये भावा चरन्त करणएपरि-

लामाः, तत्यर्वकाश्चः बाद्यचेष्टाविगरेषाः सत्वएुणाधिनक्किष्ण-

aratfaaay, a: wan ममिलित, मच्यादभावाना निःखरय-

; साभ्यदयफलघमकल्दद्रममूललन श्रास््ान्तरेषु प्रतिपादनात्‌ |

तदे. विधमनुषटानं धमे ईति द्‌ गे तिपतन्नन्तजातधार णात्खर्गा-

दिसुगतौ ware धमे दत्येव॑ूपलेन कौत्यंते शन्ते सकला-

कल्पितभावकल्पयया कलया कन्पनकुश्रलेः सुधौभिरिति। दद

च्‌ विर्दवचनादनुष्टानमिह धमे उच्यते, उपचारात्‌ | यथा

10 AYR पाद्रोगः। WAU प्रद्भानुषानजन्या कमंमलाप-

गमलचणा सम्यग्द्शेनादि निर्वाणएबोजलाभफला stagfeta धमः | |

` श्रयामुमेत्र wa मेदतः प्रमेदतश्च बिभरिषुरार्‌ |

सो ऽयमनुष्ठादभेदाददिविधो शदस्थधर्मो यति- ; YAR ४ ॥

. इति ॥ स यः पूवं प्रवक्रमिष्टः । श्रयं सल्लादेव इदि ` विवत॑मानतया प्रत्यत्तोऽनुष्टादमेदा दर्मानुष्ठायक पुरुष विगरेषादि - faut दिप्रकारोे wa: तं प्रकारा्ैव दशयति “ग्टहस्यधस् afauay” दति । ze तिष्ठतौति ग्दस्थः, तस्य धमा

20 नित्यनेभित्तिकानुष्ठानरूपः । यः .खल देरमात्रारामः सम्य-

we 0 gee

९1 नकाररय्‌ „ |

द्‌ ] प्रथमोऽध्यायः

जिद्यानौलामेन टष्णासरित्तरणाय योगाय सततमेव यतते स यतिः, तस्य धमा गुवेन्तासिता agfaasararfaanrfe- व॑च््यमाएकच्णः |

तच चं । zeae ऽपि दिविधः सामान्यतो विशेषतश्च ॥५॥

रति ॥ गस्यधमा suman: कि पुनः मामान्यतो धमं दत्यपिश्रन्दाथंः। दिविघो fae: 1 रे विध्यमेव दशयति, मामान्यतो नाम सवंशष्टमाधारणानुष्टानरूपः । विषतो विशेषेण सम्यग्द्भेनानुव्रतादिप्रतिपत्तिरूपः । चकार उक्र समुच्चय दति ॥

ततां मेदं श्रास्तछत्छयमेवध्यायपरिषमा यावह्ाव- यन्ना |

तच सामान्यतो VEYA: कृलक्रमागतमनिन्दयं विभवाद्यपेक्षया न्यायतो ऽनुष्ठानम्‌ ॥ ६ ॥

दृति ॥ तच तयोः मामान्यविगेषरूपयो फंहस्दधरमेयो वंक सुपक्रान्तयो मेध्ये सामान्धतो ग्ददम्यधर्माऽयं चया कुलक्रमा गत्र पिदढपितामहादिपूवपुरुषपर परासेवनाद्रारेण स्वकालं यावदा यातम्‌ | “श्रनुष्ठानं' TAY योगः पुनः कणेदृशं afeare “श्रनिन्द्ं” fad तथाविधपरलोकप्रधानसाधुजनानामत्यन्तम-

qr

10

षी

6

(क) |

1

। भजक

ए चका `

धमषिण्ठुः सटोकंः | La ¢-

नाद्रण्णैयतया गदेणोयं, यथा सुरासंधानादि! ; तन्निषेधाद्‌- निन्द्यम्‌ । तया विभवा द्यापेक्तया ˆ विभवं खको यमूलघनरूप- नादि ग्रब्दात्कालचचादिसदायवलं Woy) न्यायतो wey NEA नतुलो सितकलाव्यवदारादिरूपेणासेवनोयावसर चिन्ता- राधनादिरूपेण च | श्रनृष्ठानं वाणिज्धराजसेवादिषशूपम्‌ | दृदसुक्त भवति | सवेसःघुसंमतन्यायप्रघानस्य सखविभव्टतोय- भागादिना व्वहारमारभमाणस्य राजसेवादौ च तदुचित- क्रमानुवतिनः कुलक्रमायाता निन्द्ानुष्टानस्यात्यन्तनिपुणबुद्धः | श्रत एव सवापायस्थानपरिहारवतो रहस्यस्य धम एव स्यात्‌, दौनानायाद्यपयोगयोग्यतया waa विभवस्योपाजेनं प्रतिः प्रतिबद्चित्ततल्रादिति। यच्चाद्‌ाबेवानिन्द्यानुष्ठानस्य ग्टहस्यसबशधिनो wna शस्तरकारेण निर्दैश्नमकारि, ते-ज्नापयति, निरनुष्ठानस्य निर्वादिविष्छदैन zeae सवं- प्एभक्रियोपरमप्रसङ्गादधमर एव स्यादिति । पद्यते च | वित्तौवो च्छेयंमि य fafent सियन्ति सव्वकिरियाश्रो | निरबेक्ठस्म उ जन्तो संपुषो संजमो चेव ॥ श्रय RAAT इत्युच्यते |

न्यायोपात्तं fe वित्तमुभयलोकहिताय ॥ ७ |

दति ॥ न्यायोपात्तं एद यवदहारोपाजितम्‌ । इहियेस्मात्‌ |

— rire em rN eg yey coger en ——

१९ P सुरसंनिधानादि | २. P omits |

+ 1) eres ene

< | पथमोऽध्यायः।

faa द्रव्यं निर्वाषद्ेतुः। किमित्याह “उभयल्ो कडिताय' उभ- यो रिदलोकपरलो करूपयो ाकयो हिताय Harry संपद्यते ॥ प्रनदपि कुत इत्याह |

श्रनमिश्ङ्नौयतया परिभोगादिधिना तौ

THATS ॥ & ॥

cfa i दृदान्यायप्रटत्तौ पुर्षस्य दिविधाभिग्रद्नोयता भो क्रभाग्यस्य च विभवस्य | तत्र भोक्तुः पर द्रयद्रोदकायेयमि- दयेवं दोषमंभावनलच्णा । भोग्यस्य ya: परद्रव्य मिदईमित्यमनेन भुज्यत दत्येवंूपा । ततस्तत््रतिषधेन यानभिश्रदङ्नोयता, तयोपलचितेन भोक्ता परिभोगात्‌ स्रानपानाच्छादर्नान्‌- लेपना एिभिर्मागप्रकारैरात्मना मिचस्वजनादिभिश्च*सद विभव- सापज वनात्‌ | waa भावः। न्यायेनोपाजितं = fawa yarat न केनापि कद्‌ावित्किंचदभिश्रङ्धनुते। एव चाव्या- कुलचलसः प्रशस्तपरिणएतेरिदलोके ऽपि महान्‌ सुखलाभ दति, परलोकददितलं च विधिना सत्कारादिष्ृपेण। तौयते वयसन-

afaafafuraifefa aa पविचरशुणपाच्रपुरषवगा दौोना-

£ ॥ । विं नायादिवगंश्च। aa गमनं प्रवेश उपष्टमभकतया एटृत्तिवित्तम्य तो यगमनम्‌ । तस्मात्‌ | BRIT: समुच्चये । “प्यते च धारि कस्य Ya श्रास्ान्तरे दानस्थानम्‌ | यया |

९ B प्रानभिग्रङ्कनोयतया pro omlaat तया |

¬ |) afcasanr nro wife yaw |

१० श्रम बिन्दुः सटकः | | ख <-

aa दौनादिवगे च दानं विधिवदिग्यते | पोव्यवर्गाधिरोधेन न fang Way aq ॥ waq विपक्ते बाधामाद्‌ |`

अहितायेवान्यत्‌ ॥ < ॥ $ दइति॥ afeardarfeafafanaa उभयोरपि लोक- योन ` पुनः काक्तासैयन्यायेनापि हितहेत्‌ रित्येवकाराथेः | श्रन्यक्ायो पात्त विन्तादिभिनमन्यायो पान्तं विन्तमित्ययंः ॥ कुत एतदित्याद | तदनपायत्वे' ऽपि मत्स्यादिगलादिवददिपाकदारू- ७ शत्वात्‌ ॥ १० ॥ दूति ॥० तस्थान्यायोपात्तवित्तस्यानपायत्वम विनाभिलमिति, यो ऽयंस्तस्मिन्नपि, श्रन्यायोपाजितो fe विभवो segrfe- , गिन्योपदतग्रदमिवाविरादिनाग्रमनासाद्य ae) श्रय कदा- शिद्लवतः पापान्‌बन्िनः पुण्धस्यानुभावात् विभवो याव- 15 ष्नोवमपि न विनयेत्‌ ; तथापि aaa मव्यकुर ्गपतङ्ा- दोना ये गलादयो गलगादिगानप्रदोपालोकादयो रषनारौ- द्दियलौच्छा तिरेककारिणो विषय विग्रेषाः, तददिपाके परि- णमे दारुणं; त-य AMM: AMA) अन्यचाप्वाचि। प।पेनेवायंरागान्धः पलमाभ्रो ति यत्कचित्‌ | ९ बड्ग्रामिषवत्तत्तमविनाश्य न ज्यति ।॥ दूति

— —_ te 9 क प मणिम क अ पा प Ae ee

१ DP °पायित्वे | २ DP °पायत्व० |

LR | प्रथमोऽध्यायः

नन्वेवमन्यायेन वयवहारप्रतिषेधे zeae’ fanfare

न भविव्यति; तत्कथं निर्वादव्यच्छदे धमहेतुधित्तसमाधि- लाभः स्यादित्याश्ङ्नुद |

न्याय एव द्यधाोश्युपनिषत्परेति समयर्विंदः ॥ ११॥

दति ।॥ न्याय एव न पुनरन्यायो ऽप्यस्य विभवस्यार्ि- लाभोऽयाभ्रिः |) तस्या उपरिषत्‌ । श्रत्यन्तर दस्यश्चत उपायौ युक्रायुक्रायेसायं विभागकलनकधेगशरलविकालेः स्यलमतिभिः सखभ्रायमानावम्थायामणनुपलम इति यो ss.) परा प्रष्टा दृत्येवम्‌९ । ममयविदः . सदाचाराभिधायिग्रास्त्ज्ना ब्रवते । autfe ते पठन्ति) ` faqrafaa मण्डकाः सरः पणभिवाण्डजाः | इएभकर्माणमायाज्ति faant: सवसपदः ॥ ९ । तथा | नोदन्वानयिंतामेति नवाम्भोभिने gad | Val a gaat’ vas पाचरमायान्ति पदः ॥२॥ कुत एतदेवमित्या |

ततो fe नियमतः प्रतिबन्धककमविगमः ॥ १२ ॥

° ¢ © * ~ दलि त्तो न्यायाक्छकाश्राद्ियस्मानियमतऽवभ्भावेन प्रतिबन्धकस्य परलाभोपघातजननद्वारेण भवान्तर उपान्तस्य

vt

wt

10)

1

I it area ane OD, मी a arr ed

१ (^ BEG | २ BC इव्यव | 3 B omits,

१२ धमबिन्दुः सटोकः | | He ९२-

लाभविघ्रहेतोः कमणो लाभान्तरायलक्षणस्य विगमो faarn: मपद्यते यथा मम्यक्‌ प्रयुक्ताया लङ्गनादि क्रियायाः मकाशाद्रोगस्य क्वरातिमारादेरिति)

ततोऽपि fa fagfaure |

aa

सत्यस्मिन्रायत्यामथसिदधिः ॥ १३ ॥

द्ति॥ सति" विद्यमानऽस्मिन्नान्तरे प्रतिबन्धककमतिगम ्रयत्यामागासिनि ara ऽयसिद्धिरभिलषितविभव्रनिष्यत्ति- राविभवतोौत ॥

एतदिपयये रोषमाद |

[|

॥

्रतोऽन्यथापि vent पा्ठिकोऽधैलाभो निः- संशयसत्वनथेः ॥ १४ I

दति ॥ श्रत उक्रलचणाद्यायारन्ययाणन्यायलकच्णन प्रका- रेण प्रटृत्तौ व्यव्हारलचणायां पालिको प्रेकन्तिकोऽयलाभः

कदाचित्‌ स्यात्‌ कदाचिन्नेत्ययः। निःम्ग्रयो fate a:

158 Gate | श्रनय उपघात च्रायत्यामेव । saya भवति)

श्रन्यायप्रटृत्निरेव तावदमंभविनौ राजदण्डभयादि भिर्हत्‌भिः प्रतिहतत्नात्‌ । पत्यते च

राजदष्डभयात्पराप नाचैरत्यधमो जनः | परलोकभयान्प्रध्यः स्वभावादेव चोत्तमः ।

o_o +~ "~~~ --~-- -* ---- क ~ -=* ~> ee ee ~ ~ we

------------ ee

९ |) carmamfanat |

१५ | परथमाऽध्यायः |

श्रय कञिद्‌धमाघमतामवलमभ्न्यान्यायेन प्रवतेते ; तया- वर्थमिद्धिरनेका न्तिकौ तप्था विधाग्द्धमामगौस्यपेचया कस्य- विद श्टभानुबस्िनः पुण्य विेषस्योद यव ग्राच्छान्‌, श्रन्यया पुन- नति। यश्चान्यः सोरग्यभारो, भ्रन्यायप्रटृत्तिवभो पात्तस्या- प्रद्धकमणो नियमेन खफलममपाद्योपरमाभावान्‌ | पद्यते च ।

अवश्यमेव WAU FA कमे WANA |

नाभुक्तं aaa कमं कन्यकरोरिग्रतेरपि॥ तया |

समानकुलश्णैलादिभिर गोचजैवंवा AAA बह-

विरूदभ्यः ॥ १५ ॥ दति ॥ ममान ae कुल पिदपितामदारिप्ूवेपूरुषवश्रः,ः Na मद्यमांसनिग्राभोलनादिपरिदाररूपो व्यवदारः, श्रादि- श्दादिभत्वेषभाषादि च येषां, ते तथा। a: कुदुर्िभि- ~£ ॐ, 3६ ° छ लीके: AS) श्रगोवजेगौच नाम तथाविधेकपुरुषप्रभवो वंशः । ततो गोते जाताः गो चजास्तत्रतिषेधाद्‌ गो चजास्तेर ति चिरकाल- त्रधानवग्रेन चृटितगोचसबन्धेयति। किमित्याह “gare”

विवाह एव ama वा वेव्राद्यम्‌ । मामान्यतो ग्रतम्धधम दति,

yaaq | किमविशेषेण नेत्याद “uaa” विना “ayfae- ~ गे 0 fa 9 ea.) कुतोऽपि महतोऽनौ चित्याद्ङभिम्तन्ना तिवर्तिभिम्त

तस्ानतद प्रवाभिभिर्गं जनेः मह fang घट्नामनागता बह- `

ae ee ee ` भा ष १ -- ee te नि - = ~ - = 0

MSS sSaqgHtatag€te | २ 2B गंचजाना।

I

| ५.

१९

तनर्‌

()

१४

९)

LO

1

५2, |

धमविन्द्ः सटौकः | | ° ९५-

विशदाः, तेभ्यः । बह्विशद्धां ्ोकान्‌ वज॑यिवेत्यथेः। श्रषमान- कुलेल दितेऽपि fe परस्परं sare त्तया विधनित्रेएसबन्ध- भावेनाम॑तोषादिमभवेः। fa च। विभववेषम्ये सति कन्या महतः सखपितुरेशर्यादन्यविभवं भर्तार मवगणयति । इतरो ऽपि sata fue विभवो त्यन्नारङ़ारस्तत्पितुविभवविकललेन दुबेलष्रष्ठोपष्टां कन्यामवजानाति | तथा गो चे वाद खगो चाचरितज्ष्टकनिष्टतायव्रदारलोपः स्यात्‌ । तथाहि) च्यष्ठोऽपि वयोविभतव्रादिभिः कन्यापिता कनिष्टस्यापि जामा- ठक पितुरपेदेत्तिभैवति | न च गोचजानां ee च्ये्ठकनिष्ठ- यवरदहारमतिलङ्नान्यो वेवद्याव्यवदारे yu लभते, श्रपितु AVANT Yast गोचजेषु धूतरप्रटत्तविनयभङ्गान्महानन्ं एव संपद्यते । aur बह विरुदः सर सबन्धघटनायां स्यमन- पर!धानामपि तत्वन्धदारायातस्य महती विरोधस्य भाजन- भवनने इला कपरलोकाय्योः चतिः प्रसजति जनानुरागप्रभवः तात्‌ सपत्तौनार्भिति पयासोचखोक् "'षमानकुलश्यलादिभिर- गो चवा द्यमन्यत्र वड विस्‌ दग्धः" इति ।

aq च शोकिकनोतिग्रास्तमिदम्‌) द्वादशवर्षा स्तः घोडग्रवषेः पुमान्‌ at विबादयोग्यौ | विवादप्र्ौ यवहारः हृटुम्बोत्पाद्‌नपरिपालनारूपश्चतुरो वर्णान्‌ कुलोनान्‌ करोति,

"युक्रितो वरणविधानमग्निदैवादिसाचिकं च पाणिगणं

विवाहः | म च ब्राह्मादिभेदादष्टधा तथाहि | ब्राह्मो विवाहो यत्र वराथालंकृता कन्या wea “a vale

vd | प्रथमोऽध्यायः ।

महाभागस्य waar” दति १ । विनियोगेन विभवस्य कम्याप्रदानाप्राजापत्यः 2.1 गोमिथयनपुरःसर, कन्याप्रदाना- दाषैः 3) म दवो विवादो यच यन्ञायेसटलिजः कन्याप्रदानमेव zfamt y एते धर्म्यां विवदाश्चत्वारो ऽपि eee चितदे व- पूजना {्ियिवदहाराणामेतदन्तर ब्ग कारणलात्‌, मातुः पितुबेन्धूनां च प्रामाण्छात्‌ ॥ परस्परानुरागेण मियः समवायाब्नान्धवेंः ५ । पणबन्धेन कन्याप्रदानमासुरः ¢ प्रसद्य कन्यादानाद्राचषः ७। सुप्रमनत्तकन्याद्‌ानात्पैश्राचः ८ । एते चत्वारो ऽधर्म्यां श्रपि aya, यद्यस्ति वधूवरयोरनपवादं परस्पररुचितवमिति॥

प्रएद्धकलचलनाभफलो विवादः, तत्फलं च सुजातसुतसतति- रनुपदता वचत्तनिषेत्तिगदकृत्यसुवि हितलमाभिजात्याचार- fanga देवातियिवान्धवमत्कारानवद्यत्वं चति ॥ .

कुलवधूर चणो TAY A | ग्टदहकर्मतविनियोगः परिमितो र्यसंयो गो ऽखातन्व्य मदा च माटठतुन्यम्त्रोलो कावरोघनमिति॥ रजकश्िलाङ्गकुरकपरममा fe वेश्याः . कस्तासु करुलोनो रज्येत । यतो दाने दौर्भाग्ध, मत्छतौ परो पभोग्यतव, want परिभवो मरण वा, मरो पक। रेऽप्यनात्मो यल, बङकालस्बन्येऽपि त्यक्रःनां तदैव पुरुषान्तरगमनसिति बेग्यानां कुलागतो धमं दृति ॥

तथा |

द्टादष्टवाधाभोरुता ॥ १६ ॥

"इति ॥ दृष्टाश्च yaaa एवावलोकिता श्रदृष्टाखानु-

मानागमगम्यास्ता्चः ता बाधाश्चोपद्रवा दृष्टादृष्टबाधाः, ताग्यो

२.४

2!)

९९

wt

५१)

धमविण्दु सटौकः | we w¢-

Wear भयं मामान्यतो गदम्थधम (दति । तदा च aga चेतिभि व्यवस्थापितं भवति, afe auf दूरत एव तत्कारणपरि दष्रः कनो भवति, न पुनरन्यथाः। तच दृष्टबाधा- कारणान्यन्यायव्यवारणधूतरमणपर दाराभिगमनादौनि, दह ष्लोकेऽपि मकललत्लोकमसुपलभ्यमाननानाविधविडम्बस्थानानि | अरदृष्टवाधाक्रारणानि पुनमद्यमांममेव्नादोनि शास्निरूपित- नरकादियातनाफलनि भवन्ति, कि भणिति भवति । दृष्टा दृषटवाघादेतुन्यो दूरमात्मा यावतेनोय दति |

तया | श्टचरितप्रशंसनम्‌ ॥ १७ ॥

दति ॥ trad a श्ट टन्तम्धन्ञानटद्धपुूषदिगेष- मन्निधानोपलस विग्ररद् शकि मनुजविगरषाः, तेषां चरित- माचरण ग्िष्टचरितम्‌ 1 यया)

लोकापवादभोर्त दोनाभ्यद्धरण्णदरः ।

कृतज्ञता सुद्‌ाचिष््र मद्‌ चारः प्रकोतितः ॥९॥

सवे निन्दासत्यागो aay साधष ।

Wawa तद्ंपदि नता ॥२॥

प्रस्तावे मितभाषिवमविस्वाद्नं,तया |

प्रतिपन्नक्रिया चेति कुलधर्मांनुपालनम्‌ et

्रसट्मयपरित्यागः स्याने afar षदा ,

प्रधानकाय निबन्धः प्रमादस्य विवजेनुम्‌ ॥ ४॥

१८ | प्रथमाऽध्यायः। १०

लोकाचारानुश्त्तिञ्च सवेचौ चित्यपालनम्‌ | gafaafea नेनि ara: कण्ठगतेरपि.॥५॥ इत्यादि । तष्य प्रशंसनं प्रशमा पुरस्कार TU । यथा । गुणेषु यन्नः क्रियतां किमाटोपेः प्रयोजनम्‌ | fama न घण्टाभिर्मावः च्ौरविवजिताः ey £ तया । we प्रसिद्धिमायान्ति लघवोऽपोदह नेतरे | तमस्यपि विक्ोक्यन्तं ठदन्तिदन्ता न दन्तिनः ॥१॥ दति,

तया | अरिषडवगेत्यागेनाविंरुद्ाथेप्रति पच्येन्द्रियजयः ॥ शद] 1

द्रति. ॥ safad: प्रयुक्ताः कामक्रोधलोभमुानमदहर्षाः । शिष्टग्रदम्थानामान्तरो ऽरिषद्धगेः। तच परपरिग्टहोताखन्ू arg at स्त्रोष्‌ दुरभिसधिः कामः) श्रविचायं परस्यात््मनो वापायद्तुः क्रोधः । ZIRT खधनाप्रदानमकारणपरधन- ग्रहण वा लोभः) दुरभिनिव्रगान्मोक्तोदयक्रोश्यग्रहणं मानः । 1: कुलबलेश्वयेरूप विद्याभिरात्मारकार करण ` पर प्रधषंनिबन्धनं वा मदः । निनिमित्तमन्यम्य दुःखोत्ादनेन खस्य gael दनचमश्रयेण वा मनःप्रौ तिजननो षेः । तते ऽस्या रिषद्गेस्य त्यागः प्रोज्जन्ननं तेन, श्रविरद्धानां ग्दस्थावम्यो वितधर्मा्यग्यिां विरधमनागतानामयानां श्न्दादोनां श्रोष्रादौन्दरियविषय- 27 भावापन्नानां प्रतिप्र्तिरङ्गवैकरणमविदद्धायंप्रतिपन्तिः, ` तये

rc ^ (¬ /

१.८ धमविन्दः सट कः | | gic

द्दियजयोऽत्यन्तासक्निपरिहारेण श्रोत्रादोौद्धिवयविकारनिरोधः मर््रद्धिया्विरोघन पुन्यो wa: स यतोनामेवाधिकरिष्यते | दृद त्‌ सामान्यैरूपग्टरस्यधमें एवा धिङ्तः, तेनेवसुक्तसिति ॥ तथा | ; उपसतस्थानत्यागः ॥ १९ |

दूति॥ उप्तं सखसक्रपर चक्रविच्तोभादु भिचमा यतिजन विरोधारेश्चाखस्योश्धतं ae निवास्मिलचणं ग्राम नगरादि, तस्य त्यागः | श्रत्यज्यमाने fe तस्मिन्धर्माथकामानां aa प्रद्रत्तोपञ्रववश्ेन प्रषलव्धानां विनाग्रसभवेन नवानां चानुपाजेनेनोभयोरपि लोकयोरनय एवो पपद्यत दति ॥ तया | म्वयोग्यस्याश्रयणम्‌ ॥ २०॥

दूति ॥ खम्यात्मनां योग्यस्योसितस्य TAHITI राजा- देरपृवेलाभम पाद नलर क्षणच्तमस्याञ्रयणं “रर क्षणौ वोऽद भवना" Is दृत्यात्मममपणम्‌ | यत उक्तम्‌ । खामिमूलाः सर्वाः प्रकृतयः, शरमूलेष तरुषु किं दुर्यात्ुरूषप्रयन्न दति । सामो च धार्मिकः कुला चारामिजनविष्द्धः प्रताप्वाच्यायानुगतख कायं इति, तया | प्रधानसापुपरिग्रहः ॥ २१.॥

+ इति॥ प्रधानानामन्वयगुणेन भोजन्यदाकिष्यक्षान्नता- ‘ ~ . ४ = दिभिख गणर्त्तमानां साधनां .मदाचाराभिनिवेश्रवरतां परि-

3. | पथमोऽध्यायः | १९

ae: खोौकरणम्‌ । चद्रपरिवारो fe पुरूषः सपं शवनाश्रय एब ब्र कस्यापि ta: स्यात्‌ । तयोन्तमपरिग्रहेषयेव गुणवानिति पुरुषस्य प्रसिद्धिरत्पद्यते । यथोक्तम्‌ | गएवानिति प्रसिद्धिः मंनिहितैरेव भवति गुणवद्भिः | ख्यातो मधुजेगत्यपि सुमनोभिः सुरभिभिः सुरभिः॥ १॥ sian > तया | स्थाने गृहकरणम्‌ ॥ २२ |

दति ॥ स्थाने वच्यमाणलक्तणास्थानविलणे ग्रामनगरादि- भगे ग्टदम्य सवनिवामस्य करण विधानमिति | ्रम्यानमेव qafa | |)

अतिप्रकटातिगृप्तमस्थानमनुचितप्रातिवेभ्रयं च ॥२३। दति ॥ तचातिप्रकटममनिदितग्रहान्तरतयखातिप्रकाशम्‌ | afayd ग्ण्दान्तररेव मवतो ऽतिमनिडहितेरनपलच्यमाणद्ा -

रादिविभागतयातोव प्रच्छन्नम्‌ । ततो ऽतिप्रकरं चातिगप् चत्यतिप्रकरातिगरुप्रम्‌ | fafaare “mera” श्रन्‌ चितं

यवय) * ¢ —

ग्टदकरणस्य | तया “safeauifaam a’) प्रतिवेशिनः afafeafamtarfewearfan: कमं भावो वा प्रातिवेण्य: श्रनुचित द्यूतादिवयमनोपदततया धामिकाणाम॑योग्य प्रातिवेभ्य aa, तद्‌नुचितप्रातिवेश्यम्‌ । चः मैमुचये। fa पुनः कारण-

१. i,

मतिग्रकटाद्यद्ानमित्य॒च्यतै. | अतिप्रकट प्रदेभ्रे wy क्रिय- 2 माणं परिष्पाश्चैतो .निरावरणतया चौरादयो निःश्रङ्धमनसो

it —

(~ ए 7 षणी

1) ˆ 1

धमबिन्दरः सटोकः , | Re २र-

ऽभिभवितुमुत्सदन्ते | श्रतिगु्चं पुनः भवतो गटहान्तरोरति- faqgara खग्ोभां लभते | ्रहोपनकादयपद्रवेषु च दुःख निममप्रवेश्रं भवति श्रनुचितप्रातिबेश्यतरे ga: “शषगंजा दोषगुणा भवन्ति" दूति वचनात्‌ कुशलप्रातिवेभरिकलोका- ननापद गेनसहवामदोषवरश्नात्‌ खतः सुगणस्यापि जोवस्य निशितं गणएदानिरत्यद्यत दति तन्निषेधः ॥

स्थाने ऽपि गटहकरण विग्रेषविधिमाइ |

लक्षणोपेतग्टहवासः ॥ २४॥ दति ॥ WAU: प्रश्रस्तवाम्तुखरूपसूचकेवंदलदूर्वाप्रगालक्ु तमबप्रग्रस्तवणेगन्धसर्तिकासुखादजलोद़रमनि धाना दियुक्रचिति - प्रतिष्ठितत्ववेघविर दादि भिरूपेतं समन्वितम्‌ । त्च तद्गृहं च। तच वामो ऽवस्थानम्‌ | निशछखणे fe we वसतां सतां पिभव- विनागशरादयो नानाविधा जनप्रमिद्धा एव दोषाः संपद्यन्त, गरइलक्षणानामेव ममौहितसिद्धौ प्रधानमाघनलात्‌ ॥ नन्‌ कथय ग्टह्लक्तणानामेव निःशंसयो ऽवगम wars | निमित्तपरोष्ा ॥ २५ | दति ॥ निभित्ते प्रकुनखभ्नोपञ्चतिग्रष्ठतिभिरतोद्धियाथे- परिज्ञानदेतुभिः परोक्ता । परोसति स्वेतः संदे हविपर्ययानध्य- वमायविज्ञानदोषपरि हारे लेक्तणमवलो कनं गरहलकचणानां काच- भिति॥

त्या)

रस | परयमऽध्यायः। २९

अनेकमि्गमारि्विजनम्‌ ॥ २६ ॥ दति ॥ श्रनेके बडवी ये निगमा निमेमदाराण्यादि- शरन्दात्प्रवेग्रद्वाराणि च, तेषां वजेनमकरणम्‌ | श्रनेकेषु fe निममादिष् नुपलच्छमाणनिर्ममप्रवेणानां, तया विघिलो कानामा- पाते सम्यग्म्दरच्ाभावेन स्त्याद्धिजनस्य विभवस्य च faya © एव स्यात्‌ | निविडतर ग्णदद्वाररक्तयेव' ते ऽनवकाश्ा भवन्ति। परिसितप्रवेश्रनणिगम च we सुखरच्छयं भवतोति ॥

तया | विभवाद्यमृरूपो वेषो विर्द्त्यागन ॥ २७ ॥

fan विभवादौनां गदित्तवयोवम्यानिवामस्थानादोना- 10 HAS लोकपरिदामाद्यनास्पदतया योग्यो वषो वस्त्रादिने- पश्यलौचणः विधस्य जङ्काीहा टन गिरोबेष्टना च्चलदे गो ध्वसुख- न्यसनात्यन्तगाढाङ्किका लक्षणस्य विर चष्टास्पष्टता निमित्तस्य वरष- स्येव त्यागनानासेवनेन | प्रमन्ननपथ्यो fe पुमान्म्ङ्गलम्‌ति- भेवति ayaa ओरोममुत्पत्तिः | यथोक्तम्‌ | 15

श्रो मङ्गलात्प्रभवति waaay yaya | दाच्यात्त Had ae मयमात्रतितिष्ठति ॥१॥ “ae” दत्यनुबन्ध प्रतितिष्ठति" इति प्रतिष्ठां लमते॥ तय | प्रायोचितो व्ययः ॥ र्ट. ॥ 20

दति॥ श्रायस्य दद्यादिप्रयक्रथनघान्याद्युपचयरूपस्योचि-

2> ध्रमविन्दुः सटकः। | ख ° रस्-

त्चतुर्भागादितया att वित्तस्य व्ययौ भतवयभर णखभो ग- दवातििप्रजनः दिप्रयोजनेषु विनियोजनम्‌ । तथा च नोति- ग्राख्म्‌ | पादमायान्निधि gaia वित्ताय घटयेत्‌ | धमापभो गोः पादं पादं भतेव्यपोषणे ॥१॥ तथा | | ्रयादध नियञ््रौत धमं ममधिकं ततः | Tin WG Bata यन्नतस्त॒च्छ मे हिकम्‌ 121 ्रयानचितो इहि व्ययो रोग za श्रोर antag lo विभवमार मखिविसव्यवदाराममय पुरुषं करोति | पञ्चते च १ श्रायव्ययमनालोच् यर; वे्रवणायते | afatuy कालेन मोऽच वे्रवणायते ॥१॥ तया | प्रसिददेशणचारपालनम्‌ ॥ २९ ॥

। दृति ॥ प्रसिद्धम्य तयाविधापरशिष्टममततया दूरं रूढि- मागतस्य दशाचारस्य मकलमण्डलव्यवदाररूपस्य भोजना- च्छादट नादि चिचक्रियत्मकम्य पालनमनुवतनम्‌ | अ्रन्यया तदा- चारातिलद्ने तट्‌ श्वासिजनतया ay विरोधस्भवेनाकल्याण- va: स्यादिति) पठन्ति चाच सौक्रिकाः |

५ यद्यपि सकलां योगो किट प्यति मेदिनोम्‌ |

तथापि लौकेकाचारं मनसापि न ara ॥१॥ दति तथा |

32 | प्रयमोऽध्यायः | 23

गहितेषु गाठमप्रटत्तिः ॥ ३० ॥

दति ॥ गर्दितेष 'लोकलोकोत्तरयोरनादरण्णेयतया निन्दनौयेष मद्यम)मसेवनपररामाभिगमनादिषु पापम्थानेषु गाढमल्ययमप्रटत्तिमेनो वाक्तायाना मनवतागः | arate! दि भामन्यायामपि कुलादयत्यत्तौ Geum महन्मरादाम्यसमु पपद्यते । 5 ययोक्रम्‌ | न कुल च्रत्तदोनम्य प्रमाणमिति मे मतिः | श्रन््स्वपि fe जातानां anaa fafowa ॥१॥ यतः | निपानमिव मण्डकाः, मरः प्रणमिवाण्डजाः | | प्रयभकर्माण्मायान्ति विनग्राः मवेमपदः ॥१॥ इति) (तया | | सवष्ठवगोवादल्यागो fanaa गाजादिप्‌॥ ३१॥ दरति ॥ Fag जघन्योत्तममध्यमभदभिन्नषु प्राणिषु | श्रवणवादस्याप्रमिद्धिख्यापनशरूपस्य त्यागः परिहारः कायः | 1; विशषतो ऽतिश्येन राजादिषु राज्ञामात्यपुरोदितादिषु बड्कजनमान्यपु | मामान्यजनापवादे fe सखस्य दरषभावो war- ना विभावितो भवति । यत उच्यते, न परपरिवादादन्यविदषण पर" भषजमस्ति। राजादि तु वित्तप्राणनाश्रादेरपि दोषः स्यात्‌ ॥१॥ That 24 तया {`

२९ धमविन्दः acta: | | @o ३२-

्रमदाचारौर संसगः ॥ ३२ | दृति ॥ शरमदाचारेरिदलनोकपरलोकयोरदहितवेनामन्नसु- न्दर श्राचारः प्रठरत्तियषां, ते तयाते च॑ दूतकारादयः, तेर संभरगो ऽमबन्धः प्ररौपनकागिवद्‌भिचोपदतदेशादौनामिव 5 तेषां दूरतो वजेनमित्यथः ॥ एतदेव afatnd ue |

& £ aN AAT: मदा चारः ॥ ३३ ॥

दति ॥ प्रतोनायेमेव। असटादारममर्गवजने ऽपि यदि मदाचारममगा न म्यात्‌, तदा न तयात्रिघा गणषद्धिः संपद्यत ॥) दरोतदूसुपन्यम्तम्‌ । उकं चेतदष्नुवरादि | यद्धि wagfatat भविष्यमि भविष्यसि | श्रयामज्जनगोषटगेष ufaafa पति्यमि ॥१॥ इति, तया | मातापिद्रपुजा ॥ ३४ ॥

।, दति} मातापिचोजननोननकयोः gat चिम्ध्यं प्रणा- मकरादि | ययोक्रम्‌ | पूजनं चास्य विज्ञेयं चिसध्यं नमनक्रिया | तस्यानवमरे ऽप्यचवशचेतस्यारो पितस्छ तु ॥१। श्रस्यति ^) माता पिता qerera एतेषां जातयस्तया | SEI धमापदेष्टारो मुरूवगेः मतां मतः ॥१॥

ad | प्रयमोऽध्वायः|

दृति ओकोक्तम्य ग॑रूवगंस्य श्रभ्यत्धानादिजोगख तदन्ते निग्डतासन्‌म्‌ | नामयदश्च नाम्याने नावणण्रवणए .करचिन्‌ |

ay मातापिर्दमविषयमेवान्यिषयविग़रषमा₹।

BAAR THT तदनुज्ञया Usha: प्रधा नाभिनवोपनयनं agit भोगो ऽन्यच.तद्‌नुचितात्‌ ॥

२५ ॥

दृति) आ्रमुख्रिकाः परलोकप्रयोजना योगा दंवताप्रज- नाद्यो Hagar आमुश्िकयोगाः, तेषां कारण manag भ्रिकयोगान््रातापिचोः qaateqaewnaa नियो जनम्‌ । यया नातःपरं भव्यां कुटम्बकायंषु किविदुत्सदनोय. Faw धम- कर्मप्रतिबद्धमानसाभ्यामनवरत भाव्यमिति, aut’ तदनुज्ञया मातापिदढजनान्‌मत्या प्रद्रत्तिः मकलहिकामुश्िकव्यापानकश- णम्‌ । तया प्रधानस्य वणगन्धादिभिः मारम््ामिनवम्य च तत्कालसंपन्नस्य पुष्यफालवस्त्रा दे वस्तुन उपनयनं दौ कनं माता- पिचोरेव | तथा agit मातापिदभोग ऽन्नाटोनां भोगः खय- मासेवनम्‌ । श्रचापवादमाद। श्रन्यतान्तरेण तदनुचितात्तयोः '्रहृत्तयोरेव मातापिचोरन्‌ चितात्कतोऽपि व्रतादि विशेषादिति |

लखा | अनुदजनोया Weta: ॥ se ॥

दति. सखषकच्परपच्योरनुदजनोौयानुदगदत्‌ः yatta:

न

| eg +)

| ()

15

+ ()

९६ धमविन्द्रः सटोकः। | Ke ३६-

कायवाड्ानथष्टारूपा | परोदगहेतोहि एुरूषस्य न क्रापि समा- शिलाभो sfa, श्रनरूपफलप्रदवानसतेप्रटत्तोनामिति ॥ तया |

भतव्यभर णम्‌ ॥ ३७ ॥

द्रति ॥ भतेयानां मतु ग्रक्यानां मातापिदढसमाञ्चित- खजनलो कतया विघधस्त्य प्रशतौनां भरणं पोषण भतव्यभरणम्‌ | तच चौण्छवण्य भ्तव्यानौति म।तापितरौ मतौ भार्याल- बलानि चाप्त्यानि यत उक्रम्‌ | agi च मातापितरौ मतौ भायां सुतान्‌ शिशून्‌ | 10 AQYRAVA Beal भतेव्यान््नुर ब्रवत्‌ ५१॥ व्रिभव्रमपन्तो चान्यान्धपि | RATA । चत्वारि ते तात गदे वसन्त श्रियाभिजष्टस्य ग्टहम्यघं । मखा दरिद्रो भगिनौ agar ज्ञातिश्च agi विघनः कुरूैनः en दति ॥

तया | यथोचितं विनियोगः ॥ 3c ॥

दृति ॥ तस्य भतेव्यस्य wow सतो यथोचितं यो यख , धम कमणि वा aqfeame तच विनियोगो व्यापारणम्‌ | 0 श्र्यापारितो fe परिवारः समुत्नितानुष्ठावेषु fafaatzaar

४१ | प्रथमोऽध्यायः।

य॒ता दिव्यसनमण्य्धस्यन्निष्यालगर क्रि्षया च्च किं चित्कर लेनावृस्ल्पि स्यात्‌ । एवं चासौ नानग््योतः स्यादपि a तिनाग्ित दति॥ त्रा । तत्प्रयोजनेषु बद्ललक्षता WBE ॥

दति ॥ तस्य aaa प्रयोजनेष धर्मायकामगो चरेषु चिच- रूपेष बद्धलकचता नित्यो पयुक्र चित्तता । ate तस्िञ्चिन्ता- करे नित्य निचिघ्रात्मानम्तनाचिन्त्यमानप्रयोजनाः मदन्तो ऽप्रमन्नमनस्कतया न स्व निषूपितकायकर णचमाः auger द ति॥

त्या |

अरपायपररष्ोद्योगः॥ ४० ॥

दति ॥ त्येव भतबयस्यापायेभ्यो ऽनर्ेभय एेडिकीमसु faa: परिरच्ा मवेतस्त्राणम्‌ | तचोद्योगो महानुद्यमः। एवं !दि भतेव्यानप्रलि तस्य arya स्याद्यदि at ऽलमभलाभलक्षणभरण योगं लब्धरकारूपं च चमं कतु लमः स्यात्‌, योगचेमकरमस्येत नाथलादिति ॥

तया |

गद्यं ज्नानस्वगौर वरस्ते ॥ ४१ ॥

दति ॥ गद्यं गरेण्णैये कुतो ऽपि लोकविरशद्धाद्यनाचारा- सेवनान्निन्दनोयतां प्राप्न waa मामान्यतो घा सवेस्मिन्‌ जने। fe विधेयमित्याद्‌। ज्ञानं मग्रयविपर्ययानध्यवमायपरिडा-

2S

) 20

२८ ya विन्द्रः मटीकः। | Ke ४१- रेण यथावत्छरूपनिश्चयः' । सगौ रवरचा स्वेनात्मना गौरवं पुरस्करणं खगौरवं ; तस्य रक्षा निवारष्यम्‌ । ततो ज्ञानं च सखगोरवरक्ता च ज्ञानम्गौरवरत्ते waa) Net दथः मम्यगज्ञातव्यः प्रयमतस्ततो ऽनुमतिदोषपररहाराय मवेप्रकारने

+ पुरस्कार म्तस्य कतव्य दृति ॥

तया |

देवातिथिदौनप्रतिपत्तिः ॥ ४२ ॥

tfan दौयते waa भक्रिभरनिभेरामरप्रमुप्रतिभि-

< £. = ६ = भययरनवरतसिति देवः । म च क्रगशकमतविपाकाग्यरपरा- lo ae: पुरूष विप्रोषः । तम्येवेतानि' नामानि । weasit ऽनन्तः TAIZ MATA sfau a विद्यते aaayautfafancar- कारानष्टानतया ति्यादिदिनविभागो येषां, a ऽतिययः।

ययो क्रम्‌ |

fafa: पवात्सताः aa wat येन महात्मना

र sfafa तं विजानौयाच्छेषमभ्यागत fae: uci

र Here Poinserts a passage which is wanting 1m the MSS. sefagfacfae न वेति पर स्पर्पिरद्वा्थेतय) (दिविध ज्ञानः संश्रयः, यथादमात्मा किव 'श्रम्नरमिन्यादि। इदमित्यमेवेति वस्तुस्वरूपाद्िरुद्धतसेकरूपं sia पययः, ययाहं प्रमर्मेवेत्ादि | $ द्‌ faa edt fa निर्धाररुद्धितविचारुगोत्यनध्यदसायः, यथाश कोऽप्यस्मौ -

aife | and omits सखगोौग्वग्च्ता स्वेनात्मना गोर व पुरुस्कर्गा |

g a / प्रथम;ष्यायः /

दौनाः पुनः “ete चये” दति वचनात्‌ कौणसकल- धर्माथकामाराघनगश्रक्रयः | ततो देवातिथिदोमानां प्रतिपत्ति- रुपचार्‌ः प्रजान्नपानदानादिरूपो देवातियिटरौनप्रतिपत्तिः॥ तच च ।

तदौचित्यावाधनमुत्तमनिदगनेन ॥ ४३॥

दूति ॥ तेषां रवादौनामौ चित्यं awa यस्य दवारे रत्तममध्यमजघन्यरूपा प्रतिपन्िरित्ययः। तस्याबाघनमनु- ara; Agape wer: मन्तो ऽपि गणा wae इब भवन्ति। क क त्रौ चित्यमेकमेकत्र गणानां राशिरेकतः। विषायते गणग्राम श्रो चित्यपरि वजतः | xu ofa | : कथं तदौकित्यावाधनम्‌ । are `"उत्तमनिद्‌ गनेन” श्रति- ada गेषलोकादूश्य वन्त TAT: | ते च प्रत्येव परोप- करणम्रियभाषणादिगणमलिमकराकरोपमाना मानवाः । तेषां नि ग्र॑नमुदाहरण, da) उत्तमनिदग्रनानुमारिणण fe पुरुषा

उद्‌ान्तात्मतखा न aa ऽपि विछ्कतप्ररुत्यः मभव्न्ति। दय च

देवादटिप्रतिपन्तिनित्यमेवो चिता विगश्रेषतश्च भोजनावसर दृति tr

तया | Maa: कालभोजनम्‌ ॥ ४४ ॥

, दति ॥ प्रानाहारादयो यम्या विर्द्काः प्रृतेर पि |

ge

lO

=e eA

2 `

R छ

ww

1

See"

कन्य ~

धमनिन्दुः सटी कः | | ` छू° ४४-

सुखिवाधावसो कन्ते तत्साक्यमिति ` गोयते tt एवंलचणात्साव्यास्काले बुभुक्तोद्रयावसरलकच्षण भोजनमन्नो- पजोवनं कालभोजनम । श्रयमभिप्रायः | WIT साम्येन मुक्त

विषमपि पथ्ये भवति परममात्यमपि पथ्यं संवते न पुनः मात्य

; प्राप्रमप्यपथ्यं सवे बलवतः पथ्यमिति मला न कालकृटः खादेत्‌ |

afufaat fe विषतन्तज्ञो faaa एव कदाचिददिषात्‌। तथाचुधितेनाण्टतमप्यपभुक्र भवति विषम्‌ । तथा रच॑त्काला- तिक्रमादन्नदषो देदसादख भवति | पिध्याते sat किं नामे- aa कुर्यादिति ॥

तया |

लोल्यत्यागः १ ४५ ॥

द्रति ॥ माव्रयतः कालभोजने ऽपि लौत्यल्याकाङ्ख(ति- रेकादधिकभोजनश्षषणस्य त्यागः, यतो यो faa ys a I भद्ध, श्रतिरिक्रभुक्त द्युद्ामनहादनमारणानामन्यतमद-

` संपाद्य नोपरमं प्रतिपद्यते | तथा भुन्नौत यथा सायमन्यदय्

न विपद्यते afe: | न ya. परिमाणे सिद्धान्तो ऽस्ति) वज्ञ भिलाषायन्तं हि भोजनम्‌ । अरतिमाचभोजो देदमभिं च fauvafa । तथा टोप्तो ऽप्रिलेघभोजनाद्‌ वलं करपयति | श्रत्यगितुद्‌ःखेन परिणमः। sade पानं भोजनं ar निय-

"' गजवराय च्छदिषे वा स्यात्‌ ॥

त्या |

४७ | प्रथमोऽध्वायः। १९

ATU ऽभोजनम्‌ ॥ ४६ ॥

दति ॥ प्रागपभक्तस्याहारस्याजों (जरण ऽजो वा तच . 'परिपाकमनागते ऽभोजमं सर्वया भोजनपरिदारः | श्रजगेणभोजने wate सवेरो गमृलस्य"ठद्धिरेव छता भवति | पद्यते च । ्रजोणप्रभवा रोगास्तचाजोरी चत्‌ विधम्‌ | मं विदग्ध विष्टर TANG तथापरम्‌ ey ata a दरवगस्धित्वं विदग्धे धूमगन्धिता | fapay गाग्रभङ्गोऽच TARY A जाद्यता wen ‘“sqanfua” दति द्धवस्य गयस्य कूुथितनक्रादेरिव | गन्धो यस्यास्ति तत्तया agiawafafa ti मलवातयो विगन्धो fazuat गाचगौरवमर्च्यम्‌ | श्रविप्रद्धओो द्वारः षडजे। णव्यक्रलिङ्गानि vai मूरा प्रलापो वमथयः WAH: मदनं ब्रमः । उपद्रवा भवन्त्यते मरणं वाप्यजो णतः ॥ ४॥ ` 1; "प्रसेकः" दृत्यधिका नष्टोवमप्रद्रस्तिः, “aca” tay ग्लानिरिति ॥ तथा | बलापाये प्रतिक्रिया ॥ Bo ॥

दूति ॥ बलस्य शरौरमामथ्येलचणम्यापाये कथंचित्‌ हासं °e

मति प्रतिक्रिया तयाविधात्यन्तपरिश्रमपरिदारेण ल्िग्धान्य-

RX

= ए

1

=== —_

श्रम विन्दुः सटकः | | ख ° 8<~

भोजनादटिप्रकारेण प्रतिविधानं बलापायस्यैव) बलमूलं fe जोवितमिति . वचनात्‌ । बलमुवितमपात्जता सता सवे- arg यतितम्‌ ' श्रय कथंचित्कदाचिद्धलोपेतो ऽपि क श्ष्ेत्तदा विषं व्याधिरूपेचित दरति वचनात्स॒द्य एवासो प्रतिविसेखो न पुनरूपेकितिव्य इति ॥

तचा |

अटेशकाल्ञचयपरिहारः ॥ ४८ ॥

दृति | देश्रकालः प्रस्तावः, तच Wal दे गकालचयां; तत्प्रतिघधाददे ्रकालवचर्या, तस्याः परिहारो ऽदेश्कालचयां- परिहारः | तथा विधचौरादयुपद््‌वत्रातविषयतयेहलो कपरलो का - नययो नियमादास्पदोौभवति i तया | | TAT AAR THRATAT ॥ ४९ ॥

zfqa यथोचितं या aetfaar wtaarar wtatear-

> aafaeat व्यवहारः मा विधया | खयो चितलो कयाचा-

तिक्रमे fe न्नोकबिन्तविराधनेन तेषामात्मन्यनादरेयतापरि-

लामापादनेन खला घवमेवोत्यादितं भवति । एव चान्य

स्यापि सम्यगाच्छरम्य लघत्मेवापनोतं स्यादिति) उक्र च। लोकः खल्वाधारः सक्ष घरमचारिणां यस्मात्‌ |

नस्मान्नोकविर् द्ध धमे विरद्धं च स्व्याज्यम्‌ tit तया |

५२ | GOATS Ta: | 33

होनेषु हौनकमः ॥ yo ॥ दृति ॥ wag जातिव्रिद्यादिभिगेणेः खकमंदाषान्नो- चतां Way लोकेषु . देनक्रमः, लोकयात्राया एव त्च्छता- करणरूपः .। होना श्रपि लोकाः किचिदनवर्तनौया THU: | ते fe दौनगणतयात्मानं तया वरिधप्रतिपरत्तर योग्यं भावयन्तो यया कया चिदग्यन्तमलोकानुटरल्या कताथ मंन्यमानाः प्रसु- दितमानसा भवन्तौति | तया | अतिसङ्गवजनम्‌ ॥ ५१॥ दति ॥ अलिसङ्गस्यातिपश्चयलक्षणस्य मवेरेव माद 1 जन यरिहरण, यतोऽतिपरि चयाद्भवति गणक््यष्यन्नादरः | प्यते च | शरतिपरिचयादवज्ञा भवति विशिष्ट ऽपि व्रम्तनि प्रायः। न्लोकः प्रयागवामो HF स्नानं Aer HRA | ri

तखा | ld TAMAATTAAT ॥ ५२ |

दूति दरत्तममदाचारनिटृत्तिः सदाचारप्रटत्तिश्च। ज्ञान पुनरुयो पादे यवद्ठुत्रिभाग निश्चय; । , ततो an तिष्न्तौति ZAHA | Wea TRI मान्तो ज्ञानटङ्काः | say ते जानटद्धाञ्च टत्तस्यज्नानदद्धाः.। तेषां सेवा दरिद्रश्वरसेवा- 20 कातसिद्धाराधना | सम्यभ्न्रनक्रियागृ OATS हि पुरुषाः

3४ धरम विन्दुः मटोकः | |e ५२-

मम्यक्से्यमाना नियमात्सदृपदे गादिफलेः फलन्ति | ययाक्रम्‌ । उपदेशः mat नित्यं ena घमचारिणाम्‌ | स्याने ¡वनय CAAA महत्‌ |

तया |

परस्यरानुपघातनान्योन्यानुबद्धविवगप्रतिपत्तिः ॥

५२ ॥

दति ॥ दह धर्मायकामास्त्िवगेः। aa यतो ऽभ्यदय- निःखरयसमिद्धिः म घमः यतः मवैप्रयोजनमिद्धिः मो sys lo आआभिमानिकरमान्‌ विद्धा यतः मर्वन्दरियप्रौतिः म कामः ततः परस्प्रस्यान्योन्यस्यानुपघातेनापौडनेनात एवान्योन्यान- ‘age परस्यरानुबन्धप्रघानस्य जिवगेम्य प्रतिपन्तिरासेवनम्‌ | तउ धमाययोरुपघातेन तादा लिक विषयसुखलब्धो वनगज द्व कां नामन भवत्यास्यदमापदाम्‌) धर्मातिक्रमाद्धनमुपा जितं

In परे ऽनुभर्वान्ति | ख्य a परं पापस्य भाजनं fae दृव मिन्धुरवधाद्रौजभौजिनः कुटभ्बिनि दव नास्यधामिकम्यायत्यां किमपि केत्याणम्‌ । म aw सुगवो यो ऽमुचसुस्वाविरोधने- हल्ोकसुखमन्‌भवति | तस्माद्धमविाघनन कामायंयोमेतिमता यतितयम्‌ | यस्वथकामादुपरत्य धममेवो पास्त, तम्य afaa- 2 मेव श्रयो न तु गवाम दृति, तस्या्थकामयोरप्याराधनं Ba TTA | तथा तादाविकमृलद्रकटर्याणां नासुखलभः प्रत्यवायः |

५8 | प्र्यम ऽध्यायः २५

तच यः किमप्यमं चिन्त्योत्पन्नमधमपययेति म तादाचिकः | य: पिदपेतामहमयं मन्यायेन भक्षयति म भमूलदरः। यो खत्यात्मपोडाग्यामथ संचिनोति न ठु चिदपि व्ययते स Hea: | तादालिकम्‌लदर योरायत्यां safe * कन्या, कि त्र्थभ्ेगन घर्मकामयो्विनाग्र एव ¦ कंद यस्य तयमग्रदो राज- ˆ दायादतस्कराणामन्यतमम्य निधिः, न a घर्मकामयोदत्‌ः | अत॒ एतत्पुरुष उयप्रहतिपरि दारेण मलिमतायां {नुप्र ल- नोयः । तया नाजिते्ियम्य कापि arefafetia | न कौमामन्तम्य ममम्ति चिकिम्सितम्‌ । न तस्य धनं धर्मः WT वा यमस्य स्त्र वत्यन्तामक्तिविरुद्ध का म्रा त्तिन चिर नन्दति । ^ gat घर्मार्याबाघधनेन काम vafaaafata पयालोच्य परस्य

"रातिरोघन धर्मायकामासमेव्रनसुपद्िषटमिति |

त्या !

श्नन्धतरवाधासंभवे मूलावाधा ॥ ५४ ॥

fa अ्रमोषां घरमाथिकामानां मध्ये जन्यतरस्योत्तरा- 1. ALT ITT पुरूषाथैम्य वाधामभवे कुता ऽपि दिषमप्रघटरक- | व्रालिरोधे मपद्यमान 'मति ॥ fa कतंर्व्यामत्याद “AM, aur’) या यम्य पुम्षार्थम्य धर्माधेकामास्तिवगे दति क्रममचेच्य मृलमादि मस्तस्याबाधापौडनम्‌ | तत्र कामलच्ण-

पुरुषाथेवाधायां धर्माययो्बाधा रच्ण्योया, तयोः मताः 20

RE धम विन्दुः Bota: | | G° ५४

कामम्य सुकरोत्पादकलत्वान्‌ ; कामाययोम्त्‌ बाघायां घमं एव रचणैयः, घमेमृललादयकामयोः | Wa एवोक्तम्‌ | घरमयन्नावमोदेत केपाल्लेनापि जौवतः | qa स्मौत्यवगन्तक धस्तित्ता fe माघवः wen इति । ; तया । नल्लावल। पेषणम्‌ ॥ ५५ ॥

दरति" दृद afgaat मनजन मरव॑व्वपि aay vafa- मादघता मता बलस्य द्रयक्तचकालभावरकतस्यात्ममामथ्येस्या-

बनस्य च तदिनक्तखस्या पत्तणमालो चनमडगै कतेव्म्‌ | Way |

#

बलमारम्भम्य चयमपदेक निमित्तत्वात्‌ | श्रत एव प्यते । कः कालः कानि मिचाणिको देः कौ वययागमौ। AUIS काच म ग्रक्रिरिति चिन्तये मुङ्मुंङ्धः ॥१॥ तया | अनुबन्धे प्रयतः ॥ ys ॥

, दृति ॥ श्रनुबन्ध उत्तरोत्तरदद्िरूपे धर्मायंकामानां परयन्नो यन्नातिरेकः कायः । भ्रनबन्धशन्यानि fe प्रयोजनानि बन्ध्या faa sa न fafagiva लभन्ते, रपि a se मेवेति ॥

तया |

नै कालोचितापेक्षा ॥ ५७ |

दति ॥ यद्यत्र काले वस्तु हतुमुपादातु वोचितं भवति,

ud | प्रथमोऽध्यायः | ६७

AMMA AGIA! -पयालोच्यापेत्ताङ्गकारः कतव्यः, दत्त

लचणलनामस्याः सकलश्रौमम्रधिगमहेतुत्वात्‌ | श्रत एव प्यते | य: काकण्णैमप्यपयप्रपन्नामन्वेषते निरष्कमहस््तुन्याम्‌ | कालेन कोटिष्वपि सुंक्रदम्तम्तस्यानुबन्ध न जदहाति लन्मौः॥१।

""मुक्ररम्तः ` ईति सुत्कलनरम्तः ॥

तया प्रत्य धमश्रवणम्‌ ॥ ५४ ॥

sfa vad प्रतिदधिवम धमरूहेत mea aa प्रस्ता क ARIAT ममेतयुवजन किनरार ्धगौ ता कहणेनो दादर `

वितम्द

णन अवरषणमाक्रणन,

| ()

धमग्राप्लग्रवणम्टात्यन्तग्‌ णहं TATA । पद्यते च |

क्रा न्तमुपोज्दति az तप्र निर्वाति वृध्यते aga | भ्थिरतामेति वाकुल्सुपयुक्रसुभ)षितं चतः ¦ १॥ इति ॥

तया | 1.

सवचानभिनिवेशः ॥ ५८ |

दति ॥ waa कार्यं प्रवतेमानेन बद्धिमलतानभिनिवशो -मिनिवेश्परदारः ata.) नौतिमागमभागतस्यापि पराभि- भवपरिणामन कायस्यारम्भो sfafaan: | नौचलचणं चदं

थन्नोलिमतौतस्यायि कायस्य चिकोषणम्‌ | पर्छन्ति च । देषः रमयति नोचालिष्फलनयविगणदूष्करारम्भः ।

, स््नोतोविलोमतरको्यमननिभिरायाम्यते wae: ॥?॥

2 ()

तया ।'

२३५८ धमविन्दुः ASTH | | He ६०

गृणपक्पातिता ॥ Go |

~ न ~\ € ~, € ८ efa यष्‌ दाचिष्धसोजन्यौदायम्ययप्रियपूवाभाषणा- णषु द्‌ | faq खपरयोरुपकारकारणयस्वात्मधमषु पच्पातिता anal ततप्रणंमामादहाखकारणादि नानुकला via: | गणपक्िपातिनो

fe Nal बङ्मानद्रारोपजातावन्ध्यपुण्वप्रवन्धमामथ्यानियमा-

* 7 =

ददाम च पररच्छरप्रघधरकरनिकरगौर गणग्राममव्ण्यमवाभ्रु वन्ति, तद्रङमानाग्रयम्य विन्तारनादप्यधिकग्रक्रियुक्रत्ात्‌ |

त्या |

ऊदहापोदहादियोग इति ॥ € १ ॥

eyo ह १

दृति ॥ ऊदशथ्ापोदथ, ररि शन्दात्तवाभिनिवेगशरलक्षणी afgam: । प्रदुरषागरवणगदणधारणा विज्ञानानि च गनद्यन्त दत्यष्टौ बद्धिगुषणः । तत ऊदहापोदादिभिर्योगः ममागमो saga दति । तत्र प्रयमतम्तावच्छरोतुमिच्छा WATT, श्रवण माकणेनं : ग्रदणं Nauta; धारणाविस््मरणः: मोदम- I. देहतिपर्यामगयेदासेन ज्ञानं विज्ञान: विज्ञातमथे मवलम्ब्यान्यषु

वयाया तयाविधेष वितकंणम्‌ हः : उक्रियुक्तिभ्यां विरूद्धाद्या-

द्धिमादिकातरत्यवायमभावनया व्यावर्तनमपोहः। श्रयवा मामा-

न्यज्ञानमूहो विणषनज्ञानमपोदः | famatgutefangtac-

भित्यमेेति निश्चयस्तत्वाभिनिवेश्रः। एवं हि शएश्रृष।दिभि- ५) बेद्धिगणेरुपदहितप्रजञाप्रकषेः पुमान्न कद्‌ाचिदकन्याणमाप्नोति | यद्‌ च्यते । |

६8 | प्रयमोऽध्यायः।

जोवन्ति WAN: प्राज्ञाः प्रज्ञया विन्तमकच्तये | न fe प्रज्ञात्तये कखिटित्त मत्यपि जोौवति॥१॥ दति, efanse: प्रस्त॒तस्य मामान्यतो ग्टदसम्थघमस्य परममाप्यय दृति i दृत्यं सामान्यत गरहस्यघम उक्तः ॥

WU फलमा |

ud स्वधर्ममंयुक्तं मद्नाहस्थ्यं करोति यः । लाकदये ऽप्मो धो मान्सुखमप्रोन्यर्निन्द तम्‌ ॥ &२॥

दृति | एवमुक्तन्यायेन यः स्वधम: ररदम्यानां aay धर्मः, तेन Hama ममितम्‌ | Wa एव मत्सून्दरं गा दस ग्टदम्यभावं करोति विदधाति यः क थित्पण्मपन्नो जौ ललोकदटये ऽपौदलोकपरत्नोकरूपे fa पुनरिदन्नोक एवत्यपि- set: | अमो मद्नारेस्छकता धोमान्‌ ्रगस्तथैद्धिः aq ya आप्रोलि aud) afafea प्रणभानुबज्ितया सुधियः. anenjafafa । यत ua. ततो saa यन्नो विधय दति

श्ओोकदयेन STAs |

द्भ प्राप्य मानुष्यं विधेयं हितमात्मनः ।

२९

a (मे ॥ ॥

कयोत्यकाणड VIE way: सवे न किंचन ॥ ६३ ॥ `

मत्येतम्मिनरसारास्‌ मंपत्स्वविहिताप्रहः | € 6 © ` „~ पयन्तद्‌ारणासचधमः काथो महात्मभिः ॥ sy ॥

दति ॥ दुलभ दुरापं प्राय ममासाद्य मानुष्यं BH 2)

9 Ff #

भका

धमनः सटोौकः। | अध्या० ९, Go ६8 |

किमित्याह “awa” saga मवविम्थासु “fea” wage aqgufaaaiaie “saga” खस्य । यतः “करोत्यकाण्ड va” मरणानवमर एत बान्धयो वनमध्यमवयो वस्यारूपे “ee” मग्यलोके “मव पुचरकलतच्रविभवादि “ae.” यम: “न किचन'' मरयकत्राणाक।रणल्नावस्तुरूपमिति । "मति" विद्य- माने जगन्नितयवतिजन्तजनितोपरमे “vata” श्खत्यावव श्रमारासु'" Behan प्रत्यत्तमासु “aaa” घनधान्यादि- मपत्तिलचणासु ““श्रविदिताग्रहः" wage: 1) कगेदृरपैषु मपत्खित्याह ""पयन्तदादणासु' विरामममयममपितानेक- व्यसनग्रतासु "उचः" Vy “sa” उक्रलक्षणः "'कायः'' विधेयः । करित्याद "महात्मभिः asieune श्रात्मा येषां ते तया. तैरिति |

tia ज्रौमुनिचन्द्रसुरिविर चितायां धमेजिन्दुप्रकरणविदत्तौ सामान्यतो ग्ठहम्यघमत्रिधिः प्रथमोऽध्यायः ॥ ९ ॥

दितौयो ऽध्यायः |

giana: प्रयमोऽध्यायः। सांप्रतं दितौयो व्याख्यायते) विगरषमंबन्धश्चाम्ये aaa शास्त्रकृता भणि्यत दृति नेह

दश्यते | एवमन्येष्वष्यभ्नायेख्िति । तस्य चदमारिद्चम्‌ |

प्रायः मद्धमबौजानि खदिषठेवं विधेष्ट लम्‌ | रोहन्ति विधिनोप्तानि यथा बौजानि सल्क्षितो ॥१॥ `

zfa प्रायो वाड्कन्यन मद्धमेकोजानि मद्धमम्य मम्यम्न्ञान- द शंनचारिचरूपस्य नोजानि क्रारणानि। तानि चामनि। द्‌ःस्वितषु दयात्यन्तमदषो गुणवत्सु च्‌ । श्रो चित्या सवनं चेव मत्वा विरेषतः ॥१॥ दति । afey ग्यदम्यप्‌ । एवं विधष॒ कुलक्रमागतानिन्यन्यायान्‌- 1) छाना गुणभा जनेषु । अरर स्फलावन्ध्यकार णतनात्यय रोहन्ति धमे चिन्तादिलचणाङ्करादि मन्ति जायन्त । उक्त च, वपनं धमबौजस्य anvafeazgad | त चिन्ताद्यङ्कुरादि स्यात्फलमिडधि्त faafa: uo ? ॥ चिन्तामच््रत्यनुषानदेनमानुषमपद: ॥ 1४ " क्रमेणा डुर मत्काण्डनालपुष्पममा मताः ॥ ९ ॥ कदुग्रानि सन्ति रोदन्तोव्याह “विधिना” देग्रनाह- बाला दि पुरषौ चित्यलक्णन उप्तानिः' विचित्रानि! “aur”

रं र्म विन्दुः सटोकः | [He ९-

दति दृष्टान्ताथः। बोजानि शालिगोधूमादोनि "मर्तो श्रन्‌ पदतश्वमो विधिनोप्रानि मन्ति “प्रायो-ग्रहणादकस्मा- देव पक्त तथाभव्यते कचिन्मरुदेवयादावन्यथाभावे ऽपि न

विरोध दृति 1

ट काः

श्रमुमेवाय व्यतिरेकत श्राह | बौजनाश यथाभूमो प्ररोहो वेह निष्फलः) तथा मद्मबौजानामपातेषु विद्बधाः We |

zfa बौोजनाग्रा बौजोच्छदः। यथा अभ्रमो ऊषरा-

दिकूपायां प्ररोहो sgvraget बौजष्धन। “ar” दति

कक

पत्तान्तरस्रचकः । दद जगति निष्फलो urate निष्पत्ति- लच्षणफल्नविकल्नः | तया मद्धमेवोजानामुक्नकच्तष्णनां गरूण्ण- नाभोगाद्धिभिनिकिप्यमाणानामपाजस्वनौ तिकारिषु"ः लोकेषु विद्रुजानते वृधा arn निष्फलं व्रा प्रराहमिति ॥

ate किमित्यपाचपषु घमबोजनाशो निष्फलो वा प्ररोहः

eye ॥ #

> मपद्यत Tals |

न साधयति यः मम्यगज्ञः स्वल्पं चिकोपितम्‌ | *अयोग्यत्वात्कथं मूढः स महत्साधयिष्यति ॥ इ ॥

=~ ¢ ~ दति ॥ न नेव माघयति निवत्यति at a. मम्यग्य-

@ ) ~ * २ | oHITY 2 |) omits.

8 Bo oomits from here down. to famifad oof che GCOMMOERL PY, |

५ | द्ितौयोऽध्यायः | ४३

थावदनज्ञो हिताद्दितविभागाकुशलः ei तच्छ चिक षितं anfafs निर्वादाद्यन्‌ष्टानाद्यपि | कस्मान्न माघयतोौत्याद ‘gama? जअरज्ञलेनानधिकारिलात्‌ । watt “मखस्य कचिदयं नाधिकारः इति। कथं केन प्रकारेण मूढो > rf न~ rt ॥ ¦ Ce

व चित्यमागतः म प्रवाक्रो Wal) मरत्परमपुरुषायदेतुतया रद्ध म॑बोजारोदणादि माधयिय्यति, मषेपमात्रधारणाममयस्य

मेरुगगिरिधारणाममयंतादिति।

afa मद्वमरेशनाह उक्तः ॥ ददानो तददिधिमन्‌- वंतयिष्यामः ॥ ¢ ॥

द्ति॥ tad प््राक्तग्टहम्यधमनिरूपत्न agaznarer |) लो कोत्तरधमःज्ञापनायोग्ये उक्तो भरण्तिः | दानो मप्रलि

| afafa मद्धमेदेनाक्रम व्रणययामो निरूपर्यिय्यामो वयमिति ॥

तद्यया |

॥ - री 7 ढे =

तत््रसतिदे वताधिमुक्तिन्नानम्‌ iy |

दृति । तस्य मद्धमदेग्रनारैम्य जन्तोः vafa खरूपं "णवो कमङ्ग प्रियवाद्का दवताधिमुक्तिञ्च, वृद्धकपिलादि- देवताविग्रषभक्तिःः तयोक्ञान' प्रथमतो देग्रकेन कायम्‌ | ज्ातप्रशृतिको fe पुमान्‌ cat दिष्टो az: पूवरयुद्रा हितश्च चेन्न भवलि, तदा ुगरलेस्तयातयानुवत्येलो को त रग॒णपाच- 7

४४ धरमविन्दरः सटोकः। | ae ५-

तामानौयते; विदितदेवताविगेषाधिमुक्रिश्च aneaarant-

त Cen ~ ~ ~¢ तमा्गान्‌मारिवचनोपदग्रनेन तद्रषणन च सुखमेव मागं ऽवतारयित्‌ ग्रक्यत दति ।

तिया |

माधारेणगृणप्रशसा ॥ € ॥

दति ।॥ माघारणणनां लोकलोकात्तरयौीः मामान्यानां HOTA, NAT पुरस्कारो दैग्रनादम्याग्रतो विधेया | यया | प्रदानं प्रच्छन्न ग्टद्मुपगते सभ्रमविधिः प्रियं छवा मौनं मद्‌मि कथनं waged: | | अनुत्सको wag निरभिभत्रमाराः परकथाः श्रते नामतोषः कथमनमिजाते निवमति ॥१॥ तथा । ।

मम्यक्तदधिकाख्यानम्‌ ॥ ७ |

दृति । मम्यगत्रिपरोतरूपतया तेभ्यः माधारणग णेभ्यो 1, ऽधिका व्िशषवन्तो ये nor, तेषामास्यानं कथनम्‌ | यया | पञ्चेतानि ufaarfu मर््रषां घ्मचारिणाम्‌ | + ~ + = ¢ रह्मा मत्यमम्तय त्यागो मयुनवजनम्‌ ॥ १॥ दति।॥ तथा । अबोधे ऽप्यनिन्दाः॥ ८ |

२0 दति । श्रवो ऽ्नवगमे ऽपि सामान्यगणानां विरेष- गणानां वा व्याख्यतानामप्यनिन्दा “a et मन्दद्धिभेवान्‌

rr | दितोयोऽध्यायः |

य. द्त्थमाचक्ताणेष्वणयस्प्मासु न बुध्यते again” द्त्यवं ओ्रोत्स्तिरस्कारपरिदाररूपा। निन्दितो fe श्रोता किंचि- दुभुतसुरेपि मन्‌ दूरं farsa इति |

तद्दि fx कर्तव्यमित्याह |

शुश्रपाभावकारणम्‌ ॥ ९। ¢. |

efa wana प्रति ओरोर्तामिच्छा TAT, तन्नक्षणो ध * € ce SD € Ay. भावः परिणमः, तम्य कारण निवतन ओ्रोतम्तस्तवचनरिति परएश्रषामनुत्पाद्य घमेकथयने प्रत्युतानयसभवः। पद्यते शच । म रल्‌ पिशाचकौ व्रातकौ वा यः पर ऽनयिनि बाचमुटौरयति॥

तया | भूया भूय उपटेशः ॥ १० ॥ ,

दति ॥ भयो मयः पुनः पुनः ¦ उपदिश्यत दत्यपदेष उपदेष्टुमिष्टवम्तुपिषथः कथचिदढनवगम मति कायः | fa न क्रियते दृढमनिपात रोगिणां पुनः पुनः faarfaarfe- कायपानोपचार ofa |

तया | मोघे प्रन्नोपवणेनम्‌ ॥ 22 ॥

४५.

10

~ ~ FN क. दति ॥ बोध मङ्ृद्‌ पठे गन भ्यो श्रय yaena wafes- .

aga: परिज्ञाने; तम्य श्रोतुः प्रज्ञोपवणन afgusina, यथा “नालघुकर्माणः प्राणिनि एव विधष्च््नायबोद्धारो भवन्ति दति ॥

IC)

Lt)

()

Hata: सटोकः। [ 2 २२-

तया |

तन्लावतारः ॥ 22 I

द्ति॥ aq श्रागसमेऽवरतारः VAD श्रागमबड्धमानोत्पादन- दारेण तम्य विधयः । ्रागमबज्मानश्चेवमुत्पादनोयः | परन्नोकविधौ Talat नान्यदपेचते | श्रामन्नभव्यो मतिमान्‌ अ्रद्भाघधमममव्ितः 21 उपद्र विनाप्यथेकामो प्रति परजनः | wag न विना ्राम्त्रादिति तचाढरो fea: ui श्रयादावत्रिधानेऽपि तदभावः परं नृणाम्‌ | धमा विधानतो ऽनयः क्रियोदा दर णात्परः jal \स्मातसदव waraf naa: प्रणम्यते । लोके मोदान्धकारेऽस्िन्‌ श्रास्त्रालोकः Waa: ॥४॥ “Taga.” दति nid यत्नो यम्यति Raa: | पापामयोषधं Wika शास्त्र पुण्धनिवन्धनम्‌ | Wa: मवंचगं Wd Ta मर्वायेमाधनम्‌ ॥५। न यस्य भक्तिरेतस्िस्तम्य धमक्रियापि fe । ्रन्धप्रच्यक्रियातून्या कमदोष।द मत्फला ॥ ६॥ यः श्राद्धो मन्यते मान्यमनदहकारविवरजिंतः। ATTA मभा गस्तस्य धमक्रिया परा Wo! यम्य नादरः Wea तस्य श्रद्धादयो FUT: | उन्मत्त गुणतु्यत्वान्न प्रशंसास्पद सताम्‌ ॥८॥

१४] द्ितौयोऽध्यायः। go

मलिनस्य यथात्यन्तं जलन वस्त्रस्य पचनम्‌ | श्रन्तःकरणर नस्य तथा WT विद्‌बधाः et शास्त्र भक्तिजिगदरन्दसुकतदूत परोदिता, श्रचेवेयमतो न्याया तत्पराया मन्नभावतः ॥१ ०॥

७४७

“चवि दति मुक्तौ, “waa” दति ग्रास््रभक्रिः, ''तत्प्राष्यामन्नभावतः' दति मुक्तिप्रार्िमिमोपभावादिति॥ तया ।

प्रयोग आप्नपण्याः ॥ eB ॥

दति॥ प्रयोगो qa waa | श्राचिष्यन्त श्रायन्त मो दात्त प्रति भव्यप्राणिनौो ऽनयेत्यालपणो तस्याः | कथायाः । मा चाचारव्यवहारप्रञसिद्‌ छत्रादभदाच्तुर्घां तचाचारो लोचास्ननानादिमाधुक्रियारूपः, व्यवहारः कर्थचिदा- पन्नदोषव्यपोदहाय प्रायगय॒त्तनच्रणः, gafs मसग़्रयापन्नस्य ayaa: प्रज्ञापन, दृष्िवादञ्च ग्रोचपेचया छन्मनोतादिः भावकयनमिति ॥ I

तया ।

ATA AT कथनम्‌ ॥ LB ॥

दति ॥ ज्ञानस्य 'रतलचणस्याचारो ज्ञानाचारः, xIfz- ग्न्दादूर्भनाचारश्चारित्राचारस्तपश्राचारो वौयाचारश्चति। ततो ज्ञानाद्याचाराणां > कथन प्रज्ञापनमिति ममामः। तच 20 ज्ञानादारो SBUT, कौलविनयवज्मानोपधाना निज्भवयश्न-

ge

« pas, |

—

| (

eed —

धम विन्दुः मटोकः | | स्० ›४-

नायेतद्भयभे ट म्नचणः | तच्च काल दति यो यस्याङ्गप्रविष्टादेः भरतस्य कान्त Safa तस्य खाध्यायः कनव्यः, नान्यद्‌, तौथेकरवचनात्‌ | दृष्टं च छृव्यादेः काललकरणे He विपयये तु विपर्यय दलि । त्या ग्रतय्द्णं कुवेता गुरो विनयः कायः । विनयो दयभ्यत्यानपादघावनादिः, चरविनयग्रहौतं fe तद फलं भवति । तथा अरतग्रहणो दयेन ग्रोबेह्धमानः कायः, बह्मानो नामान्तरो भावप्रतिबन्धः । एलस्मिन्मत्याचेपणा विफलं श्रत भवति । wa च विनयबडङ्मानयोश्यत्‌भद्गग भवति। एकम्य विनयो न बह्मानः, अपरस्य बह्कमानो न विनयः, श्रन्यस्य विनयोऽपि बद्धमानोऽपि, अन्यतरस्य म विनयो नापि बद्धमान दति। तथा अरतयद्ृणप्रटृत्तन तत्फलमभो प्रतो पधानं* कायम्‌ ¦ उपदधाति प्पुष्णाति अ्रतमित्यृपघानं तपः । तद्धि यद्यत्राध्ययन श्र.गाढादियोगलक्षणमुक्तं॒ ANF काय, AMATEUR

मफलत्वात्‌ | अनिन्धिव दति ग्णदौतश्रतेनानिङ्कवः कायः ।

> यदयत्सकाग्र ऽघोतं तच म एत्र कथनौयोऽ नान्यः, वित्तकालेष्या-

पत्तेरिति । तया श्र॒तग्रहणप्ररत्तन तत्फलमभौ प्ता यन््ननभदो

*)( )

ऽभेद उभयभदस्च न कायः। ad यन्ननभेदो यथा “gat मङ्गलमुक्द्रः दति वक्रय. “gal कल्याणंउक्तोस' TAS) BINT aur) “श्रात्रन्तोके यावन्तौ लोगसि विष्परामसन्ति' द्तयाचारसू= यावन्तः केचन लोकेऽस्मिन्‌ पाषण्डिलोके “विपराग्द गन्ति" दृत्ययाभिधान श्रावन्नौजनपदै

> |) P wanemuutwatoia |

१९ । दितो यौऽध्यायः |

केया रज्जवन्तो लोको विपराग्डशति क्रूप Tay । उभयभदस्तु योरपि यायाव्योपम्दं यया “war मङ्गलमुत्ष्ट, श्रदिसा प्वतमखके' इत्यादि । दोषश्चाच वन््ननभेदे suave: age क्रियायाः, करियामदे च मोचाभावः, तृद्‌भावे च निरयका रोक्तति ॥

-ग्रनाचारोऽपि निःशङ्कत-१-निःकारङ्खित-र-निवि चिकित्सा र-श्रमृटढदु ि-४-उपटृडा-५-स्थिरोकरण- ६ वात्मन्य-9-तोप्रभा - वना-स्-मेदादष्टयेव । aa faufga दति wea शङ्कितं fana शदडित यतोऽमो fa:nfsa: | दे श्रमरव्ाद्धार दित say) तच TUNE | VATA जौवल कयमेको भव्यो ऽपर स्त्रभव्य दनि WEA | BANE! तु प्रारृतनिबद्धलात्सकलमेवेदं परि-

करन्तितं भविव्यतोति न पुनरान्ो चयति यया भावा हतुग्राद्या

8८

(न्य a"

azaniary । aa Baar जौवास्तिवादयः, Wear’

भव्यतादयोऽस्मदायपेच्या प्रङृष्टज्ञानगो agaatala |

प्राङ्नतनिबन्धोऽपि बालादिसाधारण दति i उक्र च, बालस्त्ोमूढमूखाणां नृणा चारि चकाङ्खिःणाम्‌ |

Rage avs: सिद्धान्तः प्रातः Wa: ॥

, दृष्टेष्टाविर्द्धवाच्च नाय परिकन्यनागो चरः AAA

farufeat जोव एवादच्छामनप्रतिपनना द्ग्नाचार्‌ इत्यच्यते |

HAA दग्रनदग्रैनिनोरभटोपचारमाद। तर्दकान्तमद व्न्य

दभेनिन दव फलाभावान्द्रातताभात इत्यत प्राषपदेन्वपि भावना

का्या॥ तया निःकाङ्कितो दग्रसवकीद्खारह्दितिः। ततर दश

1 )

Yo

oF ~~"

i

=

धमं विन्दु. मटोौकः। | ख. १४-

काङ्का एकं aa aged दिगम्बरदश्रनादि, सुवकाङ्खा तु स्वष्टिवेति - नालोकयति षडनोवनिकायपोडामसत्ररूपणां चति ॥ त्रिचिकिल्ा मतिकिभ्िमः। नगता विचिकित्सा यस्म्ादमौ नििचिकित्सः, साष्येव जिनदग्रन किंतु प्रत्त स्यापि षतो ममास्प्ात्फल भविष्यति वा न वा ङृषोवलादि- क्रिया भययापेपलमेरिति कू विकल्परहितः न afana उपाय उपेयवम्ुपरिप्रापको न भवतौति संजातनिखय इत्ययः | यद्वा fafaqae: साधुज्॒प्यारदितः ॥ तथामृढदृष्टिः। बालतपखितपो विद्याद्यतिशयेनं मूढा खभावान्न चलिता gfe: AIAG यस्यासावम्‌ढदुष्टिः । एतावान्‌ गुणिप्रघधानो दप्नाचारनिदेशः॥ श्रधुना गणप्रधानः। GET नाम ममानधामिकाणां aguynaaa तहृद्धिकरणं; स्थिरौकरणं

^ र A ‘ र € ग्धमाटिषोदतां aaa स्यापन ; वात्सन्य समानघामिकजनोप-

कारकरण; प्रभावना धमकयाभिस्तोयंख्यापनेति। रणप्रधान-

ls शाय निदो quafodt: कथं चिद्ध दख्यापनाथम्‌ | एकान्ताभेदे

^१( )

शणनिदन्तौ गणिनोऽपि fags: श्न्यता पत्तिरिति ॥ चारिताचारोऽष्टघा, पश्चसमितिचिश्॒भिभेदात्‌ 1 समिति- ग्तिखरूपं च प्रतोतमेव ॥ AVM दाद्‌ग्र विधः, बाद्याभ्यन्तरतपःषटूदयभेदात्‌। तज श्रनग्रनमूनोदरता TA! .संचपणं रसत्यागः | COLE सलोनतेति are तपः प्रोक्तम्‌ ॥१॥

२७५ दितोयोऽध्यायः।

प्रायञित्तध्याने वेयाट्रत्यविनयावयोत्सगेः | साध्याय दति तपे; षटप्रकारमाभ्न्तरं भवति ॥२। वोष्यांचारः पुनर निङ्भतवाद्धाग्यन्तर सामथ्स् सतो ऽनन्त रोक्रषट चिशदिधे ज्ञानदररनाद्ाचारे यथयाश्रक्रि प्रतिपत्तिलच्ण -पर। क्रमणं प्रतिपत्तौ च यथाबलं पालनति ॥ तया ।

निरोहश्क्यपालना ॥ १५॥

दरति ॥ निरौदेणैदिकपारलौ किकपफलेषु राज्यृरेवलादि- aang व्याटृत्ताभिलाषेण nage saree fafeatac- fafa बृद्या पालना arafa a कथ्यत इति ॥

तया |

अशक्ये भावप्रतिपत्तिः॥ १६ ॥

sfa) qua ज्ञानाचारादिविगरेष एव कलतुमपायमाण कुतोऽपि छर तिभदननकालबल्नादिठेकन्ात्‌ | भावप्रतिपत्िभवि- नान्तःकरलतन प्रितिपस्तिरनुबन्धः। न पुनसम्तच्र प्रठरत्तिरपि, श्रकालौत्सुक्यस्य ada श्रातेष्यानलादिति |

तचा |

पालनोप्रायो पदे शः ॥ १७ ॥

sfan एतस्मिन्‌ ज्ञानाद्याचारेः प्रतिपन्ने मति पाल नायौपायस्याधिकगणतुन्यग्णकोकंमध्यमवामनक्तेणस्य निजगुण

BoP sara ङ्‌

५९

1

41}

om

i)

10)

1 +)

धमं विन्दुः सटकः। | we १७-

स्यानको चितर्रियापरि पालनानृस्मर णस भावस्य वो पदशो दातव्य

दूति ॥ तया | फलप्ररूपणा ॥ ९८॥ दति ॥ अ्रस्याचारस्य मम्यक्‌ परिपालितस्य मतः फल मि दे तावद्‌ पश्चवह्वामो भाव्रश्वयटृद्धिजनप्रियतल च पर च सुगति जन्रोत्तमम्यानलाभः परपरया faaimarfagta यत्काय तस्य प्ररूपणा प्रज्ञापना विघयेति ॥

अत्रैव विग्रषमाद्‌। देवदिवशणेनम ॥ १९ |

दृति ॥ रेवानां वेमानिकानश्द्धविश्डते रूपादिरूक्षणाया

ani प्रकाग्रनम्‌ । यया “'तचोत्तमा रूपमपत्सत्म्ितिप्रभाव-

सुखद्य तिलेश्ायो गो fanefearatua wastfa भोग- माघनानि feat विमाननिवदः''' varfeammatuad ॥ तया | सुकुलागमनोक्तिः ॥ ₹० ॥ दृति ॥ aM gaara “fap an विष्टे कुले निष्कलङऽन्वय" उदये सदाचारेगगस्मायिकापुरुषयुक्रऽनेक- मनोरयावपूर कमत्यन्तनिरवद्यं wa” दृत्याद्‌विच्माण-

~A ~ 20 wquat क्रिः ॥

९ Comp. VI |, 11. Comp. ४ ||, 1)

22 | faatat sara: | ५३

तया | कल्याणएर परास्यानम्‌ ॥ RQ I

दति ॥ ततः सुङ्ुन्तागमनाद नन्तरं कन्धा णपरपरायाः “तच सन्दर रूपमालयो लक्षणानां tread” द्रत्यादिकरूपाया श्रवेव धम फलाध्याये वच्छमाणाया च्राख्यानं निवेदन कायमिति॥ ? तया । अ्रसद्‌ाचारगदां ॥ ₹२२॥

दरति ॥ श्रमदाचारः मदाचारविनलच्षणो दिमानृतादिदग्र- विधः पापहेतुभेदरूपः | यथोक्तम्‌ |

दिमानृताद यः पञ्च स्श्वाश्रद्धानमेव च। 1 क्रोघादयशख wat इति पापस्य Baga ॥२॥

तस्य गरहमिद्‌ाचार गरदा | यथा | | न भिथ्यालममः naa मि्यात्वममं विषम्‌ । न famiaaat रोगो न मि्यालममं तमः ॥२॥ द्विषदविषतमोरोगेद्‌ःखमेकच जायतेः । 15 मिथ्याल्न ated जन्लोजन्मनि जन्मनि iat वर ज्वालाकुले चिप्नो देडिनात्मा sama | न तु मि्यालमयुक्त जो विते aera ॥४॥

sta तच्वाश्रद्धानग्हा। एवं. दिमादिष्वपि गदायोजना

कायं tl ५2)

— भ भकः जक ee = --# —_ ~

१ “Comp. VIL, bs. 2 DP saa:

५९ धम विन्दः सटौकः। | Heo २३-

तया | ततछखशू पकथनम्‌ ॥ २३ | दूति ॥ तस्यासदाचारस्य «fears: खरूपकथयनं. यथा ““प्रमत्तयोगात््राणिव्यपरोपण fear’, “saefaura sur’, “mene स्तेयं", “मथुनमन्रह्य", “aet परियः” इत्यादि ॥ तया | स्वय परिहारः ॥ २४ ॥

दति ॥ स्वयमाचारकयकेन परिहारोऽसदाचारस्य सपाद नोयः, यतः खयममद्‌।चारमपरिररतो धमेकथनं नरवेराग्य- कथनमिवानादेयमेव स्यात्‌, नतु साध्यसिद्धिकरमिति॥

#

lt तया | WHATAAAA ॥ PY | दति ॥ छजभावस्य कौरिच्यत्यागरूपस्यासेवनमनुष्ठानं दे श्केनेव कायम्‌ । एवं fe तस्िन्नविप्रतारणकारिणि संभाविते › मति श्ियस्तद्‌ पदे श्रन्न कुतोऽपि दूरवर्तों स्यादिति i तथा | अपायहेतुत्वरेश्ना ॥ २६ I

दति ॥ श्रपायानाममयानामिदलोकपरलोकगोचाराणणं

aed —_

हेतुत्वं प्रस्ताव(दमद्‌ाचारस्य यो ‹हेतूभावः, तस्य देशना विधेया । यया |

to —

यन्न प्रयान्ति पुरषाः ea aq प्रयान्ति विनिपातम्‌ | aa निमित्तमनायंः प्रमाद दति निशितमिद मे nen

०७ | दितयोऽध्यायः | ५५

प्रमादश्चाभदाचार दति ॥ ` श्रपायानेव यत्ेकुवेन्नाह्‌ |

नारकद्‌ःखोपवशेनम्‌ ॥ २७ |

ति ॥ नरके भवा नारकास्तषामु पलक्षणत्वा त्यं गादौनां च द्‌ःखान्यश्र्माणि, तेषामुपवणनं विधयम्‌ । यथा | 5 तोच्ेर मिभिर्टेप्रिः कुन्तेविषमेः aghast: । ` परप्रयचिश्रलतोमरमुद्ररवामो.मप्ररण्डोभिः ॥१॥ संभिन्नतालभिरसस्िन्नभु जाज्किनकणनामौष्टाः । भिन्नदयोद्रान्त्रा भिन्नाच्पुटाः सुदुःखार्ता: Wel निपतन्त उत्पतन्तो विचेष्टमाना avast star: | नेचन्ते चातारं नेरयिकाः कर्मपटलान्धाः ॥२॥ 1५ ave हिमात्युष्णभयादितानां पराभियोगव्यमनात्राणाम्‌ | अहो तिरश्चामतिद्‌ःखितानां सुष्वानषङ्ः किल वात्तमेतत्‌ ॥४॥

क

मानुखकेऽपि दारि्रोगदौर्भाग्यश्रोकमोख्याणि | जा तिकुलावयवा दिन्युनलं चाश्नुते प्राणो ॥१। देवेषु चय वन्‌वियो गद्‌: खितेषु करोधर्यापदमदनातितापितेषु | श्राया नस्नदिह विचाये मगिरन्तु uals किमपि निवेदनोयमस्ति nen दति ॥ 20

५६ yafarg: सटेकः। | He रस

तया | दुःकुलजन्मप्र शस्तिः ॥ रे |

दति॥ द्‌ःकुलेषु- ्रकयवनग्रबरबबेरादिमबस्िषु यन्जन्ममा- मदाचाराणां प्राणिनां प्रादर्भावः, तम्य प्रशस्तिः प्रज्ञापना 5 कायां ॥ | aq चोत्यन्नानां किमित्याह |

द्‌ःखपर परानिवेदनम्‌ ॥ २८ ॥

दृति ॥ दुःखानां शारोरमानमाग्रमलचणानां या परपरा प्रवाहः, तस्या निवदन प्रषूपणम्‌ । यथया । श्रमद्‌ाचारपार- 0 वश्वाज्जोवा SHAT । ~ तत्र चासुन्द्रवणेरसगन्धस्परभे- रौरभाजां तेषां द्‌ःखनिराकरणनिबन्धनस्य धर्मस्य way ऽष्यनुपलम्भा विमा नृतस्तेयाप्ररद्कर्मप्रवफा नां नरका दि फलपाप- कमापचय एव Haya । तद भिश्वतानामिद ya चाव्य- URAC द्‌ःखपरपरा VBA | यदच्यते । 1. तेः कमभि: स Mat विवशः संमारचक्रमुपयाति, द्र यक्त चाद्धा भावभिन्नमावतेते asym: ॥१॥ तया |

उणायतो मोहनिन्दा ॥ ३० ॥

दति ॥ उपायत उपायेनानथंप्रधानानां मूढपुरूषलच्षणानां

0 प्रपश्वरूपेण मोदस्य मूढताया निन्दरानाद्र णौयताख्यापनेति | यथा |

32 | दितौ योऽध्यायः। ५७

afaa axa faa faa रेष्टि हिनस्ति च। क्म चारभते दुष्टं AATBASAAAH ५॥१॥ श्रयवन्त्येपपन्नानि वाक्यानि quater च | Sq मूढो ` विजानाति qayfca भेषजम्‌ ॥२॥ aura: पण्डितः कच्छ प्रज्ञया प्रतिवृध्यते | ॥ मृढस्त्‌ छच्छ्रामामाद्यं frdaafa asta ॥२॥ श्रथवोपायतो मोहफलोपद शरनदारलचणान्मोदनिन्दा कायति | जन््गदत्युजराव्याधिरोगगो काुपद्रतम्‌ | ' Haar अपि सुवं नोदिजन््यपि मोदत: ॥१॥ “^ घर्मकोजं परं प्राप्य Bae कमग्दमिषु | न मत्कमंङषावम्य प्रयतन्तऽन्पम धमः ॥२॥ , ““शअस्यः दूति Warne | व डिग्रा मिषवत््‌ चछ कुसुख दारुणोदये | क्रार्य जन्ति मचष्टां धिगहो दारुणं aaa दइति। |

तया |

सञ्ज्नानप्रण्सनम्‌ ॥ 32 ॥

दति ॥ सद विपयस्त, ज्ञान यस्य म मन्न्नानः पण्डितो जनः, तस्य मतो वा Hay विवेचनलचणस्य WHA पुरस्कार

zfa.| यया | 2)

—_—_ = + [ - "इ , "यी ----- --

ट 12 पूजका |

५८ धर्मविन्द्ः सटोकः | [ He २९-

qaafafanaa न गिरिणो at पद्मजन््ाष्टभिः स्कन्दो zizufaa वान मघां चः सहस्रेण च । sata जगच्चयस्य नयनेस्तदम्त नो वोच्यते ्रत्यादइत्य द्रः ममाडितधियः पश्यन्ति यत्पण्डिताः ॥९॥ » दति | तया | नाप्राप्यमभिवाञ्कन्ति नष्टं नशच्छन्ति शोचितुम्‌ | आपत्सु च न Gulf नराः पण्डितनुद्धयः ॥१॥ न इष्यत्यात्यनो माने नापमाने च Tala | 1! गाङ्गो दद दवाच्तौभ्यो यः म पण्डित उच्यते weal

तया |

पुरुषकारसत्कथा ॥ BR ॥

दृति ॥ पुरूषकारस्योत्छादलचणस्य मत्कया ATR प्रश्नम्‌ | यथया | 1; amt तावदियं ममुद्रपरिखा तावन्निरालम्बनं व्ोमेतन्ननु तावदेव विषमः पातालयात्रागमः | दत्वा मूधेनि qequafaet दैवस्य कौ तिपियेः Aisa न माहमतुलामारोप्यते जो वितम्‌ ie तया | | 20 विहाय पौरुषं कम यो देवमनुवतते | तद्धि शाम्यति त प्राय ala पतिमिवाङ्गना net

३५ | इतौ यऽध्यायः | ue

तया | _ वौयङ्धिवरं नम्‌ ॥ 38 ॥

दति ॥ gas: प्रकषेरूपायाः प्ररद्धात्तारबजत्लभ्यायास्तोय- करवो्यपयवसानाय। वणनमिति | यथा ।

मेर दण्डं धरां च तत्के चित्कतुमौ ते । तत्छद्‌ा चार कन्यद्र फलमा ङ मेरषेयः ॥ १।

तया | . परिणते गम्भौ रदेशनायोगः ॥ ३४ ॥ इति॥ श्रसिन्पवसुदिष्ट उपशेगजाले श्रद्धानन्तानानुष्ठान- नन्या परिणते सात््ौभावसुपगते सत्यपदे Mea जन्तो गेम्भौ- 10 रायाः पूर्वदे शनापेचयात्यन्तशत््ाया श्रात्मा स्तिवतद्रन्धमोचादि - काया देश्रनाया योगो वापारः Bra) ट्दमुकत भवति | यः ya साधारणशणप्रण़मादिरनेकधोपदे्रः प्रोक्त श्रास्ते, स॒ यदा तदावारककर्मह्ामातिश्रयादङ्गाङ्गैभावलचणः परिणाम- मुपागतो भवति , तदा अण भोजनमिव गस्मोरदेग्नायामसो 1; देशनादीऽवताथेत «fa i

sa च गस्मोरदे्रनायोगो न श्रतधमेकयनमन्तरेणोप- पद्यत Tale |

श्रतधमकथनम्‌ ॥ ३५ ॥

इति ॥ श्र॒तधमेस्य वाचनाप्रच्छनापरावतनानुपेचाधमे- 20

कथभनलचणस्य सकलक्ुग्रलकल्नापकन्तद्रुमविपुल्लालवालकन्पस्य

कयनम्‌ | यथया |

ह ० धमविन्दः acta: | | @e २५-

WAV VAS ये अ्रतज्ञानचचृषा | ARMA मदव पश्यन्ति भाषान्‌ हेयेतरान्नराः ॥१॥ श्रयं च ' शरतधमः प्रतिद गैनमन्ययान्ययाप्रटत्त दति

नामावद्यापि तत्सम्यग्भावं वित्ेचयितमलमित्याद | ; बहत्वात्परौक्षावतारः ॥ ३६ ॥

fan तस्य हि बह्वाच्छरुतघर्माणां “sauna sfa शब्द समानतया व्रिप्रलयबद्धः परोक्षायां त्रिकोरिपरिश्द्धलचणायां श्रतधममवन्थिन्यामवतारः कायः | श्रन्यचाप्यवाचि | तं ग्रब्दमात्रेण वदन्ति wa LO fansfa लोका न विचारयन्ति स ग्रब्दसाम्यऽपि विचिचभदे- विभिद्यते चौर मिवाजनोयः ॥१॥ लच्छ विधातु मकललां समय सुद्‌ लभ विश्रजनोनमेनम्‌ | Mi परोच्य wef विचारदक्ताः सुवणवद्ञ्चनभो तचित्ताः well ofa ॥

परोचोपायमेवार |

कंषादिप्ररूपणा ॥ २७ ॥

दृति॥ यथा सुवणमाचसाम्येन तया विधमुग्धलोकेष्व- " विचारेणेव शर्ध शररद्धकूपस्य Yate vant कर॑च्छदतापाः

२९ | faviatswra: | Er

परौक्तणाय विचक्दणेरा द्वि यन्ते, तथात्रापि aaue परोच्चणोये कषादनां प्ररूपणएति | कष्रादषैनेवाइ |

विधिप्रतिषेधो कपः ॥ 3c ॥ दति ॥ विधिर विर्द्धकत्व्यायापदे़रकं वाक्यं, यथा “सखगंकेवला्िना तपोध्यानादि ada”, “पमितिगुिप्रसदा faa” दत्यादि। प्रतिषधः ua: “a रिस्याकवश्रूतानि"', "नानृतं वदेत्‌" इत्यादि । ततो विधिश्च प्रतिषधश्च विधि- प्रतिषधौ । किमित्याह “au” सुवणेपरोक्षायामिव कषपडट़के tall इदमुक्र भवति। यच YA उक्रलचणो विधिः प्रतिषेधश्च 1“ पदे पदे सुपुष्कल उपलभ्यते ष धमे कषण्रद्धः, न पुनः- श्रन्यधमस्थिताः म्वा श्रसुरा दव विष्णना | उच्छदनोयाम्तषां fe वधे दोषो न विद्यते wen safe वाकयंगभ दति॥ SLAF | Ib तत्संभवपालनावचेष्टोकिग्केदः |] ३९ ॥

द्ति॥ तयोविर्धिप्रतिषधयोरनाशिग्धेतयोः aaa: प्रादभ तयोश्च पालना Tae: ततम्तत्सभवपालनाय या चटा भिचाटनादिबाद्यकरियाखूपा, तस्य। उक्रिग्कदः। यथा कष- प्र द्लवष्यन्तरामशद्भिमाशद्धमानाः मौवण्काः gang fz. कादेग्केदमाद्भियन्त, तथा. कषद्द्धावपि ww च्छेद मा.

६ 2

+)

10)

1 9

20)

भ्रमविन्द्ः सटोक्रः। | Heo ३९-

पेचन्ते । म च च्छदो fangaiqasied: | विष्ररद्धा च चष्टा सा यच्रामन्तावपि तिधिप्रतिषेघधाववाधितरूपौ aia लभेते aaa चातिचारलच्णापचार विर डितावृत्तरोत्तरां टद्धि- मन्‌भवतः | सा यत्र धम VBI सप्रपश्चा प्रोच्यते स धमन्केद्‌- Ue दति। यथा कषच्छेद्‌श्यद्धमपि सुवणं तापमसहमानं कालिकोन्मोलनदोषान्न सुवरणेभावमदरते, एव धमोऽपि मत्यांमपि कषच्छदग्रष्द्धौ तापपरौक्तायामनिवदमाणो न सखभावमासादयति ॥

्रतस्ताप प्रन्नञापयन्नाद्‌ |

उभयनिबन्धनभावद[दस्तापः ॥ Bo ॥

दति ॥ उभयोः कषच्छंदयोरनन्तरमेवोक्ररूपयो निबन्धनं परिणामिरूप कारणं यो भावो भोवादिलच्णः, तस्य वादः ्ररूपणा | किमित्याह “तापः? wa श्रतधमपरोक्ताधिकारे। दृदसुक्तं भवति । यत्र शरास्ते द्रयषूपतयाप्रच्यतानुत्पन्नः पर्यायात्मकतया च प्रतिक्णएमपरापरस्वभावास्कन्दनेनानित्य- सखवभावो जोवादिरवस्थाप्यते, स्यात्‌ तत्र तापष्ररद्भिः, यतः परिणामिन्यवात्मादौ तयावधाप्ररद्धपर्यायनिरोघन ध्याना- ष्ययनाद्यपर प्रद पर्यायप्राद्‌र्भावाद्‌क्रणच्णः कषो बाद्यचष्टा- ufgaqng we उपपद्यते, न पुनरन्ययति ॥

एतेषां मध्यात्को बलोयानितरो वेति प्रश्रे यतकतेयं तदार |

88 | दितोयोऽध्यायः | ६३

अमोषामन्तरद्‌शनम्‌ ॥ ४१ ॥

दृति ॥ श्रमोषां AAU GAMUT परस्परमन्तरस्य विग्रेषस्य समर्थासमयेष्पस्य द गनं कायमु पदे श्केन | तदैव दशेयति।

कपच्छेदयोरयनः.॥ BR ॥ ॥

दृति ॥ कषश्छदयोः परोच्ताचमलनादरणणयतायामयनो उतात्पय मतिमतामिति | कुत इत्याद |

TRAST तापषभावेऽभावः ॥ Bs I

दूति ॥ तयोः कषच्छदयोर्भावः सन्ता तद्धावम्तस्मिन्‌ fa ।' पुनरतद्वाव दत्यपिग्रब्दायः। किमित्याद “तापाभावे" उक्त लक्तणतापविरदे ““श्रभावः'' परमायंतोऽमन्तेव परोक्षणौ यस्य | न fe तापे विघरमानं हेम कषच्छदयोः ष्तोरपि @ खर्प प्रतिपन्तमलं, जातिसुत्रणेला त्तस्य ॥

एतदपि कथमित्याह | 1,

तच्छञ्ञो हि तत्साफल्यम्‌ ॥ ४१ ॥

दृति ॥ तच्छद्धौ तापशद्धौ । ` दियम्मान्‌ । तक्छाफन्यं तयोः कषच्छेदयोः मफलभावः ! तलयाहि । ध्यामाध्ययनादिकोऽथा

विधोयमानः प्रारपात्तकमनिजरणफलो ‘fearfeay प्रतिः

Pe, yayfare! सरटौ कः | | द ° 98-

पिध्यमानो नवकमापादाननिरोघधफलः | बाह्या चेष्टाए्टद्धिश्चा- नयोरेवानाविर्श्तयोश्च परिपालनेन फलव्तौ स्यात्‌, न

’ i A ५ चापरिणाभिन्यातमन्यक्नलचणौ कषच्छदी खकायं कतु

प्रभवितम स्यातामिति तयोम्तापशद्धावेव मफलवमसुपपद्यते, न a

sell

पुनरन्ययति ॥ नन्‌ फलविकलावपि at भविष्यत wate |

फलवन्तो च वास्तवौ ॥ ४५ ॥

दृति i+ उक्रनक्णफलभाजौ मन्तो पुनस्तौ कषच्छेदौ

वास्तवो भवतः खमाध्यक्रियाकारिणो fe वस्त॒नो वस्तुत्वमु-

|

जि ~—

पान्ति मन्तः ॥ fang बाधामाद |

अन्यथा याचितकमण्डनम्‌ ॥ Bs ॥

zfa sau फलविकलो amt वम्तुपरोक्ाधिकारे ममवतारितार्बापप at याचितकमण्डनं वतते दति। परकोयत्-

[> #

¦ मभावनो परतत्वात्कंत्सितं याचितं areas तच्च aaa च कटकक्रुण्डलादिराभरणविश्रषो याचितकमण्डनम्‌ । दिविध हयलकार फलम्‌ fas मति परिङश्द्धाभिमानिकसुखजनिका स्लग़्रोरश्ोभा, कथंचिज्जिवदेणाभावे च तेनेव निर्वाहः । न च या{चितकमण्डन ` एतद्भितयमप्यम्ति, पर को यत्वात्तम्य । लतो

-' याचितकमण्डनसिव यावितकमण्डनम्‌ | ददमुक्त भवति,

४८ | दितोयोऽध्यायः |

द्रयपर्यायोभयश्वभावे ` जोवे कषच्छंटौ निरुपतचतरिततया gga सखफलं प्रत्यवन्यमामथ्यविव स्यातं; नित्याच कान्तवादे तु खवादशोभारर तद्वादिभिः कलप्यमानावष्येतौ या व्ितकमण्डनाकारो प्रतिभासेते, 4. पुनः खकार्यकारा- -वित्याद | wand यथा कषच्छदतापष्द्ः श्रतधमा याच्यः ; पर करिप्रणदटकोऽस प्रमाणमिति यतिरेकतः माधयन्नाह |

नातन्त्ववेदिवादः सम्यग्वादः ॥ ४७ ॥

` दति॥ न नेवातक्ववेद्निः भाक्तादेव वम्तुत्नमन्नात्‌ प्रनम्य पुरषविगेषस्यार्वाग्दभ्िन दत्ययः, वाटो वस्तुप्रणयन, अतत्ववेदिवादः। किमित्याह “amare” यथावश्थिताथवादः मास्तादतोच्यमाणन fe प्रमाता प्रोक्त जात्यन्धचिन्रकरनरा- लिखत चिचकमवद्ययावम्थितरूपविमवारनाममश्चममेव = nit म्यादिति ad तद्भाषितं वस्त्विपरोतरूपतां प्रतिपत्तसुत्सदत

दति ॥

मम्यम्बादरताया एत्ोपायमाद | बन्धमोष्ोपपत्तितस्त च्छविः ॥ ४८ ॥

दृति ॥ बन्धो मिथ्यालादिडेतुभ्यो wae कमेपुद्लानां च वज्ञायःपिण्डयोरिव सौरनोरयोरिव वा परस्यरमव्रिभाग-

६४

।

Q)

परिणामेनावस्थानम्‌ । ate: पुमः सभ्यग्दशेनज्ञानसारिभेभ्यः 20

६६ धमबिन्दः Hele | or

कमेणामत्यन्तोच्छदः। ततो aay atay बन्धमोचौ, तयोरुपपत्तिघैटना, तस्याः मकाशात्तच्छद्धिवेस्तुवाद निमंलता चिन्तनोया । दृदमुक्रं भवति afafagra बन्धमो चयोग्य आत्मया तेम्तेविगेषेनिरूप्यते, म॒ मवंवेदिपुरूषप्रतिपादित इति atfazfagiaa इति |

1) भ

द्यमपि बन्धमोक्लोपपन्तियथा युज्यते तथा । दयं बध्यमानबन्धनभावे ॥ Be ॥

दति ॥ दयं व्न्धमोच्ोपर्पात्तिबध्यमानस्य बन्धनम्य च वच्छयमाणस्य भाव agia afa भवतति ॥ ५५ कत दृत्याद । कल्यनामाचमन्यथा ॥ ५० | दति ॥ यम्मान्कारणारियं asada केवला वितयाथ- fa a < गो प्रतिभाससूपा न पुनम्तच प्रतिभासमानोऽयाऽपौति कन््पना-

मात्रमन्यथा मुख्यवध्यमानबन्धनयोरभावे वतत इति॥

बध्यमानबन्धन VA व्याचष्टे | बध्यमान्‌. आत्मा बन्धनं वस्तु सत्कम ॥ ५१ ॥

द्ति॥ तच बध्यमानः खसामश्यतिरोघधानेन पारवश्य- मानोद्रमानः। क TANS “Ma” चतुदंग्रश्तयामभदभिननो जो वः प्रतिपाद्यते। तया बध्यते मिण्याला दि भिररतभिरात्माने-

५२ | दितो योऽध्यायः। ६७

नेति बन्धनम्‌ । किमित्याह “aa” परमाथतो विद्यमानं Cag” ज्ञानावरणादि, श्रनन्तानन्तपरमाणप्रचथखभावं ; श्रत एव मूप्ररूतोति | wa “श्रात्म ग्रहणेन सांस्यमतनिरास- माद, यतम्तचोच्यते |

gia न बध्यते नापि qua नापिममरति कञ्चित्‌ । °

ममरति बध्यते मुच्यते च नौनाश्रया wala:

“वस्तुमद्‌''-- ग्रदणन तु मो गतमतस्य, यतस्तचापि पञ्चते | faaaa fe संमारो रागादिक्तशवा्सितम्‌ | azq afafaqa wae दति कथ्यते ॥?॥ “cnitfeamafad” ofa रागादिक्रणः मतया चित्ताद- 1)

यनिरिक्रेवामितं wade) va fe वध्यमानान्न भिन्न “"वम्तुमत्कमे'` दरत्यभ्यपगत भवति | तच प्रकतेरेव saatar- भ्यपगम श्रात्मनः ममारापतर्गावम्ययोर भिन्नकस्वभावत्वमं योगिनां यमनियमादनुठानं मुक्रिफलतयोक्त यद्योगग्रास्त्रषु agquaa म्यात्‌ । atgearfa fanizafafeanaatfeat 1: {वम्तमच्चमेव कमणः Bd, यतो यद्यतो ऽव्यति रि क्रस्वरूप aaza भवति म च नोक तदेव तेनव awa दृति परतोतिर स्ति, वध्यमानबन्धनयो पुरुषनिगडादिरूपयोभिन्न- स्वभावयोरेव लोके व्यवद्ियमाणलात्‌ | fa च । वचित्तमाततव कमणो ऽभ्यप गम्यमाने ममारापवगयोभंदो न प्राप्नोति, चत्त + माचस्योभयचाप्यविग्रषात्‌ ॥

बन्धमो चहेत्ूने वार |

६८ ध्रमविन्दरः मटोौकः ८.० ५२-

हिंसादयस्तद्योगहेतवस्तदितरे तदितरस्य ॥ ५२॥

दति ॥ “fearza:” दृति दिंमानतादयो जोवपरिणाम विग्रषाः। किमित्याह "तद्योगङतवः' तस्य बन्धस्य संसार- फललन परमार्थचिन्तायां पापात्मकस्येव तव AIHA मह > बन्धक्रारणभावमापन्ना वतन्ते | यद्वाचि । दिमानृतादय- पञ्च तच््नाश्रद्धानमेव च। क्रो घादयश्च चत्वार दति पापस्य Baa: ॥१ | तया तदितरेभ्यो fearfew दृतरेऽद्मिादय णव तदितरस्य amigerfeatt मोः, तम्यानुरूपकार णग्रभव- ।) वात्सवरकार्याणामिति i बन्धस्येव खरूपमार |

प्रवाहतोऽनादिमान्‌ ॥ ५३॥

दनि) प्रवाडतः परपरातोऽनादिमानाःदग्डतबन्धकाल- विकलः ॥

, श्रचेवायं उपच्यमाह। छतकत्वेऽप्यतौतकालवद्‌ पपत्तिः ॥ ५४ ॥

दूति॥ कृतकलेऽपि खद्ेतुमिनिष्यादितत्वेऽपि बन्धस्यातौत-

कालस्येवोपपत्तिधटनानादिमच्लस्य amar) किमुक्र भवति।

प्रति्णं क्रियमाणऽपि बन्धः प्रराहापेच््यातोतकालवदनादि- २0 मानेव ॥ |

५६ | द्वितो योऽध्यायः|

श्रय यतोऽश्रादनयोदृष्टान्द्‌ा्टान्तिकभावोऽभ्त्तं RTATSA द्‌ यन्नाह |

वतमानताकल्यं HAHA ॥ ५५॥

दति ॥ aren} अ्रतोतक्रालममयानां वर्तमानता मांप्रत- रूपता तादु बन्धस्य Hana क्रयमाणवं क्रिया क्रालनिष्टा- कालयोश्च॒निश्चयनयाभिप्रायेणाभेद्‌देवमुपन्यम्तमन्यथा वल मानताकन्पर क्रिंयमा एत्व मित्य पन्यसितु युक्र स्यात्‌ ॥

agin चात्मनि wy बन्धद्ेतव -उपपद्यन्त,

तमन्वयव्यतिरेकाग्यामाद्‌ ।

परिणामिन्यात्मनि fears भिन्नाभिन्ने च हात्‌ ॥ ५६ ॥

दति ॥ परिणमनं परिणामो द्रव्यरूपतयातम्थितस्यतर aga: पयायान्तर प्रतिपत्तिः | ययोक्रम्‌ । परिणामो द्यर्यान्तरगमनं न च मवा यवम््ानम्‌ | न च सवया faarn: परिणामम्तद्िदामिष्टः 170 | "परिणामो नित्यमस्यास्ति दति परिणामो, तचात्मनि ata हिमादयः प्राप्मिरूपिना उपपद्यन्ते । तथा भिन्न प्रयगरूपे, श्रभिन्ने च तद्िपगते। चकारो विग्रषणममुद्धये । कम्पा दित्यां “Sera” शरोरान्‌ ॥ श्रवाय विपच वाघामाइह |

६€

U

wel, क f+ —

७° धमविन्दः मटौक | | Ze ५७-

अन्यथा ASAT: ॥ ५७ ॥ दूति ॥ यदि fe परिणाम्यात्मा भिन्नाभिन्नख दे दान्ने्यते,

तदा दिमादौनां बन्धदहेत्‌मयो पन्यस्तानामयो गो ऽघटना ॥

कं य मित्याह |

नित्य ण्वाधिकारतोऽसभवात्‌ ॥ YS ॥

दति ॥ नित्य एवाप्रच्यतानुत्पन्नम्थिरो कस्भाव walt नतु पर्यायनया व्रलम्बनेना निन्यरूपेऽपोत्येवकाराथः । श्रभ्यपगम्यमाने द्रवयाम्तिकनयाव्ष्टम्भतोऽधिकारतस्तिलितुषचिभागमातरमरपि qa- स्वरूपाद प्रच्यव्रमानल्नामभवाद घटनात्‌ हिमायाः, यतो विव- lo faateat faafaagqutafaarnife@aral ch: गोौयते । ययोक्रम्‌ | तत्पर्यायविनागो द्‌ःखोत्यादस्तथा VHT: | एष aut जिनभणितो वजेयितव्यः प्रयन्नन ॥?॥

@

तया ! Is अनित्य चापगहिसनेन॥ ye |

दृति sfaq च सवया प्रतिच्णभङ्गुरे पुनरात्मन्यभ्यप- गम्यमाने afa श्रपरेण केनचिन्नमकादिना। श्रटिममनेना- व्यापादनेन । कस्यचिच्छ करादि हिसासभवः | प्रतिच्चणभङ्गृरत्वा- wane टि RANGE GA एव खजन््रलाभक्षणानन्तर मर्वेया

20 निवतेमानेषु कः कम्य हिमकः को वा कम्य दिष्नौय दति i

AMT }

६२ | दितोयाऽध्यायः। ७

भिन्न ण्व देहान्न स्यृष्टवेदनम्‌ ॥ ६० |

दति ॥ यदि fe भिन्न ua विलक्षण एवः waar देहा- दात्माः तदा न नव स्पष्टस्य यो षिच्छरोर ग्रयनामनादेः कग्टकञ्चनलनज्चाला दे ष्ठा निष्टरू पस्य सपग्रनेन्द्रियविषयस्य देहेन AMAA वेटनमनुभवनं प्राप्नोति भोगिनः पुरूषम्य a डि 5 देवदत्त ग्रयनादोनि भोगाङ्गानि स्ति विष्णमित्रस्यानुभव- प्रतोतिरम्तौति ॥

तया |

निरथेकश्चानुग्रहः ॥ Fe ॥

टृति॥ निरयकः पुरुषमंतोघलल्णफन्विकनः। चः ममुच्चये । 10 अनुग्रहः स्रक्‌चन्दनाङ्गनावममादिभिमागाङ्गरपष्टम्भो WAT हस्य,

र दादात्मनोऽत्यन्तभिन्नवात्‌ | निग्रहम्याणपलक्तणमेतन्‌ |

एवे मद पक्त निरारृत्याभदपन्निराकरणायाद्‌ | अभिन्न र्वामरण वेकन्धायोगात ॥ ६२॥

दति ' श्रभिन्न एव दंहात्सवरेया नानालमनानम्बमान 1: श्रात्मनि मति चतन्यविशिष्टः कायः पुरुष दति मनातनग्विनां सुरगरुशरिव्याणामभ्येपगसन। किमित्याद भ्रमरण' श्त्योरभाव श्रापद्यत WHA | कुल इत्याद : वकन्धम्यायोगाटघटनान्‌, यतो श्तेऽपि देहे न किचित्पथिव्याद्श्वेतानां देहारम्भकाणां वकंच्यसु पलभ्यते | ates तरकन्यमिति ` चत्‌ a, वायु- 20

मन्तरेणो च्छनभावायोगान- | afe तेजमम्तच AHA fa

@र

* ॐ फ

pase a

20)

धम विन्दः सटौकः। He ६र-

चत्‌ । न, तेजमो afatan कुयितभावाप्रतिपन्तदिति कथं

देदाभिन्नात्मवएडिनां मरण्मुपपन्न भवरदिति। प्राक्रनावम्धयो- वायुतेजमोम्त तराभावान्पर णमु पपद्यत दति चत्‌ । उच्यते `

मरणे परलोकाभावः ॥ € इ |

दति ॥ मरणेऽग्यपगम्यमाने परल्ोकस्याभावः yas | न fe देदाटभिन्न एवात्मन्यन्पगम्यमाने कञशचित्परनोकयाय मिद्यति, देहस्यातव नावत्पातदङनान्डातिरिक्नस्य चाल्मनो MUIR । न च वत्र “परलोक एव्र तरि नास्ति" तस्य सवंविशिष्ठः प्रमाणोपष्ठममो पपन्नलनाभोष्टलात्‌ । प्रमां चदम्‌ | यो योऽभिलाषः म माऽभिलाषान्तरपूतव्रको दृष्टः, यथा योवनकालाभिलाषो बानलकालोनामिलाषप्रवकः श्रभिलाषश् WU तदइजातस्य प्रमारितलो चनस्य ara: स्तनयो निभालयनः न्यस्या रूपः। यच्च तदभिलाषानरं तन्ियमाद्वान्तरमावौोति॥

तथा |

देहरतस्यात्मनानुपभोगः ॥ € # ॥

दति। एकान्तमदे दे दात्मनोरभ्ेपगते सांख्येन रेन BAW परेषां ताडनतजेनदिंमनादिना देवतानमनस्तवना {टना चोपायनोपात्तस्य श्रयभाग्भरूपस्य, कर्मण श्रात्मनान्‌पभोगः सेखद्‌.खान्‌भवद्ारेणावेदनमापद्यते, न हि afye aaa THAN वा वेदयित्‌मर्ति, छतनागाङ्ृताग्यागमदोष- wayifefa

६७ | दितोौयाऽघ्वायः, ७३

तया | BARA SHAW SY I

दति॥ यदिच देहाद्धिन्न एतरात्मत्यभ्येपगमः. तदात्मृलस्य कु प्रलादकुग्लादानष्ठानादात्मसमुपा जितस्य प्रभस्याप्रहभस्य च कमेण दृहामुत च Seq कत्रानपभोगोऽबेदनं प्रसज्यते, श्रन्यज्ृतत्वात्‌ |

यद्धि नामवमापद्यते, तयापि को दोष cae

टश्टष्टनाधा ॥ €&€ ॥

दति ॥ दष्टस्य मवनोकप्रतौतस्य दहरूतस्यात्मना, श्रात्मृतस्य च ददन यः सुग्वद्‌;खानुभवः, तस्य; TA त्त | प्रास््र सिद्धस्य aug: प्राप्रोति । तथाहि । दृश्यते एवात्मा देदशृताचौ य॑पारदार्याद्यनाथका्या्चारकाट) चिरग्ोकविषादा- दौोनि दुःखानि ममुपन्नभमानः, ग्रौरं च तथयाविधमनः संच्ोभादा पन्नज्चरादिज नितव्ययामनुभवति | न च दृष्ष्टापलनाः पिता amr मतां नाम्तिकलच्णलान्तस्याः ॥ Is

ta aay नित्यमनित्यं च तया Zefgaafua

चात्मानमङ्गनैरृत्य हिमादोनाममभवमापाश्छोपमहरन्नाड़ ¦ अलोऽन्यथेलत्सिङ्धिरि ति. तत्वा दः ॥ go ॥

दति ॥ श्रत एकान्तवादाटन्यया निन्यानित्याद्िखणूप शरात्मनि समभ्युपगम्यमाने । एतल्िद्धिरिमादिभिद्भिः, afagt 2

<

—

1 (

*)( )

-

wa farg: HZ | | ख ° ६७-

च तन्निबन्धना बन्धमोचमिद्धिरिति। एषं तक््ववादः प्रतिज्ञायते यो ऽतक्चवादिना पुरूषण वेदितु न aaa दति॥ एवं तच्ववाद निरूपित fa कायमित्याद |

परिणामपरोक्ा ॥ € ॥

दति ।॥ परिणामस्य तत्ववादविषयज्ञानश्रद्धानलच्णस्य परेचा एकान्तवादारचिम्तवनवचनमभाषणादिनो पायेन निणे- यनं विधयम ॥

aatsia कि कायमित्याद | शुद्ध बन्धभेद कथनम्‌ WE ॥

दति ॥ शद्ध परमां शद्धिमागते परिणामे बन्धभदकथयनं

वन्धभदमस्य मलनप्ररछतिबन्धरूपम्याष्ट विधस्योत्तर प्रतिबन्धस्वभावस्य

| ९ च मप्रनवलिप्रमाणम्य कथयन waa काय बन्धग़तकाडि-

गरन्थानमारेणति॥

त्या |

वरबोधिलाभप्ररूपणा ॥ He ॥

दृति ॥ वरस्य तौर्थ॑करलक्तणफलकारणतया गशेषबोधि- लामभ्यो sfanifaat बोधिलाभस्य प्ररूपणा प्रज्ञापना | श्रयवा वरस्य द्रयबोधिलाभव्यतिरेकिणः पारमायथिकस्य बोधिलाभस्य प्रूपणा Baa: स्वरूपतः फलतत ॥

तच PAAMIACTE |

५२ | दितो योऽध्यायः |

तथाभव्यत्वादितोऽसो ॥ ७१ I

दूति॥ भव्य नाम मिद्धिगमनयो ग्यलमना दिपारिणामिको भावः, श्रत्मसखतत्वमेव्‌ ; AMMA तु भव्यमेव कालादि- भरेनात्मनां बौजमिद्धिभावान्नानारूपतामापन्नम्‌ । श्रादि- श्न्दात्कालनियतिकमपुरुषपरिग्रदः । aa कालो विशिष्ट पुद्रलपरावर्तेत्सिपिष्यादिः। तथाभव्यलम्य पलदानाभिमुख्य- कारौ वमन्तादिव्रदनस्यतितरिग्रषम्य कालनमद्धावेऽपि न्यृनाधिक- agiea नियतकायकारिणौ नियतिः | श्रपचोयमानमक्तगर नानाग्रभाग्रयमंवदनदत्‌ः कूण्ल्नानर्बन्धि कम। ममुपचित- पुष््मभारो महदाक्न्याणाग्रयः प्रधानपरिज्ञानवान्‌ yey- माणार्परिज्ञानक्‌ रलः परुषः | ललम्तथाभव्यतल्रमादौ येषां तं तया, तभ्योऽमं तरर बो धिननाभः WET ee | qed चं जोवादिपदायग्रद्धानमम्य "

य Ga एनमत्रार्‌ |

ग्रन्धिभेटे नान्यन्तमक्तेशः ॥ ५२ ॥

ट्ति॥ दह afafra afezet रागदृषपरिणाम, तस्य ~ «ft c पि गरन्यभ 2 ऽप्रवकरणवच्चशच्या विदारण मति लभण्णद्धतत्चश्द्धान मामर्थयान्नात्यन्तं न प्रागिकतिनिविडतया want रागदष- परिणामः प्रवतते। न fe न्नसवधघधपरिणामा मणिः कथय- चिन्द्रल्ाप्ररितरन्ोऽपि प्रागत्रम्यां प्रतिपद्यत इति॥

vazfa कृत इत्याह,

SY

od भ्रम विन्दुः ASH । | ge ७३ -

न भूयस्तदन्धनम्‌ ॥ ७8 ॥

दूति ॥ यतो न wa: पुनरपि तस्य ग्रन्धेबेन्धन निष्पादनं मेदे सलि संपद्यत इति, किमुक्तं भवति। यावतो afa- भदकाने मवेकमेणामाय्वर्जानां स्थितिरन्तःमागरो पमकोटा-

ey ww `

को रिलचणावगि व्यते तावत्प्रमाणमेवामो मम्युपलम्धमम्यग्दशेनो जोवः कथंरित्सम्यक्कापगमान्तोत्रायामपि तयाविधमक्तशप्ाप्नौ ayifa न पुनस्तं बन्धेनातिक्रामतोति ।

तया |

असत्यपाये न द्गेतिः ॥ 98 ॥

Lt) दृति) श्रमत्यविद्यमानेऽपाये विनागओे मम्यग्दशनस्य परि- प द्धभव्येल५रि पाकमामर्थयान््निभेदादिकारणानवाप्रौ न नेव दगेतिः कुदे वत्वकुमानुषल लियक्रना र कल्वप्रात्भिः मपद्यते, कि तु सुदेवत्रसुमानुषले एव स्यातां. was पूवेबद्धारष्केभ्य दति ॥

त्या | 1: विशुञ्चश्चारिचम्‌ ॥ oy ॥

sfa fang: परिप्रष्डधनिःश्रङ्कितत्वादिदश्नारारवारि- quafaansifzygaa प्रकषेप्राश्िलकच्तषणायाः मम्यग्दश्रन- सत्कायाः मृकाग्रात्‌ । किमित्याह “afta” मवसावद्ययोग- परिहारनिरवद्ययोगसमाचाररूपं .संपश्यते प्रएद्धसम्यक्कम्येव

20 चारि रूपत्वात्‌ | तथा चाचारद्ूचम्‌ |

99 | fadtatseia: | 29

जं मोणन्ति पाषदा a aafe पामा

जञ nat पामहा तं atufe aes त्ति ॥" भावनातो रागादयः ॥ O€ ॥

दति ॥ भाव्यन्त मुसु्तभिरग्यम्यन्ते निरन्तरमेता इति भावनाः | ताञ्चानित्यत्वाग्ररणत्वादयो दादश्र | यथोक्तम्‌ | भावयितव्यमनित्यत्मण्ररणलं aaa | gy fad wait: कमास््रवमतर विधिश्च wei नजर णनो क विस्तर धर्मखास्याततन्वचिन्ता् | बोधः सुद्‌ लेभलं च भावना Siem Tange ॥९॥ ताभ्यो रागादिक्तयो रागदषमोहमलप्रलयः सजायते | 1" , ममभ्यकूचि कि येव वात पित्तादिरोगा पगमः प्रचण्डपर्वनादया यथा ज्नचमण्डल विघटनं, रागा दिप्रतिपच्श्वतव्वाद्धावनानामिति ॥ ततोऽपि fafa |

तद्धा वेऽपवगेः ॥ 99 ॥

efa तस्य रागाटिचयस्य भाव मक्ललोकालोकविश्लो- 1 कनगरान्निनोः केवलज्ञानटगेनयोननमो मन्थां निस्नौणंमत्ाणेवस्य

wat जन्तोरपवगं उक्रनिरक्र उद्ववतोौति ॥

१ ( reads the whole sutra as followse जं मायान्ति

प्रासा तं ata पास त्ति,

Qc धम विन्दः सटौकः। | Go Os

किलच्ण Tare |

स आत्धन्तिको द्‌ःखविगम इति ॥ ऽ ॥

दति॥ मोऽपवगः। waa सकेलद्‌ःखरक्निनिमृलनेन भवतोत्यात्यन्तिकः । द्‌ःखविगमः मवेशारोरमानमाग्रमविररः + मवजोवलो कामाधारणानन्दानुभवस्ति ॥ एत्य रेगनाविधिं प्रपञ्चोपमररन्नार |

® e G Nn A रवं HAMAS Baa मुनिना परः | यथाबोधं हि शुभ्रपाभावितेन महात्मना II ७९ ॥

इति ॥ एवमुक्न्यायेन मवेगरृत्संवगकारो दग्नाद- lO प्राणिनः? सवेगलच्ण चदम्‌ | qq धम प्वस्त हिमा प्रबन्ध देवे रागदषमोदहादिमुक्तं | माधो मवेगरन्थमदभ॑रोने मवेगोऽसय निखनो योऽनुरागः ॥१॥ दति ॥ 1, घम उक्रलक्षण श्राख्येयः प्रज्ञापनोयो मुनिना गौौतार्यन साधुना, WIR घममुपदे ्टमनधिकारिलात्‌। यथोक्तं निग्ौय। संसारद्‌ क्ठवदणणो विबोहणौ भवियपुण्डरोयाणं | wat जिणपन्नन्तो पकणष्पजदृणणा कष्टेयनव्वो ॥१। "“परकल्पयतिनाः' दत्यघौ तनिश्णेयाध्ययनेनेति । परः गष- 20 तौर्यान्तरो यधर्मांतिश्ायितया wae! कथमास्येय इत्याद

८० | दितोयाऽध्यायः। ७

'"वथाबोधं fe” इति यथावबोधमेव, श्रनवबोधे धर्माख्यान- सयोन्प्ागेदे शनारूपलेन म्रत्य॒तानयसभवात्‌,। पैटितं च “न द्यन्धेनान्धः ममाहृव्यमाणः मम्यगघ्वानं' प्रतिपद्यते" दृति) algae मत tare “Waa: ओ्रोतुमुपस्थितस्य। atena मु निनेत्याह `भावितेनः श्राव्यायमानघमप्रतिबद्धवामना- ; वासितेन, भावाद्भाउप्रखतिरिलि वचनात्‌, भावितास्यानस्य खरो तुम्तयाविधश्रद्भानादिनिवन्धनलत्रान्‌। पुनरपि कट्‌ WATE “aya नतदनुग्रदेकपरायणतया महानात्मा यस्य म त्रा तेनेत्याद। धमास्यानेऽपि यदा तयाव्रिधकममदोषा- 1"

लाववाधः श्रोतुर्त्पद्यते, तदा faut धमाष्यार्नामित्याद |

अबोधेऽपि फलं प्राक्त ग्रोतणां मुनिरततमिः। कथकस्य विधानेन नियमाच्छङ्चतमः ॥ ८०॥

दति ॥ अरवोधःऽप्यनवगमऽपि मम्यग्धमम्य aa करिष्टकम- निजरालदण प्रोक्तम्‌ | केषामनवबोध eae “stan” 1. Saat | कमस्क्रमित्याद “qfaana:” भगवद्भिरङहद्धिः। कुथकस्य धमदं श्रकस्य माधोंविधानैन वालमध्यमवृद्धवृधषूप- श्रोटजनापेालक्णन नियप्राद्वश्यतया । Nena कथक- age “Wea” परानग्रदप्रत्तिपरिणामम्यत्याह | प्रकारान्तरेणापि देग्रनाफलम्य मभाव्यमानलादलमिदेव 20

यननेत्या ग्क्याद्‌ |

<e धमवबिन्दुः सटौकः | | Ho <१-

नोपकारो जगत्यस्मिस्ताह शो विद्यते ahaa | यादौ द्‌ःखविच्छेदाहेहिनां धमदेश्ना ॥ ८१ ॥

द्ृति॥ न नवोपकारोऽनुग्रहो जगति भुवनेऽम्िन्नृपलभ्य-

माने तादृशं विद्यते ममस्ति कचित्काले as ari यादृशो > यादुगूपा। द्‌ ःखविच्छरदाच्रारेरमानेमद्‌ःखा पनयनात्‌ | देदिनां द शनार्हाणाम्‌ । धमरे शनेति घमः गशनाजनितो मागख्रद्धाना- दिगणः, तस्य निःश्रषक्तगशकलङ्कमोचाक्तपं प्रत्यवन्ध्यकारणा-

atf2fa tt

दति Mafaazafcfarfaarat wafaeant देशना- fafucta द्वितौयोऽध्यायः ware: ॥ २॥

ततौ योऽध्यायः

व्याष्यातो दितोयोऽभ्यायः | श्रय gata श्रारभ्यते। तस्य qzafeaaa |

asHyaMsa नरो fanaa: |

WIAA म हा श्वः पर AanAAA: ti? ॥

दृति ॥ मद्धमेग्रवणत्पारमायिक्रधर्माकणेनात्‌ | एवमुक्र- Nar) नरः पुमान्‌ । fanqaeagt व्याट्रत्ततत्प्रतिपत्ि-

चाघकमिश्यालमाडङटिमाज्िन्यः aaq va ज्ञाततत्तः +र-

HAMA ललित AM ATA क्राफननवच्छास्तरको चनग्न््ना-

नोकितमकनलननजोौवाद्िवम्तुवादः | तथा मरच्छद्ग्द्धानोन्मोलं नन प्रणाम्य मत्व पराक्रम्‌ यस्य म त्या | पर नृप्र मवग मुक्रलच्णमागनो ऽवत": मन ॥ fa करोतौत्याद | धर्मांपारेयतां ज्नात्वा संज।तेच्छोऽच AAA: | | । ^ 9 © दं NAAM GEM मप्रवतते॥२॥ दति ५ धमापादेयतां एक एव सुडद्धमा द्टनमप्यनुयाति यः, MONT मम नागरं मवेमन्यन्न गच्छति |

IQ)

Sz श्रमविन्द्‌ः सटौकः। | Wo २-

दत्यादिनचनाद्भमापादेयभावं ज्ञावात्गम्य । मंजातेच्छो लम्धविकरर्षापरिणामः | त्रच घम । दृंढमतिष्च्छाभोगन, quia स्वमामथ्यमालोच्य faa ग्रहण वच्यमाणथोग

आ, रा वन्दनादिग्रद्धित्रिधिना प्तिपत्तावरन्यक धमस्य । मप्रवतेते

gn

मभ्यकूप्रदत्तिमाधत्ते । श्रदृढालनोचने द्यययाग्रक्रिधमेग्रहण- vat भङ्गमंभतरेन प्रृ्य॒तानथभाव दति दृढग्रहणं रतमिति ॥ ' ननु fanaa धमेगदणमप्रटत्तिभष्छत इत्याह |

योग्यो दोवंविधः प्रोक्तो fast: परडितोदयतैः। फलसाधनभावेन ATA Say! परमाथेतः॥ Bt

0 दति ॥ योग्यो$दा wa दति । fede । एतंविध. मद्धमेग्रवणादित्यादिसन्धोक्रविगरेषणयुक्रः पुमान्‌ घम तिपन्तः aim. i करित्यादइ “faa: श्रद्धः "परह्तोद्यतः'' मकल- जोौवलोकक्‌ग्रलाधानघधनः। कैन कारणतेत्याद “ फलमाघधनः

waa” योग्यस्येव घर्मगरहणफलं प्रति माघनभावोपयपतन्तः |

pene a —_

\ व्यतिरेकमाह “a? नेव “aa घमगररोतुः “we” पुवश्नोक-

द योक्त विशषण विकलः ““ परमायतः '' तच्वदरत्या योग्य दति। इति सङ्गमग्रहणाहं उक्तः| atad तत्पदान-

विधिमनुवणयिष्यामः॥ ५॥

दति ॥ .नन्‌ु घर्म खरित्तपरिग्रद्यधोनः, ताकमस्येव- 20 ग्र इणनेत्याग्र नुह |

9 | टतौ योऽध्यायः |

धरम ग्रहणं fe सत्पृतिपत्तिमद्विमलभावकर णम्‌ ॥ ५ |

दति ॥ धर्मग्रदणमुक्तलक्णम्‌ | feta afafa- पत्तिमहढ शर क्रिपर्यालो चनादिना एएद्धाग्यपममवत्‌ | किमित्याह ` विमलभावकरणं "` सखफलप्रमाघनावन्ध्यपरिणामनिमित्त

मंपद्यत दत्येवमस्य ग्रहणविधिवर क्रमु पक्रम्यत इति ॥

तदेव कथं मपद्यत इत्याद |

तच्च प्रायो जिनवचनतो विधिना ॥&€॥

दति ॥ तच्च तत्पूनः मत्प्रतिप्तिमङद मग्रदणम्‌ *। प्रायो awa मरदेव्यादो कविदन्ययापि संभवात्‌ । जिनवचनतो ब्रौतरागराद्धान्ताद्यो तरिधिवच्छमाणम्तन मपद्यत दृति |

एवं afa यत्मजायते तदाद)

द्‌तिप्रदान फलवत्ता ॥ 9 ॥

दृति ॥ इन्यवं मत्प्रतिपत्तिमतो विधिना धमप्रदणस्य विमलभावनिबन्धनतायां मत्याम्‌ । प्रदानस्य वितरणस्य धर्मगोचरस्य गुरुणा क्रियमाणम्य । शिव्यफनवन्ता गि्यानु- ग्रहरूपफलयुक्रवमुपपद्यते | भ्रन्यथोषरवसुन्धराबौजवपर्नामव निष्फलमेव स्यादिति | es ~£ ॥ --& orfeqngat घमं ग्राद्यतयोक्रस्तत्र च प्रायोऽग्यम्तश्रावकघमा यतिधर्मयोग्यो भवतोति गहम्यधर्मग्रदपत्रिधिमेवादोौ

बिभणिषुरिदमाइ |

४ =e

wrt

20

cA Hq faeq: मटाकः, | He ९

सति मम्यग्दणशने न्धाय्यमणत्रतादौनां ग्रहणं नान्यथा ॥ ८ |

‘e]

दृति ॥ मति विद्यमाने मम्यग्द्‌ण़रने मभ्यक्कलचण न्याय्य

सु पपन्नमणन्रतादनामणव्रेतग्णत्रतग्िज्लाव्रतारनां ग्रदणमन्यपः 9 -9

१,

गमः | न जेवान्यया मम्यग्दभनेऽमि, निष्फनतवप्रसङ्गात्‌ | ययोक्रम्‌ | मस्यानोौवाषरक्तच निसिप्रानि कदाचन| न व्रतानि प्ररादन्ति जोवे मिश्यात्ववामिते i १॥ मयमा नियम।: aa नाग्यन्तःनेन पावनाः | 10 कयकालानलेनेव पादपाः Hanif: ॥२॥

दृति ॥ मम्यग्दग्रनमेव यया म्यात्तयाद। जिनवचनश्रवणादेः कमक्षयोपशमादितः सम्य ग्टशनम्‌ ॥ < ॥

efq ॥ जिनवचनश्रवणं प्रती तिषूपमव ¦ ्राटिग्रब्दा-

~

> ्तयाभव्यल्परपाक्रा दत

eee oe # ^

जौववोय विग्रषलचणो निम nya ततो जिनवचनश्रवणादेः मकाशाद्यः कमच्योपग- माद्भिः कर्मणो ज्ञान।वरण्दगनावरणमिथ्यालमदादेः च्यो- पण्रमोपग्रमच्यलक्षणो गुणम्तसपरात्‌, ` मम्यग्दप्रानं तत्श्रद्धान- wau विपययव्याद्र्तिकायसद्भिनिवश््रन्य शएद्धवम्तप्रज्ञाप-

20 नानुगतं निदत्त तौत्रसक्र TYRANT HAR SAAT TASS ममुन्लम्भते | कमेच्यादिरूपं चेत्यमतसेयम्‌ |

> | दनो य ऽध्यायः।

mint निव्वायङकयामणी व्व क्रारपिहिय व्व उवमन््ा | दर विज्छ्याभ्रविदाडिचजनन्णोवम्मा खश्रोवममा |

विघाटित दतौतम्ततो fannie इति i

aan मित्या "

प्रप्रामसंवेगनिवदानुकम्पास्तिक्याभिव्यक्षिलक्षं तत्‌ ॥ १०॥

दृति ॥ una: स्वभावत एव क्रो धादविक्रूरकरषायविष- विकारकट्‌ aaa कनन वा तन्निरोधः | मवेगा जिवांणाभि- । न्क | aa: | faazt भरादुदिजनम्‌ । श्रनुक्रम्पा द्‌ःशितमत्व- विषया wal) श्रास्तिक्यं “ata मन्य afeqa: प्रव[ढत"' : ॐ ~£ दृति प्रतिपत्तिलच्तणम्‌ । तनः प्रशममवगनिवदानुकम्पाम्ति- क्यानाममिव्यक्तिरन््रौननं maT स््ररुपमत्ताख्यापक्रं यस्य

तत्तया तदिति मम्यग्दश़नम्‌ ॥

va मम्यग्दण्रनप्रद्धौ agent faua तद्धार |

¢ € उत्तम्रधमप्रतिपत्यसरहिष्णोस्तत्कथनपूवसमुपश्थि- तस्य विधिनाशत्रतादिदानम्‌ ॥ ११ ॥

efi दद भव्यस्य भवरभोरोद्धमयदणोद्यममवन्नम्बमानस्य गुरुणा WR चमामादटंवादि्यनिधमः मप्रपश्चमुपवण््, प्रदातु- मुपस्यानो यम्तस्येव स्वकरमेरो ग विरे चकलाद्यदामाव्यापि विषय- सुखपिपामादविभिरत्तमस्य ज्षमामाटवादयेतिधमेस्य प्रति-

=q

0

20

ce . घम विन्दुः acta He ११

पत्तिरभ्यपगमम्तम्याममद्दिष्णरक्तमः, तदा तस्य तत्कयनपत

खरूपमेदादिभिम्तेषामणब्रतादौनां कथनं प्रकाग्रनं प्रः

प्रयमं aa तत्तया । क्रियाविश्रषणसमेतत्‌ । उपस्थितस्य

ग्रहो तुमभ्यद्यनस्य । किमित्याह ““ त्रिधिना' वच्छमाणन 6 ^“ श्रनुव्रतादरिदानं '' कतव्यमिति ॥

अन्ययाप्रदाने दोषमाड | सहि ष्णोः प्रयोगेऽन्तरायः॥ )>॥

दति ॥ मह्िष्णोसन्तमधघमंप्रतिपत्तिममचस्य प्रयोगऽणः ब्रतादिप्रदानव्यापारेणान्तरायश्चारिचप्रतिपत्तः कृतो गुणा

lo भवति । म च भवान्तर श्रात्म्नख्चारिचद्‌रूभत्वनिमित्तमिति ॥

Waa पचयमाद । अनुमतिश्ेतरच ys |

दति ॥ भनुमतिरनज्ञादोषः। चकारो दूषणान्तर- समुचये | दतरचाणव्रतादि प्रतिपत्तौ भ्रत्याख्यातमावद्यांग्राद्यो- 15 ऽन्योप्रत्याख्यातः मावद्यां गस्तचोत्यद्यते | तया च ग॒रोर्यावघ्नोवं सवयः मावद्यपरिदहारप्रतिन्नाया मनाग्मालिन्यं म्यादिति तत्कथनपूरवं क faa ॥

श्रथेतट्ातिरेकदोषमा ।

भ कधन .उभवाफल आज्ञागङ्कः ॥ १४॥.

॥ € & । . दरति ॥ यदयुत्तमधमप्रतिपत्यसहिष्णोरणव्रता दलक्षणं धम

१६ | टतो योऽध्यायः।

न कथयति गुरः, तद।क्रयन उभयं यतिश्रावकधमेलक्षणं न फल यस्यामावुभयाफल आज्ञाभङ्गो भगवच्छामनविनाग्र- नमनत्यन्तदुरन्तं जायत दति | भगवदाज्ञा. चयम्‌ |

ग्रममवि चिन्त्यात्य्णत awa: सदोपदेष्टव्यम्‌ |

अत्यान च पर त्त fe दितोपदेश्रान्‌गट्ह्ाति try दृति ॥

नन्‌ सवमावद्ययोगप्रन्याख्यानःमम्खाणब्रतादिप्रतिपन्तौ मातद्यां प्रप्रत्यास्यानप्रराने Hufaatain नानूमतिदोषप्रमङ्

गुरो रित्याग्डूनादह |

भगवदचनप्रामाण्याद्‌पश्थिवदान दोपाभावः॥ १५॥

, दति ॥ उपामकदण़ादौ fe भगव्रता सखयमवानद्टदि- म्रमणोपामक्राना्मणत्रताटिप्ररानमनुण्टितर्मिति श्रयते । न च भगव.ोऽपि तचानुमलिप्रमङ्ग दति प्रय, भगवदनुष्रानम्य मर्वाङ्गसुन्दरलनकान्ततो दीोषविकनतल्वाद्िति भगवनो व्रचनम्य भरामाण्छाद्‌ पम्यितस्य ग्रहौतसुद्यतम्य जन्तोरणात्रताद्िप्रदान माल्िमातभावमवन्नम्बमानस्य मावद्यां्रानिरोधनापि नानमति- प्रसङ्गो गुरोः, प्रागेव तम्य खयमेव तच प्राटरत्तवादिति |

aa एतदिति waa’ |. छ दपतिपुचमोक्षत्तातात्‌ ॥ १६ ॥

दति ॥ ' गदपतेवच्यमाणकयानक्राभिध्पम्यमानना मधधस्य

~-9

‘6

| ( )

=a ae =

I)

ce

n

ew”

1 (

[~ >) = we

4)

श्रम विन्दुः सटोकः। | Ho १६.

Hfea: राजग्रदाद्यः Gaui atat विमोचन तदैव Wa SUIMAMAIA | HAP कथानकगम्यः। तच्चदम्‌ ॥ कथा ॥ -ममस्ति मकलसुरसुन्दरोमनोररविक्लामोपदास प्रदानप्रणमौ मन्तिनौजनकरा तच्छटास्त॑पो पलचयमाणनिखिल- - रामणोयकप्रदेो Sut सगधाभिघानः। तच च तुबारगिरि श्िष्वरधघवनप्रासारमानु विमलकृरक)ोटिभिरकाल्तऽपि शरद भनेत्नोल्नां कुरत्रा्णमिव away वमन्तपुर नामे ANTH । तस्य च पालयिता सेवावमरसरभमप्रणतनिखिलमपाललविमल्न मौ ल्लिमुक्‌टको टो विलग्रमाणिक्यमयृखव्रा ताभिर स्ितक्रमकमन-

#

य॒गः, चण्डदोदृण्डव्यापा रितमण्डल्नाग्रखण्डितारातिभक्तमातङ्ग ` कु म्भस्थलर्गालितमुक्राफल्प्रकरप्रमाधिताग्षमग्राममरो मण्डलः

ममजायत जितग्र=नामा नृपतिः। नस्य च मकलजननयन- मनोहारिणो प्रवंभवपरपरोपाजितपुत्यप्रागभारनिमापितफल-

मम्बन्धानुकारिण्णै विवृधवधूविलामावलेपापडहारिणौ = aa

; gaat धारिणो तया च माधममो मदौपतिः ynarnefeta-

पतिदूरतो भिराङ्तनिङृलि मनोहर पञ्चप्रकारभोगान मुत्नानो मदान्तमनेहममनेषोत्‌ । इतश्च तच्व पुरे प्रचुरतरदिपद- चत्‌ष्यदापद हडिरणष्यसुवणघनधान्यण्ङ्कशिलासुक्राप्रवालपद्मराग- बेड्यचन््रकान्तेन्रनोलमरानौ लराजपट्रप्रश्तिप्रवरपटदायपरप्रणेः म्डद्धिममुपदसितश्रैकष्टनखदपोद्रेको दौनानायान्धपङ्क- प्रमुखप्राणिप्रणाशिताग्रषण्ोकः समजनि ममुद्रदत्तार्घिानो निखिलवणिम्बगैप्रभानो गणगणगरिष्ठः श्रेष्ठ । सम्य चाश्रय

१६. दतो योऽध्यायः।

दत्र MAUNA, उद्राहरणसिव मवेर्योवस्त्रनां, महा. निधानभिव पुण्यरन्नानां, wenfar सखकुलमन्ततः, पादप द्व सौकुमा्यवनरतायाः, ममभवत्समङ्गलाभिघाना म्घर्म- चारिणौ । तस्यामसौ निविदबद्भानुरागो शवनोकोद्भवः ५ ज्छतरेषयिकग्रममागरोढरमभ्यमग्नोऽनन्प कराक्तमतितादयांः नकार | प्रस्तावे च ममजनिषत तद्मोविग्रदममाचारममा चरणपत्रिचाः पुचाः क्रमत प्रियकर-चमकरर घधनटेव-मोम दतर-पूणभद्र-मण्मिद्रनामानः | षट्‌ ते च fauna एव गसज्ननविनयपरायणाः परमकन्धाणप्रदानपरवरणपरि शर्ध जवं - बद्धानरागा श्रनुरागभरममालव्यम णक तिक्रामिनोवाढोपगृढाः मकलसज्जनमनःमतोषकातच्छममुच्छलनदह्‌यादाचिष्प्रायःप्राज्य- गणाषलहृतग्ररोराः श्ररोरमोन्द्योन्किषेतिरस्छतमकरकेतनन्।व- प्यदरपातिरेका तणिग्जनो चितव्वहारमारतथा -पितरमति- दूरमतिक्रान्तकृरम्बचिन्ताभारमक्राषः ॥ wat च धारिणे देयन्तःपुरान्तनेरपतौ पटपटदप्रचादनपर्रत्तऽनेककरण्भङ्ग- भङ्गसुन्दर राजदृदयानन्दातिरेकदायक नृ्यविधिं वधान्‌ । ततः मंतोषभरतरन्नितमना avtofa: प्रियाय वर प्राय च्छत्‌ । मा चोवाच | ““ श्रद्यापि तवाज्तिकि एव avfasa aaa याचिष्यते'' दति) एव्र च गच्छति कान ममाययाव- न्यदा कीमुकलोक विलामोष्राममाहायकार कोमुदटौदित्रमः | fasing Zar वसुन्धराधिपतिः। “a. क्रियतां ata

प्रमादः । "यथाद्य कपररप्रलिभप्र ्रधरकनिकरपरिप्ररित-

=c

+)

१ ठ —

lL

न्न्‌

20

ऋ = ww |

mecca me =

५६

wa fase: सटौकः, | Ho १६.

निखलाग्रायां निगशायामिमां नगरोः गरोयमा सखपर्िवारेण प्रषान्तःपुरेण a परिकरिता मतो चिकचतुष्काद्रमणयप्रदेग- म} न्दर्यावलनोकनकच्रूदतेनास्छल्लितप्रमरा परिभ्रमामि'' दति, तदन्वेव राजा मवे नगरे पटह्प्रदानपुवेफ मकलपुरूषवक्रोनां रजनिनगरनितव्रामनाज्ञामुहोषयामाम । ततः प्रातःचणादारभ्य यथाम्वाह मनस्वपि पुरुष्‌ नगराददिगेन्त्‌ yang ममुचित ममये waar महपतिमज्तिप्रमु षनगरप्रधाननरपरिकरपरि करितो नगराद्रह्िरण्रानद्ग्मागवतिनि मनोरमद्याने जगाम) त॒ च षप अरणिस्नवो लेख्यकक्ररण्व्ग्रा एते व्रजाम Ud व्रजाम दति निविडवद्धाभिमधयोऽपि मन्ध्याममख यावदापण एव्र तस्थुः | दतश्राम्ताचरच्ललामलच्चकार महस््रकरः | ते चं त्वराप्‌ररिगता यावदायान्ति गोपुरममोपे तावत्तज्जौविताग्रयेव मरोभयकपाटपुरम्चरटनेन faagiia प्रतोलोौद्धाराणि। aca

चकितर[किताः केनाणनच्यमाणाम्ते HATER ETA WPA

,atazn fafeft ) धारिष्छपि रात्रौ aaiziz-

पररङरान्तःपुरेण ay निगतनरे नगरे ययाभिप्रायमभिरेम | मजाते प्रातःमम्ये मसुलत्िते कमल्लग्वण्डप्रबोधप्रदानप्र्रण किप्रणकक्सुममस्कायातुच्छोच्छलद्रागरञन्त्ितदिग्मण्डले जग देकनेच faa नगराभ्यन्तरमप्रविष्टष्वेव पुरुषेषु महोपालो नगरारच्क्रानादिदेण यया । “ निभालयत नगर मान कञश्चिदस्मदाज्ञाभङ्गकार मानवः wanfarsfa | मम्यगग- बेषयद्धिश्च तेः छतान्तदूतेरिव प्रापिरे भ्रेएिनन्दना निवेदिताख

१६. टतौ यो ऽध्यायः |

तत्ममयमेव Us) ततोऽसौ कुपितक्ृतान्तभो षणभ्वकुटि भद्ग- स ङ्गिललाटपट्रमाघाय तच्छरेटटिपुच्रव्रधाय तान्व्यापारयांचक्रार | NAAT समाक्र््घाकाण्ड एव ARTA AAG ग्रसनं JAI Hel Wa Ta भ्रान्त दृव पौड़ति दृव करिमकरनिकरकरा- स्फालनममुच्छलद दइलकन्नोलाकुलितमदाजन {न धिमभ्यमभिन्न-- यानपाच्चान्तर्नोयमानमानव दन किकटव्यतामटः चण काम- वम्यां द्ारुणामन्वश्रत्‌ | तदनु fatiag कालरनरविन्नमित मपास्य म्तौजनोचितं शोकवेग wae घोरनराचितं धयम ANY SAA नगरप्रधानान्यनोकमदायः प्रवररन्नमरतभाजन- ग्रपाणिः ayaa राज्ञो विज्ञापनायोपतम्थौ fanaaty | यया । `` दव न कुतोऽपि चिन्तदोषादमौ ager नगराद- निगंमभाजो ववुः, fa तु त्रा व्रिधलेस्यकव्ययरतया fare मपारयतामाद्ित्याम्तसमयममयागमे च प्रचल्लितानामप्यमोषां प्रतोलोद्रारपिधानवग्रन निगमो ara: wa चम्यतामका- ऽपराधः क्रियतां भयपुचजौ विलव्यप्रदानेन प्रमादः" | एवच पनः पुनभेष्मानोऽपि राजावन्ध्यको पमात्मान मन्यमाना यदा न मोक्तमुत्महते तदा तन्कोपनियापणायकपुत्रोपेक्तणन पञ्च मो च यतुमाराः, यटा तानपि a qufa तदा satan चत्वारः; एवं agaraasfa चयो दरौ यावच्छेषो पेक्लणनको wy tfa ततः सन्निहिता मान्धपुरो हिनायत्यन्ताभ्य्नन निमृलकुलोच्करदी महते पापायेति पर्यालोचनेन च मनाग्म- न्दौश्रतकोपोट्रको मरोपलतिर्ज्यष्टपु्रमेकं सुम्नोचति |

[ष्य —

|

|)

26}

८ र

#

—

| (

प्रमविन्दुः सटकः। | Heo १६

्रयमचार्यापनयः। यथया तद्मन्तपुरं नगर तथा BAIT: | यया राजा तथा श्रावकः | यथय ष्ठो तया रूः | ay च षट्‌ पुजाम्तथा षड्‌ जवनिकायाः | यथा च तम्य पिल्‌;

~ 9 = -3 1 ~ : ~ TAQarqanay ua मोचयत।ऽपि नं गशेषपुचवधानमतिः,

; एवं गुरनिजपुतभायान्‌ षडपि जोौवनिकायाम्तम्तेः भव्रज्यो साद

नोपायगटहम्यतया तदधुप्ररत्ताच्करावकान्मोचर्यति। यद। चामौ नाद्यापि तान्मोकरमुतसदते तदा ज्यष्टपुत्प्राय चमकाय Tet

Gana मोचयतोऽपि गुरामं ए़्रषकायवधघान्‌मतिदोष बति ॥

विध्प्निण्त्रतादिप्रदानमिन्यक्त ५1 गतम्तमव दग़धति |

योगवन्दननिमित्तदिगाक्रारशुद्धिविधिः॥ १७ ॥

tfau दह प्ररद्धिगशब्दः प्रत्यकमभिमवन्ध्यते। तत्तो योग. ण्ट द्धिविन्दनष्एद्धिनिमित्तष्द्धिदिकूग्रद्धिराकारष्एद्िश्च fafy- रणत्रतादिप्रतिपन्तौ भवति। aa योगाः कायवाङमनोव्यापार ` wan, तेषां why. मोपयोगान्तरगमननिरवद्यभाषण- पए्भविन्तनादिरूपा | वन्दनप्रदरद्धरस्वल्नितामिलितप्रणिपाता- दिदण्डकमसुश्चारणासम्नान्तकायोत्सगेकरणलचणा | निमित्त- परए द्ध स्तत्कालो च्छलित ग़ह्ुःपणए्वादिनिनादश्रवणपूणकुगःष्द्गमर- च्छ तष्वनत्ामराद्यवलोकनप्रभगन्ाच्राणारदिखभावता । दिक The: प्राच्य॒दपैचौजिनजिनचेत्याद्यधि्टिताग्रासमाश्रयण- स्वरूपा i श्राकारष्णद्धिस्त्॒‌ राजाद्यभियोग।दिप्रत्याख्यानाप वादसुक्रौकरणाद्िकेति ॥

२० टतौ यौऽध्यायः। ८३

उचितोपचारश्च ec

दति ॥ उचत द्‌ व्गुरूमाघधर्सिकसजमदौज्ानायादौना ARITA यो यम्य. योग्य उपचार धपपुष्यतव्रस्रतलेपना- मनादानादिगौरवरात्मकः। स च त्रिधिरित्यनुवरत दति ॥

श्रथाणत्रतादेन्येव क्रमेण दग्रयन्नाद्‌ |

स्यनप्राणातिपातादिभ्यो विर्तिरणत्रतानि पञ्च i

१८ ॥

द्रति ॥ प्राणातिपातः प्रमत्तयागात्राणिव्यपरोपणरूपः | म च स्यूनः aay । तच सुन्मः प्रथिव्याद्वि बिषयः wag i दौ न्दरियादिचमगोचरः । म्थलश्चःमो प्राणातिपातश्चति we. णाललिपातः | श्रादिग्रन्दात्स्यूनम्दरषावादादत्तादानान्रद्भपरि गहा: परिग्ण्द्यन्ते | ते च प्रायः प्रतौतरूपा एव, ततम्तभ्यः स्यलप्राणातिपातादिन्यः पञ्चभ्यो भहापातकेभ्यो विरतिविर- मणम्‌ | किमित्याह i माधुत्रतेभ्यः मकाश्रादण्नि लघूनि Ip रतानि नियमलूपाष्प्रणत्रतानि । कियन्तौत्याह “ay” दति पञ्चमंस्यानि पञ्चाणत्रतानोति वङ्वचनन्दिप्रोऽयि afar- तिरित्यकवचननिदेप्रः म मवत्र तिरितिमामान्यापेच्येति |

" तया | |

दिग्वृ्तभोगो पभोगमानानथेदण्ड विगरतयस्त्ौणि ~“

गणत्रतानि ॥ २०॥

हति ॥' fam द्यनेकप्रकाराः nia afman aa.

co

wt

। (

`

[ण #

ध्रप्रविन्द्‌ः सटोकः। | Ho २०८.

सूयपलक्िता yai wer प्रवदक्तिणादिकाः सप्त । तयो- aauy द । ua टग्रसु fea विषये गमनपरिमाणः करणलद्णं aq नियमो दिग्वतम्‌ | भुज्यते महदेवा सेव्यते gzenaife तद्खोगः। पुनः पुनभूज्यदे उघनवनितादि यत्त द्पभोगः। भोगखोपभोगश भोगोपभोगो : तयोर्मानं परिमाणं भोगोपभोगमानम्‌ | श्रयः प्रयोजन Wana fre गत्रद्धोपकारखरूप . AGT चर्याय दण्डः मावद्यानृष्ठानषूपः , तत्प्रतिषधघादनयद्‌ण्डः | स च चतुधा, श्रपध्यानप्रमादाचरित- दिस्र५दान्‌पापकमं पदेग्रभदात्‌ | तस्य तिरतिः। ततो दिग््रत च भोगोपभोगमानं चानथेदण्डविरतिखेलति ममामः | चौणि चिमख्यानि गणव्रतानि गरणणैयोपकाराय व्रतानि भवन्ति, गृणब्रतप्रतिपत्तिमन्तरे णाणब्रतान तथा विधप्रद्यभावादिति ॥

तया |

मामायिकरेशावक्ाशिकिपोषधोपवासातिथिस--

; विभ गाश्चत्वारि श्कापदानि॥ ee i

दति ॥ समानां मोच्माधनं प्रति मदुृगश्रमामथानां मम्यग्द्‌ ग़रनज्ञानचारिचाणामायो लाभः, समस्य वा राग दषान्तरालवतितया मध्यस्थस्य सत श्रायः सम्यग्ट्‌श़नादिलच्णः e A समायः, मान्नो वा मवजवमेचोभावलचणस्यायः मभायः | waa सखायिके कप्रत्ययोपादानात्छामायकम्‌ । सावद्ययोग- परिहारनिरवद्ययोगानूष्ठानरूपो जोवपरिणामः॥

२१ | टतोयोऽध्यायः|

देर विभागं प्राजप्रतिपन्नदिग्बतस्य यौोजनग्रनाद्परिः माणकूपस्यावकाश्रो गोचरो यस्य प्रतिदिनं प्रल्याष्ययतया

(च्या |

पोषं धत्त पोषधोऽ्टमो चद्‌ दंश्यादिः पवेदिवमः। उपति मो पाट्रत्तदोषस्य मतो गणोराहारपरिहारादिरूपेर्वाम उप-

वरामः । ययोक्रम्‌ |

BUT Taw: मम्यग्वामो गुण: सह । उपवामः म विज्ञेयो न शरोौरविग्रेषणम्‌ ॥?॥

ततः पोषधपूपवासः ॥

sfauat वोतरागधमेम्या माधवः माध्यः WATT: श्राविका; तेषां न्यायागतक्न्यनौयादि विग्रषणानामन्न- पानादौनां मंगतदत्या विभजन वितरणमतिथिमविभागः। तया चोमाखखातिवाचकविररचितग्रावकप्रज्ञिद्धूचम्‌ । यथया । अतियिमविभाजो नाम । श्रतिययः माघवः माध्यः WTA}: श्राविकाश्च; एतेषु गदमुपागतेषु भक्चान्यत्यानामनदरानपादर- प५माजननमस्कारादिभिरचयित्ा aufananfa, शअ्रन्रपानव्र-

प््रोषध।लयादिप्रद्‌नेन मविभागः ara इति ॥

" ततः मामायिक च दंग्रावकाणर उ पोषधोपतामश्ातियि- मविभानाश्युति aaa: च्वारोति.चतुःमश्यानि, fafaare *शिच्तापद्‌ानि'”। far माघुधमणग्यिमः, ` तस्यं पदानि म्थानामि भवन्ति ॥

on

wt

| ()

20)

Ths 4१२

॥

1()

— <!

4)

wa fase: सटौकः। | Ho रर

aay | ण्तदारोपणं दानं AAS साकल्यवैकल्याभ्य।म्‌ ॥

| _ "सि | त ख) ऋ”

दति ॥ दहेतेषामणत्रतादौनां प्रागक्तलद्छण धमि प्राणिनि यद्रारो पणसुक्रविधिनव निक्तपणम्‌ | तत्किमित्या ^ दानं" प्रागपन्यस्तसम्भिधोौयते ¦ कथमित्याह ““ माकन्य- वेकन््ाभ्यां '' माक्न्द्ेन ममम्ताणत्रतगणत्रतग्रि्तापदाध्यार्‌1पण - लक्तपान, THM व्राणत्रतादोौनामन्यतमारोपण्नेति ॥

एवं ॒र्यक्तम नकरैष्वणत्रतादिषु ममारोपितेषु यत्केरणौय qelk |

होतघ्रनतिचारपालनम्‌ ॥ २९ ॥

af) ग्टदोतेषु प्रतिपन्नेषु मम्यग्दश्रनादिषु amy | किमित्याह “` श्र्नतिरारपालन'` इति । श्रतिचारो विराघना ट ग्रभङ्ग इन्यकोऽयः। श्रविद्यमानोऽतिचारो येषु तान्यनति- चाराणणि। तेषामनुपालन धरणं कायम्‌ | श्रतिचारदोषोप घातेन डि कृवातोपदतमस्यानामित सखफलप्रमाघधन प्रल्ध- ममन्त्वाद्‌ मोषामित्यनतिचारपास्लन मित्युक्तम्‌ ॥

अरयातिकारा(नेवाद्‌ | शङ्धाक द्विवि सान्यहष्िप्र्रनासंस्तवाः ARNETTE: ॥ २४॥

दाति Wo wer arg fafefaar च । जानाद्याचार-

षय

२६ | टलोयोऽध्यायः।

कथनमिति सूच यास्यानोक्तलक्तरोत । अ्रन्यदृष्टौनां सवज्नप्रणोन-

~ पनव्यलिरिक्रानां शाक्यकपिलकणादाक्पादार्दिप्रणोतमन

नन। ’ ) ० __ 9. | - afaat पाषण्डिनां रश मासस्तवावन्यदुष्टिप्रगसार्तवौ । तत्र | “gmat एते `` ^ सुनसमेषां aa” “ दयालव Ud” ` 4:

दत्यादिका प्रग्म। | मस्तवश्ेह स्वासजनितः परिचयो वमन : | t

भोजनद्‌ानालापाद्लिच्णः पररिग््द्यत YJ न्तवशूपः | तया च oT ate प्रतत एव aga: स्तोतिः परचयेऽम॑म्तुतेषु ५ सभं ४1 | wafagizifaafa | ततः WEI च काङ्खा च faleraear । चान्यद ष्टिभरप्रमामम्ततौ च [ति ममामः शकिमित्याद “amg धः मम्यग्द्रनम्य “` अतिचाराः' तराघनाप्रकाराः मपद्यन्त, 1 ररद्धतत्वस्रद्धानवाधा विधायिलादिति |

तया |

व्रत शौ लेषु पञ्च पञ्च यथाक्रमम्‌ ॥ २५॥

दति ॥ त्रतेष्वण्त्रतेषु Weg च गणद्रेतश्रिचापदललच्णषु

पञ्च पञ्च यथाक्रमं ययापरिपाखखतिचारा “` भवन्ति दृति 15

मवचान्‌वतत दति ॥

ततर प्रथमाणत्र ते ।

बन्धवधश्छविकच्छेद्‌ातिभ।(रारोपणान्रपाननिराधाः॥

" ` Re i

, ४ श ‘

| ‘ ‘ K 2 ५, 1; षि) ५ ५." ~= ~ दः ea a3 श्र ङः ध ~ ~ alee 4 4 बं ~ Sic we $ शैल ~ SS a TRB 2 2. ध ~~ अधी ४ „ * त 7 = - ^ ५ ६ षु wre अ ~ (कः १ 4». ^ 4 क ^ [1 ; = oe ’ ६ शि)

"क. "ऋ ११. न न क ig _ a ५ Mee , ‘a ~ ptt “a nay. aa ey ae SA Reh vs # & : ~~

दति ॥ ` स्यृलप्राणातिपातृविरतिलचणस्वाणत्रतस्य वन्यः, 2 =“

ण Cte Fa Ee - + Re ot et कट -.~ क Pe A [1

a ची

10

15

20

& ६

धमविन्ट्‌ः सटीकः। | Ko २६-

वधः, इविच्छेदः, अतिभारार)पण, ्न्नपाननिरोधशेत्यति- चाराः ॥ तच बन्धो रज्छदामनकादिना मयमन ; वधः कश्रादरिभिरननः ; कतिस्वक्रद्योगाच्छरोरमपि क विस्तस्य eet sfagfantfafa: पाटन ; तथातौव भारोऽतिभारः प्रग्रतस्य

५ पूगफलारेगेवादिष्ष्टादावारोपण | तयान्नपानयोभाजनो द्‌ क-

योनिरोधो व्यवच्छेदोऽन्नपाननिरोघः। एते च क्रोधलोभादि कषायमलकलङ्धिःतान्तःकंर णस्य प्राणिप्राणप्रदाणनिरपेचस्य सती जन्तोर तिचारा भवन्ति, मापेच्तम्य तु बन्धादिककरणेऽपि सा चे्तत्ानना तिचारतल्मेषामिति ॥

37 aA aAAIATAA विधि; । aat दिपदानां चत्‌ष्पद्‌ानां बा स्यात्‌ | मो ऽयर्यायानर्थाय वा | तच्रानयांय, नातरन्नामौ विधातु यज्यते । श्रथाय पुनरमौ दिविध स्यात्‌ | माये्लो निरपेचश्च । तच fartat नाम यन्निख्चलमत्यय बध्यते | ae: पुनयद्‌ामग्रन्थिना aq ag: मन्‌ FE OT ्रसतोपनकादिषु विमोचख्ति at aw वा, एव तावचत्‌ष्यदानां बन्धः । दिपदानां पुनरेवम्‌ । दामो वा दामो वा चौरो वा पाठादिप्रमत्तपुचो उा यदि बध्यते तदा स विक्रमेणेव बन्धनोयो रच्फतौयश्च तथा यथाग्निभयादिषु न विनश्यति) त्या a किल दिपदचतुष्यदाः ्रावकेण संग्र तव्या येऽबद्धा एवासत इति ॥ ।

वधोऽपि "तयेव । नवरं निरपेचवधो निदंयताडनाः

भापेक्तवधः पुनरेवमादित एव भोतषपेदा श्रावकेण.भवित

२६ टतौ योऽध्यायः।

यदि gaa करोति कोऽपि विनय तदा त ममाणि मुक्ता लतया दवरकेण वा aafeal ताइडयेदिति ॥

क विच्छदोऽपि awa) नवर निरपेचो ` च्म्तपाद्‌कणे- नामिकादि यज्निदयः छिनत्ति | aaa: पमरय॑द्रण्ड areal farqrat दहेदति ॥

तयातिभारो नारोपयितव्यः gag fe य्रद्विपदादि- वादनेन जोविका सा ्रावकेण मोक्तव्या, श्रन्ययामो न भवेत्‌, तदा दिपदोऽयं भारं सखयमुकछिपव्यत्रतार्यात च तं वाद्यत | चनष्यदरस्य तु यथोचितभारादमौ किञ्चिदूनः क्रियते BM ्रकरादिष पुनर्चितवेन्ायाममौ मुच्यत दति ॥

नया भक्तपानव्यवच्छेटो न "कस्यापि कतेक: । तोच बभु चो न्यया faat | मो ऽप्य्थानर्यादिभदो बन्धवटूषटव्यः | नवर सापे रोग्ि{कित्सायं स्यात्‌ । श्रपराधक्रारिणि च वादेवं वदेद्यदद्य ते न दास्यते भोजना गान्तिनिमित्त चोप वाम कारयेत्‌ | किं बदङ्धना । यया मृलगणम्य प्राणा ति- पातविरमणस्यातिषारो न भवति तथा मवत यतनया afa- तव्यमिति ॥

ननु प्राणतिपात एव व्रतिना प्रत्याव्यातः | ततो बन्धीदिकरणेऽपि न दोष, तरिरतेरग्वणष्डितिवात्‌ । श्रय

बन्धादये ऽपि प्रत्याख्याताः ; तदा! लत्क्रत व्रतभङुः एव, :

विरतिखण्डनात्‌ । किं च। बन्धादोनां ganas fa विव चितव्रतेयन्ता विज्नौयते, प्रतित्रन पश्चानामतिचारव्रता-

८५

10

= + ok

१ ८ ८.

| _ | = - ‘ew t

प्रमबिन्द्‌ः मटक: | Zo २५

न।माधिक्यटिःत्यतवं न बन्धादोनामतिचारतेति॥ श्रचोच्यत | ay प्राणातिपात va प्रत्याख्याता न बवन्धादयः; Raw तःप्रत्या ष्यानेऽयतस्तऽपि प्रत्याख्याता Fa AVA, तद्पायत्वा- तषाम्‌ । न च बन्धादिकरणेऽपि व्रतभङ्खः, fa त्तिचार एव । aya दद दिविधं aa, amar बरदिटेत्या च। तच मारयपममोति विकन्पाभावेन यदा कोपाद्यावेशात्परप्राण- प्रहाएमवगणयन्‌ बन्धाद प्रवतेते न च प्राणघातो भवति, तदा दयावजिंततया विरव्यनपेक्तप्रटरत्तवनान्तटरेत्या व्रतस्य भङ्गः, प्राणिघ।ताभावाच्च afer पालनमिति दशस्य भञ्जनादृग्रस्टेव च पालनाद्‌तिचारव्यपटपाः प्रततेत | तद्‌क्रम्‌ , न माग्यामोति हृतत्रतस्य विनेव aa क ददहातिचारः,

निगद्यत यः कुपितो बधादगेन करत्यमौ स्यान्नियम।नपे्तः॥)॥ स्रयोरभावान्नियमोऽम्ति तस्य कोपाहुयादहौनतया तु aa: | दे्रस्य भङ्गदनूुपालनाच पज्या ्रतौचारमुदादरन्ति tie दति ॥ यच्चोक्तं `" त्रतेयत्ता विशोौयते' दति, तदयुक्तं. विद्धटिमारिविरतिमद्धावे fe बन्धादोनामभव् एवति। तदैवं बन्धार्योऽतिचारा एवेति । बन्धादिदणस्य चोपलच्ण-

चान्म्न््ततन््रप्रयो गादयोऽन्येऽप्येवमचातिचारतया gum द्ति॥

ay दिनस्य

faa? शर दस्याभ्यास्यानक्रटरेखक्रियान्यासा-

, पार स्वदार मन्त्र भेदाः ॥ २७1

29 | नो यीऽध्यायः | 0 Red

दति ॥ faatotny रहम्याभ्याख्यान च कुटलेखक्रिया च न्यामापदारश्च स््रदारमन््भदशलि ममामः॥

ag मिथ्योपदेश्रो नामान्नौकनाद विषय उपर शः इदमेव aa च ब्रदोत्या कंममत्याभिधान प्रिचणम्‌ ॥

रदस्याभ्याख्यानम्‌ | रद एकरान्तम्तचभवं रहस्यं THT निमित्त aq तदभ्याव्यानं चति समघ्मः | एतद्‌ भवति रद{म मन्त्यमाणानवलोक्याभिनत्त | एते We a च राजादि विरुद्ध मन्यत दृति ॥

। कृरलेग्वम्यमद्धत।थस्बूनकाक्तरलेष्वनम्य करणं ^ कृटलेख- क्रिया ॥

न्यामापडार दृति | न्याम: परणग्टद रूगर्काद निर पम्तम्रा- पारा ऽपलनापः |

खदारमन्तभद दति । स्बदाराणामुपलक्तणायनान्मिचा- दोना च nae गृप्नभाषितम्य भदो बद्िःप्रकाए़र्नमिति ॥

aq च fauturnt यद्यपि aera वादयामौत्यत्र aa भङ्ग एव न agiatfa त्रतान्तरे a न किञ्चन, तयापि महमाकारानाभोगाभ्यामतिकमव्यतिक्रमालिचारवा प्टरषावादे पर प्रवतनं व्रतम्यातिचारोऽयम्‌ | WIA ब्रतमरचणवुद्या पर- ठृत्तान्नकथयनद्रारेण षो षदे यच्छनोऽलिचारोपभयं त्रत म्यपेचतवान्दषावादे परप्रवरतनाच् ` भ्राभग्ररूपनाद्रतम्येति । ननु रहम्यान्याव्यानममहोषागिधानरूपलेन प्रत्याव्यातलाद्ङ् एव, म लतिचैर दति, मत्यम्‌ । कितु यदा परोपघातकमना-

h

LO

1;

2()

oR धरम fara: सटौ कः । [ qo २७-

10

20

भोगादि्नाभिधत्त तदाक श्भावेन व्रतानपेख्लाभ।वान्न व्रतस्य Hy: परोपघातदेतुलाच भङ्गः ईति भेङ्गाभङ्गर्पोऽतिचारः। यदा पुनम्तोतव्रभक्रगादभ्याल्याति तद्‌ा भङ्गो व्रतनिरपेचलात्‌ । Te च । |

महमाभखाणादै जाणन्तो जद At तो भङ्गो |

जद पुण नाभोगणष्डैदिन्तो ता ete श्रदयारो ॥

कुटलसकरण तु यद्यपि कायेन शषावादं न करोमोत्यस्य न करोमि न कारयामोत्यस्य वा व्रतस्य भङ्ग एव व्रतान्तरे तु न faga, तयापि मदसाकाराटरिनातिक्रमाटदिना वाति चारः | Baal Bara दति Beans मया प्रत्याख्यात- faz न पुनरुपखनमिति भावनया सुग्धनृङ्धत्रैतस्यपेचम्यानि- चार दति न्यामापडहारे पुनरदन्तादर्‌ान साच्तादेव भवति म्टषावादत्रताचारत चास्य न व्दोौय मम ममोपे किञ्चिद- पोत्यनाभोगादधिनापङ्कूवानस्य स्यादिति ॥

खटारमन्त्रभदः पुनरनु वाद्रूपलन मत्यलाद्॒द्यपि नाति- चारो घटते तयापि भमन्तितायप्रकाश्नजनितलज्जादितः खदारादेमरणाटि संभवेन परमायतस्तस्यामत्य तात्कयं चिद्धङ्ग- रूपत्वादतिचार एवेति i

श्रय ठहतोयम्य |

Marana wars नविरूडराज्या तिकरमदहो- नाधिकमानोग््ानप्रतिरूपकव्यवदहाराः |e ॥

ac | टलोयोऽध्यायः, १०२

दति ॥ स्तनप्रयोगखच॒ तद्‌ दतादानं च विर्द्धराज्या- fanny रौनाधिकमानोन्ानानि च प्रतिष्हण्कव्यवहारञ्चति समसः तच सेनाखोराः, तेषां प्रयोगो व्यापारण “इरत ययं" दव्यनज्ञापरदानम्‌ 1 ९। तचा तरादतस कुङ्मादिद्र HUI HIB! २। विरद खकौयराज्ञः प्रतिपन्यो तस्य राज्छ कटकं देगो वा तचप्तिक्रमः सवराजग्चमि- मोमा तिलङ्गनेन क्रमणं प्रवेश्रो विर्द्धराज्यातिक्रमः\ > | जैने सखभाव।पेच्या न्यनेऽधिक्षे वा मानान््ात कडवा त्लाशूपे भवनो होनाधिकमानोन्ानं । ४। श्न रोद्धा - दिना aatfeat वा प्रतिरूपकं सद्ग qasyife ante व्रा द्रवयं. तेन व्यवहारा विक्रयशरूपः. म प्रतिरूप. व्यवहार दति। vil

दुह स्तनप्रयोगो यद्यपि © चोय न करोमि न कार यामि" gaa प्रतिपन्नत्रतस्य भङ्ग ए तयापि “ किमधना ययं निदपारास्तिष्टय | यदि at भक्रकादि नास्ति, तदाद ददामि। भवदानोतमोषस्य च afe विक्रायकरौ न विद्यते तदाद famarfa” टूत्येवं विधवचनेखौरान ब्यापार यतः सखकन्यनया agra परिहरता त्रतखापच्य सातिचारः। तया स्तनादइत काणक्रयेण ल्ोभदोषाच्छन्न wea भवति यदाद ।

चोरश्योरापको मन्त्रो ATH काएकक्रयो । gaz, स्थानदञ्चैव Wt: सप्तविधः Ha: ॥ ! ॥

१०४ ध्रमं fare etm: | | Go २८

क

1 (

# +

॥. _ -.॥ ध

॥

ततक्चोर्यकरणाद्रतभङ्गः “ वाणज्यिमेव मया विधोयते न चौरिका" दत्य्यवमायेन च तरता नपेचत्वाभ।व। ङ्ग इति भङ्गाभङ्गरूपोऽतिचारः ॥ विक्डराज्यातिक्रमम्ठ यद्यपि खषामिनाननज्ञातसम्य परकटक्रादिप्रदेश्रम्य ^“ मामोजोवादत्त न्त्थियरेण तद्व 'य qefe” दत्यादत्तादानलक्तषण्यागन विस्द्धराज्यातिक्रमकारिणां च चौयदृष्ड़्योगनादत्तादानः रूपतवाद्धङ्ग एव, तयापि विस्द्धराज्यातिक्रमं Haat मया वाणिज्यमेव कृतं न wa” दति भावनरा त्रतसापेच्त- ama च ““चोरोऽयं” दति वपदेग्राभावादतिचारोऽय fafa) तथा द्योनाधिकमानोन््ानव्यवहारः पतिकरूपक व्यवहारश्च परव्यमनेन परघनग्रदणरूपत्वा्ङ्ग एत केवन्न ्ाचखननादिकिमेव चौय कृरद्लादिव्यवदह।रतत्प्रतिषू्पः कव्यवहारौ त्‌ वणिक्कलेवति खकोयकन्प्नया त्रतर चर्णो- द्ततयातिचार इति। quar म्तनप्रयोगादयः पञ्चाम व्यक्रचौयरूपेव केवलं महसाकारादिनातिक्रमव्यतिक्रमादिना वा प्रकारेण त्रिधोयमाना श्रतिचारतया व्यपदिश््न्त दति) न चेते राजसेवकादौनां न संभवन्ति। तयाद्याद्ययोः up एव तेषां ana. बपिर्द्धराज्यातिक्रमम्तु। यदा मामान्ताददिः खद्ामिनो द्तिमुपञ्ञोवति तदिरुद्धस्य च aural भवति, तदा तस्यातिचारो भवतिः। कूटदला-

@ _ _ ९ C omits from अथवा down to इति | 2 B omits तदा तस्यातिचार भवति |

०९ | ढतोयोऽध्यायः | १०५.

zaql यद्रा भाण्डागरद्रव्याणं विनिमय कारयति, तेदा राज्ञोऽप्यतिचाराः म्यरिति॥ श्रय चतुरयांणतव्रतस्य खडदारम्तोषलचृएस्य ` परद्‌ारपरि-

हारष्टपम्य चातिचाराः '

म

पर[ववाषशकरणेत्वरपरिग्होतापिगदो)तागम- ना नङ्क्रौद'तोौत्रकामाभिलललापाः॥२८॥

दलति ॥ दृतलरपरिग्दोला चापरिग्डोता चत्रपरि- स्होतापरिग्रहौते, तयोगंमने दत्रपरिग्टहोतापदिगरहोता- गमने । ततः परविताहकरणं रत्वरपरिग्ट्डोतापरिग्प्डोता- गमने wWagnist च Aaa माभिलाष्चति ममामः | 10 र परेषां सखापत्यव्यतिरिक्रानां जनानां विवाडकरण कन्याफललिष्या सेदसंबन्धादिना त परिणयनविघधान परविवादकरणम्‌ । दद च सखापद्येष्वपि सष्याभिगरहो TQ: | eC CORLL भारोप्रदानेन म्ताककाल पर- ग्रहोतिनरपरिग्टहोताच्वेश्या। तयापरिग््डौता Far 1; ग्ट तान्यमत्कभाटेः Zagat चानायति तयोगमनमासेवन- मिल्रपरिग्दीतापरिशडोतागमनम्‌ । तथाङ्ख देडाव- यवोऽपि मेय॒नापेच्तया यो fave ; तेडातिरि क्रान्यनङ्गामि

प्त ~ ने = ~~ — = —— + or ~ [1 et ee os! — ee et I I ee Ee

१ (' ommatayRtst | 2 (! omits. 3 B 0111108 इत्वम्पर्ग्रि्टौता, (~ omits परिग्रष्ोतेत्वर |

१०६ धम विन्द्‌; सटोकः | | Fo रस

[ इ # १

1 (

#

20

कुचकच्ोहवदनादोनि, तेषु ater रमणमनङ्गक्रोडा।! श्रय वानङ्गः कामः, तस्य तेन वा क्रौडानङ्गक्रोडा सखलिङ्गन निष्न्नप्रयोजनम्यांहायेश्चमाटिचटटितप्रजननेर्योषिद वाच्ये शासे - वनमित्य्थः। तथा कामे कामोदयजन््ममेयने | श्रयवा “geared” रति न्यायात्कामेषु । तच कामो शब्दखूपे भोगा गन्धरमस्पर्गाः, तेषु तोौत्राभिलाषोऽत्यन्ततद्ष्यवमायि वम । यतो वा जोवक्रणादिनानव्ररतसुरतसुखायं मदन- सुदोपयति, एतान्‌ ममाचरन्नतिचरति चतुर्याणत्रतमिति॥ दह्‌. च fatlaemarfaact खद्‌रमतोषिण णव नेतरभ्य, woe दयोरपोति। एतदेव च सुच्रानुपाति। aie ^ सदारसतोस्स् दमे Gy श्रदयारा' इत्यादि । भावना Baas!) भारौप्रदानेनेलरकालसखोकारेण खकल- ale वेण्यां yas सखकोयकन्यनया खद्‌।रतन व्रतसा- पेच चित्तवाश्न uz, अन्पकालपरिग्रहाचच वम्तुतोऽखखकनच्रवा-

See दति भङ्गभङ्रूपोऽतिचारः श्रपरिग्ट्डोतागमनं

तनाभोगादिनातिक्रमादिना वातिचारः परदारवजिमो नेतावतिचारावित्वरकालपरिग्टङौतापरिग्ण्डोतयोवंश्यालम।-

नायक्लुलाङ्गनायासू्लनायतयेवापरदारत्वादिति। Wat Aly: | दवरपरिगद्षीतागमनं खदाररुनोषवतोऽतिचारः, श्रपांर- ग्द्धौतागमन्‌ तु परदारवजिनः। तच प्रथमभावना पूष्ववत्‌^ |

= ~~ - = ~~ ~~“ ~~» ~~~ ee

` १ (~ omits..

२९ 1 ZATAT STA! | १०७

ww

द्वितो यभ।वना' लेवम्‌ । श्रपरिग्टहोतानामेवा वेश्वानां यदा गरटदोतान्यषत्कभारिकामभिगच्छति तरा परदरगमनजन्य- दोषस्भवात्कथचित्परदारलाच भङ्गे वेश्यालाचखाभङ्गे भङ्ाभद्गः दत्यतिचारः। Wa पुनरन्ययाड्ः।

परदारवल्निणो पञ्च wife fafa ज मदारमत्‌ट्र। 5

दत्थोए fafa पञ्च व usfanafe area |

Se waar! परेणवरकालं या परिग्टहोता वेश्या तद्गमनमतिचारः परदारवजिनः कथंचित्तम्याः परदारत्वात्‌ | तथापरिगटडौताया श्रनायक्ुलाङ्गनाया एव aaa तरो- ब्रातिचारः, लोके परदाप्सेन तस्या रूढलात्‌ । तत्का- 10 मुककन्पनया च परस्य भर्वादिरभावेनापरदारत्वात्‌। गेषास्ठ- भयोरपि स्यः। तथाहि। श्ेदारमतोषिणः खकलचऽपि तदितरस्य त्‌ वेश्छाखकलत्योरयपि यदनङ्रत ततसा्चाद- परत्याख्यातमपि a विधेयम्‌ i यतोऽसावत्यन्तपापभौर्तया aga चिकौषुरपि यदा बेदोद्यामहिष्णतया तद्विधातुं 15 न शक्रोति तदा यापनामात्राय खदारसुतोषादि प्रतिपद्यत, मेयनमा णेव श यापनायाः सभवादनङ्गरतमयतः प्रत्या ख्यातमेव । एवं पर विवाहतोतव्रकामाभिलाषावपोति । श्रतः कथ चितप्रत्यास्यातेषु प्र्रतिचारता तेषाम्‌ ॥ | aA तनङ्गकरौडामेवं भावयन्ति, म ह निधवनमेव व्रतविषय 20

ह i "म द्ध 4 "~ = +. [ a a NO rl 4 १ a = hg Ae जकन oat a अ

१ BC omit रव)

९०८ धरमविन्द्‌ः सटौकः। [ Ho २९-.

दति सखक्रो यकन्पनया तत्परिहरन्‌ खदाररुतोषौ वेश्यादौ परदारवञ्कन्त परदारेष्वालिङ्गनादिरूपामनङ्गक्रोडां कवन कथचिरेवातिचरति व्रत त्रतसापेच्वादिति। तया दार-

मंतोषवता सखक्लचादितरेण च: स्वकलचवेश्याग्यामन्यत

a ‘ew |

मनोवाक्रायेमेथनं न काय न च कारणौय्मिति, एवं यदा प्रतिपन्नं व्रतं मवति, तदा प्रविवराहकर णतेस्तत्कारण- मयतो safea भ॑वति agalt च मन्यते '“ विवाह vara मया विधौयते न aaa” इति ततो त्रतमापेचत्वादरतिचार

दति॥ नन्‌ परविवाहइकरण कन्याफललिष्याकारणमुकम्‌ |

चवा

10 तत्र किं मभ्यण्दुष्टरसौ ant, fawrgfear यदि

सम्यग्दष्टिः, तदा तम्य न मा anafa, मम्यग्दष्टिादेवः | ay मिथ्यादृष्टि, तदा मिथ्यादृष्टरगुण्व्रतानिः मवन्त्यवति कयं ar परविवादकरणलच्णातिचारकारणमिति। मत्यम्‌ `

केवलमव्यत्पन्नत्रस्यायां सापि म्भवति fa च। र्या

~~ ov, ~w

5 भद्रकम्य मिथ्यादृगोऽपि मन्मागप्रवेग़नायाभिग्रदमातच् दद्‌- न्यपि गोतार्याः, तयायसुदस्तो tee सवंविरति दत्तवान्‌, दद च परविवाहवभेनं खापत्ययतिरिकरव्वव न्याय्यम्‌ । अन्ययपरिणयौना कन्या खच्छन्ददारिणणो स्यात्‌, ततश्च शामनोपघातः स्यात्‌ । विहितविवाहा तु तत्रतबन्धत्न

20 न॒ तया स्यादिति date ““ खापत्येष्वेपि रख्याभिग्ररो

९ 1) omits सम्यग्‌ | 2 PD omit ऋअगुग-

२० f हतौ योऽध्यायः | ९५०९

न्यस्य." तखिन्तकान्तरमदावे सुलमष्छापतेा त्रापशान्तरो- पन्तिपरिद्ारोऽपायत दति॥ wat पुनराङ्कः, , परो ऽन्यो यो विवाद waa एव विशिष्टस्नोषाभा 1द्योषि दन्तराणि प्रति विवरादान्तरकरणं तत्यरव्रिवाहकरण, श्रय च खदारसंलोषिण इति । शस्तियास्त॒ ` स्तपुरुषसनाषपर पुरुषवजेनयोरगं भेदः, स्पुर्षथ्यतिरेकेणानषां सवेषां पर पुरुषत्वात्‌ । ततः परविवादकरणानङ्गक्रोडातोत्रकामाभि- लाषाः खदारसंतोषिण इवाखपुरुषविषये स्यः। दितोयस्तु यदा wanagfa: मपल्या वारकदिने परिगतो, भवति, तदा सपन्नौ वारकमतिक्रम्य त परिभुञ्ानाया श्रतिचार | टतौ यस्रतिक्रमादिना परपुर्षमर्भिमरन्याः ममवसेयः, त्र्य चारिणसत्व तिक्रमादिनातिचार दइति॥

श्रय परञ्च मात्र तस्य |

छेचवास्तुहिर ण्यतुवणेधनधान्यदाक्षोदाप्तकृप प्रमाणातिक्रनाः॥ ३० ॥

इति॥ चेचवास्हुनोदिरष्यसुवणंयोधनधान्ययोदांसौदा- मयोः कुष्यस्य च प्रमाणातिक्रमा इति eae: | तच खच मस्योत्पत्तिमूमिः, ae सतुकेद्रभयभेदा सि विधम्‌ । तच सेतु खेवर्मरघटादिसेक्य; केतु लाकाशोदकनिष्पाद्यं. उभ-

wy ~ ~~ ~ —— ° ~ ~~ ~- - ~~ -- -~ ~ ~~ et ` । 7 oe श

९ BC ats: 2 [3 (+ 01111.

> कर जिन

१९० धम fare: सटौकः। [ eo ३०-

#

यच्च॑ तु तद्भयनिष्याद्यम्‌ । ag पुनरगार यामनगरादि

च । तचागारं विविध, खातमुच्छ्रितं खातोख्छ्रितं च,

तत्र खातं ufazefe; उच्छ्रितमुच्छरयेण छतं, उभयं

ग्मिग्रदस्योपरिप्रासादः। एतयोख ` रेचवास्तुनोः प्रमाणस्य 5 क्ते्ान्तरादिम्गैखनेनातिक्रमोऽतिचारो भवति। aurfe | faanaa da वास्तु वेत्यभिग्रहवतोऽधिकतरतदभिलाषे मति त्रतभङ्गभयाप्राक्तनक्ेचादिप्रत्यासन्नं तत्गुहोत्ा पूरेण सर तस्येकल्रकरणाय ठत्त्याद्यपनयनेन aa योजयतो त्रत- म। पेच्त्वाल्कयसिदिर तिबाधनाच्चातिचार इति तथाहि) fera रजतं सुवणं हेम; एतत्परिणामस्यान्यवितरणेनाति- क्रमोऽति्चवारो भवति, यया केनापि चतुमांसाद्यवधिना हिरण्यदिपरिमाण विहितम्‌ तत्र च तुष्टराजादेः षकाग्रात्तदधिक ama ae ब्रतभङ्गभयाप्रददाति “qdsant ग्टदोग्यामि दति भावनयेति त्रतमापेच- त त्क्य चिदिरतिबाधनाच्चातिचार दति | तथा धन गणिमधरि ममेयप रि च्छद्यभेदाचतुविधम्‌ । तच गणिम पगफलादि, धरिम geife, मेयं एतादि, परिश्छद्य माणिश्यादि। धान्यं त्रोद्यादि; एतत््रमाणस्य बन्धनतो ऽतिक्रमो ऽतिचारो भवति यथा fe किल कतधनादि- परिमाणस्य कोऽपि wear धनारि ददाति aq व्रतभङ्भयाच्ातूर्मास्यादि “परतो श्टहगतधनादिविक्रये वा wa zelarfa” इति भावनया बन्धनेन जियन्छणेन

1 (

(का

| > ds |

tw Fe od

go | हतो योऽध्यायः | UR

8

रज्चादिमंयमनेन सत्यकारदानादिसू्पेण वा Wag तड्‌ द्‌ एव श्ापयतौत्यतोऽतिचारः। नया दाखोदाग्प्रमाणणति- क्म दति स्दिपदचतुष्यदो पनकषणमेतत्‌ " ‘aa fare पुचकलचद्‌ासोद्‌।घकमेकरप्रयकसारिकादि, WAZ गवो- gfe) तैषां यत्परिमाणं तस्य nal ata विधापनेमे(ति- करमो ऽतिचारो भव्ति यथा किल, केनापि मवत्सराद्य afyar दिपदचतुष्यदानां परिमाणं शृतं तेषां च Haq रमध्य va प्रमवेऽधिकद्िपदादिभावाद्रतभङ्गः स्यादिति | तद्धयात्कियत्यपि काले गते THAT कारयतो, गभस्य- feqatfentaa बहिगततद्‌भावेन च कथं विद्रतभङ्गा- 10 द लिचारः। तथा कुप्यमामनररयनादिग्र्डोपस्करः, तस्य aaa तस्य पर्यायान्तरा रोपकतेना तिक्रमोऽतिचारी भवति। यथौ faa केनापि en करोटकानोति Fue परिमाणा ai ततस्तषां wufafequa wa मति त्रतभङ्गभयात्तषां दयेन दयेनेक्रिकं मन्तरं कारयतः पर्यायान्तरकरणन 1: मख्मापूरणात्छाभाविकरुव्याबाघधमाखा तिचारः | Nz त्वाह; | azfiaa विवक्ितकालावधेः परतोऽहमेतत्करोटकादि au ग्टहोव्यामि, wat area देयमिति पराप्रदेयतय पश्थापयत इति यथा श्रतेन चेत्यमभ्युपगमे भङ्गातिजारः

IN co

ata किरेषः स्यादिति तदिगरेषोपदण्रेनाये मौलनवितरणा- | दिना भावमा दशितेति। यञ्च चेचादिपरिग्रश्य मव विध- ` तनम संस्यातिलारप्राप्नौ ` पश्चसख्यालसुक, . तत्छजातौयलेम

UR धमं विन्दुः Bete | [ Ko २९-

कि wer ५

1 (

"वायः

{

1 ९)

20)

~ ~ aN रि £ णरसभे दानामचरवान्तभांवात्‌. गश्रिव्यदिततलन च प्रायः मतर मध्मगतेविवचितलात्‌. पञ्चरंख्ययेवालिचारपरि गणनम्‌ श्रतः स्ते वास्तवा दिषुष्यया तिचाराणामगण्नमु पपन्नररमिति |

ऋय यम “7 ACL |

ऊर्ध्वाध स्तियग्व्यतिकमस्षेच ठ हि स्मत्यन्तर्थानानि ॥ 8 ॥ ।

tfa ऊर्वाघस्तियग्यतिक्रमा्च चच्टद्धिश्च रत्य त्यन्तर्धानं , चेति ममामः । तचोरध्वाधस्तियकूच्ेव्यतिक्रम- लचणास््रय)ऽतिचाराः। एते चानयने विवकितचचात्यरतः भ्थितम्य वस्तुनः परदरस्तन खचचप्रापण प्रेषणे ar) ततः परेणोभये वामयनप्रषणलच्ण मति संपद्यन्त, श्रयं चान- यनाद्ावतिक्रमो न कारयामौव्येवंविहितदिग्बलस्येव wena तदन्यस्य व्ानयनैीाद्‌ावनतिक्रम एव तया विधप्रत्याख्याना- भावादिति । तथा कचस्य पूर्वादिदिग्रस्य दिम्बृतविषय्य सम्य सतो दृद्धिवेधनं पञश्चिमादिचचान्तरपरिमाणप्रर्पेण दौर्घौकरण कच्चटद्धिः । faw केनापि पूर्वापरददिोः प्रत्यक योजनशतं गमनपरिमाण aq स चोत्पन्नप्रयोजन एकस्यां दिशि नवति ववस्याप्यान्यस्यां ते दश्णे्तर anand करोति, उभाभ्यामपि प्रकाराग्यां योजनकर्तद्य- रूपस्य परिभाणएस्याव्य।रतला दित्येवमेकच्र चखेज्ं वध्यतो

व्रनस।पेकत्वादतिषारः | au कथंविद्‌तियाकलवप्रमादि-

१२ | हतौ योऽध्यायः। CLR

चमत्यपाटवादिना at: स्मरणस्य योजनग्तादिरूपदिकू परिमाण विषयस्यान्तधानं am: स्मल्यन्तर्धामस्भिति । इर टद्धसप्रदायः। ऊध्वं यत्प्रमाणं weld aware पवेतश्रिखरे aq वा मकंटः Wel वा वस्माभरणं वा wzelal ब्रजेत्‌ | तजर तस्य न Hat गन्तुम्‌ । यदा aq’ तत्पतितमन्येन वानोतं तदा awed ग्रहोतुम्‌ | एतत्पुनरष्टापदोव्नयन्तादिपु भषेत्‌ । एवमधःकूपादिषु विभाषा । तथा यत्तियेकू्रन्नाण aeia तच्िविघेन कारणेन नातिक्रमितव्यं चेचदद्धिश्च म

कतया । कथम्‌ wal पूरवे भाण्डं रहोला Hat याव त्परिमाणं ततः परतो भाण्डमधं लभत दति want यानि योजनानि तानि पूबेदिकूपरिमाणे क्िपति। यदि च॒ खत्यन्तरधानात्परिमाणएमतिक्रान्तो भ्वेत्‌, तदा ard faafaaa away न गन्तव्यम्‌ । श्न्योऽपि a विसभनौयो ऽयवानान्नया कोऽपि गतो भवेत्‌, तदा यत्तेन way खयं fagu गतेन वा तन्न रटत इति i

अथय दितोयस्य yuna |

सचिन्नसंबद्संमिश्रामिषवद्‌ःपक्राहाराः ॥ ३२ ॥

दति ॥ सचिन्तं च .संबद्ध च समिश्रं चाभिषवख SING समासः। दह च स चिन्त) - निटभ्ि-

वा क eee ees geod es ebay eee eee ey ae ९ B omits. २ BD omit. 8

15

१९१९९ घमं fare: सटौकः | [ He BR

on

10

0 ry Cr

2(

ad

विषयोौशतेऽपि प्रटृन्तावतिचाराभिधानं प्रतसापेच्स्याना- भोगातिक्रमालिजिबन्धनप्रटत्या द्रष्टव्यम्‌ । AQ भङ्गः एव श्यात्‌ । तज भचित्त कन्दमूलफलादरि । तथा ag ॒प्रति- बद्धं ufanaay गन्दादि पक्रफलादि ari agau हि सावद्याहारवजकस्य मावद्याहारप्रटत्तिरूपलादनाभोगादिनाति- चारः श्रयवा ““ श्रयिकं त्यच्यामि तस्येव सचेतनलात्‌ कटाह wafaafa तस्याचेतनलत्वात्‌ ” दति। तथा संमिश्रमधेपरिणएतफलादि ayfasafuarfe ar) श्रभि- wa: सुरास्न्धानादि। दुःपकादारख्चाधखिन्नषएयकादि । एते- ऽप्यतिचारा श्रनाभोगादतिक्रमादिना वा संमिश्राद्युपजोवन- wane भवन्ति । say पुन्भङ्ग एवेति । इह भोगोप- भो गमान दणएत्रतमन्यत्र भोजनतो गृएतव्रतं यदुच्यते तदपेचयेवा तिचारा उपन्यस्ताः गोषत्रतपञ्चपश्चातिवार- साधर्म्यात्‌ । अ्रन्ययान्यचावश्यकनियक्यादौ कमेतोऽपौदम्‌

5 श्रभिधोयते"। तच कमे जोविकार्थमारम्भः aera

खरकर्मादोनां निस्तं जनो चितकटोरारम्भाणां कोटपाल- ग्िपालवादौनां वजनपरिमाण कायेमिति ॥ अच साङ्मारकमादयः पञ्चदशातिचारा भवन्ति | ASM | इक्गलो १-वण ए-खाङो ए-भाडो ४-फोडोसु ५-वल्नए ae | वाणिष्छं चेव य दन्त ६-लक्छठ ऽ-रस स्-केस ८-विख१०- विष्य ॥ १॥

a2 | हतोयोऽध्यायः | १९१५

एव खु जन्तपोलणकश्च ११ निश्षञ्कणं च १२ दवद्‌ाणं १३।

खरदहतला Aas १४ श्रसदैपोसं च १५ afer ye i

Tae इद्रसंप्रदायादवसेयः। ष चायम्‌ WeIT- कमेति । aya war fama तच wat जौोवनिका- यानां वधः स्यात्‌ । ततस्तन्न कल्पते । १ ॥ वनकमे UTA 6 करोणाति ततस्तच्छित्वा विक्रौय gaa नौोवति। एवं पा- | दोन्यपि प्रतिषिद्धानि भवन्ति।९॥ श्रकटोकमं यच्छारि- aaa जवति aa गवादौनां वघबन्धादयो दोषाः स्यः । al भारोकमं यद्धाटकमादाय खकौयेन शकटादिना भ्ररभाण्ड पत्यन्येषां वा श्कटवलोवर्दादोनपेयतौति ian स्फोरौकर्मं ण्डलं यदा दलेन wa: स्फोटनम्‌ lin दन्तवा रिष ayaa पुलिन््राणां ge ददाति ““ दन्तान यूयं ददत " दति। ततस्ते हस्तिनो प्रन्ति “ श्रविरादसौ वाफिजक एष्यति" दति शला । एवं कमेकरार्णं MEZA ददाति पर्वानौर्तास्त क्रोणाति। १॥ लाचावाणिज्यमघेवमेव | दोषस्तु ay कमयो 16 भवन्ति। ७ ॥ रस्वाणिज्यं Hea) तच सुरादावनेके दोषाः मारणाक्रोग्रवधादयः। ८॥ केग्वाण्च्िं यदास्यादौन्‌ wear saa विक्रौणोते), श्रचाप्यनेके दोषाः परवशि- चादयः। < ॥ विषवाणि्छं विषविक्रयः। सच न कर्पते, यतस्तेन deat जोवानां विराधना ATi १ ° ॥ यन्त्रपोडन- 20 aa तिखेचुयन्ादिना तिला दि पीडनम्‌ । ११॥ faalsea- aa गवादौर्नां वधितककर णम्‌ । १२॥ दवदानकमे BTR दव

found

0

९१६ wa fare: सटौकः। [Ho BW

ददाति aacaufafad यथोन्तरापये । दग्धे fe aa तरुण हष्षमुल्तिष्ठसे तच चच सत्वगशतसहख्ाणां वधः स्यात्‌ ।१२॥ सरगेद्टदतडागपरि प्रो षणं यत्षरःप्रश्तोनि शोषयति: । ! ४॥ श्रसतोपोषणं यद्यो निपोषका दासौः पोषयन्ति agafuat च

5 भारौ wef यथाः गोष्षविषय इति) १५॥

दिग्माचद श्न? चेतदृङसावद्यानां च कर्माणमेवंजातोयानां a पुनः परिगणनमिति, भिधानम्‌ । आ्रन्यच्ापि पश्चातिचाररुष्यया तव्छजा तोयानां“

ze सेव विंश्रतिसंख्यातिचारा-

व्रतपरिणामकालव्यनिबन्धनविधानामपरेषां सग्हो द्रष्टव्य इति

10 ज्ञापनार्थम्‌ | तेन समत्यत्तर्धानादयो यथासंभव सवप्रतेष्वति-

चारा दृश्यादति। नन्वङ्गारकर्माद्यः कस्मिग््रतेऽतिचाराः | खरक्मेव्रत दति चेत्‌ तदहि व्रतविषयस्यातिषाराणणं «© कः परस्यर fang: खरकर्मरूपतलादङ्गारकर्मादोनाम्‌ | श्रचोच्यते। खरकर्मादथ yaad, wa खरकर्मादित्रतिना परिहार्याः |

15 यदा पुमरेतेष्वेवानाभोगादिना waded तदा खरकमं-

1 श ए |

व्रतातिशारा भवन्ति । यदा Aes तदा भङ्गा एषेति ॥

९ D P add तच्र घान्यमुप्यते |

2 D omits from here down to faufae of the

compound विं शतिस ख्याति ° |

^ वेके, ० day

३ C दिम्माचप्रदश्रने।

४ BC तब्नःतलोयानां |

२९ li टतो योऽध्यायः। WO

श्रय ठतौयस्य कन्दक HANSA खयाधिकरणोपभोगा- धिकत्वानि i 88 ॥

दति ॥ aay alge च ates चासमोच्याधिकरण चोपभो गाधिकलं चेति ware: | तच कन्दपः कामः| aga- विशिष्टो वाकुमप्रयोगोऽपि कन्दपे एव मोरोदोपकं वा कमति भावः), दृद च मामाचारौ । अआरावकमस्यादृहासो न RUT कर्तुम्‌ । यदि नाम efaaa तदेषदेवेति। तया ARe कुखितसंको चनादि क्रियायुक्रः। तद्भावः ate । श्रनेक- प्रकाराभिमुखनयनादिविकारपूविकौ परिषहासादिजनिता भाष्डानामिव विडम्बनक्रियेत्ययेः। wa च सामाचारो। तादंशानि भणितुं न कन्दन्ते यादृ गेलीकस्य हास्यमुत्पद्यते | एवं गत्या गन्तु स्यानेन वा स्ातुमिति | एतौ च कन्दप- कते कुश्याख्यावतिसौरो प्रमादाचरितव्रतम्याव्रसेयोर प्रमादरूप- लान्तयोः | तया मुषमम्यास्तौति Gar: | तद्भावः छम वेति aad धाष्चप्रायमसभ्यामत्याम बद्धप्रजापित्वम्‌ । श्रयं च पापोपदेव्रतस्यातिचारो मौखयं मति पापो पदेग्रमभवात्‌ |

तयाशमोच्छेवः तया विधकायमपर्यालोच्यव प्रवणतया यद्यव

» ५ +

भज न ५9 —

1 B omits from ब्रतस्यावकियौ down to श्रय पापोपदे्र० | २ P omits तथा |

>

0

१९८ धमं fara: सटौकः। (ae ३४-

or

10

(91 |

1

20)

स्थापितमधिकरणं वा्दूखलश्रिलापुजकगोधमयन््कारदि तदसमोच्छ।धिकरणम्‌ । श्च सामाचारो । चआ्रावकेण न सयुक्रानि श्कटारौनि धारयितयानौति । श्रय च रख्खि- प्रदामत्रतस्यातिषारः | तथोपभोगस्यो पलचणलवाद्धो गस्य चोक्र- निवंचनस्याधिकत्वमतिरिक्रतोपभो गाधिकलम्‌ । दडहापिसामा- चारो । उपभोगातिरिक्नानि यदि asfa तेलामलकानि aefa तदा तश्नौष्येन बद्व: खात्‌ तडागादौ ब्रजन्ति तत पूतरकादि वधोऽधिकः स्यात्‌ | एवं arae दिष्वपि विभाषा) न चेवं awa ततः को विधिष्पभोगे | तत्र स्नाने ताव- रह एव aaa) नास्ति Sa सामयौ तदा तेलामलकेः शिरो चर्षयित्ना तामि च सर्वाणि दारयिता तडागादौनं तटे fafastsafafa: atfa: तया येषु पुष्यादिषु gee: सन्ति तानि परिहरतोति। श्रय च प्रमादा- afcana एव विषयात्मकत्वादस्य । श्रपध्यानाचरितव्रते त्ना- भोगादिमा sot प्रटृर्षिरतिचार दति खयमन्यहयम्‌ | कन्दर्पादय श्राङ्ुटख्ा क्रियमाण्ण भङ्गा एवावसेया इति ॥

श्रय प्रयमगश्िचापदस्य।

योगदृष्प्रणिधानानादरस्ृत्यनुपस्थापनानि ॥ ३४ ॥

षति ॥ योगद्‌ःप्रफिधानानि चानादरञ्च खूत्यनुपस्यापमं चेति सना. । तच योगा ममोवचनकायाः तेषां दुष्यृणि-

धानानि सावद्य प्रवतेनलक्फानि योगदुष्यृणिधिामानि। एते

ae TATA SATA? | ११९

` बरयोऽतिशाराः। WAIST: पुनः प्रबलप्रमादादिदोषाद्‌ यथा- क्यंचित्करणं BAT वाृतसामायिककायंस्येव AMAT पारण मिति । समृत्यनुपस्थापने पुनः स्मृतेः सामायिककरणावसर- विषयायाः कृतस्य वाः सामायिकस्य प्रषलप्रमाददोषादनुपस्था- पनमनवतारणम्‌ | एतदुक्तं भवति । “ कदा मया मामायिकं 5 कर्तव्यं wa मया सामायिकं न वा”. इत्येव॑रूपस्य स्मरणस्य an द्ति। ननु मनोदुष्यणिधानादिषु मामायिकस्य निरय- कल्रादभाव एव प्रतिपादितो भवति | अरतिचारख माजिन्य-, रूपो भवतोति कथं सामायिक्राभावे । wat भृङ्गा एवते नातिचाराः | सत्यम्‌ । कि लनाभोगतोऽतिचारलमिति | 10 aa दिविध जिविधन gaggia सामायिकम्‌ । तजर

च मनोदष्यणिधानादौ परत्याल्छानभङ्गास्ामायिकोभात्र एव | तद्धङ्गजमित? प्रायधित्त चं स्यात्‌, मनोदष्यणिधानं च द्‌- ष्परिदायं, मनसोऽनवख्ितत्वात्‌ । श्रत सामायिकप्रतिपन्तः सकाश्रात्तद प्रतिपत्तिरेव श्रेयसोति | मेवं यतः सामायिक 15 ffay जिविसेन प्रतिपन्नम्‌ । aa ` मनखा सावद्यं न करोमि” COTA षटुपरत्याख्यानानोत्यन्यतर भङ्गेऽपि गरेष- सद्धावान्न सामा यिकस्यात्यन्ताभावो न मिश्यादृष्शतेन मनो- द्ष्यैणिधानमाचग्गद्धश्च सर्व विरतिषामायिकैऽपि तयाभ्युपगत लात्‌ चतो yfaag मि्याद्‌ष्छत प्रयञित्तसुक्तम्‌ । यदह | 20

५ ee rr ee ee ~ ee —— oe ee & | — <= et = १ _ ~;

१ B omits. 2 B wagyataa | ३ ( omits. 8 P omits.

१२०. | घमं fare: सटौकः। | ° ३५-

A

aim उ श्रसमिखमित्ति कोष awar saat art दितौयोऽतिचारः समित्यादिभङ्गरूपोऽनुतापेन श्रद्यतौ- qa: दति a प्रतिपत्तेरप्रतिपत्तिगेरोयमोति। किंच सातिचारानुष्ठानादणभ्यासतः कालेन निरतिचारमनुष्ठानं 6 भवतोति । खुरयो ary: | चरभ्यासोऽपि प्रायः प्र्रतजन्प्रानुगो भवति We: ।

ay दितोयष्य |

्रानयनप्रष्यप्रयोगश्ब्दरूपानुपातपुदलसेपाः Weyl

10 इति ॥ श्रानयनंचप्रव्यखानयनप्रेव्यौ। तयोः प्रयोगावान-

धनपरेय्यप्रयोगौ | तथा श्ब्दषूपयोरनुपातौ श्नब्दरूपानुपातौ। अ्आमयनपरेखप्रयोगो च ग्ब्दशूपानुपातौ च uzaaqata समासः | तजानयने विवल्ितस्ेचादहिवेतेमानस्य adaarfe- sue विवक्ितक्जप्रापणे प्रयोगः| खय गमने त्रतभङ्भया-

16 दन्यस्य खयमेवा गच्छतः सदेशादिना बयापारणमानयनप्रयोगः | तया प्रद्यस्याटैश्यस्य प्रयोगो विवकितचेचाहहिः प्रयोजनाय ख्यं गमने त्रतभङ्भयादन्यस्य व्ापारण HARA: | तया Wey काशितादिकूपस्य । रूपस्य खश्रोराकारस्य faafaaas- इरहिव्येवद्ितस्याङानो यस्याह्ानाय ओज दृष्टौ वानुपातोऽव-

oo तारणमिति योऽयेः। श्रयमज भावः) faafaaawefeaa-

६५ | ढत्मैयोऽध्यायः | १२९

मामं कंचन नरं व्रतभङ्गभयादाह्ातुमशक्रवन्‌ यदा काश्तादि- श्ब्दश्रावणएस्कयौ यरूपसद शंनदारेण तमाकारयति, तदा त्रत- मापेचलाच्छ्दानुपातरूपानुपातावतिचारा विति 1 तथा पुङ्ग- लस्य ग़रकंरादेनियमितसेचादददिवतिनो जनस्य बोधनाय तद्‌- भिमुखं प्रचेपः gravee: । रे ग्रावकाशरिकव्रतं हि ग्यते 5 मा भेद्गमनागमनादिव्यापारजनितः प्राण्युपमदे दृत्यभिप्रायेण । म च खयंृतोऽन्येन वा कारित दति न कञ्चित्फले fang: , प्रत्यृत YU: खयं गमन दैर्यापयत्रिषडधः। परमस्य पुनरनिपुण- लान्तदशद्धिरिति । इह चाद्यदयमयत्यन्नवुद्धिलन्‌, महसा- कारादिना ar) WIS A व्याजपरम्यातिचारतां aratfa । 10 cus: ठद्धाः। दिग्ब्रतमेेपकरणमणाव्रतादिमंचेपकरणस्या- qyay zou तेषामपि मंस्तेपस्यावश्पर कतवयलात्‌ । प्रति- रतं च मरेपकरणस्य भिश्नत्रतत्रेन दादग्व्रतानोति मस्या- विरोधः म्यादिति । wa केचिदा्कः। दिग््रतसचेप एव टे्रावकाशिकं त॑दतिचाराणं दिग्रतानुमारितयेवोपलम्भात्‌ | श्रनोच्यते | ययो पलच्णतया गेषत्रतमचेपकरण्मपि देश्राव-

jet

fy

काशिकमुश्यते तथोपलचपतयेव तद तिकचारा श्रपि तदनु- सारिणो zea) श्रयवा प्राणातिपातादिसंखेपकरणेषु धन्धादय एवातिचारा घटन्ते । feared तु संकिक्तलात्‌ चस्य ° श्ब्दानुपातादयोऽपि स्टरिति भरेन afar । न 20 च सर्वेषु व्रतभेदेषु विगेषतोऽतिचारा दश्नो्यी Thats पादिव्रतभेदेषु तेषामदर्भिंतला दिति |

१२२ धमेबिन्द्‌ः सटौक | [ Go दद

श्रय gala |

sat gainer isimertrera fas aden- रो पक्रमणानादर समत्यनुपस्थापनानि ॥ ३६ ।

दति ॥ दूह पदेऽपि पदसमुदायोपचारादप्रत्युपेकित- 5 पदेनाप्रतयुपेकितद्‌.प्रत्युपेकितः wfwefeafaen परि ग्यते | श्रप्रमाजिंतपदेन तु स एवाप्रमाजितद्‌.प्रमाजित दति |

तयोत्गेख्चादाननिकेपौ चेत्यसर्गादाननिक्तेपाः । ततोऽप्र्यु- पेशिताप्रमाजिते स्यण्डिलादावुत्सगादाननिकेपा श्रपरत्येपेचिता- प्रमाजिंतोख्गांदाननिकेपाः । ततस्ते च संस्तारोपक्रमणं चःना- 10 द्रख रूत्यनुपस्यापन चेति समासः । तचाप्रत्युपेकिते प्रथमत एव लोचमभ्यामनिरोकिते दुःप्त्युपेकछिते ठु प्रमादाद्भान्त- angie वा न सम्यद्निरोचिते तयाप्रमाजिते qaa एव वस््ाञ्चलादिना पर्ष्टो द्‌ःप्रमाजिते व्धेप्रमाजिते स्थण्डिलादौ ययारेमुत्गेा मूचपुरोषादौनासुष्द्यनोयाना-

15 माराननिकेपौ च पौषधोपवासोपयोशिनो धर्मोपकरणस्य

cr

पो टफलकादेदांवतिचारौ स्यातामेताविति। १-२। दह सस्तारोपक्रमणमिति संस्तारकश्ब्दः शय्योपलच्णम्‌। तच शय्या nay सर्वाङ्गोणं वसतिर्वा संस्तारकोऽधटतौोयरस्तपरिमाण़ः। ततः SATA प्रस्तावादप्र्येपेकितस्याप्रमाजितस्य चो पक्रम 20 Bautista ata) a । `श्रनाद्रसत्यनुप-

eal et ^> ~^ ~ श~ ल~ [0 - ~~ ~= ~~~ -- ज ce ne > जके कक िनछ = = an

१९ C संसारकस्य | २ 3 व्मनादरः |W |

२४ ] ृतौयोऽध्यायः | RR

स्थापने gaat चत्यंपश्चमावतिचारौ सामायिकातिचाराविवः भावनौयाविति। ४-\ 1 Ce सस्तारोपक्रम दय दद्धसामा सारौ । रृतपौषधोपवासो नाप्र्यपेकितां ' श्रय्यामारोहति संस्तारकं वा पौषधगश्रालां वा सेवते दभेवस्तं वा शदधवस्त वा म्यां सस्तृणणाति कायिकाग्चमेश्चागतः पुनरपि सम्तारक प्रत्य पेते । अन्ययातिचारः स्यात्‌ wa पौठादिष्वपि विभाषेति |

श्रय WA |

सदिन्तनिश्रेपपिधानपर व्यपेशमात्सयेकालाति- RAT ॥ 8७ |

fay सचिन्तनिचेपिधाने च परव्यपदे शख मात्सय च कालातिक्रमञचेति ममासः। तच परचित्त सचेतने sfaaret fagu: साधुदेयभक्रादेः स्थापन सचित्तनिक्तपः। तथा afedaa वौलपूरादिना पिधानं साधुदेयभक्रादेरेव स्यगभं मचित्त पिधानम्‌ | तथा परस्यात्रव्यतिरि कस्य व्यपदे णः पर- व्यपदेशः “ परकोयमिदमन्नादिक” इृत्येवमदित्ावतः षाधु- wae भणनं Gays | तथा मबरोऽमहनं साधभि- याचितस्य कोपकरणं ^“ तेम teu aifeda दनत्तमहतुकि ततोऽपि होमः" दत्यादिविकन्पो वा। सो ऽष्यास्तोति"

pe a

3 C omits साघभिर्याचितस्य | g C omi ८8 अस्य |

१ C fae | 2 ( { omits व्यपटेश्ः

वैरि

0

haat

5

|) वि ad

६९९ | wa fae: ASR | [Zo at

HOT | तद्भावो, माश्षयम्‌ । तथा कालस्य माधूचितभि्ा- | समयस्यातिक्रमो ऽदिक्छयानागतभोजनपश्चाद्धोजनदारेणेषष्गः काल्ातिक्रमो ऽतिचार दति। भावना पुनरेवम्‌। यदाना- भोगादिनातिक्रमादिना वेतानाचरतितदातिचारः) श्रन्यद्‌ा 5 तु भङ्ग ट्ति॥ एवमणत्रतगणव्रतगश्चापदानि तद तिचारांखाभिधाय प्रस्तुते BAIA ।

रतद्रहिताणत्रतादिपालनं विशेषतो शहस्यधमेः ॥ इट ॥

10 इति ॥ एतेरतिचारं रद्ितानामणब्रतादोनामुपलच्तणलात्‌ wae च पालनम्‌। किमित्याह विग्रेषतो ग्टदस्थधमी भवति थः शाम्त्रादो प्राकूद्धूचित ्रासौदिति।

श्राहोक्रविधिना प्रतिपन्नेषु सभ्यक्ताणब्रतादिष्वतिचाराण- मसभव्‌ एवः । तत्कथमुक्तं “एतद्र हिताणत्रता दि पालनं” इत्या -

16 WHITE ।

क्रि्टकर्मोदयादतिषाराः ॥ se |

दति ॥ faux सम्यक्वादिप्रतिपत्तिकालोत्पन्नश्द्धिगण- दपि शवंयाव्यवच्छिक्लामुबन्धस्य aut भिथ्यालादेरुटयाद्‌ विपाकाक्छर्भा+\द तिचाराः शङ्ादयो वधबन्धाद यश्च संपद्यन्ते |

॥ , Geechee Sete , तिति Ay पि किं

९ BC omit. _ 2 B omits.

ete कः —=— me [कि यगि

४९ | हतो योऽध्यायः । १२४

द्ट्‌सुक्र भवति । यद्‌ा प्तयाभयतपरिश्यद्धिवधादत्यन्तमनन्‌- बन्धोश्तेषु भिथ्यालादिषु सभ्यक्कादि प्रतिपद्यते तदातिचारा- णामसंभव एव । अ्न्यथाप्रतिपत्तौ तु स्यरप्यतिचारा इति ॥

afe कथमेषां निवारणएमित्याश्ङ्भाइ।

विहितानुष्ठानवौयतस्त्नयः ॥ ४० ॥

दति ॥ विडितानुष्ठानं प्रतिपक्नसम्यक्रारे नित्यानुखरणदि- लच्णम्‌ । तदेव da जोवमामथ्यं तस्मात्‌ । किमित्याह | asa: तेषामतिचाराणां जयो ऽभिभवः संपश्यते । यतो विहितानुष्ठानं सर्वापराधव्याधि विरे चनौ पधं मरदि ति |

पतदिषयमेवोपदे श्रमाइ | अत रव तस्मिन्‌ यन्नः Be

इति ॥ श्रेत एव विहितानुष्टागवोयस्यातिचारजयदेतुला- देव तस्िन्‌ विहितानुष्टाने यन्नः aatafung उमः कायं दति । भ्रन्यच्राणक्रम्‌ | तन्हा नि्वसदैए बङ्कमाणणं च श्रहिगयगफांमि | पडिवक्छद्गं कए परिणएद्श्रालोयणेशं च ॥ १। तित्थं करभन्तोए इसाङजफपल्लवासणाए य | उत्तरग्णसद्धाए य UY ष्या VT. WEVA tl & hi

10

15

१९ Baa

Urq $ | wa fara सटोकः | [ Ge ४२-

एवमसन्तोवि इमो HAT WIM aw पडद्‌ कयावि।

ता एत्थं बुद्धिमया अपमाश्रो We कायव्वो fate i

wind सम्यक्रा दिश णेष्वलमलाभाय शबधपरिपालनाय चे fanaa: श्िक्तामाद |

¢ सामान्यषर्यास्य ॥ ४२॥

~

cfau war प्रतिपन्नमन्यक्कादिगण्णनां सवेषां प्राणिनां साधारण amt wt च चेष्टा सामान्यचयां

अस्य प्रतिपन्नविगेषग्रहस्थधमस्य जन्तोरिति ॥ कोदृ गत्या | 10 «= BaTAUTfaRA वासः॥ ४३।

दति ॥ समानास्तद्यसमाचारतया सदृशा छउपलच्णता-- दधिका ते धामिकाञ्चेति समासः। तेषां मध्ये वासो ऽवस्थानम्‌ । तच चाय गृणः। यदि क खिन्नया विधद शन- मोहोद यादर्मा च्यवते ततस्तं श्थिरौकरोति खयं वा प्रश्यवमामस्तेः

15 स्थिरौक्रियते । पद्यते चः ।

यद्यपि निगतभावस्तयाप्यसौ रच्छते सद्धिरन्येः |

वेण विंश्नमूलोऽपि वंश्रगहने मरो नेति ॥ १॥

तथा | “Giana ॥ ४४ ॥

Te nate

१९ B omits.

४६ | दतोयोऽध्यायः। ` । १२७

दति ॥ वाल्सद्धमन्ञपानतान्बृला दिप्रदानग्लानावस्थाप्रति- जागरणादिना सत्करणमेतेषु साधर्मिकेषु ara तशय VAAN TAA | उच्यते च। `

जिनश्ासमस्य सारो जोवदया frog: कषायाणम्‌ |

माघमिकवासल््ं भक तया जिनेन्द्रम्‌ ॥ १॥ 6

तया | ® धमचिन्तथा IAA ॥ ४५॥ |

शति ॥ धमेचिन्तया धन्यास्ते वन्दनो याते 'नेस्तेलोक्यं पविजितम्‌ | येरेष yaaa काममश्षो विनिजितः॥ १॥ 10 दृत्यादिष्टभमावनारूपयार । खपनं निद्राक्नोकारः | व्रकभावमासुप्रो हि तावन्तं कालमवस्थितष्रभपरिणाम एव waa दति॥

तया | . | नमक्कारेणावबोधः॥ BE | 1

इति ॥ नमस्कारेण सकलकद्याणपुरपरमभश्रेष्ठिभिः पर- afefarfufeaa “नमो sfcemta™ दृत्यादिप्रतोतशूपे- एावबोधो निद्रापरिहारः प्रमेष्ठिनमस्कारस्य महागएतवात्‌। पद्यते श्व ।

जण

ee ee cM = णक a cc Sie ae २४.८२ 8 I PAS

१ C omits the Sitra. 2 C omits तेस्‌, | ३ B रूपतया | 8 © WX |

धमं fare: सटौकः। [ qo Bo

ARS एष पश्चनमस्कारः सव पापप्रणाशनः | मङ्गलानां च सवषां प्रथमं भवति मङ्गलम्‌ ॥ ९ ॥ तया । ` प्रयन्नक्ञता वश््कस्य विधिना चेत्धादिषन्दनम्‌ ॥ 5 BS ॥

दूति ॥ sada प्रयत्नवता हतान्यावश्यकानिः मूचपुरौ-

घोत्सर्गा्ग्रचालनग्द्धवस्लयदणादौोनि येन स तथा तष्य | विधिना पुष्यादिप्रूजासपादनमुद्रान्यसनादिना प्रसिद्धेन । Quay प्रसिद्धरूपमेव । श्रादिग्रब्दान्मातापिच्रादिगु-

10 aay) ययोक्रम्‌ ।

16

चेत्यवन्दनतः सम्यकूद्धभो भावः प्रजायते | तस्मात्कमेखयः BANA: FETUAAA ॥ Vl इत्यारि |

त्या)

सम्यकप्रत्यास्यानकिया ॥ ४८ ॥

इति ॥ सम्यगिति क्रियाविशेषणम्‌ । ततः ae चथा भवति तया मानक्रोधानाभोगादिदोषपरिहारवशाप्मत्या- QA ZAI एगो चरस्योन्तरगणगोषचरस्य च क्रिया यण eu! परिमितसावश्ासेवगेऽप्यपरिमितपरिशरेण मप्रत्या- स्यानसछ~मङएग णतवात्‌ | यथयोक्रम्‌ |

crete aed a a ण LO IT AN —

१ BC गवश्यल्ादौनि। 2 BC सवतः |

५९ | टतौयोऽध्यायः । १२९

परिमितमुपभुश्रानो द्यपरिभितमनन्तक परिररख ।

प्राप्नोति परलोके हयपरिमितमनन्तक सो ख्यम्‌ tu इति।

तया | यथोचितं चैत्य हगमनम्‌ ॥ ४९ ॥

दूति ॥ यथोचितं यथायोग्धे चेत्यग्टहगमन सेत्यग्रडे जिनभवनलचणेऽरे दधिम्बवन्दनाय प्रत्यौख्यानक्रियानन्तर मेव गमनमिति । ce दिविधः araat भवति, ऋद्धि मास्तदिति- रश्च। तदद्धिमान्‌ राजादिरूपः, स सवंसखपरिवारसमुदायेन व्रजति । एवं fe तेन प्रवचनप्रभावना रता भवति ^+ afe- तरोऽपि खक्ुटम्बसंयोगेनेति समृद्‌]यरृतानां कर्मणां भवान्तरे ममु दायेनेवोपभोगात्‌ |

, तया ।

विधिनानुप्रवेशः ॥ ५० ॥

दति ॥ विधिना विधानेन चेत्यग्टहे प्रवेशः कायः, श्रनुप्रवेग्रविधिश्वायम्‌ । मविन्ताणं zara विउस्स॒रणए्याप श्रवित्ताणं cara श्रविउस्रणपयाए एगसाडपएण उन्तरा- सङ्गंणं WGA श्रश्रल्लिपग्गदेणं पणमो एगत्तोकरणणं ” ति ॥

नच च। उचितो पण्व1र कर णम्‌ ॥ ५१ |

> ।

()

दति ॥ उचितय्यारंदिम्बानां योग्यस्य पचार qefarg- 20

equguay करण विधानम्‌ ॥ 9

१९२ धमेविन्द्‌ः सटौकः | [ ख ०६०-

आत्मनि नियोजनं तस्यापि तदनष्टानफलवात्‌ यथोक्रम्‌- मायां. ययान्यसक्रायास्तच भवे सदा स्थिते | तद्योगः पापवन्धाय तथा धर्ममपि दृश्यताम्‌ ॥ a तद्योगः दत्यन्यप्रसक्रनारोव्यापारः खक्कटम्नपरिपालनादि- 5 eq दति॥ तथा | । aT प्रशंसो पचार ॥ ६० ॥ दति ॥ तत्कढष्वात्मानमपेच्छयाशक्यानुष्टान विधायिषु पुरुषमिदेषु। aston ger सुञ्मुंङगं णोत्कौ तेनष्हपा 10 उपचारश्च तद्‌ चितास्नपानवसनादिना सादाय्यकरणमिति ॥ तया | निपुणभावचिन्तनम्‌ ॥ de दति ॥ निपुणानामतिषच्भावगम्यानां* भावानां पदा- ्यानामुत्पादव्ययप्रौययखभावानां बन्धमोचादौनां वानुप्रेलएम्‌ | 15 यया । अनादिनिधने द्ये quater: प्रतिच्णम्‌ | Sasa निमन्नन्ति जलकल्षो लवष्नले ॥ १ ॥ तया | लहाभ्यक्शरोरस्य Coa fast यया गाचम्‌ । ` 20 रागदेषाक्तिन्नस्य कर्मबन्धो भवत्येवम्‌ ॥ २ ॥ द्त्थादोनि।

१ C निुणानामिति निएणार्तिर्च्छ०; D P निपएशणानामति- . . fruutafaene |.

६४ | हतम योऽध्यायः। VBR

तया |

गुरुसमोपे प्रश्नः ॥ ६२ I

दूति + यदा पुननिपुणं चिन्यमानोऽपि afagratsfa- गङ्मौरतया खयमेव निश्चेत्‌ न पायते तद्रा gut: सविग्मस्य awa च समोपे प्रश्नो fangfafugaa पयनुयोगः ara: | यथा भगवन्नावबृद्धोऽयमरयोऽस्माभिः कृतयनेरपि ततोऽस्मान्बोधयितुमहन्ति भगवन्त दति |

तया |

निणेयावधार णम्‌ ॥ ६३ ॥

इति ॥ निणंयस्य निश्वयकारिणणो वचनस्य गरणा निर्ह पितस्यावधारणं दत्तावधानतया यदणएम्‌ | भणित चान्यत्रापि | सम्म वियारियव्व ZA भावणापडहाणोणा | faau य वावियम्वं वह्कसुयगरूणो सयासाश्रो ॥ १ ॥ तया | म्लानादिकार्याभियोगः ॥ &४ ॥

ईति ।॥ म्लानादौनां ग्लानवालद्धागमयहणोद्यतप्राघुणे कादिलश्चएणार्नां साधसाधमिकाणां यानि कमांणि प्रतिनाग- रणौषधान्पानवस्तपरदान ुस्तकादिसमपेणो पारय निरूपणादि- छच्णामि तेव्वभियोगो दन्तावधानता विधेयेति ॥ |

मी च्‌

15

20

Rae wa fare: सटौकः। [mo ६५

AUT | ` छता रुतप्रत्युपे च्चा ॥ ६५ I

दति ॥ शङृतानामषशृतानां च तचेत्यकार्याणां भ्लानादि-

कार्याणां qa rater निपुणाभो ग विलो चनव्यापारेए गवेषणम्‌ |

5 तच हतेषु करणाभावादरृतकरणयोद्यमो विधेयः । अन्यया निष्फल क्तिचयपषङ्गादिति ॥

ततस | उचितवेलयागमनम्‌ ॥ ६६ ॥

दति ॥ उचितवेस्या श्डव्यवदहारराजसेवादिप्रस्तावलच्णया 10 आगमनं चत्यभवनाद्गरुसमो पाद्व ग्टहादाविति i

ततः | © धमप्रधानो व्यवहारः ॥ EO ॥ दति ॥ “ङ्ुलक्रमागतं'' दत्यादिषुजोक्रानुष्टानरूपो व्यव- हारः कायः ॥ 15 तथा । द्रव्ये संोषपरता ॥ ईट ॥ ति ॥ za धमधान्यादौ विषये संलोषप्रधानटा परि- भितेनव निवांहमाजहेतुना xa संतोषवता धा्भिकेणेव भवितव्यमिव्धथंः । रसतो षस्यासुखदेतुलात्‌ । यदुच्यते |

oo f हलौयोऽध्यायः। ९६५.

अत्यष्णात्सरटतादन्नाद च्छ्रा स्सितवाससः | शअपरप्रेवयभावाच गष मिच्छन्पतत्यघः ॥ tu इति ।

AUT. | संतोषाश्तद्रप्नानां यत्सुखं शान्तचेतसाम्‌ | कुतस्तद्धनलम्ाना मितञ्चेतञ्च धावताम्‌ ॥ ९॥ दरति। © तथा | NO धम धनबङ्धिः॥ ६९ ॥

दूति॥ va अ्रतचारिबात्मके सकलाभिलपित्राविकश- सिद्धिमृल्े धनबुद्धि मेतिमतां धमे एव धनमिति परिणाम- रूपा निरन्तर निवेश्नोयेति ॥ 10 तया |

प्रासनोन्रतिकंरणम्‌ ॥ Oe ॥

हुति ॥ शासनस्य निखिलद्ेयोपादेयभाव्राविभावनभाख्कर-

sae जिननिरूपितवचनरूपस्य उन्न तिरचर्भावः तस्याः करणं सम्यग न्याचव्यवहरणएययो शितजनमविनयकर णएदोमा- 15 नायाश्यद्भूरणसुविहितयतिपुरख्करणएपरिष्रद्ध शोल पालन जिन- भवन्नविधापनयाजाख्ञा जा दिनाना विधोत्छवसपादनादि भिरूपायः, तख्यात्रिमहागणएलादिति । प्य ते च।

कन्या चोक्तिः सत्यां शक्राविह नियीग्सः1

aera कारणं देषा तो यंशृन्ञामकमेणः ॥१॥ एंति। 20

९९९ धमे fare: सटौकः। [ द° ७१-

तया |

विभवोचितं विधिना पेचदानम्‌ ॥ ov ॥

दूति ॥ बिभवीवितं खविभवानुमारेण विधिनानन्तरमेव भिदे च्यमाणेन dat fara, एव दानमन्नपानोषध- 6 Tay चितवस्तुवितरणएम्‌ i

विधिं ga च खयमेव fafenare | सत्कारादिविधिनिःसङ्गता च ॥ ७२ |

दूति ॥ सत्करणं सत्कारोऽभ्यत्थानासनप्रद्‌ानवन्दमद्पो विनयः, ख श्रादि्यस्य देशकालाराधनविश्द्शरद्धाविष्करण- 10 दानक्रमानुक्रमादेः कुग्लानुष्ठानविशेषस्य म aut) किमि- are विधिवेतेते। निःसङ्गता रैडिकपारलो किकफलाभि- लाषविकलतया सकलक्तश्लेशाकलङधितसुक्रिमात्राभिसंधिता। चकारः YRS ॥ |

वौतरागधमेस्षाधवः AAT ॥ ७३ |

15 इति वौतरागस्य जिनस्य धमे उक्रनिर्क्रस्त्मरधानाः षाधवो वौोतरागघमममाघवः Sa दाना पाजमिति। तस्य च विगश्रषलचणमिदम्‌ |

iat दान्तो मुक्तो faafxa: सत्यवागभयदाता) प्रोक्रस्विदण्डविरतो fafuaglar भवति पाम्‌ ॥९॥

७१ | टतौ योऽध्यायः | URS ` -तया।

दुःखितेषनुकम्या यथाशक्ति FMAM WAT | £ ll:

fan दुःखितेषु भवान्तरोपात्तपापृपाकोपहितातितोत्र- लोश्वे रेषु दे हिष्वनुकन्पा wor कार्यां । यथाग्रक्ति खमामथ्यां- 5

नुरूपम्‌ । द्रवयतस्तयाविधय्रासादेः धकाशात्‌ । भावतो

भोषणभवभ्वमणवैराग्यसंपादनादिरूपात्‌ | च समुचये । दुःखि- ~ AC

aaa fe तद्‌पकारवेन धमकडेतुः । ययोक्रम्‌ |

. श्रन्योपकारकरणं धर्माय मरौयसे च भवतोति | अ्रधिगतपरमार्यानामविवादो, वादिनामच॥ १ दति। 10 तया |

लो कापवादभोौरुता ॥ OY ॥

दूति ॥ लोक्रापताद्‌ात्छवंजनापरागलचणद्धोरुतात्यन्त- Maa: faqn भवति । निपुणमत्या विचिन्त्य तया aut- वितद्तिप्रधानलया सततमेव प्रवतितब्य यया यथा सकल- 15 समोहितसि द्धि विधा यिजनपरियत्सुष्नम्भते न पुनः कथ- चिदपि जनापवादः तस्य मरणा्जिविग्िख्माणलवात्‌ । तथा चाताचि।

कवन यमेव मरणं भवति क्रुलोनम्य स्लोकमध्येऽसमिम्‌ |

मरणं तु कालपरिएतिरियं च जगतोऽपि सामान्या ॥१॥ 20

दति!

१६३८ धमं विन्द्‌ः सटौकः | [ ख० ७९-

त्या मुरुलाघवापेक्षणम्‌ ॥ o€ ॥

द्ति॥ मवप्रयोऽनेषु धर्मार्थकामरूपेषु तन्तत्कालादिबिला-

लोचनेन प्रारम्भुभिषटेषु प्रथमत एव मतिमता दरोर्भूयसो

6 शणएलाभपचस्य waty तदि तर रूपस्य दोषलाभपक्षस्य च भावो गरणा घवं तस्य निपुषतया श्रपेच्चणमालो चमं कामिति ॥

ततः किमित्याद | TET Tele: ॥ oo ॥

<fa ॥ प्रायेण हि प्रयोजनानि गणलाभभिश्राणि। ततो 10 ayaa प्रयोजने प्रटत्तिर्व्यापारः | तथा aaa ।

अप्पेण RIT va पण्डियलक्वणं |

स्वासु ufstarg एयं asqq विक्त ॥

तया |

चैत्यादिपूजा पुरःसरं भोजनम्‌ ॥ Se ॥

15 इति॥ प्राने भोजनकाले चेत्यानामहदिम्बललषणानामादि- शब्दात्ाधसाधमिकाणां च पूज पुष्यधपादि भिरज्ञपानप्रदाना- दिभिशोपचरणं सा पुरःषरा aa तच्चेत्यादिप्रूजापुर+सर

भोननमन्नोपजोवनम्‌ । रतो ऽन्यजापि पयते ॥

जिंनपुश्रोऽचियदाणं परियणए्संभाखलण्ण उविथकिष्चं।

20 ठाणवबेसो च तडा WEAR संभरणं ॥ ९ A

<2 | तमे योऽध्यायः | VRE

तचा |

तदन्बेव प्रत्यास्यानक्रिया ॥ Oe ॥

दति ॥ तदन्बेव भो जनानन्तरमेव प्रत्यास्यानक्रिया दिविधा- YIVTIAT USAT ॥

wet

aay | MUTI AAA: i So ॥

द्ति॥ श्रोरस्वितावुचिताभ्यद्गसंगारनच्लाना दिलख्फायं यन्न AZT! तथा च पद्यते | धर्मायंकाममोक्वाणां शरोर कारण यतः, ततो aaa agey यथोक्रैरनुवतेनेः ॥१॥ इति। 10 तया | तदुत्तरकायचिन्ता ॥ ८१ I दूति॥ तस्याः श्ररोरस्थितेरत्तराप्यत्तरकालभावौनि यानि कार्याणि व्यवहारकरणणदौनि तेषां चिन्ता afaear कायति।॥ तया | 16 कुशसलभावनाधां प्रबन्धः ॥ ८२ ॥ ईति ॥ कुश्रलभावनायां सर्वेऽपि सन्तु सुखिमः सनं सन्तु निरामयाः | सर्वे भद्राणि पश्यन्तु मा कञ्चित्पापमार्श्ेर्त्‌ ॥१॥. इत्यादिष्एभचिन्ाक्षपायां प्रबन्धः nagar: ॥ 20

१४० धम निन्द्‌: सटौकः। | Xe <्द्‌-

तया |

शिच रि तश्रवणम्‌ ॥ ८९ ॥ द्ति॥ श्ष्टिचरिंतानां ““ श््टिचिरितप्रश्मा ” दति प्रथमा- ष्यायद्धचो क़लच्णानां yaw निरन्तर माकणनम्‌ । तच्छ्रवणे हि 5 तङ्भताभिशाषभावान्न कडा चिक्षभरणदहानिः संपद्यत दति ॥

तथा | सान्यविधिपालना ॥ ८४ ॥ दूति ॥ सन्ध्यस्य सन्ध्याकालभवस्य विधेरनुष्ानविग्रेषस्य दिनाष्टमभागभो जनाभ्यवहारसंको चा दि लच्णस्य पालनानुसेवन- 10 fafa 1 एनमेव" farsa are | यथोचितं तत्प्रतिपत्तिः ॥ ८५ ॥ दति ॥ यथासामथ्ये तत्मतिपन्तिः मान्ध्यबिधिप्रतिपत्ति- रिति ॥

15 कौदृश्रौत्याह | पुजापुरःसर चैत्यादिवन्दनम्‌ ॥ ८९ ॥

दति ॥ तत्कालो चितप्रूजापूवेकं चेत्यवन्दनं गरदतेत्यश्चेत्य- भवनयोः "` जादि श्न्दाद्यतिवन्दनं माता पिद्वन्दमं च |

[णि etre TT ee OE Seley th NN ere न+ --- rr aaa ce ol

ée | तो योऽध्यायः। १४१

तया | साधुविश्रामणक्रिया ॥ ८9 ॥ दृति ॥ साधूनां निर्वाणराघधनयो गश्मघनृप्रटत्तानां पुङ- षाणां ` खाध्यायध्यानाद्यनुष्टाननिष्टोपरितश्रमाणं तयाविध- विश्रामकसाष्वभावे विश्रामणक्रिया विश्राम्यतां विश्राम लभ- 5 मानानां करणं विश्रामणणा सा चासौ क्रिया चेति ware: तथा | येगाभ्यासः ॥ Se ॥ दति ॥ योगस्य सालम्बननिरालम्ननभेदभिन्नस्याम्धासः पुनः पुनरनु शोलमम्‌ | उक्र च| 10 सालम्बनो निरालम्बन योगः परो faut ज्ञेयः | जिनरूपध्यान खज्वाद्यस्तत्त्तगस्त्वपरः ॥ १ ॥ anna इति निटृत्तजिनसखरूपप्रतिबद्ध दनि |

तया |

नमस्कारा दि चिन्तनम्‌ ॥ ८९ ॥ 15

दूति ॥ नमस्कारस्यादिश्रब्दात्तदन्यख्वाध्यायस्य च चिन्तन भावनम्‌ ॥

तथा ।

प्रशस्तभावक्रिथा ॥ ९० ॥

इति॥ तया तया * क्रोधादिदोषविपाकपर्याशलोचनेन 20 प्रश्रस्तस्य प्रशंसनो यस्य भावस्यान्तःकर पखरूपस्ण किरम करणम्‌ | अन्यया महादोषभावाव्‌ ।' यदुच्यते | |

ASR

10

15

20

घम fare: सटौकः। [Ho €१९-

गिन्तरन्नमसक्तिष्टमान्तरं धनमुच्यते | यस्य ननो तं दोषस्तस्य शिष्टा विपत्तयः ॥ १ ॥ दति । तया । भवश्ितिप्क्षणम्‌ ॥ ९१ i

इति ॥ भवस्थितेः ससाररूपस्य प्रैचषणमवलोकनम्‌ । यथा ।

यौवनं नगनर्‌ास्यटोपमं

शरारदाम्बद विलासि जोवितम्‌ |

सख्रभ्रलमधन विभ्रम घन

स्धावर किमपि नास्ति तत्ततः ॥ १ ॥

विग्हा गदभुनङ्मालयाः

संगमा विगमद्‌षदूषिताः।

सपदोऽपि विपदा कटाचिता

नास्ति किचिदनुपद्रव स्फुटम्‌ ॥९॥ स्त्यादौति। तदनु |

तन्नगृण्यभावना ॥ ९२॥

दति ॥ तस्या भवस्यितेनेगंग्धभावना निःखारल चिन्तनम्‌ | यया ।

दूतः क्रोधो wy: प्रकटयति ae निजमितः

wien टष्णेयं वितवदना धावति पुरः)

ट्त. A: कामो विचरति fanrefactayt

AUTH ससारः क दृह पतितः स्थास्यति सुखम्‌ ue

ef] ढतौयोऽध्यायः | १४३

एतास्लावद्‌सग्रयं कुश्दलप्रान्तोद्‌बिन्द्‌पमा लयो बन्धसमागमोऽपि न रिरस्थायो खलपरो तिवत्‌ | यचान्यत्किल किंचिदस्ति निखिलं तच्छारदाभोधर- च्छायावद्चलतां बिभतिं यदतः aa fea चिग्यताम्‌ ॥ et इति। 5 तथा । अपवर्गालोचनम्‌ ॥ ९३ ॥

दूति ॥ श्रपवभेस्य सुक्ररालोचनं सव॑शुएमयलनोपारेयतया परिभावनम्‌ | यथा | 10 प्राप्ताः faa: सकलकामद्‌घास्ततः कि दत्त पदं श्रिमि विद्धिषतां ततः किम्‌ | संपूरिताः प्रणयिनो विभवेम्ततः किं कन्तप da aawai तनुभिस्ततः किंम्‌ ॥९॥ तस्मादनन्तमजरं परमं प्रकाशर 16 तचिन्त चिन्तय किमेभिरसदिकन्येः | यस्यानुषङ्किण दमे मुवनाधिपत्य- Rasy शपणएजन्तुमता भवन्ति ॥ ९॥ तथा | आ्मण्यानुरागः॥९६४॥ 20

दति ॥ WAG शद्धषांधुभाव श्रनुरागो विधेयः । ' च।।

९४४ wa fara: wate | [ Fo ९५-

जेनं सुनिवरतमगरेषभवात्तकर्म- सतानतानवकर सखयमभ्यपेतः । Gal तदृत्तरतर च तपः कदाहं भोगेषु निःस्यहतया परिमुक्तसङ्गः ॥ १॥ दति । 5 यया | यथोचित गुणटङ्धिः ॥ ९५ | दति ॥ यथोचित यो यदा वधयितुसुचितस्तस्य सम्य ग्दशेनादेगेणस्य दशेनपरतिमाव्रतप्रतिमाभ्यासदारेण दद्धिः पुष्टौकरणं कार्या 10 तया | | सत्वादिषु भैच्यादियोग इति ve | दति ॥ सत्त्वेषु सामान्यतः सवेजन्तुष्वा दि गब्दाहुःखितसुख - दोषदूषितेषु मेच्यादोनामाग्रयविगरेषाणणं योगो वापारः कार्यः। मेत्यादिलचणं चेदम्‌ | 15 atfeafeat मेचौ परदुःखविनाभ्िनौ तथा करणा । परसुखतुष्टिमुदिता परदोषोपेचणमुपेच्चा | दतिः परिसमाप्तौ ॥ सप्रत्युपसदरल्ना्‌ । विशेषतो खदश्यस्य धमे उक्तो जिनो्मैः | 20 श्वं सद्वावनासारः पर॑ चारिबकारणम्‌ ॥ ९७ |

१ 3 01118 from परं down to तद्भूवनासारः in the Commentary.

ee | छतौ योऽध्यायः | १४५

दति ॥ विगेषतः सामान्यग्रहस्थधमेवेलचष्येन nye हमे धिनो wa उक्रो निरूपितो जिनोत्तमेर दद्धिः.। एवमुक्र- नौत्या। सद्वावनासारः परमपुरुषार्यातुकरलभावनाभ्रधानो भाव- श्रावकधमं Taye । कद्‌ शो ऽसा विव्याइ । परम्‌ sayfa भवान्तरे वा । चारिजकारणं सवंविरतिदेतुः ॥

नन्‌ कथं पर चारिच्रकारणमषघावित्यागक्यादड |

पदंपटेन Aust यथारोहति पवेतम्‌ | A ¢ सम्यक्‌ तथेव नियमा्ोर खारि बपवलम्‌ ॥ ९८ ॥

दृति ॥ दह पदं पदिकोच्यते । ततः पेम परेन यदा- रोषण afaqaaq पदपदेन द Bal ततः पद्पदेन मेधावो बुद्धिमान्‌ । यथया दति दृष्टान्ताः । श्रारोहत्या- क्रामति पव॑तमुष्नयन्तादिकं सम्यक्‌ इसपादादि श्ररौरावथव- भङ्ाभावेन | तयेव तेनेव प्रकारेण नियमाद्‌ वश्तया धौरो निःकलङ्गनुपालितश्रमणोपासकसमाचारख्रिजपवंत मवे- विरतिमहागरेलमिति ॥

नन्वेतदपि aufacfaare | स्तोकान्गुणान्समाराध्य बहूनामपि जायते | यस्मादाराधनायोग्यस्तस्मादादावयं AA: Wee |

<fan atatgera gua अ्रमणोपासर्कावश्योचितान्‌

garry पालयित्वा बहनां सुश्च मणोकितद्यणानाम्‌ । स्तोका- 10

pot

0

20

red धम॑विन्दुः सटौकः | [ ख^९ ९]

नामाराधनायोग्यो जात एवेत्यपिश्ब्दाथः। जायते भवति | यस्मात्कारणात्‌ श्राराधनायोग्यः परिपालनोखितः श्रवि- कलाक्यगुणाराधनाबलप्रलो AIS URAHARA SAA तहुणएलाभमामथ्येभावात्‌ तस्मात्कारणात्‌ श्रादौ प्रथमत

5 एवायमनन्तरप्रो क्रो ग्टदस्यधर्मो मतः सुधियां समत दति, पुरुष विगषापेखोऽय. न्यायः अन्यया तयाविधाध्यवमाख- स'मथ्यांदत एवावलोग्रतचारिज्रमोहानां सयूलभद्रादौनामेत- त्कममन्तरेणापि परिश्द्धमवेविरतिलाभस्य way Wa HVAT ॥

दति श्रौमुनिचनद्रसूरि विरचितायां wafagant विगरषतो गरस्थधमं विधिम्ततोयोऽध्यायः समाप्नः॥ २ ॥

चतथाऽध्यायः. |

व्या व्यातस्ततोयोऽध्यायः । सामतं चतं श्रारभ्यते तस्य

चदमादिदूचम्‌ |

® d श्वं विधिसमायुक्तः सेवमानो खडाश्रमम्‌ | चारिवमोशनौयेन मुच्यते पापकमणा Ne |

द्ति॥ णएवसुक्ररूपेण विधिना सामान्यतो विग्रेषतख 5 दस्थधमेलचणेन समायुक्तः संपन्नः सेवमानोऽनुग्रोलयन्‌ EAH गटहवासम्‌ | fafagre । शारिचमोडहनोयेन प्रतौोतशूपेण मुच्यते परित्यज्यते पापकमा पापरत्यात्मकेन ॥

एतदपि कथमित्याह |

सदान्नाराधनायोगाद्वावशुद्धेनियोगतः। 10 उपायसंप्रटत्तेख सम्यकृचारिचरागतः ॥ २ |

इति॥ सन्‌ ्रकललङ्धितो य आश्नाराधनायोगो यति- धर्माभ्वासासहेनादौ श्रावकधरमोऽभ्यसनोय इत्येवंशचणो जिनोपदे ्ररुबन्धः तस्मात्‌ । यका भावशटद्धिमेनो fener तस्या नियोगतोऽवश्वतया + तयोपायसप्रटत्ते चोपायेन wz- 15

१४८ धमं बिन्दुः सटौकः | [ ख४ इ-

हेत्वज्गोकरणशूपेण प्रटत्तशेष्टनात्‌। चकारो हेत्यन्तर- समुचये । .द्यमपि ga wae) सम्यक्‌चारिचरागतः नि््याजचारिधाभिलाषात्‌ । ददसुक्रभवति। सदाज्नाराधना- योगाद्यका भावश्द्धियां चः सम्यकूचारिचरागतः उपाय- 5 सप्रटृत्तिरणत्रतादिपालनङूपा तान्यासुभाग्यामपिर «eat चारिचमोहनोयेन wat न पुनरन्यथेति

श्राह । दृदमपि कथं fagq ave चारिचमोह- नोयेन मुच्यते ततः परिप्रणएप्रत्यास्यानभाग्मवतौत्या शक्या |

fang सदनुषठानं स्तोकमण्यइतां मतम्‌ | 10 तश्वेन तेन च प्रत्याख्यानं न्नात्वा सुब्वपि॥ st

दति ॥ fang निरतिचारम्‌ श्रत एव सल्ुन्टरम्‌ श्रनुष्टानं स्यृलप्राणातिपातविरमणादि । स्तोकमणन्यतमेक- भङ्गकंप्रतिपत्याल्पम्‌ | ब तावन््मतमेवेत्यपिश्चब्दायेः | avai पारगतानां मतमभोष्टम्‌ । कथयमित्या । तत्वेन 15 तालिकखरूपतया | न पुनर तिचारकाशब्यदूषितं बहप्यनुष्टामं सुन्दरं मतम्‌ । तेन ख तेन पुनविगद्धमानुष्ठानेम करण- waaay स्तोकेनापि काकेन प्रत्याख्यानमाश्रवद्ारमिरो घ्नच्तणा ज्ञात्वा FAR श्रतधमेतया सम्यगवबुष्य प्रत्याख्या मस्य फलं

९ BC omit. २ BC °चानुरागत.। इ BC omit उभाभ्याम्‌ |

६ | चतुर्थोऽध्यायः | १४९

हेत्‌ च ygasfa सवपापस्थानविषयतया ufasafa करोति इतिः गम्यते । स्तोक तावदनुष्टान सपन्नमेवेत्यपि- nage: | श्रयमभिप्रायः | स्तोकादण्यनुष्टानादल्यन्तविग्ररङ्धा- सकाश्रात्कालेनः प्रत्याख्यानखरूपादिज्ञातुग्ध यिष्टमपि प्रत्या व्यान सपद्यत दृति ॥

efa विशेषतो खदस्थधम उक्तः | सांप्रतं यति- धर्मावसर इति यतिमनुवणे यिष्यामः॥ ४ ॥

दृति ॥ प्रतौताथेमेव । यत्यनुवणंनमेवार |

aeiseanie विधिप्रनजितो यतिः vy i

दृति SS: प्रब्रज्याहां aware एव । Ree

< ~ -~£ ्रव्रञ्थादानयोग्यस्य वच््यमाण्ड्ुणस्येव yt: समोपे पाश्च

विधिना वच्छमाणेनेव प्रव्रजितो श्डोतदौचो afagfa- रिन्यच्यत <fa ॥ °

amen निर्देश दति न्यायात्््रज्यािमेवाभिधिल्सृराद |

अथ nae: | आयदेशोत्पन्नो विशि्टजाति- कुलान्वितः पछषौणप्रायकममलः। तत एव विमल- बिः । geet मानुषं ` ज्ममरणनिमित्तं संपद्‌- पला विषया दुःखहेतवः संयोगे वियोगः प्रति-

a = १ प । 0 11 |, अ er ere कजत भरर ध

९ C omits. 2 B Oomit सकाशात्‌

p=

१,

१५९ ` धमं fare: सटौ कः | [ ख० €-

<

boned Or

20

aw मरणं sear विपाक श्त्यवगतसंसार- नैगण्यः।: तत रव तदिर क्तः प्रतनुकषा योऽल्प- हास्यादिः want विनौतः प्रागपि राजामात्यपौर- जनवबहमतोऽद्रोहकारो कल्याणाङ्गः WE: स्थिरः समुपसंपन्रश्च ॥ € ॥

दति ॥ Wawa सुगमम्‌ । परम्‌ श्रथ दृत्यानन्तर्या्ंः। ्रत्रजनं पापेभ्यः swan श्रद्धचरणयोगेषु व्रजनं गमनं WAST तस्या श्रां योग्यः प्रब्रज्या्हाीं Ma) कद्ग दृत्याह । श्रायंदेशोत्पक्नः मगघाद्यधेष डगर तिमण्डलमध्य- लमजन्प्रा। तया विग्रिष्टजालिकुलानज्ितः विष्ररद्धवेवाद्य- चतुवर्णान्तगतमादटपिदपचषशटपजा तिक्‌लमपन्नः । तया सौण- च्ताना-

प्रायकममलः स्ोणप्राय उत्सन्नप्रायः कममलो

वरणमोशनोयादिषूपो यस्य स तथा । तथा तत wa विमलबुद्धिः यत एव सौणप्रायकमेमलः तत एव हेतो- विमलबृद्धि निमेलोमसंमतिः प्रतिं मरणम्‌ दति समय- प्रसिद्धावधिमरणपेच्येति | पद्यते च ।

यामेव राजि प्रयमामुपेति

गमं वसतये ANT लोकः |

ततः ््टत्यसूबलितप्रयाणः

स प्रत्यहं ब्टत्यममोपमेति ॥ ९ ॥ भरवोर स्ति व्यासेन युधिष्ठिरस्य संबोधनमिति।

७ ] चतुर्थोऽध्यायः | १५९१

दारुणो विपाकः मरणस्येव दति गम्यते स्वाभावकारि- नान्तस्येति प्रागपि दति प्रब्रज्याप्रतिपण्तिपूवकाल एवेति | सिर इति प्रारभकायस्यापान्तराल एव॑ भ परित्याग कारौ । समुपसंपन्नः दति स्म्‌ दृति eRe सवेयात्म- समपंणरूपया उपमंपन्नः सामोपयमागत द तिः॥

दूत्यं प्रब्रज्यादमभिधाय प्र्राजकमाद.

गुरुपद्‌ा हं स्ित्यंभूत रव । विधिगप्रतिपन्नपतरज्यः समुपासितगृरुकुलः अस्वलितशौौलः सम्यगधौता- गमः aa wa विमलतर बोधात्तश्ववेदौ उप- प्रान्तः प्रवषनवत्सलः सत्वहितरतः आदेयः अनु- वतकः NANT: अविषादो उपशमलब्ध्यादिसपन्नः प्रव॑लनाथेवक्ता स्वगुवतुन्नालगुरुपदश्चेति ॥७॥

fa रूपदाः प्रब्राजकपदयोग्यः। तुः प्रवस्मा- दिगण; | TRA एव प्रत्रज्यादेरुणयुक्र एव खन्‌ न पुनरन्यादृश्रोऽपि तस्य खयं निगएत्वेन प्रव्राज्यबोजगण- कोजनिरूपकरणायोगात्‌ । किमित्याह विधिप्रतिषपन्नप्रत्रच्यः व्यमाणक्रमाधिगतदौक्लः । ममुपामितद्कुलः विध्विदा- राितदरुपरिवारभावः | अरसूवलितशो शः प्रत्रज्याप्रति- पन्निर््श्त्येवा खण्डितत्रतः । सम्यगर्धोतागमः खजायाभयन्नाम-

15

„न ~~~ 4 ~~ = el I ~~ ऋका EE EE ae A A AR mt > ow El. ots “es we ee @- hone "णि sed i, se

a OE re VQ" कस ws et ee A । ।

१ ‘BC omit.

१५२ धमं बिन्दुः asta [ Hoo

faatfequarst एरोरासेवनेनाधिगतपारगतगदितागम- TW: । यतः पद्यते | fai सुंत्तत्थाणं गहणं fafeur उ तत्य तित्थमिदम्‌ | उभयनन्‌ चेव शरू विषो उ विणयाद्श्रो featur 6 उभयन्ूवि य किरियापरो दढं पवयणणरागौ य। मसमयपरूवगो परिणाश्मो य पन्नो य श्रचत्थति॥९॥ तत एव विमसलतरबोधान्त्वेदौ तत एव सम्यगघोता- गमल्वारेव हेतयो विमलतरो बोधः nara सम्यगघोता- waaay स्फटतरः प्रन्नोगोलः तस्मासकागश्ात्तत्ववेदौ 10 जषैवादि वम्त॒विज्ञाता । sun: मनोवाक्कायविकारविकलः प्रवचनवत्सक्तः यथानुरूपं साधसाध्वोग्रावकश्राविकाशूप- चत्‌ वंणश्रमणसद्नवात्सन्य विधायौ भत्वहितरतः तत्त चिचोपायो- पादानेन सामान्येन सवंसत्वप्रियकरण्परायणः। श्रादेयः परेषां याद्मवचनचष्टः श्रनुवतेकः चिच्रसखभावानां प्राणिनां 15 दअणन्तराधानधियान्‌टरत्तिग्नोलः walt: रःषतोषाद्यवस्थाया- मप्यलब्धमध्यः श्रविषादो न परोषहाद्यभिग्तः काय- संरच्षणादौ न देन्यसुपयाति | उपश्रमलब््यादिसपन्नः उप- शमलसिः परसुपग्मयित्‌ सामथ्येलक्णा । आ्रदिग्न्दादुप- करणएलस्िः स्थिरदस्तल सिख wad । ततस्ताभिः aa: 20 समन्वितः । प्रवचनायवक्रा यथावस्यितागमायप्रञ्ापकः

१ BC omit the entire pratika.

€ |

'खगवंनुज्नातगुरुपदः खश॒रुणा खगच्छनायकेनानुज्ञातदर्‌- पदः समारोपितालायपदवोकः। चकारो विष्रषएसमुश्ये। दतिशनब्दो गरुशणेयन्ताख्चकः। श्रच TTS प्रतरन्धाहे- एणाः पञ्चदश garage: निरूपिता इति) उत्छगे-

पच्खायम्‌ il

अयाचेवापवाद्मार |

पादाधेगुणद्ौनो मध्यमावरो WE |

दूति॥ पादेन चतु्थभागेनाघम च परतोतरूपेण प्रस्तुत- गणानां दोनो टेनौ र्ाष्यप््राजकौ मध्यमावरौ मध्यम- जघन्यौ क्रमेण योग्यौ स्यातामिति ॥

च्र्ेतस्िन्नेवायं परतो्धिंकमतानि zm aad सोपदश- यितुमिच्छः ५ नियम एवायमिति वायुः” इत्यादिक ० भवन्ति ल्वन्पा९ श्रयसाधारणगाणाःः कल्याणोत्कषेमाघकाः ”

दत्येतत्पर्यन्तं सूचकद्म्बकमाद | नियम श्वायभिति वायुः ॥€॥

दति । बियम एवावद्टंभाव एवायं यदुत परिप्रण्णुण योग्यो नापरः पादप्रमाणादिरौनश्णः स्यादित्येवं वायुर्वायु- नामा प्रवादिविगरषः। प्राह दति सवज क्रिया गम्यते ॥

—— ~ a -----*-~ "^| ——- re or --

co a

९ BCDPomitgq! , र BC Domit असाघासयं ।

1

चतुर्थोऽध्यायः । Tus

10

15

, १५8 धम बिन्दुः सटौकः | [ Ho ९०-

कुत TATE | समग्रगुशसाध्यस्य तदधभावेऽपि तत्सिद्धासंभ- वात्‌ ॥ १०॥ दति ॥ समय््ुणसाध्यस्य कारणरूपसमस्तगुणनिष्याद्यस्य 5 कायस्य तद्भावेऽपि तेषां गणानामधभाव उपलच्णतचा- त्पादहोनभावे च तस्िद्यसभवात्‌ नस्ाद्णर्धात्पादोन- gusrarat या सिद्धिः निष्पत्तिः तस्याः श्रसभवादघट्रनात्‌ श्रन्यया कायकारणव्यवस्यो परमः प्रसज्यत दति ॥

नैतदेवमिति वाल्मोकिः ॥ ११॥

10 इति॥ न नेवे तदा यक्रामत्येतत्रा₹ वाल्मौ faa कोद्धव च्छति विगरषः |

कुत care! निगणस्य कथंचित्तद्णभावेापपत्तेः ॥ १२ ॥

दति॥ निगृणएस्य मतो Naw कथं रित्कनापि प्रकारेण

15 खगतयोग्यता विग्रेषरच्णेन प्रथमं तद्धणभावो पपन्तसतेषां aaa प्रत्राच्यगुणानां प्रत्राजकगणानां वार भावोपपन्ते चेटनासंभवात्‌ । तथाहि यथा निगृणोऽपि सन्‌ जन्तु- विशिष्टकायंहेदलूम्‌ प्रथमं गुणान्‌ शभते तथा यदि agar- भावेऽपि कथंखिदधिगश्िष्टठमेव कायं awa तदा को ‘aa

[तीष प्यारी a यि~ = 00. त-ना ज 9-०-9० OE TLS TS TE नैको, ate & A A Ar a lel = ce a et a 1 का Aa a NE ema Bt = ~~ ee cw go

९ BC omit.

११५ | चतुर्थोऽध्यायः | १५५

विरोधः स्यात्‌ । gaa च दरिद्रस्यापि कस्यचिदकस्मादेव राज्यादि विग्दतिल्लाभ दति 1

अकारणमेतदिति व्यासः॥ १३ ॥

दूति ॥ श्रकारणमप्रयोजक निष्फरलमित्ययः। एत- दासो किनिरूपितं वाक्यम्‌ । शृत्येतहूते व्यासः छृष्एदेपायनः॥ 5

HA TATE |

गणमाबासिङ्खो गुणान्तरभावनियमाभावात्‌ ॥ १४ ॥ दूति॥ quar खाभविकस्य तुच्छस्छापि गुणस्य quaafast सत्यां गुणान्तरस्यान्यस्य शणविगेषस्य भाव 10 उत्पादो शणणन्तरभावः तस्य नियमादवश्यतयाभावाद स्तात्‌ | स्लानुरूपकारणपूवेको fe कायव्यवहारः | यतः पद्यते । नाकारणं HAA नान्यकारणक्रारणम्‌ | अन्यया न Bae स्यात्कायेकार णयोः कचित्‌ ॥ १९ ॥ नान्यकारणकारणम्‌ दति न नेवान्यस्यात्मयतिरिक्रस्य कारणा- 16 मन्यकारणम्‌ BIRTH कारणं यस्य तत्तथा । पटादेः कारणं सूजपिष्डादि घटादेः कारणं न भवतोति भावः॥

नैतदेवमिति सम्रार्‌ ॥ १५।

इति ॥ नैतदेवमिति प्राम्बत्‌ | date "राजष विग्रेषः प्राह ॥ 20

१५६ ' धम बिन्दुः सटीकः | [ ख० ९६

छत TAs | संभवादेव Bawafag: y १६ ॥

दति ॥ संभवादेव योग्यलादेव, न पुनगेणमाजादेव केवलातसभवविकलात्‌ । भ्रेयस्लशिद्धेः सर्वप्रयोजनानां अयो 5 भावनिष्यत्तेः। दद्‌सुक्र भवति वणमा सत्यपि याव- दद्यापि प्रबराज्यादि्जोवो विवचितं कार्यः प्रति योग्यतां न लभते न तावक्तन्तेनारममपि सिध्यति अनविकारि- नान्तस्य श्रनधिकारिणखच सवे कायं प्रतिषिद्ूवात्‌ | श्रतो aaa स्वकार्याणां श्रेयोभावसंपादिकेति |

10 यत्किचिदेतदिति नारदः ॥ ro |

ति ॥ यत्किंचिन्न किविदित्यर्थः | एतत्छसराडक्रम्‌ इति नारदो वक्रि ॥

कत TATE | गुणमाबाह्णान्तरभावेऽप्यत्कर्षायोगात्‌ ॥ शट |

15 दूति ॥ गणमाच्राद्योग्यतामाचरूपात्‌ दणान्तरस्य तथा- विधस्य भावेऽथत्कर्षायोगादुक्छष्टानां गणना मसभवात्‌ । saat योग्यतामात्रस्य प्रायेण सवप्राणिनां सभवादल्छष्टुण-

~ ऊ प्रसङ्गन न कञित्छामान्यशुणः was श्रतो fafrea योग्यता श¶णोत्कषसाधिक्षेति सिद्धमिति |

ewes TRA tent Bree mene + +=

१. C adds न एनजैगत्वादेव । २ 13 OD विवच्तितका्ं |

२१. | चतुर्थोऽध्यायः | १५७

सोऽप्येवमेव भवतोति वसुः ॥ १९ ॥

दति ॥ सोऽपि गणोत्कषेः किं पुनन णमाचाद्गणान्तर- fats few पिशरब्दारथः | एवमेव पृवेगणणनासुत्तरगुणार भक- वेन भवति निष्यद्यते faafse कस्यचित्कायस्य कद्‌ा- बिदप्यभावात्‌ | दत्छेतदसुः समयप्रसिद्धो राजविग्रेषो 5 निगदति | एष च मनाग्‌ व्यासमतानुसारोति ॥

अयुक्तं कार्षापणधनस्य तदन्यविटपनेऽपि कोटि- व्यवद्ारारोपणमिति etwas: ॥ 2° 4

दति ॥ अयुक्त मघटमानकम्‌ काषांपणधनस्या तिजघन्य- रूपक विगषस्वस्वस्य व्यवहारिणो लोकस्य तदन्यविटपने- 10 पि तस्मात्कार्षापणादन्येषां कार्षापणादोनां विरपन उपा जने fa पुनस्तदन्याविरटपन दत्यपिश्रष्दायंः। कोरिव्यव- शारारोपणं कोटिप्रमाणानां दौनारारोौनां व्यवहारे waa श्रारोपपामिति। यनोऽतिबश्कालसाध्योऽय व्यवहारः म च

तावन्तं कालं व्यवहारिणां जेवितं मभाव्यते। एव 15 q स्ोरकदम्बनारदयोने कञिग्मतभेदो यदि परं वचनत एवेति ॥

न दोषो योग्यतायासिति fara ॥.२१॥

दति ॥ नं नेव ` दोषोऽघरनाशक्कणः कञचिद्योग्यतार्या

१४५८ Wa बिन्द्‌ः AST! [ Go २२-

On

10

15

काषांपणधनस्यापि तथा विधभाग्योदयाद्मतिदिनं श्रतगण- खहस्रगणादि कार्षापणोपाजेनेन कोटियदहारारोपणो चितल- aaa । भयन्ते च केचित्यूवे तुच्छ्यवहारा श्रपि तथा विधभाग्यवश्रेन खन्पेनेव कालेन कोरियवहारमारूढाः | दृत्येतदिश्चो विश्वनामा प्रवादो प्राहेति । श्रयं च मनाक्‌ सघ्ाएमतमनुसरतोति,॥

अन्यतरवेकल्येऽपि गुणवा हृर्यमेव सा त्वत इति सुरगुरुः ॥ २२॥

दृति ॥ शरन्यतरस्य कस्यचिद्रणस्य वेकल्येऽपि किं पुन- wane दत्यपिग्न्दायेः। गणएबाङ्श्यज्ेव nA | सा yaguagfaat योग्यता awa: wawaw प्रवन्तते wat न पादगुणहोनादि चिन्ता कायां । दयेतत्ृरगुरुरह- स्यतिरूवाषचेति ॥

सवमुपपन्रमिति सिङ्सेनः॥ २३॥

दति ॥ ममस्ते्वपि धर्मार्थकाममोचव्यवहारेषु पुर्ष- पराक्रमसाष्येषु विषये यद्यद्‌ उपपन्नं घटमानं निमित्तःया बड्धिमद्विरुप्रच्छते तत्सवेमखिलम्‌ । सा इृत्यनुवतेते | उपपनललवस्य योग्यताया श्रभिन्नलात्‌ । इति सिद्धसेमो “fant: शास्वृदिगश्रषो जगाद ॥

२५ "| चतुर्थोऽध्यायः | ९४५९

TAH MITA यिकमतान्युपद श्यं खमतमुपद्‌ श्यज्ञाइ | भवन्ति AMT श्रष्यसाधारणशगणाः ` कल्याणो - त्कषं साधकाः ॥ २४ ॥

दति ॥ भवन्ति न न भवन्ति। तुः प्ूवेमतेभ्योऽस्य वे ग्रिश्यख्यापना्ः । war श्रपि परिमिता श्रपि fa 5 पुनरनन्पा wafers: | गणा श्रार्यदेशोत्यन्नतादयो- ऽसाघधारणाः मामान्यमानवव्वम भवन्तः कन्या णोत्करमा धकाः प्र्रज्याद्यल्छष्ट HA qs aT: श्रसाघारणगणणनां नियमा- दिनरगणाकषेणावन्ध्यकार लात्‌ | दति युक्रमुक्रमादौ यदुत पादाधेशुणहोनौ मध्यमावरौ यीग्याविति। श्च वायु- 10 ae किव्यासनघ्राडनार द वसुक्तोरकदम्बमतानां कस्यचित्क- नापि संवादेऽप्यन्यतरेण निराक्रियमाणत्वादनाद्‌ रण यतेव | विश्वसुर गरूभिद्धसेनमतेषु च यद्यमाधारणगुणानादरणन योग्यताङ्गे क्रियते तदा न मम्यक्‌ तस्याः परिप्रूणकार्यामाघक- लात्‌ । श्रयान्यया तदास्मन््मतानुवाद एव तेः शब्दान्तरेण 15 हृतः स्यात्‌ न पुनः खमतस्थापनं किंचिदिति । इत्युक्तौ ्रत्राज्यप्रत्राजकौ ॥

, श्रधना प्रत्रज्याद्‌ानविधिमभिधिन्सुराह |

उपस्थितस्य प्रञ्नाबारकथनपरोश्ादिविधिः।॥२५॥

दति ॥ उपस्थितस्य खयं प्र्रज्यां awd समोपमागतस्य,.20 प्रश्रञख्चाचारकथनं च परौचा च प्रश्राचारकयमपरोशाः। ता.

ado चमे विन्दुः सटौकः। [me Sue

10

19

श्रादिर्यस्य a aut) आदिग्रब्दात्कष्टतः सामायिकादि- खचप्रदानतयाविधानुष्टानान्धासद्ष्ः। विधिः क्रमः प्रत्रश्या- प्रदामे रव सूजसूदित' एषः | ZAM भवति। सद्धमेकथा- किप्नतया प्रब्रज्याभिभरुख्यमागतो wasn: शच्छनो यः | यया को awa fa निमित्त वा प्रत्रजसि। ततो यद्यसौ कुलपुचकस्तगरानगरादिसुन्दरकचोत्पन्नः सर्वाग्ररभो ह्व- भवञ्याधिचयनिमित्तमेवः श्रह भगवन्‌ प्रव्रजितुसुद्यतः CONC BUA तदासौ wang: । ततोऽस्य TAT FAST । कापुरुषाणाम्‌ श्रारम्भनिटेत्तानां पुनरिह परभवे च परमः? कल््ाणएलाभः। तथा यथेव जिनानामान्ञा सम्यगाराधिता मोचफला तथेव विराधिता संसारफणद्‌ःख- दायिनौ तथा यथया कुष्टादियाधिमान्‌ क्रियां प्राप्रकालां प्रतिपद्यापथ्मासेव्यमानोऽप्रटन्तादधिकः wt च विनाश घ्ाप्नोति। एवमेव भावक्रियां संयमशूपां कमेव्या धिचयनिमिन्त प्रपद्य पञ्चादस्थमापश्यसेवो अधिक aa समुपाजयतोति | एव तस्य साध्वाचारः कथनौोय इति एवं कथितेऽपि साध्वाशारे निपुणमसौ परोकणोयः। यतः

असत्याः AYIA: सत्याखासनत्यसन्निभाः | दृश्यन्ते विविधा भावास्तस्माथुक्रं परोकणम्‌ ॥ १ ॥

१ 1) पूतंद्धचित । २ Bomits भव । ३ Bure! ४ Byearfea |

२८१ चतुर्थोऽध्यायः | cde

अतथ्यान्यपि तथ्यानि दगेयन्त्यतिको शला: | faa निन्नोल्रतानोव चिचकमेविदो जनाः.॥ २ ॥ aver च सम्यकान्ञानचा रिषपरिएतिविषयः तेसतेरुपाये- विधेया | परोक्षाकालख् प्रायतः षणमासाः । तथा विध- पाचापेक्षया वन्यो बहश्च स्यात्‌ । तथा atarfanga- मक्ृतोपधानस्यापि कण्ठतो वितरणोयम्‌ । श्रन्यदपि @ पाचतामपेच्छयाध्यापयितव्यम्‌ |

तया |

गुरुजना यनुज्ञा ॥ २६ ॥ दूति॥ गुरुजनो मातापित्रादिलनक्तणः। श्रादि- ण्ब्दाद्धगिनोभायोादिगेषसंब सिनो कपरिग्रदः | तस्यानुज्ञा VAN aa दत्यन्‌ुमतिरूपा। विधिरित्यनुवतते। यदा पुनरसौ तर्तदुपायतोऽनुज्ञापितोऽपि न मुञ्चति तदा यददिधयं तदाद |

तथा तथोपधायोगः ॥ २७ ॥ द्रति॥: तथा तया तेन तेन प्रकारेण सर्वया परेरनुप- लच्यमाणेनोपधायोगो मायायाः प्रयोजनम्‌ |

कथयमित्याड | । दःखप्रादिकथनम्‌ ॥ VE | Cai द्‌-खभ्रस्य खरोषमरिषाद्यारोरणा दिद ग्रनश्टपस्य |

गर्वादिनिवेदनमिति |

14 +

आदिशब्दा ्माढमण्डला दि विपरोतालोकना दिग्रह~। तस्य'कथनं :

LER "wafers: सटौकः। [ ख ०,२९-

तया |

. विपयंयलिङ्गसेवा ॥ २८ |

दूति ॥ ` पिपर्ययः प्रृतिविपरौतभावः। स एव मरण-

aanatfas तस्य सेवा निषेवणं कायं येन स गुर्वादिजनः

5 सन्निहितण्टल्युरयं ईत्यववुष्य प्रत्रज्यामनुजानोत दति विपयय- लिङ्गनि ॥

. तेषु सखयमेवावुध्यमानेषु किं कत्यमित्याद |

देवन्नेस्तथा तथा निवेदनम्‌ ॥ So ॥ दूति ॥ देवक्ञेनिमित्तगास्त्रपाटकेस्तया तथा तेन तेन 10 निमिन्तशास्त्रपाठादिरूपेणोपायेन निवेदनं गुर्वादिजनस्य ज्ञापनं विपययलिङ्गानामेव कायमिति i

नन्वेवं माया विनः प्रब्रज्याप्रतिपत्तावपि को गुणः स्यादित्या WITS | | न धमे माया ॥ ३१ ॥ 15 इति॥ न नेव धमं साध्ये माया क्रियमाणा माथा वञ्चना भवति परमायतोऽमायालात्तस्याः ॥

एतदपि कुत Tare | उभयहितमेतत्‌ ॥ ३२ ॥ tfa ॥ उभस्य खस्य गरव दिजनम्य च fea श्रयोरूप- 20 मेते व॑ प्रत्रज्यः विधौ मायाकरणम्‌ | एतत्फलब्डतायाः प्रब्रज्यायाः | खपतेपकारकल्वात्‌ | पद्यते च ।

15

श्रमायोऽपि fe भावेन माय्येव तु भवेत्कचित्‌ | पश्येत्छपरयो्य सानुबन्धं हितोदयम्‌ ॥ १ ॥ इति । ्रयेत्थमपि कृते तं विना गुर्वादि जनो भिर्वारमलभमानो स तं प्ररज्याथमन॒जानौते तदा fa विघेयमित्याशंक्या |

यथा शक्ति सोविहित्यापादनम्‌ ॥ ३३ ॥

दूति ॥ यथाशक्ति यस्य यावतो क्रि : ग्रतसखा दिप्रमाणए- निर्वादहेतुद्रव्यादिसमरपणरूपा तया सौविरित्यस्य MR श्रापादने विधानं येन प्र्रजितेऽपि तस्मिन्स न सौदति तस्य नि्वाहोपायस्य करणमिति भावः । एवं रते र्तन्नता रता भवति । करूणा च मार्गप्रभावमाबोजम्‌ ¦ ततस्तेनानुज्ञातः प्र्रजेदिति tt

श्रयेवमपि न तं मोक्रमसावत्छहते तदा । गलानोषधादिज्ञाताच्यागः ॥ SB ॥

दूति ॥ ग्लानस्य तया विधव्याधिबाधा वशेन ग्लानिमा गतस्य qaizetaa | श्रोषधादिज्नातादोषधस्य श्रादिश्रब्दातल- निनादस्य च गरः तस्य गवेषणमपि stearic इत्युच्यते | ततः म्लानोषधायेव शातं दृष्टान्तः । तस्माल्यागः कार्यो गवादे रिंति। ददसुक्रं भवति, यथा कश्चित्कुलपुजकः कर्थचिद- पार, कान्तारं गतो माता पिजादिसमेतस्तत्प्रतिबद्धख्च 7a त्रञेत्‌ |

३४ | चतुर्थोऽध्यायः | rd

“ma च gates व्रजतो नियमघातौ satrutfecfeages- 20

माचासाध्यस्तथा विधौषधादिप्रयोगयोग्यख्च महानातङः शात्‌ |

ade धमेचिन्द्‌ः सटौकः । [ Be इ३४-

तच चासौ तश्मरतिबन्धादेवमाणोदयति यया न भवति नियमादेष' TIAN नोरुगोषधादिमन्तरेण श्रोषधादिभावे च संशयः कदा- विष्यात्कदाचिन्नेतिं कालसदश्चायम्‌ | ततः संस्थाप्य तथा विध- चि्रवचनोपन्यासेन तं तदोषधादि निमित्तं खटत्तिेतोख त्यजन्‌ 5 सन्नसो साधुरेव भवति । एष fe त्यागोऽत्याग एव यः पनरत्यागः स परमाग्तस्त्याग एव । यतः फलमत प्रधानम्‌ । धोराय्तदुरिन एव भवन्ति । तत श्रोषधसंपादनेन तं जोवये- दपोति संभवा्सत्पुरुषो चितमेतत्‌ । एवं श्क्रपाक्तिको महा- पुरुषः संसार कान्तारपतितो मातापिचादिसङ्गतो धश्मप्रतिबद्धो 10 fayta । तेषां च तत्र नियमविना शकोऽप्ा प्तसम्यक्तमोजादिना पुरुषमात्रेण साधयितुमग्रक्यः संभवत्सम्यक्ताद्योषधो दगन- मोहाद्युदयलक्षणः कमांतङ्ः स्यात्‌ । तत्र स श्रक्तपाक्विकः पुरूषो धमप्रतिबन्धादेवं समालोचयति यद्‌ त विनश्यन्त्येतान्यवग्यं सम्यक्ताद्योषधविरदेण तत्ंपाठने विभाषा कालसदहानि चेमानि 15 व्यवहारतः । ततो यावद्गुहवासं निवाडहाटिचिन्तया तया तथा संस्था तेषां सम्यक्वाद्योषधनिमित्तं. खचा रि चलाभनिमिन्तं च खकयो चित्यकरणेन त्यन्‌ सन्नभोष्टसंयमसिद्या साधुरेव | एष त्या गोऽव्यागस्तत्वभावना तोऽत्याग एव च त्यागो मिथ्या- भावनातः । तक््रफलमच प्रधानं बुधानां यतो धोरा एतद्गिम 20 आसन्ञभव्याः। एवे च तानि सम्यक्ताद्योषधसंपाटनेन जोवयेदातव्यन्तिकमपुनमेरणेना मरणावन्ध्यबोजयोगेम संभवात्‌ .. सपरुधोख्ितमेतत । यतो ढःप्रतिकारौ जनियमाश्याता पितरो See

go | चतुयोंऽध्यायः । १९५

"यथोचितं सजमलोकः। एषं wa सज्जनानां भगवान ज्ञातं परिहरन्नक्ुग्रलानुबस्धिमातापिचादिशोकमिति।

तया | गुरुनिवेदनम्‌ ॥ ३५ | दूति॥ तथा दूति विध्यन्तरसमुच्यायः। गुरूनिबेदनं

सर्वात्मना mat: प्रब्राजकस्यात्मसमपेणं कायमिति ॥

दूत्यं प्रब्राज्यगतं विधिमभिधाय प्रत्राजकगतमाद | भ्यपगमः अनुग्रहधथियाभ्युपगमः ॥ RE ॥ ` दूति ॥ ररुणानुग्रहधिया सम्यक्तादिगुणारोपणवुद्धाभ्यप- गमः प्रत्राजनोयस्वम्‌ waa: कार्यो न पुनः सखपरिषत्पूर- णादिवद्यति ॥

तया | निमित्तपरो्ा ॥ ३७ ॥

दूति ॥ निमित्तानां भाविकार्यस्‌चकानां ग्रकुनादोौनां परोक्ता निश्वयनं कायं fafarang: प्रधानविधिलादिति ॥

तया । उवितकाल्ापेक्षणम्‌ ॥ इट ॥

इति ॥ उचितस्य ््रज्यादानयोग्यस्य कालस्य विशिष्ट-

। तिथिनचच्ा दियोगचूपस् गणिविद्यानामप्रकोशक्र मिरूपितस्या-

` पेकषणमाद्रणमिति । यतस्त पद्यते ।

15

9, 20

१९६ wa fara: aera | | Go Be-

fate ote ae रोरिणोहिं कुश्ना उ सेह निक्डमणं। गणिवायप श्रणसा मह व्वयाण च ATSTUT ॥ ९॥ तया । चद्‌ सि पन्नरसिं ast waza च नवमि च | 5 afe च auf बारसिं च दोणं पि पक्डाणं ॥ & Il दत्यादि ॥ तया | उपायतः कायपालनम्‌ ॥ Sc ॥

दूति ॥ उपायत उपायेन ननिरवद्यानृष्टानानग्यासशूपेण 1 कायानां एथिव्यादनां पालनं रचणं प्रविव्रजिषुः प्राणो कायत इति ॥

तया । भावदड्धिकरणम्‌ ॥ Bo ॥

दूति ॥ भावस्य प्र्रज्याभिला षलक्षणस्य ट द्धिहत्कषेः। तस्या - 15 सयोः प्रब्रज्याफलप्रर पणा दि लक्णे्वचनेः करणं संपादनं तस्य ॥

तया । श्रनन्तरानुष्टानोपटरेशः ॥ Be i दूति ॥ श्रमन्तरानुष्टा नस्य प्र्रज्धायहणामन्तर मेव कर एणेयस्य

एवेन्तेवासितातद्वक्रिबमानादे रनन्तराध्याय एव वच्यमाणस्योप- 20 देशस्य कायः ॥

तुर्योऽध्यायः

४8 †

तया । ष्रक्तितसत्यागतपसौ ॥ ४२ ॥ दति ॥ शक्रितः शक्रिमपेच्य त्यागं चार्थव्धयलंच्षणं दे वगुरू- सहृपूजादौ विषये तपश्चानश्ननादि areata: स इति॥

तथा । छेचादि शुद्धो वन्दनादि शुद्धा शौलारोपणम्‌ ॥ Bs

दूति ॥ Fae श्ठमिभागलक्तणस्य श्रा दिशब्दादि शख wet सत्यां बन्दना दिश्द्या चेत्यवन्दनकायोत्सगेकारण्साधुनेपथ्य- समपेणादिसमाचारचारुतारूपया गोलस्य सामायिकष्प्रणाम- रूपस्य करेमि भन्ते सामायिकं दत्यादिदण्डकोचारण- ganna प्रव्रज्यां न्यसनं gear कायेमिति । तच चेद्द्धिरिचवनादिषूपा । ययोक्षम्‌ ।

` उच्छवे सा छिवणे पञमसरे कुसुमिए व amas |

गम्भौरसाणएणाए पया हिएजले fret वा ॥ १ ॥

तथा ।

पुव्वाभिसुषो उत्तरमुषशो व दिष्जाऽहवा पडिच्छव्ला |

आए जिणादश्रो वा दिसाए जिणचद्याद्ं वा ॥ २॥ | ट्ति॥ श्रोलमेव व्याचष्टे ।

_

19

असङ्गतया समशचमिचता शौलम्‌ ॥ ४४ ॥ 2

दति ॥ श्रसङ्गतया क्रविदप्यय प्रतिबन्धाभावेन सलश्ज- मिता wat faa च समानभनस्कतःा शोणमुच्यत ` दति i

१६८ ` धमेबिन्दः सटोकः | [Geo ०५-

aq सखपरिणामसाध्यं me तत्किमस्य चेवा दिश्या रोपणेने~ TUITE | अतोऽनुष्ठानात्तद्धावसभवः ॥ ४५ ॥ cfa ॥ श्रतोऽस्मादनुष्ठानाद्‌क्रष््‌ पशौ ला रो पलक्तणा त्द्धवस्य

5 श्नौलपरिणामलचणस्य संभवः समुत्पादः प्रागसतोऽपि जायते सतख स्थिरो करणमिति ॥

तया । तपोयोगकारणं चेति ॥ vs i fav स एवं विधिप्रत्रजितः सन्‌ गुरूपरपरयागतमा- 10 चाश्ञादितपोयोगं कायत दति ॥ ।

योपसंहारमारः | रवं यः शुद्धयोगेन परित्यज्य गदाञ्रमम्‌ । संयमे रमते नित्यं स यतिः परिकोतितः ॥ gol दूति॥ एवमुक्रप्रकारेण यो भव्यविगशषः शएद्धयोगेन सम्यगा- is चखारविगेषेण परित्यज्य feat wee ग्टह्य वस्थां संयमे हिसादिविरमणकूपे रमत श्रासक्रिमान्‌ भवति स एवंशुणो यतिएक्रनिरक्रः परिकोतित दति ॥

अरजेवाभ्यद्चयमाद | Va सभवत्यस्य मद्‌ पायप्रत्ति a: | ४ श्रनुपायात्त्‌ साध्यस्य fate नेच्छन्ति USAT SEI oe _†

~ १ BCcmit from here down to अखं वाग्यद्च यमाष् at the end of the commentary to satra £7

४९ 4 चतुर्याऽध्यायः | १६९

दति ॥ एतत्पुनयंतितवं संभवत्यस्य प्रत्रजितस्य सतः । कुत रत्या सद्‌पायप्रडन्तितः सता सुन्दरेणोपायेन श्रहऽहसमोपे दत्यादुक्रूपेण ्रृत्ते्ेष्टनात्‌ । श्रचेव॒ व्यतिरेकमाह श्रनुपायात्त उपायविपयंया त्नः सिद्धिं सामान्येन सर्वस्य कार्यस्य निष्यत्तिं नेच्छन्ति न प्रतिपद्यन्ते पण्डिताः कायं- कारणविभागक्कुशलाः यतः पठन्ति नाकारणं भवेत्कायम्‌ दत्यारि ॥

उक्रविपयय दोषमाद |

यस्तु नेवं विधो मोहाचेष्टते शस्तवाधया । स तादग्लिङ्गयुक्तोऽपि न गरहौ न यतिमतः॥ ४९॥

दूति ॥ यस्तु यः पुनरद्याप्यतुच्छोग्तभवभ्रमणण्राक्तिः | तरवविधः किन्तक्रविधिविपरोतो मोहादज्ञानाचेष्टते saad Taqwa शास्त्रार्योष्रहननेन स प्राणौ तादृग्लिङ्गयुक्रोऽपि ूएद्धयतितुल्यनेपश्यसनायोऽपि fa पुनरन्ययाग्डतनेपथ्य इत्यपि- बष्दायः। न AST ग्रहम्धाचार्रहितव्ात्‌ । न यतिः भावचारि विर हिनल्ादिति ॥

()

16

दति श्रौमुनिचन्द्रखरि विरचितायां धमविन्दुटत्तो यतिविधि-

खतुर्योऽध्यायः समाप्तः ॥

पञ्चमोऽध्यायः | व्याश्यातश्तूर्योऽध्यायः। श्रय पञ्चमो व्याख्यायते | तस्य चेदमादिष्धुचम्‌ |

TEA दुस्तरो यदत्क्ररनक्रो महोद्धिः |

यतित्वं gent तददित्यादस्तत्ववेदिनः॥ १॥

5 दृति ॥ बाङभ्यां भुजाभ्यां दुस्तरः कृच्छ्रेण तरोत्‌ शक्यः | यद्त्‌ इति दृष्टान्ताथेः। HLA: क्रूरा भोषणा नक्रा जल- HAT उपलच्षणएत्वाग्म्यमकरसुसुमाराद यश्च यच स तथा | महोद धिमंहासमुद्रः। यतितं श्रामण्यं दुष्करं दुरनुष्टेयम्‌ | तदत्‌ इति दार््टन्तिकायः | दृत्येतदाहरक्रवन्तः | कं दूत्या

10 तत्त्ववेदिनः प्रब्रज्यापरमायन्ञातार <fa

शरस्यैव SHA हेतुमाह |

अपवर्गः फलं यस्य जन्मश्टत्यादिवजितः |

परमानन्दरूपञ्च दुष्कर तन्न चाद्भुतम्‌ ॥ २॥

दति ॥ श्रपवर्गो ate फलं कायं यस्य यतित्वस्य

15 शग््मम्टत्यादिवजितो अग्मरणएजरादिसंसारविकारविरहितः | तथा परमानन्दशूपः सर्वोपमातोतानन्दखखभावः। चकारो विशेषणएसमुच्चये । दुष्करं BHU कतु WHR तद्‌ यतित्वम्‌ | aM नेवाद्ुलमाखयमेतत्‌ । भ्रत्यन्तमहोदयानां विद्या- मन्त्रोषध्या दिसाधनानामि्टेव दुष्करल्लोपलम्भादिति ॥

५ | पश्चमोऽध्यायः | LOR

एवं afe कथमिति दुष्करं यतितं कतुं शक्यं स्यादित्या- प्रक्धाष्ु |

भवस्वरूपविन्ना नात्तदिरागाच्च TMA |

अपवगनुरागाच स्यादेतन्नान्यथा कचित्‌ ॥ ३ ॥

दूति ॥ भवखशू पस्येग््र जालम्दगटष्णिक गन्धर्वनगरस्वभ्रादि = f कल्यस्य विज्ञाना ्सम्यकृद्र तलोचनेना वलोकनात्‌ प्राक्‌ तदनु तदिरागान्तप्रसो हपदन्या सो दिजनन्यायेन भवसरूपोदेगात्‌,। चकारो हेवन्तरसमुञ्चये । तत्वतो निर्व्याजया । aura वगानुर गात्परमपदस्यकातिरे कात्‌ । चग्रब्दः प्राग्वत्‌ । स्याद्भवेदे तद्‌ यतितम्‌ | नान्यथा नान्यप्रकारेण area च काले 10 वा सम्यगुपायमन्तरेणोपेयस्य कद्‌ चिद्भावादिति ॥

इत्युक्तो यतिः। अधुनास्य धममनुवणयिष्यामः। यतिधर्मो दिविधः सापेक्षयतिधर्मो निरपेश्यति- धम्मे ॥ Bi.

दूति ॥ प्रतोता्थमेव | at गरुगच्छछादिसाहाय्यमपेच्चमाणएणो 15 यः प्रव्रज्यां परिपालयति स सापे इतरस्तु निरपेच्ठो यतिः | तयोधर्मोऽनुक्रमेण गच्छवा सलचणो जिनकन्पा दिखलचणसखेति ॥

तच्च सापेक्षयतिधमंः ॥ ५ ॥

दति ॥ तच तयोः सापेच्षनि रपेचयतिधमयोम्यात्छायेच- यतिधर्मोऽयं भण्यते ॥ 20

१७२ घमेबिन्द्‌ः सटौकः। [qm ६~ यया | en TaMATAAT ॥ € ॥

दूति ॥ गुरोः प्रब्राजकाचायस्यान्तेवासिता श्िष्यभावो यावण्नोवमनष्टेया तच्छिश्यभावस्य महा फलात्‌ । प्यते च ।

5 urna Be भागो यिरयरश्रो दंस चरित्ते य, धा श्रावकदाए गुरूक्लवासं न Ayia li 2 ॥ तया ।

तद्धक्तिबहमानो ॥ ७ ॥

दति॥ तस्मिन्गुरौो af: समुचितान्नपानादिनिवेदन- 10 पदल्ालनादिरूपा बडमानओ भावप्रतिबन्धः ॥

तया | सदाज्ञाकरणम्‌ ॥ & I <fa सदा सव॑कालमद्कि राचो चत्यथः। श्राज्ञाया

गुरूपदिष्टायेखरूपायाः करणम्‌ ॥

15 त्या | विधिना wat: ie ॥

रति ॥ . विधिना शस्तोक्रन प्रटृत्निः प्रत्युपेक्षणाप्रमाजेना- भिच्ाचर्यादिषु साधुसमाचारेषु- व्यापारणम्‌ ॥

पञ्चमोऽध्यायः | ROR

आत्मानुग्रहचिन्तनम्‌ ॥ १० ॥

दूति ॥ क्विदयं gatsr यामात्मा नु्स्योपकारस्य चिन्तनं विमग्रनम्‌ |

यथा | 5

धन्यस्यो परि निपतत्यहितसमाचरणधमेनिर्वापोौ |

गरूवदनमलयनिष्टतो वचनरसः Vara: ॥ १ ॥ दृति । '

तया । , AATATCUTATAT ll 22 I

दति ॥ त्रतपरिणामस्य चारिचलक्तणस्य तत्तद्‌ पसगेपरौ- 10 षहादिषु स्वभावत एव त्रतबाधाविधायिषु wa रचा चिन्ामणिमहोषध्यादिरच्तषणोदाहरणन परिपालना विधेया |

तथा । oe. -आरम्भत्यागः॥ १२॥

दूति ॥ Ivar षट्ूायोपमदशूपस्य त्यागः | 15 एतद्‌पायमेवा इ |

एथिव्याद्यसंघटर नम्‌ ॥ १२ | can एयिव्यादौनां जोवनिकायानाम्‌ । संघटनं शेन तदप्रतिषेधादसंघटृनम्‌ । उपलक्षणलादगाढगीढपरितौप्र- मापद्राव्षानां ख परिहार श्ति॥ 20

268 wa fare सटौकः । [He १९४-

तया | चिधेयोशड्धिः ॥ १४ ॥ दति ॥ जिधोर््वाधस्तियग्दिगपेक्षया । ई यायाश्चङ्कमणएस्य एद्धियेगमाचादिदृष्टिनिवेश्ननरूपा ॥

5 तया | भिक्षाभोजनम्‌ ॥ १५ ॥ दृति ॥ दद विधा faa सवसंपत्करौ deat sfafarar चेति । awa चेदम्‌ | यनिर््यानादियुक्रो यो गुवाज्ञायां व्यवस्थितः |

10 सदानारभ्भिणस्तस्य सवेसंपत्करौ मता ॥ १ ॥ दृ दाद्यमसङ्गस्य भ्रमरोपमयारतः | ग्टहिदेोपकाराय विहितेति शएभाश्यात्‌ ॥ २ ॥ प्रव्रज्यां प्रतिपन्नो यस्तद्विरोघेन वतते | ्रसदारभ्भिणस्तस्य पोरुषघ्नो प्रकोतिता ॥ रे ॥

15 निःखान्धपङ्गवोये तुन शक्रा वे क्रियान्तरे | भिक्लामटन्ति ae टत्तिभिकेयमुच्यते ॥ ४ ॥ इति । ततो भिया प्रस्तावाक्छवेसंपत्करोलच्णया पिष्डमुत्पाद्

भोजनं विधेयमिति i

तया |

20 अ्रघाताद्यदष्टिः ॥ १६ |

ति ॥ «area fer star श्रस्िन्नित्याघातः

१९५ पञ्चमोऽध्यायः | १७५

शूला दिस्थानम्‌ । श्रादिश्ब्दार्‌ द्यूतखलाद्यगेषप्रमा दस्थान- गरहः। तत श्राघातादेरदृष्टिरनवलोकनं कायं तदवललोकने हमनादिभवाभ्यस्ततया प्रमादामां तत्कोलुकात्कोपादिदोष- प्रसङ्गादिति ॥

तया | तत्कथाश्रवणम्‌ ॥ १७ ॥

दति । तेषामाघातादौनां कथायाः परेरपि कथ्यमानांया अ्रश्रवणमनाकणनम्‌ । तच्छ्रवणेऽपि दोषः प्राग्वत्‌ ॥

तया । अरक्रदिष्टता ॥ १८ ॥

दूति ॥ सवे प्रियकारिणि श्ररक्रनारागवता तदितरस्ि- खा द्िषटेनादेषंवता भाव्यम्‌ । यतः पते | रागदेषो यदि स्यातां तपसा किं प्रयोजनम्‌ ॥ दति ।

तया | ग्लानादि प्रतिपत्तिः ॥ १८ it

दूति ॥ म्लाज्नो ज्वरादिरोगातुरः। श्रादिग्ब्दादाणटदबह्- श्रुता घूणका दिय : । तेषां प्रतिपत्तिः समुचितान्नपानादि- संपाद्नरूपं वेयाटत्यं महाफललवात्तस्य । पद्यते च । पडिभग्गस्स मयस्स च ATT चरणं सुर WITTY | नो वेयावचकयं qguica नास WWW १॥ `

10

15

20

rod wa fare: सटौकः | | Wo’ Ro—

तया । जद भमरमडङ्श्ररिगणा निवयन्ति कुसुमि्यमि वणसण्ड। दूय wie मिवदयव्वं Tee कदूयवजदेणं ॥ २ ॥

तया | 5 परोदेगादेतुता ॥ २० ॥

, ofan परेषामात्मव्यतिरिक्रानां खपच्तगतानां परपत्त- गतानां च गरहस्थपाषण्डिरूपाणासुद्ेगस्य प्रतोतरूपस्य Sqar eau: | ययोक्रम्‌ । धम्मत्थसुज्नएण Baga न कायव्वं | 10 दूय संजमो वि सेश्रो एत्य य भयव उदाहरण ॥ १॥ सो तावसासमाश्रो तेसि श्रप्पत्तियं सुणेऊणं | परमं watfeatss at गश्रो इन््यकाले पि ॥ २॥

<q sau वि aa सक्तं safe सद॒ SU | नियमा परिहरियव्व दइयरम्मि सतत्तचिन्ताश्रो ॥ २ ॥

15 इूतरस्मिन्नशक्यप्रतो कारेऽप्रतो तिके aaa सखापराधदपस्य चिन्ता कार्या। यथया | ममेवायं दोषो यदपरभवे नाजितमहो mi यस्म्मान्नोको भवति मयि क्ुप्रोतिषहदयः | द्रपापस्येदः मे कथमपरथा AACA 20 जमो याति खा प्रति विमुखतामेत्य ससा ॥ १॥

रर्‌ / पञ्चमोऽध्यायः । YOO

एतदेवाह | भावतः WA ₹२१॥

दूति। भावय त्तपरिणामग्नक्तणा प्रयनन परोदेगाद्ेत्‌- तायासुद्यमः कायं दूति । श्रयमच्र भावः। यदि कथंचित्तथा- पिधप्रघटकवेषम्यात्कायलो वचनतो वा न परोदेग्ेतुभावः परितं पार्यते तदा भावतो रुचिलच्णाप्‌ परोदेगं परिशु यन्नः कायः भावस्यैव फलं प्रति श्रबन्ध्येतुत्वात्‌ । उक्र च । अ्रभिसंधेः फलं भिन्नमनुष्टाने समेऽपि हि | परमोऽतः स एवेह वारौव कृषिकर्मणि ॥ १ ॥ » दूति।

तया | अश्व्ये ASAT ॥ 22 I

इति ॥ श्रशक्ये कुतो वेग॒ण्यान्छमाचरितुमपायमाणे तपोविगेषादौ कविदनुष्ठाने बहिश्वारो बहिर्भावलक्णः तक्मात्कार्यः । We नारमव्यमित्धर्थः ्रश्क्या रम्भस्य क्तैशेक- फलत्वेन साध्यसिद्धेरनङ्गत्वात्‌ ॥

तया |

| अस्थानाभाषणम्‌ ॥ २३ ॥

vfa ॥ SATA भावितीपयोशायोग्यतवेनाप्रस्तावेऽभाषणं क॑स्यचित्कायस्याभएनम्‌ | एवमेव साधोर्भाषासमितव्हद्धिः दयादिति ॥ |

42

10

15

१७९८ धमेविन्द्‌ः सटौ कः | [ Ho Rg

तया | रवलितप्रतिपन्निः ॥ ₹४ ॥

दूति ॥ कुतोऽपि तथाविधप्रमाददोषात्स्वणितस्छ किंचिन्मूलगुण्ण दावाचार विशेषे waa विराधनालचणस्य

5 जातस्य प्रतिपत्तिः खतः परेण वा प्रेरितस्य सतोऽभ्यपगमस्तथो - दितप्रायधित्ताङ्गमोकारेण कायः सूलितकाले दोषादमन्त- गएवेन दारूणपरिणमलात्तदप्रतिपत्तेः । श्रत एवोक्रम्‌ ।

उप्पन्ना SHAT माया अणमग्गश्रो निरन्तव्वा ।

आ्रालोयणनिन्दणएगरषणादहिं न पुणो विधोयन्ति ॥ 10 श्रणागारं परं कम्म नेव गृहे न निष्वे ।

at सया वियडभावे श्रसंसन्ते जिद न्दिए |

तथा । पारुष्यपरित्यागः ॥ RY ॥ दति॥ पार्ष्यस्य तोत्रकोपकषायोदयविशेषात्परूष-

15 भावलचणस्य तयाविधभाषणणादेः खपच्चपरपचाग्यामसबन्ध-

योग्यतादहेतोः परित्यागः कायैः श्रपार्ष्यरूपविश्वा समूललात्छवे-

सिद्धोनाम्‌ । यदुच्यते । सिद्धेविश्वासिता मूलं यद्‌ युथपतयो गजाः | सिंहो स्टगाधिपत्येऽपि न ग्टगेरलुगम्यते ॥ ९ ॥ दति

20 ‘AQT | सर्वचापिशुनता t २६ I

२९ | पञ्चमोऽध्यायः | Loe

fall waa wus woe च qe दोषाणा- मनाविष्करणं परदोष्ाहितायां द्यात्मव दोषवान्‌ हतः स्यात्‌ । पद्यते च । eat परस दोसे शत्थारत्थिं गणे य गिष्न्तो । श्रप्पाणमणप्पणचिय FUE सदोसं च सगणं च ॥ १ ॥

तथा | विकथावजंनम्‌ ॥ २७ ॥ दति ॥ विकयानां स्ोभक्तदे शराजगो चराणां सखभावत एवाङुग्रला शयसमुन््रौलननिबन्धनानां वजेनम्‌ । प्तत्कथा- करणे fe हृष्णनोलादयुपाधिरिव स्फटिकमणिरात्मा कथयमान- स्या दिचेष्टानामनुरूपतां प्रतिपद्यते ॥

तया । उपयोगप्रधानता ॥ रः ॥ द्ति॥ उपयोगः प्रधानं पुरःसरं सवेकायेषु यस्य स तथा तस्य भावस्तत्ता विधेया निरूपयोगानुष्टानस्य द्रवयामु- छानलात्‌ श्रनुपयोगो द्रव्यम्‌ दति वचनात्‌ |

तया |

fafaatedtta: ॥ २९ ॥

दूति ॥ निश्चितस्य संश्रय विपयेखामध्यवसायबाधदोषपरि-

हारेण निर्णोतस्य हितस्य च परिणामसुन्दरस्यौक्ति्भाषििम्‌ | श्रत एव पद्यते ।

10

20

१९८० wa fare: ASR! | | ख०'३०-

कुदृष्टं Gad चेव gerd कुपरौकितम्‌ । कुभा वजनकं* सन्तो भाषन्ते न॒ः कदाचन ॥

प्रतिपन्नानुपेक्षा ॥ ३० ॥

tfa ॥ प्रतिपन्नस्याभ्यपगतस्य गुरुविनयखाध्यायादेः 5 साधुसमाषार विगेषस्यानुपेच्चानवधोरणण । श्रवधौरितो हि समाचारो जस्मान्तरोऽपि दुलेभः स्यात्‌ |

लया | अ्रसत्प्रलापाश्रतिः ॥ ३१ ॥

दूति ॥ श्रसतां खलप्ररतोनां प्रलापा श्रनथकवचनरूपा 10 श्रसत्रलापाः । तेषामश्रतिरनवधारणं श्रुतिकाय देषा करणेना- नुयहविन्तनेम च । ययोक्रम्‌ । निराकरिष्णयंदि नोपलभ्यते भविव्यति ्ान्तिरनाश्रया कथम्‌ । यदाअ्रयाल्वान्तिफलं मयाप्यते 16 स सत्कतिं कमं च नाम नाति ॥ १ ॥

तया | अभिनिवेश्त्यागः ॥ ३२ ॥

दति ॥ श्रमिनिषेशस्य मथ्यायदरूपतयाप्रभ्ञापनोयता- quai सवैकार्येषु त्याग इति ॥

९ BC “जनितं। a ¢ न भाषन्ते।

aR | पश्चमोऽध्यायः | १८१

तथा । अरलुचिताग्रहणम्‌ ॥ 33 ॥ दति ॥ श्रनुचितस्य साघुजनाचारषाधा विधायितया योग्धस्याष्द्ध पिण्डशय्यावस््रादे धर्मोपकरणस्य बालटद्धनपंस-

कादेखाप्रव्राजनौयस्याग्रणमतुपादानं कायमिति। यथोक्रम्‌ । 5 पिण्डं fast च वत्थं च ae पायमेव च । satay न दूच्छिष्ना ofearfes कणियं॥ ९॥ रटारस पुरिसेखं वौसं tale दस नपुसेस्‌ । पव्वावणा श्रणरिदहम पन्नन्ता वोयरागेहिं ॥ २ ॥ ते चामो। 10 बाले वृदे ada य HA HY य ATT | तेणे रायावगारो य van य अ्रदंसणो | दासे az य मूढे य श्रणत्ते जुगिए श्य । उबद्धए य waa सेहनिष्फडए दय ॥ शजिण्णे बालवच्छा य पव्वाबें न कण्पएन्ति । 16 तया ।` पण्डए acu ata कुम्भौ ईसालुयल्तिय | aunt तक्कन्मसेवो य पक्छियापश्छिए इय | सोगस्िए य श्रासन्ते एए दस नपुंसगा | संकिलट्रत्ति aren पव्वाबेञ श्रकप्पिया? ॥ 20 एतत्खरूपं च निशनौयाध्ययनाःज्ज्ञा तव्यम्‌ ॥

१. MSS. read पडे कौर axa कुम्भौ सालु सउणौ य वकं मसेविपक्छियमपक्छिर तद्ध गंधि anfet |

१८ धमे fara: Bete | [ Ke ३४-

उचितेऽनुन्नापना ॥ ३४ ॥ cfa ॥ उवितेऽनुचितविलच्णे पिण्डदौ । श्रनु- ज्ञापनानुजानतोऽसुमन्यमानस्य स्वयमेव गरोद्र्यस्वामिनो वा प्रयोजनम्‌ । यथा अ्रनुजानोत यूयं मम योतुमेतत्‌ दृति 5 श्रन्यथादन्तादानप्रसङ्गात्‌ ॥

ततः | निमित्तोपयोगः ॥ ३५ ॥ दूति ॥ निमित्त उचिताहारादेयदोतुमभिलपितस्य generat nga’ साधुजनप्रसिद्धे | sed सतोति 10 गम्यते । उपयोगः श्राभोगः TS | निभमित्ताणद्धौ चेत्यवन्दना दि कुशलक्रियापूवेकं निभित्तान्तर- मन्वेषणोयम्‌ । एवं यदि Aarofafannfe स्यात्‌ तदा तदिने न तेन fafegra यदि परमन्यानौतं भोक्रव्य- fafa ॥

निमित्तष्षद्धावपि । अयोग्येऽग्रहणम्‌ ॥ २६ ॥

दूति ॥ श्रयोग्य उपकाराकारकतेनानुचिते पिष्डा- दावयदणमनुपादानं कायेमिति ॥

15

तया | 20 अन्ययोग्धस्य TE ॥ 39 ॥

(क्या ज ० ग्न ee

= yt जा a a a a wre — 0 ll tnt AP TO धीय

१९ - ६१५8 तया । 2% ABD add उपयोगकरणे |

४९ } पञ्चमोऽध्यायः | LSB

. शति ॥ अन्यस्यात्मव्यतिरिक्रस्य गुरुग्लानबालादेयद्‌ योग्य- मुपष्टम्भकलेनो चितं तस्य यहो विधेय दति ॥

$

एवं च zeae fa कायमित्याद । . ग्रोर्निवेदन रोनिवेदनम्‌ ॥ Se ॥ दूति ॥ ₹स्तग्रताददिग्रंडोतस्येर्याप्रतिक्रमणगमनागमना- लोचनापूव॑कं शस्तश्रतमध्ये लेवमेव गरोभिषवेदनं दायकडस्त- माचव्यापारप्रकाश्नेम लस्य wrod समपंणं च कायमिति ॥

श्रत एव । सखयमदानम्‌ ॥ ३८ ॥ दति ॥ खयमात्मनादानं wera श्रवितरणं गर्वायन्तोकृतत्वात्तस्य । ततो यदि qe: खयमेव कस्मेचि- दवान्नादिकाय किंबिदद्यात्‌ तत्सुन्दरमेव । श्रय कुतोऽपि व्यग्रतया न wa ददाति किंतु तेनेव दापयति तदा

दान्तया प्रदत्तः ॥ ४० ॥ दूति ॥ तख शरोरान्ञया नियोगेन प्रेन्तिदनि कार्यां ॥

तच च । उचितच्छन्दनम्‌ ॥ ४१॥ दूति ॥ उचितस्य समागसंभोग्यादेः साधोः। न पुन-

wae तं प्रति दामानधिकारित्वात्तस्य। aay कन्दस्याभि-

"on

शाषस्यान्ना दियणे प्रत्यत्पादमं कायम्‌ ॥

15

१८४ घमेविन्द्‌ः सटौ कः । [ Ho wR

ततो दन्नावश्ष्टिस्यान्नादेः धमायोपभोगः ॥ ४२॥ tfa | घर्माय चर्माधारश्ररोरसंधारणद्वारेण धर्माथेमेव च । न पुनः श्ररौरवणंबलाद्ययैमपि । उपभोग उपजोवनम्‌ | 5 तया चाषम्‌ | aquaurag इ रियट्ाए य संजमटाए | ae पाणवत्तियाए इट qu wafer ॥ १ ॥

तया | ˆ विविक्तवसतिसेवा ॥ ४३ ॥

10 दति । विविक्रायाः स्ोपषएपण्डकविवजिताया वसतेरा्रयस्य सेवा परिभोगो विधेयः | wsfafanrat fe वसतौ व्रतिनां ब्रह्मचयव्रतविलोपप्रसङ्ग इति श्रत एव बरद्यचर्यत्रतपरिपाणनायेतच्छेषगप्तोरभिधातुं स्त्लोकयापरिहारः vatfe विश्वूषापरिवजेनम्‌ इतिपयेन्तं Garena |

15 तच |

स््ौकथापरिदहारः ॥ BB ॥

cfan owiw कथा ata सा च चतुविधा जा तिङ्लरूपनेपथ्यभेद्‌ात्‌ | त॒ जातित्राह्मणदिका तत्कथा ।

९ BC omit the whole-sentence.

४६१ WATS: | १८५

यथा ।

धिग्‌ ब्राह्मणोधेवाभाषे या जोवन्ति टता इव |

धन्याः शूद्रौजंनेमान्याः पतिलकेऽप्यनिण्डिताः ॥ १ ॥

कुलं चोलक्यवज्मानादि । तत्कथा ।

श्रहो चोखक्यपुचौणां सासं जगतोऽधिकम्‌ । 6 farent wa vat याः प्रेमरहिता श्रपि॥ २॥

रूपं श्ररोराकारः। तत्कथा । | श्रहो श्रन्नपुरम्रोणणं रूपं जगति awa | यच युना दशो Sal न मन्यन्ते परिश्रमम्‌ ॥ 2 ॥

नेपथ्यं वस्लादिवेषययद्ः | तत्कया | 10 धिग्रारोरोदोख्या बहवस्त्राच्छादिताङ्गलतिकलात्‌ | यद्योवनं न यनां चदर्मोदाय भवति सदा ॥ ४ ॥

; तस्या, स््लोकथयायाः परिहार दति॥

निषद्यानुपवेशनम्‌ ॥ ४५ ॥ |

<fa ॥ निष्ट्यायां wifaamera पद़रपोटादौो aed is या वत्स ूत्थिताख्यनुपवेग्न कायं सद्येव स्तौ निषद्योपयेशमे साधोखषच्छरोरसंयोगसंक्रान्तोष्णस्यगरवगन ममो विश्रोतसिका- दोषसंभवात्‌ ॥ |

इन्द्रियाप्रयोगः ॥ ४६ ॥

दति ॥ इद्दियाणां चचरादौनां क्थविदधिषयभावापन्ेष्वपि 20 शृ्योङवदनकचास्तनादिषु स्तो श्रोरावयबेष्वप्रय्योगोऽव्याप्रारणं ` कायं पुनस्तन्निरोचणाद्यथं न यन्नः कायः ॥

१८९ घमंबिन्द्‌ः सटोकः। [ Fo ४ऽ-

1(

क

15

कुद्यान्तरदाम्पत्यवजनम्‌ ॥ ४७ ॥

tau ag भित्तिः तदन्तरं व्यवधानं यस्य तत्तथा । «ara दयितापतिलचणं युगलम्‌ । कुद्यान्तर च॒ ama चेति wae) तस्य वेनं वसतो

खाध्यायध्यानादो च न तच स्थातव्यं यच कुद्यान्तरं दाम्पत्यं भवतोति ॥

परवक्रोडितास्मरतिः ॥ ४८ ॥ दति ॥ पूर प्रब्रज्याप्रतिपत्तिकालाप्राक्‌ क्रौडितानां प्रोढ-

प्रमोदप्रदश्मदाप्रसञ्गप्रश्टतिविखलसितानामस्मतिरस्म्रणएम्‌ । श्रयं

च गुक्रभोगान्‌ प्रत्युपदेश दति ॥

प्रणौताभोजनम्‌ ॥ ४९ ॥

दूति ॥ प्रणोतस्यातिल्िग्धस्य गलत्स्वेश बिन्दलचणस्टा - हारस्याभोजनमनुपजोवनमिति ॥

अतिमाचाभोगः ॥ ५० ॥ दूति ॥ श्रप्रणोतस्याप्या हारस्यातिमाचस्य दा जिंशत्कवला दि- शरास््रसिद्धप्रमाणा तिक्रान्तस्याभोगोऽभो जनम्‌ ॥

विभूषापरि वजंनम्‌ ॥ ५१ ॥ ति ॥ विष्डषायाः शरोरोपकरणयोः प्ररङ्गारलक्तणायाः परिवजनमिति । एतेषां च स््ोकयादौनां नवामामपि भावानां मोरोदरेकरेतुत्वाल्लिषेधः रुत. इति ॥ ।

५५ पञ्चमोऽध्यायः | १८७

तया | तत्त्वामिनिवेशः ॥ ५२॥

दूति ॥ aa सम्यग्ट्‌ शनन्ञानचारिचानुसारिणि क्रिया- कलापेऽभिनिवेश्रः शक्यकोटिमागते कतुमत्यन्तादरपरता | श्रन्यथा तु मनःप्रतिबन्ध एव कायः ॥

तया |

युक्तोपधिधारणा ॥ ५३॥

दूति ॥ gre प्रास्तप्रसिद्धप्रमाणएसमन्वितस्य शलोक-

परिवा दाविषयस्य wate रागानुत्पादकस्योपधेवस्क्ैपा चादि.

aq धारणोपभोगः। उपलच्णत्वात्परिभोगओ्च wae | यथोक्रम्‌ | धारणया उवभोगो afcecat wie परिभोगो ॥

तया । FRI: ॥ ५४ ॥ ति | mater अरभिष्वङ्गस्य सवं बाद्रोऽयःऽभ्यन्तरे च

शरोरबलादौ AIA ॥

तथा ।

अप्रतिबद्धक्हिरणम्‌ ॥ ५४५ ॥

दूति ॥ श्रप्रतिबद्धेन देग्रयामकुलादावमृ्कितेन विहरं

(विहारः कार्यः ॥

10

15

20

gcc wa fara: सटोकः | Lae १६

तथा ।

परकूतविललवासः ॥ ५६ ॥ दूति ॥ परैरात्मव्यतिरिक्रैः ते खा्थमेव निष्पादिते faa <a विलेऽसंस्करणोयतयोपाश्रये वासः ॥

5 तया । अवग्रह शुद्धिः ॥ ५७ ॥ दूति ॥ श्रवदयष्ाणं देवेन्द्रराजग्टदपतिग्व्यातरसाधभिका- भाव्यन्डभा गलच्णानां शद्धिष्तदनुक्ञया परिभोगलचणा कायां ॥

लथा.. 10 ` मासादिकल्पः ॥ ५८ ॥ ति ॥ मासः प्रतोतूप एव । श्रादिश्ब्दाचतुर्मासो Wea । ततो मासकन्पश्तुर्मासो कन्तपश्च कार्यः ॥ यदा तु दुभिचकितिपतिविय्रज्गबलच्यादिभिनिमित्ते ङेजविभागेन मासादिकण्पः कत्‌ न पार्यते तदा किं कर्तव्य 15 मित्याह | रकचेव' तत्क्रिया ॥ ५९ ॥ हूति॥ vafaaa मासकल्पा दियोग्यचतेचे वसत्यन्तर विभागेन वौश्यन्तरविभागेन च सवेथा निरवकाश्तायां संस्तारक्ग्डमि- परिवतंन afenat मासादि कल्पक्रियेति | wa एव पद्यते । 20 संथारपरावत्तं अरभिगग्धं चेव fered तु | एत्तो चरिन्िणो ce विषारपडिमादसुं करन्ति ॥ ९ ॥ ` ` ९ एश्व्तश्कै्रे।

६२१ पञ्चमोऽध्यायः | १८९

तच च्‌ | सर्वचाममत्वम्‌ ॥ ६ ° |

दूति ॥ सवच पौटफलकादौ नित्यवासोपयोगिन्य- न्यक्मि्ाममलमममोकार दति |

तया | 5 निदानपरिहारः ॥ ६१॥

दति ॥ नितरां दौयते लूयते सम्यग्दशनपरप्च- बडलमूलजालो ज्ञाना दि विषय विद्रद्धविनयविधिखमुदधरस्कन्धो विहितावदानदानादिभेदश्राखोपश्राखाखचितो गिरति्य- सुरनरभवप्रभवसुखसंपन्तिप्रश्ना HIT spa शतनिखिलव्यसन- 10 व्याकुल ग्िवाखलयगश्रमेफलोख्वणो THRU Ferra परिणामपरप्णनेति निदानं तस्य परिषशारः श्रत्यन्तद्‌ारण- परिणामत्वान्तस्य | aera ।

यः पालयित्वा चरण fang ‘ करोति भोगादिनिद्‌ानमन्नः | 16 हा वधयित्वा फलदा नद चं स नन्दनं wad वराकः ॥ १ ॥ इति

तदि किं कर्तव्यमित्याश्‌ । विहितमिति `प्रत्तिः ॥ & २ ॥

ति ॥ विहितं कतेद्यतया भगवता निरूपितमेतदित्थेवं 20 सर्वच धर्मकार्यं vat: ॥

१९० घमेविन्द्‌ः सटौकः। | ख रद-

लया | विधिना सखाध्याययोगः ॥ &३ ॥

दति ॥ विधिना कालविनयाद्याराघनशूपेण खाध्यायस्य वाचनाटेर्योगो व्यापारणमिति ॥

5 तथा ।

आवश्यकापरिहाणिः ॥ ey ॥ fan श्रावश्यकानां eared नियमात्कतेव्यविगशेषाणां

यपेचणादौनामपरिहाणिरभ्ः। ददं च प्रधानं साधु-

` लिङ्गम्‌ ¦ तथा च दश्वेकालिकनियैक्निः । 10 संवेगो frat विसयविवेगो सुसोलसंसग्गो |

श्राराणण तवो नाणदसणएचरितत्तविणएश्रो य ॥ १॥

खन्तो य acasa विमुत्तयादौएया तितिक्डा य | श्रावस्सगपरिसुद्धो य भिक्छ॒लिङ्ग टं Gare ॥२॥ दूति ॥

तया ।

15 यथाशक्ति तपःसेवनम्‌ ॥ sy ॥ यथागशक्रि तपसोऽनगश्नादेः सेवनमाचरणएम्‌ | ययोक्रम्‌ | कायो a केवलमय परितापनोयो

रसेबशविधनं च areata: | चिन्तेग्ियाणि म चरन्ति य॑योत्पथेन

20 . वश्यानि येन च तद्‌ाचरितं जिनानाम्‌ ॥ १ ॥

| | दति ॥

७० | पश्चमोऽध्यायः। VER

तथा । परानुग्रहक्रिया ॥ €& ॥ परेषां सवपच्चगतानां परपक्तगतानां च * जन्तुनां महत्या

मिति ॥

तया | गुणदोषनिरूपणम्‌ ॥ &७ ॥

दति ॥ सर्वच विहारादौ कर्तव्ये गुणदोषयो्भिरूषणं कायम्‌ ।

ततः |

बहुगुणे Weta ॥ € ८ ॥

दूति ॥ यद्वहगुणं उपलक्षणत्वात्कवलगुणएमयं वा काये-

माभासते aa प्रवतितव्यं नान्ययेति it

तया । छान्तिमादवमाजवमलोभता ॥ Se ॥

ति ॥ एते चाक्धादयख्त्वारोऽपि कषायचतुष्टय- प्रतिपचग्डताः सा धुधमेमूलग्मिकाखरूपा नित्यं कायां इति ॥

Na छव्‌ | क्रोधाद्यनुदयः .॥ ७० ॥

करणापरायणपरिणामितयानुग्रकरणं ज्ञानाद्युपकार संपादन- |

0

[अ

दति ॥ करोधादौनां चतुणा कषायाणामनुदयो मूलत 20

एवानुत्याननम्‌ il

१९२ wafara: सटौ कः | [ Ko ७१-

तथा । वेपाल्यकरणम्‌ ॥ ७१ ॥ दति ॥ awe’ विफलभावस्य कथंचिद्‌ दयप्राप्नामामपि क्रोधादोनां करणम्‌ । क्रोधादोनामुदये यचिन्तितं कारय 5 तस्याकरणन क्रोधाद्युदयो निष्कलः कायं इति भावः। wa च हते पूर्वोक्ताः चाग्यादय श्रासेविता भवन्ति ॥

क्रोधादनुदयायिना च यत्काय तदाह | विपाकचिन्ता ॥ ७२ ॥ दूति) विपाकस्य क्रोधादिकषायफलस्य चिन्ता विमर्शो

10 विधेयः । यथया । mY Aaa मानादिनयोपघातमाभ्रोति । श्रायाप््रत्ययशानिं सवगुणएविमाशनं लोभात्‌ ॥ १॥ दूति ।

तथा। धर्मोत्तरो योगः ॥ Os ॥ 15 इति ॥ धर्मोत्तिरो धमफलः सवं एव योगो वापारो विधेयः । न पुनरहा दृशा सकेणिकिंलत्वादिः पापफल इति ॥

तथा | श्रात्मानुप्र्षा ॥ ७४ I दति i श्राद्मनः खस्यानुप्रे्चा पर्यालोचना भाव-

20 प्रत्युपे गरूपा | १ C omits from here down to यत्काय.

७9 ]* पञ्चमोऽध्यायः | १९ द्‌

* यथा | किं कयं fa at ae fa करणिष्छिंतवेचनं करेमि, पुब्वावरत्तकाले HATH भावपडिलेहत्ति ॥ ९ ॥ एवमात्मन्यनुप्रेचिते यत्छत्यं तदाद | उचितप्रतिपत्तिः ॥ ७५ ॥ 5

दूति ॥ उचितस्य गुणरह कस्य प्रमादनिग्र 1डहिणथानुष्टामस्य प्रतिपत्तिरण्यपगम दति il

तथा | प्रतिपक्षासेवनम्‌ ॥ ७& | दृति॥ at fe यदा येन दोषेण बाध्यमानो भवति 1/ तेन॒ तदा तत्प्रतिपचन्धतस्य गणस्यासेवनं कायं इहिमपात- पौडतेनेवाग्नेरिति ॥

तया |

BTM TAA ॥ ७७ ॥ ष्ति॥ श्राञ्ञाया भगवद्रचनस्य पदे पदे इदयेऽनुरूतिः 15 कार्यां भगवदचनानुसरणस्य भगवत्छ्मरणरू पत्वेन ARYA | यद्‌क्रम्‌ | श्रस्िन्हदयस्य सति इद यस्थस्तत्वतो gars इति । इदययिते च तस्िन्नियमाक्छर्वायसंसिद्धिः vik ॥ `

दति । 20

९९४ weitere: सटौकः | [ Fo oc-

तथा । समशच॒मिचता ॥ OF ॥

इति ॥ शीं मित्रे च समानपरिणामता।. एको हि तचे

निभत्धेनादिभिरन्यस्त स्तुतिवन्दमादिभिः खचिन्तसंतोषं azar

5 मां निनमिन्तमाजमवलम्ब्य प्रटृत्तौ दावपि। न तु मत्काये

किंचनेति। ततः कोऽमयोरूनोऽधिको वा मम दति भावनया ॥

तया |

परौोषदहजयः ॥ ७९ ॥ दति ॥ परोषहाणं चुत्िपासादौनां दाविंशतेरपि 16 जयोऽभिभवः। तच दश्रनपरोषहस्य मारगाच्यवनाथं Tarai च कमेनिजराथं कायं इति। यथोक्तं मार्गाच्यवननिजरा्थं परिषोढव्याः परोषदहा इति ॥

तथा । उपसगातिसहनम्‌ ॥ ८० ॥

15 दति ॥ Sag पौडापरिगतेवेश्न्ते ये = उपसर्गाः | ते च दिव्यमानुषतेरखात्मस्वेदनोयभेदालतुर्धा । तेषामति- सहनमभिभवमम्‌ | waa वयसनमयत्ेन संसारस्य तेषा- मनतिसरने मूढमतितप्रसङ्गगत्‌ । यथयोक्रम्‌ ।

संसारवत्यं पि समुदिजते विपदो

20 यो माम मूढमनसां प्रयमः स नूनम्‌ ।

श्रम्भोमिःयो निपतितेन श्रोरभाजा

संश्यतां किमपरं सलिलं विहाय ॥ १॥ इति ॥

138

८8 ] * पश्चमोऽध्यायः। १९५

"तथा गे सवथा भयत्यागः' ॥ ८१ ॥ षति ॥ स्वया wa: प्रकारेरिहलोकपरलोकभयादिभि- भयस्य ata: परिहारः भिरतिषारयतिसमाचार- वश्रोपलब्समुत्छष्टोपष्टम्भतया wet नोदिजितव्य fa 5 पुनरन्यभयस्थानेभ्य इति | wa एवोक्रमन्यच | प्रायेणा कृतहृत्यत्वा कमल्योर दिजते जन ¦ । wear: vated wal प्रियमिवा तिथिम्‌ ॥ ९ ॥

तथा ।

तुल्याशसकाश्बनता ॥ SR ॥ 10

दूति ॥ aa समाने अभिष्वङ्गा विषयतयाश्मकाश्चमे उपलसुवणं यस्य स तया तद्धावस्तत्ता ॥

तया । असिग्रहग्रहणम्‌ ॥ ८३ ॥ दूति ॥ श्रभियष्ाणां द्रव्यकेचकाखलभावभेदमिन्लानां “15 लेवडमलेवडे वा श्रमुगं रव्व॑ च श्रष्न चेच्छामि | श्रमुगेण व can व श्रह दनव्वाभिग्गहो एस ॥ १ ॥ दृत्यादि शास्लसिद्धानां यषदफमन्यपगमः कायः ॥ तया । विधिवत्यालनम्‌ ॥ ८४ ॥ 20 दति ॥ विधिवदिधियुक्रं यथा भवति पालनममभि- गरडाणामिति ॥

१ B. omits the siitra.

10

req wa fare: सटौकः। [ ख cy

तथा । C. TITS ध्यानयोगः ॥ ८५ ॥ दूति ॥ अथाह यो यस्य योग्यस्तदनतिक्रमेण ध्यानयोगो ध्यामयोरध॑म्येषटक्कलचणयोर्योगः | war ययाइमिति यो देशः कालो वा ध्यानस्य योग्यस्तदनुष्लह्नेनेति ॥

तथा । अन्ते संलेखना ॥ Ce | द्ति॥ रन्त श्रायुःपयन्ते विज्ञाते सति संलेखना श्रररकपाययोस्तपो विगेषभा वनाभ्यां कशो करणम्‌ |

परमव | संहननादयपेक्षणम्‌ ॥ ८७ ॥ दूति ॥ संहननस्य श्रोरसामथ्ेलच्णस्य श्रादिगश्ब्दा- farsa. सदायसंपत्तेश्च। श्रपेचचणमाश्रयणं कायं संहननाद्य- Teg संलेखना विधेयेति भावः ॥

AMAA द्रं यसंलेखनएभा वसंलेखनयोः कात्यन्तमा दरणणौये- त्या | भावसंलेखनायां Aa: ॥ CT ॥ दृति ॥ भावसंलेखनायां कषायेद्धियविकारत्ष्डो करण- Surat यन्न श्रादरः. कायैः दरयसंलेखनाया रपि भाव-

20 संसेखनाथेगुपदे शात्‌ । श्रयमच्र भावः । टह मुमुचृशा

गिचु्ण प्रत्यहं मरणकालपरिन्नानयन्नपरेण सेयम्‌ । मरण-

€ | पञ्चमोऽध्यायः | १९७

कव्लपरिन्नानोपायाश्चागमदेवतावचनसखप्रतिभातया विधा निष्ट- खप्रदभ्रनादयोऽनेके। ते गशास्वलोकप्रसिद्धा दइति। ततो विज्ञाते मरणकाले पूवमेव दवा दशवर्षाणि याददुक्षगेतः संलेखना कायां | तच च। 5 चत्तारि विचित्तादं विगदईनिष्न्‌हियादरं चत्तारि | संवच्छरे य दोणि उ एगंतरियं च श्रायामं ॥ arcfafagt य तवो कम्मासे परिमियं च श्रायामं) aq वि य च्छम्मामे wiz विगिट तवो कम्म ॥ | वासं atetafea श्रायामं काउमाण्पुब्बोए \ . 10 गिरिकन्दरं तु गन्तं पायवगमणं FE करे ॥ यदा तु कुतोऽपि संहनमादिवेशुण्यान्न शक्यत दयान संलेखना कालः साधयितुं तदा मासवषपरिहाण्घा अघन्यतोऽपि षण्मासान्‌ या वत्संलेखना कार्यां । अ्रसंणिखितश्रौरकषायो हि भिचृरनग्रनमधिष्ठितः सहसा धातुच्ये समुपस्थिते नं 15 सुगतिफलं तथा विर समाधिमाराघयितं साधोयाग्स्यादिति ॥

aa. | विशुडं ब्रह्मचयंम्‌ ॥ ८ ॥ ofa विगेषेणातिनिविडब्रह्मवयंगुत्तिविधागष्ूपेण शद्ध

mere प्रतौतमेव विघेयम्‌ । tea संलेखनाधिकारे विश्एद्ध- 20 ब्रहचर्योपदे शनं तदेदोदयस्य खोणएश्ररोरतायामप्यत्यन्तद्‌ धद्व - स्यापनायमिति ॥

tex wal fare: सटौकः | [Xo ९०-

अरय संलेखनानन्तरमाश्एघातके वा विषविश्रूचिकादौ दोषे सति यदियं तदाह | विधिता देहत्याग इति ॥ ९ ° ॥ दूति ॥ विधिनालोचनव्रतोज्चारपरचामणएणानश्ननश्भभावना- 5 पञ्चपरमेषठिस्मरणएलक्षणेन दे स्य त्यागः परित्यजनं पण्डित- मरणाराधनमित्यथेः। दूतिग्ब्दः परिसमाप्तौ । द्यक्ष सापे्यतिधमेः ॥ | श्रय दितोयधरमप्रस्तावनायाष | निरपेश्यतिधमंस्तु ॥ € १ ॥ 10 - इति ॥ निरपेचयतौनां wa: पुनरयं वद्छमाणः | तमेवाह | वचनगुरुता ॥ ९२ ॥ दूति ॥ वचनमेवागम एव गुरः sana निषत्तो शोपदे शकलेन यस्य स तया तद्भावस्तन्ता ॥

15 तया । . अल्पोपधित्वम्‌ ॥ ९ ३ ॥ दति ॥ su ष्यविरापेक्योपधिवेस्लतपाजादिशूपो यस्य स तथा तद्धावस्तत्वम्‌। उपधिप्रमाणे च विगरेषश्रास््ा दवसेयम्‌ ॥ तया । 20 निःप्रतिकमंशरौरता ॥ ९४ ॥ दति ॥, निःप्रतिकमे तयाविधम्लानाद्यवस्थायामपि प्रति- कारविरशितं शरोरं यस्य स तथा AREA ॥ `

go} पञ्चमोऽध्यायः | १९९

श्रत एव । ` अपवादत्यागः ॥ ९५ ॥ दूति ॥ श्रपवादस्योकछर्गापिच्यापहृष्टवा रस ara: कायः । न fe निरपे्लो यतिः सखापेच्यतिरिवोक्छर्गा सिद्धावपवादमपि समालम्ब्याल्यदोषं asa च कायमारभते किं seta केवलगुणएमयमेवेति ॥

त्या |

ग्रामैकराचादिविषरणम्‌ ॥ ९६ ॥ दति ॥ यामे प्रतोतरूपे उपलच्षणत्ाक्नगरादौ* च एका

चासो राचिशत्येकराजः। आदिशब्दा द्भिराचस्य arene

च गरड्ः। तेन विहरणम्‌ । किमुक्तं भवति। यदा प्रतिमा कल्परूपो निरपे्ो यतिधमेः प्रतिपन्नो भवति तदातुबदध काले यामे ज्ञातः सन्‌ स URI ्रभ्ञातश्ेकराचं fara वा वस्ति ययोक्रम्‌ । नाएगरयवासौ एगं च दगं च WATT ॥ जिमकज्िकययालन्द कण्पिकद्रषद्धपरिहारिका अरन्नाताख्च मासमिति ॥

TAT

तया ।

नियतकालेचारिता॥ £9 ॥

दूति ॥ नियते ठतोयपौरुषौलचणे काले श्रथ ` 20

सरणम्‌ । यथोक्तम्‌ । भिक्छापन्धो य तद्याए न्ति ॥

) wa fare ¦ सटौकः | | ख ०.९ <-

तया | € प्राय ऊरध्वस्थानम्‌ ॥ < ८ ॥ दूति ॥ प्रथो बाङ्कच्येनोध्वेस्थानं arate: ॥

TUT |

देशएनायामप्रबन्धः ॥ ee ॥ दूति ॥ देशनायां धरमकथारूपयां धम ओतुमुपस्यितेष्वपि तथ; विधपरा णिष्वप्बन्धोऽ्रिभावः ura za च दति वचनप्रामाण्छात्‌ ॥ तथां । 10 सद्‌ाप्रमत्तता ॥ १०० ॥ ति ॥ सदा दिवा राजौ चाप्रमन्तता निद्रादिप्रमाद- परिषशहारः ॥

त्या | ध्थानेकतानत्वमिति ॥ १०१॥ `

15 SPAN ध्याने धर्मध्यानादावेक एव तानिन्तप्रसपेणरूपो यस्य सख तथा तङ्खावस्तत्वम्‌ । इतिशब्दः समाप्तौ |

अथोपसंजिरोषरा₹ । सम्यग्यतित्वमाराध्य महात्मानो यथोदितम्‌ | ` संप्राप्नुवन्ति कर्धाणमिह लोके पर च ॥ १०२ ॥ 2 दति ॥ सम्यग्यतित्वमुक्षरूधमाराष्य समासेव्य महात्मानो

१०8 | पञ्चमोऽध्यायः । २०१

अना यथोदितं यथा me निरूपितम्‌ । किमित्याह संपराभ्रवन्ति लभन्ते कल्याणं भद्रम्‌ | केत्याद TH लोके पर च दूति प्रतोतरूपमेव ॥

एतदैव विवरोषुराह | छ्ौराखवादिलब्योधमासाद्य परमाक्षयम्‌ । कुर्वन्ति भव्यसक््वानासुपकारमनुत्षमम्‌ ॥ १०२ ॥

cfaun क्षौरं दुग्धं॑श्रोटजनकणपुरेष्वाखवति चरति

भाषमाणो यस्यां wat सा चौराखवा । आ दिश्रब्दानमध्वास्तवा सर्पिराखवाग्डताखवा चत्यादिको यो लब्न्योघो श्षभिसंघातः

तमासाद्योपलन्य परमाय परमं सवे सुन्दरमयं चानेकघोप- |

जोव्यमानमग्यनुपरमस्वभावम्‌ | किमित्यार । कुवन्ति विदधति भव्यसच्वानाम्‌ उपकतुं योग्यानाम्‌ उपकारं सम्यक्वाज्ञानचा रिचलाभणलचणम्‌ नुत्तमं निर्वाणेक फलवेमा- न्योपकारातिशायिनमिति ॥

तया | मुच्यन्ते चाशु संसारादत्यन्तमसमश्ञसात्‌ | जन्म्हत्युजराव्याधिरोगशेकाययुप ॥ १०४ ॥ " दूति ॥ मुच्यन्ते परिशोयन्ते। चः समुचये | wy शौचम्‌ संसाराद्भवात्‌ कौदृशादित्यां अत्यन्तम्‌ श्रतौव संगतं युक्र-

16

aa. खरूपं यस्य स तथा तप्रतिषधादसमन्नषः BATT! 20

sq एव जग्मग्टत्यजगृाव्याधिरोगश्ोकाथपद्रुतांत्‌ = anal

९०२ घमेबिन्द्‌ः सटौकः। [ Ho १९१8 |

प्ादुभविन श्टल्युना मरणेन जरया स्यविरभावणचणय व्याधिना कुष्टादिषूपेण शोकेनेष्टवियोगप्रभवमनोद्‌ःखविगेषेण | श्रा दिग्ब्दाच्छोतवृातादिभिरुपद्रवेरुपद्रुता दिडलतामानोता - दिति ॥

दति भ्रौमुनिषन्द्रस्रि विरचितायां धमेबिन्द्टत्तो यति- धममविधिः पञ्चमोऽध्यायः समाप्तः ॥ ५ ॥

षष्ठोऽध्याय, |

व्याख्यातः पञ्चमोऽध्यायः | श्रधुना षष्ठो व्याख्यायते । तस्येदमा दिध चम्‌ | अश्याद्युचितं ज्यायोऽनुष्ठानं BLA विदः | साध्यसिडाङ्गमित्यस्माद्यतिधर्मो feat मतः॥ १॥

दूति ॥ आर्यस्य चिन्तटृत्तिलच्णस्य । श्रा दि ग्ब्दाच्छरुत- qa: शरोर संदननस्य परोपकारकरण्णाकरणशकेश्च। उचितं योग्य ञ्यायोऽतिप्रशस्यमनुष्टानं जिनधमेसेवालचणं ace समयन्ञा विद्र्जानन्ति | कोदृ ्मित्याह साध्यसिद््गं साध्यस्य सकलक्तेश्लयलचणस्य सिद्धाङ्ग निष्यत्तिकारणम्‌ । इत्यस्मात्‌ कौरण्णत्‌ यतिधर्मो दधा मतः सापेक्यतिधमलया भिरपेचयतिधमेतया चेति i

साध्यसिदयङ्गलमेव भावयति । समग्रा यच सामगो तदशपेण सिध्यति | दवौयसापि कालेन ane तु न जातुचित्‌ ॥ २। दूति ॥ समया परिपूर्णा aa कायं सामयौ समग्र

संयोगलचणा भवति तत्कार्यम्िपेणा विलम्बेन सिध्यति निष्यद्यते साममौसमयतायोगात | aa, वयतिरेकमाह

° अन्यया

दबौयसापि श्रतिचिररूपृतया दूरतरवर्तिनापि कालेन axel

~

0

२०४ | aa fare सटौकः। [Zo ३-

तु सामयिकाया विकलतायां पुनः न जातुचित्‌ क कदटाचिदपोति i एवं सति anda तदा | तस्माद्यो यस्य योग्धः स्यात्तत्तेनालोच्य सवेथा | 5 आरब्धव्यमुपायेन सम्यगेष सतां नयः ॥ रे ॥ दूति ॥ तस्मात्कारणात्‌ यो यतिः यस्य सापेचयतिधमे- निश्पेचयतिधमेयोरन्यतरानुष्टानस्य योग्यः समुचितः स्याद्बेत्‌ तदगुष्टानम्‌ तेन॒ योग्येन श्रालोच्य निपुणे हापोदयोगेन परिभाव्य सर्वया सवैरुपाधिभिः श्रारव्यमारम्भणोयम्‌ |

10 उपायेन तद्गतेनेव | सम्यग्‌ यथावत्‌ एष योग्या रम्भलच्णः सतां शिष्टानां नयो नोतिरिति ॥

cae यतिधमः। इदानौमस्य विषय- विभागमनुवणयिष्यामः ॥ ४ ॥ दृति ॥ प्रतोतायेमेवेति ॥

15 तच कल्याणाश्यस्य श्रतरन्महोदधेः उप-

wafeafaraa: परहितोद्यतस्य अत्यन्तगम्भौर- `

चेतसः प्रधानपरिणतेः विधृतमोहस्य परम-

सश्वाथकर्तः सामायिकवतः विशुद्यमाना यस्य

यथोचितप्रटत्तेः सात्मौभ्रूतशुभयोगस्य श्रेयान्‌

20 सापेश्रयतिधमं TT ॥ ५॥ दति ॥ तच दति

विषयविभागानुवणेनोपरेपे |

2} षद्ोऽध्यायः। २०४

HOUT भावारोग्यरूपसुक्रिपुरप्रापकपरिणणमस्य । WaA- रब्रमहोदधेः प्रवचनमाणिक्यपरमनोर निधेः । उपग्मादिलयि- मत उक्रणच्षणोपश्रमा दिल सिसमग्वितस्य । ° प्रर हितोद्यतस्य सवे- जगव्नोवजातदहिताधानधनस्य । अ्रत्यन्तगम्भोरचेतसो रषे - विषाद्‌ादावतिनिपुररप्यनुपलगधचित्तविकारस्य । श्रत एव 5 प्रधानपरिणएतेः सर्वोतत्तिमात्मपरिणामस्य | विधूतमोरस्य समु- ्ोणंमूढभावतन्द्रामुद्रस्य । परमसल्वाथेकतु निर्वाण वन्ध्यबोज- सम्यक्रादिसच्प्रयोजनविधातुः। सामायिकवतो म 1ध्यरूण्यगुफ- तुलारोपणवश्रसमतोपनतस्जनपरजनादिभावस्य । विश्द्य- arama धवलपकच्चच्चपापतिमण्डलस्येव प्रतिकलमवदात- 10 मानसस्य । यथो चितपरटृत्तेः प्र्तावप्रायोग्यप्रारभप्रयोजनस्य । अरत एव सात्मोगश्डतश्भयो गस्या यःपिष्डस्येव वण्डिना शएभयोगेन ay समानौग्तात्मनो यतिविगेषस्य । भ्रेयान्‌ श्रतिप्रशस्यः सापेचयतिधमे एव नेतर इति ॥

कुत इत्या | 16 प्रवचनप्रामाण्यात्‌' ॥ & ॥ दृति ॥ भगवद्‌ाज्ञाप्रमाणभावात्‌ ॥

एतदपि कुत इत्याह |

संपूणेदशपुवैविदो निरपेश्षधमप्रतिपत्तिप्रति- QUT ॥ ७ ॥ । 20

द्ूति॥ सुगममेव । प्रतिषेध

a

यि

"९ DP वन्वन. |

०६ wa fara: STR: | [qe

गच्छे चिथ निन्माश्रो जा ger दस भवे ्रसंपुखा । wary तरयवत्यु WT अहन्नो सुयाभिगमो ॥ ९ ॥ दति वचनादवसोयते ॥

एषोऽपि किमथेमित्याह | परार्थसंपादनोपपत्तेः ॥ ८ ॥

इति ॥ पराथस्य परोपकारणलच्णस्य संपादनं करणं तदुपणन्तेः। सख हि दग्पूरवेधरस्तोर्थोपष्टम्भलक्षणं परां संपादेयितं यस्माद्‌ पपद्यत दति ॥

यदि भाभेवं ततोऽपि किमित्यार । 10 तस्येव च गुरुत्वात्‌ ॥ ९ ॥

दूति ॥ तष्य पराथसंपादमस्य। एव च इत्यवधारणे |

5

TRATSANA ASTRAY TAAATT ॥

“एतदपि कथयमित्धाड्‌ |

सवेथा दुःखमोक्षणात्‌ ॥ १० ॥

16 इति॥ सर्वथा सवैः प्रकारः खस्य परेषां चेत्यथेः । दुःखानां शारौरमानसरूपाणां मोचनात्‌ ॥

तया | संतानप्रदन्तेः ॥ ११॥ दति it WCIUGATSATGATA fanfrarferare 2 20 SRS eA ॥

१९ | षरोऽध्यायः |

तथा । योगयस्याप्य॒दग्रफलभावात्‌ ॥ १२ ॥ हृति ॥ योगज्रयस्यापि मनोवाद्घाथकरणव्यापाररूपस्य परा्संपादने क्रियमाणे। न पुमरे कस्येवेत्यपिश्ष्दायः। उदय- WMATA प्रकारान्तरेण नु पशलभ्यमानलवेमाल्यु्तमस्य फलस्य क्मनिजरालच्णस्य भावात्‌ । न हि यथा देशमायां सर्वाद्मना व्याप्रियमाणं मनोवाक्षायकयं फलमाप्नोति तचान्यच- शत्यान्तर इति ॥ |

तया |

निरपेश्चधर्मोचितस्यापि तव्रतिपत्तिकःले पर-

पराथसिङो तदन्यसंपादकाभावे प्रतिपत्तिप्रति षेधाच्च ॥ १३ ॥

दूति॥ निरपेचधर्मो चितस्यापि किं पुमस्तदनुचितस्ये- fumes: | तप्रतिपन्तिकाले भिरपेचधममाङ्गो करणसमये परपरार्थसिद्धौ परेषां पराथेस्य सम्यग्द नादः प्रधानप्रयोजयम्य fast सर्ध्यायां fava | तदन्यसंपादकाभावे तस्माज्जिर- पेलयतिधर्मो चिता दन्यस्य साधोः परायसिद्धिसंपाद कस्याभावे प्रतिपन्तिप्रतिषेधादङ्गोकरणनिवारणात्‌ । चकारो हेतवन्तर. aqua | mea च गरूलमिति dee इति ॥

"दृत्यं सापेयतिधमेयोग्यसुक्का निरपेचयतिधमेयोग्यं वक्रमाह |

नवादिपूर्वधरस्य तु यथोदितगुणस्यापि साधु-

शिष्यनिष्यत्लो साध्यवन्तराभावतः सति कायादि-

ष्य

()

२०८

सामथ्ये सदौयाचारासेवनेन तथा प्रमादजयाय

घमं विन्दः सट कः | [ Ko ५४-

सम्यगचितसमय आन्नाप्रामाण्यतस्तथेव ATs प्रायोपवेप्नवच्छयान्निरपेक्षयतिधमः॥ १४॥ दति ॥ नवादिप्रवधरस्य तु यथोदितगुणस्यापि तत्र कल्याणाग्रयस्य दृत्यादिष् निरू पितगणएस्य fa' पुनस्तदन्य- गणस्येत्य पिशब्दाथः | साधुश्रि्यनिष्यत्तावा चार्योपाध्यायप्रवतेक- स्थ॒ विर गणावच्छद कलचणपद पञ्चकयोग्यतया साधूनां भशिव्ाणां fade सत्याम्‌ । साध्यान्तराभावतः साध्यान्तरस्य भिर- पे्तधमपिचया श्राचारपरि पाललनण्दिरूपस्याभावतोऽभवनेम ।

सति विद्यमाने कायादिसामथ्यं श्राद्यसंदननचययुक्रतया वच्च-

कुद्यसमान्टतितया च महति कायमनसोः aaa सति | सद्धोर्याचारासेवनेन सतो विषयप्रदट त्ततया सुन्दरस्य वोर्याचारस्य सामर्थ्यागोपनलच्चणस्य निषेवणेन । तथा प्रमादञजयाय तया aa मिरपेच्य तिधमेप्रतिपत्तिप्रकारेण यः प्रमादस्य निद्रादे- जंधोऽभिवः तदथेम्‌ । सम्यक्‌ Mala तपःसत्वदु बेकल्व- बललत्तणाभिः पञ्चभिस्तुणनाभिरात्यानं तोलयितला । उवित- समये तियिवारनच्जयोगलग्रइएद्धिलच्चणे । श्राज्ञाप्रामाण्यत श्राज्ञेवा चार्थं प्रमाणमिति परिणामात्‌ । तथेव प्रतिपिख्सित- निरपेय तिधर्मानुरूपतयेव alee: सम्यग्द्‌ गनश्षानचारिच- |

The passage from fa down to ऽभवनेन (1. 9) ie given by B and C this form fa एनस्तदन्यनिजेराङ्सक्त

fardatete | च्पननुष्ानमननुष्ाममेव न भवति। ghrnqernate कोदृ श्रं तदिव्याहइ । ऋमवनेन ।

चन्धयटिलसण-

१७ ] ° षद्ोऽध्यायः।

लचणधरमव्या पारव | प्रायोपवेशनवत्प्रायोपवेशनमनश्नं तदत्‌ पयंन्तकालकरणणोयानश्ननक्रियातुख इत्यथैः | अयान्‌ श्रति- ame) निरपेचयतिधर्मो जिनकन्या दिरूपः कस्पादियन्थ- प्रसिद्धसवरूपो aaa इति ॥

त्या | तत्कल्पस्य च परं पराथेलब्धि विकलस्य ॥ १५ ॥

दूति॥ तत्कन््स्य निर पेचयतिधमेप्रतिपत्तिसमयपुरुषविगेष- ।

तुल्यस्यान्यस्यापि | चश्रब्दः समुचये । परं केवलं qe लभिविकलस्य तयाविधान्तरायादिकमेपारतन्यदोषांत्पराय- लब्धया साधुश्व्यनिष्यादनादिसामथ्येलचणया विकलस्य अया- न्िरपेचयतिधमेः इ त्यनुवतंते ॥

a हेतुमाह |

दति ॥ ,उचितानुष्टानम्‌ । हियस्मात्‌ । प्रधानमुत्कृ्ट कमेचयकारणएमिति? ॥

एतदपि कुत Tare | ववेकभावाद्रलचय ॥ १७॥

दति ॥ उदगस्योत्कटश्य विवेकस्य विधेया विधेयवस्हविभाग- fantaagee भावात्छकाशात्‌ | किमित्या, waa

eo ee

१ B omits the commentary on this sutra. 14

उचितानुष्टानं fe प्रधानं कम॑क्षयकार णम्‌ ॥ १६ |

२०९

10

15

२९०

Or

10

20

wa fare: सटौकः। [qe ge

सम्बग्द्शेनादेराराधनान्निष्यादनात्‌ । उचितानुष्ठाने oe fy ma नियमाद्रननचयाराधक उदग्रो विवेको fara इत्ये तत्रधानं कमेच्यक्रारणमिति |

aq व्यतिरेकमाश |

अननुष्ठानमन्यदकामनिजराङ्गमुक्तविपयंयात्‌।

QT II

_ दूति॥ श्रमनुष्टानमनुष्ठानमेव a भवति। श्रन्यद्विल्षण-

सुचितानुष्टानात्‌। तहिं कौदृशं तदित्याह श्रकामनिजराङ्गम्‌

्रकामस्य निरभिलाषश्य तथा विधबलौवर्दादेरिव या निजेरा

aaa तस्या ag निमित्तं न तु सुक्रिफलाया निजरायाः ।

कत tare उक्रविपययात्‌ उदग्र विवेकाभावेन रत्नचया- राधनाभावादिति॥

एतदेव भावयन्नाइ |

निर्वाणफलमच तच्वतोऽनुष्टानम्‌ ॥ १९ ॥ ति ॥ निवांणएफंलं मुक्रिकार्यम्‌ श्च जिनवचने त्नतः परमाधटत्यानुषङ्तः स्र्गादिफलभावेऽपि waste सम्यग्टश्रनाद्याराधनारूपम्‌ | प्रोच्यत दति ॥ यदि area ततोऽपि किमित्या |

न चासद्‌भिनिवेशवत्तत्‌ ॥ २० ॥

cf न च नैवासुन्दराग्रहयुक्रम्‌ तन्निर्वाणफल- मनुष्टानम्‌ । श्रसदभिनिबेश्नो हि निष्टरेऽप्यनुष्टाने मोच्चफलं

14४

२३] षष्टोऽध्यायः |

प्रजिबघ्नातौति तद्रावच्छेदाथेमुक्रं न चासदभिगिबेशवन्तत्‌ दूति tt

नन्वनो चित्येऽप्यनुष्ठानं च भविष्यति भिश्याभिनिवेशरदितं चेत्धा श्ङ्भाश्‌ ।

अ्नुचितप्रतिपत्तो नियमादसदभिनिवेशे- ऽन्यचानाभोगमाचात्‌ ॥ ₹२१॥

दति ॥ श्रनुचितस्यानुष्ठानस्य प्रतिपत्ता वन्यपगमे । नियमा ~

दवश्तया | श्रसदभिनिवेगश्र wre: । श्रसदभिनिवेशकायै-

वादनुचितानुष्टानस्य । श्रपवादमाह श्रन्यज्रानाभोगमाचात्‌ दूति। अन्यत्र विनानाभोग एवापरिज्ञानमेव केवलमभि- निवेशरशन्यमनाभोगमाचं तस्मात्‌ श्रनाभोगमाच्ादनुचितप्रति- पत्तावपि नासद भिनिवेश्र दति ॥

एवं सति fa सिद्ध मित्याह | संभवति तदतोऽपि चारिचम्‌ ॥ २२॥ दूति ॥ ` संभवति जायते । तदतोऽप्यनाभोगमात्रादनुचित- प्रतिपत्तिमतोऽपि fa पुनस्तदन्यस्येत्यपिश्ब्दाथः। चारि सवंविर तिश्ूपम्‌ ॥ शच व विगरेषमाद |

अनभिनिवेशवांस्तु ATH: ख्व तत्त्वे ॥ २३॥

दूति॥ अ्रमभिनिवेशवान्‌ निरयः पुमः । तथयुकरद्चा रिजयुक्रो |

| जोवोऽनाभोगेऽपि खल्‌ निश्चये sae प्रवचनबाधिताय ॥ ,

२९९

10

प wt

RVR wa fave: ASTM: | [ Ke ee- एतदपि Sa Tare ।

सखस्वभावोत्कषात्‌ ॥ २४॥ इति ॥ खस्यानोपाधिकलेम निजस्य खभावस्यात्म- awa उत्कर्षादधेः। चारिचिणो हि जोवस्य श्छदूस्यतया 5 क्बिदरथेऽनाभोगेऽपि गोतमादिमहामुनोनामिव तथाविधा- त्यन्तिकबाधकक्माभावेन Baur: सम्यग्द्शना दिरूपो नाप- कष प्रतिपद्यत इति ॥

श्रयमपि कुत CATS |

मागानुसारित्वात्‌॥ BY I 10 दूति ॥ मागेस्य सम्यग्दशनादेमुक्रिपयस्यानुवतमात्‌ | तदपि | तथारुचिसखभावत्वात्‌ ॥ २६॥

दति ॥ तया तत्रकारा मार्गानुरूपतेन या र्चिः अद्धा तद्रुपलवात्‌ ॥

lu एतदपि |

अवणादौ प्रतिपत्तेः॥ 2 |

tfan खयमेव शाश्छश्रवणे शआआदिशब्दादन्येन वा ्रणयां शलायाम्‌ । प्रतिपन्तेः श्रमाभोगेन विहितं मयेदम- सुन्दरमनुष्टामं इत्यङ्गोकरणणत्‌ ॥

३२] BEIT | RUE

*gaata | 0 असदाचारगदंणात्‌ ॥ २८ ॥ दूति ॥ अरखदाचारस्यातुचितानुष्टानस्य गद्ेएत्तद्‌ चित- प्रायशित्तप्रतिपत्या निन्द्नात्‌ ॥ ay प्रस्तुतमेव निगमयन्ञाह | 5

इत्युचितानुष्टानमेव सवेच BA: ॥ २९ ॥ दूति ॥ दृत्येवमनुचितानुष्ठाने नियमादसदभिनिवेश, भावात्‌ उचितानुष्टानमेव सर्वच गटशस्थधमेप्रतिपत्तो, यति- ध्प्रतिपन्तौ च श्रेयः प्रशस्यं वतते |

कुत दत्याह । 10

| भावनासारत्वान्नस्य ॥ ३० ॥

दूति ॥ भावमा निरूपाधिको जोववास्कः परिणामः | ततो भावमा सारं प्रधानं यत्र तत्तथा तद्धावस्तत्वं तस्मात्‌ । तलस्योचितानुष्टानस्य ॥

भावनामेव पुरस्कवश्नार | 5 ~

इयमेव प्रधानं निःओ्रेयसाङ्गम्‌ ॥ ३१ ॥ इति ॥ दयमेव भावना प्रधानं निःखेयसाङ्ग निर्वाण््ेत्‌ः ॥ “दतदपि Ba इत्या ।

रुतत्खयैयदि कुशलस्थेर्योपपन्तः ॥ ३२॥ '

२९४ घमं fare: सटौकः | [ खग दद-

दति ॥ एतस्या भावनायाः स्थेर्याद्छ्िरभावात्‌ । हिः स्फटम्‌। BINT सकलकल्याणाचरणानां स्थयष्योपपनत्ते- घेटमात्‌ ॥

दयमपि Ba Carey |

5 भावनानुगतस्य WAT AAA न्नानत्वात्‌ ॥ 33 1

श्ति॥ ce चोणि safe श्रुतज्ञानं fara भातनाज्ञानंः चेति । awa चेदम्‌ |

वाक्या्थमाचविषयं कोष्ठकगतनोजसन्निभं rad |

श्रतमयमिह विज्ञेयं मिथ्याभिनिवेशरडहितमलम्‌ ॥ ९ ॥ 10 यत्त महावाक्यायेजमतिष्च्छसुयुक्रिचिन्तयोपेतम्‌ |

उदक इव तेलबिन्दुविसपि चिन्तामयं त्यात्‌ ॥ २ ॥

tema यदिष्यादौ यन्नवन्तयेवोचेः |

UAW भावनामयमश्द्धसद्रनदो धिसमम्‌ ॥ र ॥

ततो भावनानुगतस्य भावनानुविद्धस्य ज्ञानस्य बोधविशेषस्य

15 तत्वतः पारमा्थिंकटत्या श्ानतादवबोधत्ान्‌ |

एतदेव यतिरेकतः साधयन्ञा्‌ |

न fe ware Wea भावनादृष्टन्नातं त्रातः ATA 38

दति ॥ न मेव । fede । श्रतमय्या प्रथमन्नानरूपया 20 प्रज्ञ FET Reta करण्ण्डलया वा । भावनादृष्टक्तःतं

[भी गी शी मीम गीष

१ BC ware | २ (¦ omits.

३७ | ° षष्टोऽध्यायः | । २९५

भामया भावमाज्नानेन दृष्टं सामान्येन wa च विगरषेण भावनादृष्टज्ञातं वस्तु ज्ञातमवबुद्धं भवति | नाम इति विद व्ननप्रकटमेतत्‌ | श्रयमभिप्रायः । यादृशं भाएवनान्नानेन वस्तु दृश्यते ज्ञायते च न तथा श्रतज्ञानेनेति |

कुत इत्याह । उपरागमाचत्वात्‌ ॥ ₹५॥

इति ॥ उपराग एब केवल उपरागमाचं ARIA तसमात्‌ । यथा हि! स्फरिकमणेजेपाकुखमादिसन्निधानत

उपराग एव न पुनस्तद्धावपरिणएतिः संपद्यते एवं .्रतमय्यां प्रज्ञायामात्मनो बोधमाचसेव afecy a वन्तःपरिणएतिरिति ।

एतदपि कुत इत्या | हृष्टवद्‌ पायेभ्योऽनिटन्नेः ॥ ३६ ॥

दूति ॥ यथा भावनाश्चानेन दृष्टेभ्य उपलच्णत्वाञ्ज्नातेभ्य- शानर्येभ्यो निवतेते एवं श्रतमयप्रजञाप्रट त्तावप्यपायेग्योऽनिटन्तेः रनिवतेनात्‌ ॥

ननु भावनाश्चानेऽप्यपायेग्यो निटत्तिरसंभविनौत्यार |

रतन्मृले च हिताहितयोः प्रत्तिनिटत्तौ ॥ ३७। र्ति ॥ Una च भावनाश्ञानपूविके एव चकारस्य

वार्थत्वात्‌ । हिताडहितयोः प्रतौतयोयेयासंस्यं प्ररन्तिमिटन्तौ

किधिप्रतिषेधदूपे भवतो मतिमतां नान्यज्नानमूले दूति । - |

ee gh 8 cmp + A [यी

१९ 23 (तया fr!

20

र तं = ae se | a

२९६ धमं विन्द्‌: सट कः | [ ख०-३८

इदमेवोपचिन्वन्ञाह |

अरत खव भावनादृष्टन्ना तादिपययायोगः ॥ इट ॥

दूति ॥ aa एव भावनामूललत्वादेव हिताहितप्रटत्ि-

निदत्योः | भावनादृष्टन्नाताद्भावनया दृष्टं ज्ञातं च वस्त प्राप्य |

5 विपर्ययायोगो विपर्यासाप्रटृन्तिलचणणे जायते यतो न मति-

विपर्थासमन्तरेण पुंसो हितेष्वप्रट तिर हितेषु च प्रत्तः स्यात्‌ | न चासो भावनान्नाने समस्तोति |

एतल्पि कथं fagfaare |

तदन्तो fe दृष्टापाययोगेऽप्यदष्टापायेभ्यो निवत- 10 माना दृश्यन्त रखवान्यरक्षादाविति ॥ ३९ ॥

दति । तदन्तो भावनाज्ञानवन्तः प्रमातारः | fear | दृष्टापाययोगेऽपि प्रत्यच्लोपलभ्यमानमरणाद्यपायप्राप्तौ किं पुन- स्तदप्रापतावित्यपिश्नब्दायैः। श्रदुष्टापायेभ्यो नरकादिगति- प्रापण्तोयेभ्यः। निवर्तमानाः सुवफंमययवभकिक्रोञ्चजोवा- 15 कथकाद्रंचमेशिरोबेष्टमा विष्टसुवणंका रारग्धमारणएमहामुनिमेतायं दूवाद्यापि ayaa: केचम दृश्यन्ते एव । अ्रन्यरखादादन्यस्य खव्यतिरिक्रस्य रक्ायां मरणादिज्राणरूपायाम्‌ श्रादिश्नब्दा- दुपकारे च॒ मारगश्रद्धानाद्यारोपरूपे । दतिग्रब्दो वाक्य परिसमाप्तौ ॥ |

ag] बष्छोऽध्यायः |

faraaare । दति मुमुक्षोः सर्वच भावनायामेव यन्नः BATA ॥४०। दति ॥ दत्येवसुक्रयुक्रः | मुमु्ोर्यतेः | सवेच way भाव- नायामेवोक्रलचणायाम्‌ | यन्न श्राद्रः । श्रेयान्‌ प्रशस्यः |

कुत इव्याइ। ARTA निसगंत रव सवथा दोषोप॑रतिसिङ्खः॥४१॥ इति ॥ तद्भावे भावनाभावे निसगेत एव स्वभावादेव सर्वथा सवैः प्रकारः दोषाणां रागादौनामुपरतिसिद्धेः ॥ ` श्रय भावनाया एव हेतुमाह | वचनोपयोगपु्वा विदहितप्रत्तिर्योनिरस्याः ॥४२॥

दूति ॥ वचनोपयोगः शास्त दद्मित्थं चेत्यं चोकं इत्या लौचनारूपः पर्वों मूलं यस्याः सा तथा aware विदिते ्तयुपे्षणादौ sefafafeareta: | योनिरत्पत्तिखयानघ्न्‌ | श्रस्या भाव्रनाया, ATAAT HAA: ॥

कुत इत्याह | मदहागुणत्वादचनोपयोगस्य ॥ ४२ ॥ दति । श्रत्यन्तोपकारित्वादचमोपयो गस्थो कष्ट पस्य |

एतदेव ATATHTE |

तच छचिन्त्यचिन्तामणिकल्पस्य भगवतो ay- 7 ९५ ® : = मानगभं स्मरणम्‌ 88 |

२९.

0

haunt

10

20

२१९८. घमैविन्द्‌ः सटौकः | [Ke ४५-

दूति ॥ तच वचनोपयोगे सति । feaerq । श्रचिन्त्येनः चिन्तयितुमश्रक्यप्रभावेण चिन्तामणिना मणिविग्रेषेण क्यस्य TI भगवतः पारगतस्य agar Whaat स्मरण ALITA जायते |

6 कथयमित्याषश्‌ |

भगवतेवमुक्तमित्याराधनायोगात्‌॥ BY I

दति ॥ भगवताता । एवं क्रियमाण्रकारेण । om निरूपितं प्रव्युपेचणादि tata रूपेण । श्राराधनायोगा- दनुकूलभावभ्ननेनेति ॥

10 एवं सति यिद्ध तदाह ।

रण्वं च प्रायो भगवत wa चेतसि समव- WTA ॥ ४६ ॥

इति ॥ एवं चेतस्भिंश्च॒बह्कमानगभं भगवत्स्मरणे सति |

प्रायो बाल्येन भगवत एव चेतसि समवस्थ(नं निवेश्रनम्‌ |

15 प्रायोग्रणं च क्रियाकाले क्रियायामेव चित्तावस्थानं विधेयम्‌ न्यया तक्कियाया द्रवयत्वप्रसङ्ादिति aquarafafa ॥

मनु तदुक्रकरणक्किं माम सिध्यतोत्याह |

तदान्नाराधनाच्च ARTA ॥ BO |

fay ae भगवत आज्ञाराधनात्यनसद्धक्किरेव भग- ` 20 वद ङ्िरेबेति ॥

५०] षष्टोऽध्यायः | २९९

एतदपि arafeqare |

उपदेशपालनैव भगवद्धक्तिनौन्या कतशृत्य- त्वात्‌ ॥ ४८ I

दूति ॥ प्रकटायेमेतदिति ॥

एवं afe कथमस्य पुष्या दिप्रूजाविधिरित्याश्खाइ | 5

उचितद्रव्यस्तवस्यापि तद्रृपत्वात्‌ ॥ ४९ ॥ दूति ॥ उचितस्य द्रव्यस्तवस्य

काले सुदृश्एणं विसिद्रपष्फाद् एर fafeqr उ । ATTA AACS जिणप्रूया HX कायव्वा ॥ १ ॥

दूत्या दिवचनोक्रूपस्य किं पुनर्भावस्तवस्येत्यपिगशरब्दायेः । 10 HASTA रूपमस्य तद्धा वस्तत््वं तस्मात्‌ ॥

कुत दद्याद |

, भावस्तवाङ्गतया विधानात्‌ iyo tt

दति ॥ श्द्धयतिधमकारणतया विधाना ट्रव्यस्तवस्य | यदा fe विषयपिपासादिभिः कारणेः साधुधमेमन्दिरश्िवरमारोदु-. € मचमो wa च विकोषः प्राणो तदा महतः सावद्यान्तरा- खिदटन्तेरपायमन्यमस्यापश्यन्‌ भगवानहेन्‌ सदारम्भरूपं द्रव्यस्तव - सुपदिदेश । यथा । |

जिमभवनं fof जिनपरूजां जिनमतं © यः जुर्थत्‌ ।

तस्य नरामरशिवसुखेफलानि करपल्वस्थानि urn इति । 20

RRO "धमं विन्द्‌ः सटौकः | [Zo ५९१

एवं च द्रव्यस्तवोऽपि भगवद्‌ पदे श्पालनारूप एवेति भावः \

gy भगवति विन्तावस्यिते फलमाह |

हृदि स्थिते च भगवति किष्टकर्मविगमः ॥५१॥

ति ॥ प्रतोता्थैमेव। परं क्षिष्टकमे तदुच्यते यल्छंसार- 5 वासैकनिबन्धनमिति ॥

एतदपि कुत TATE |

जलानलवद नयो विरोधात्‌ WY? Il efa ue वासिश्वानरयोरिवानयोभंगवचित्तावस्थामक्तिष्ट- कमणो विं रो धात्परस्परबाधनात्‌ ॥

10 पुनरपि प्रहूतोपसंहारमाद्‌ |

दत्युचितानुष्टानमेव सवेच प्रधानम्‌ ॥ ५२॥ afa | wana ॥ RIAA SITES |

प्रायोऽतिचारासभवात्‌॥ ५४॥

15 इति॥ यो हि स्वोचितं कमे कतुमारभते नतस्य तजातिचारः संभवति | प्रायोग्रशणेन चेदमाइ । तयाविधानः- भोगदोषा जनिका वितक्तिष्टधर्मोदयादा कद्‌ चित्कस्यचिन्तयाविध- सग्मागयरएयिनः पथिकस्येव कण्टकज्यर दिग्मोसमानोऽतिचारः स्यादपोति ॥

५९ | बरोऽध्यायः। RRL एतदपि aufaare |

यथाशक्ति WS ॥ ५५ ॥ दूति ॥ यथागश्क्रि ययासामथ्यं सवेकार्थेषु प्रत्ते: ॥

[ इयमपि कथम्‌ । उच्यते |

सद्धावप्रतिबन्धात्‌॥ ५६ ॥ 5 दृति ॥ agra शक्यतया सत्यरूपे शृत्येऽय चित्तस्य प्रति- बन्धाप्मतिबद्भलात्‌ ॥

विपर्यये बाधकमाह |

दतरथातध्यानापत्तिः॥ ५७॥ दूति ॥ दतरथानुचितारम्भे । श्रातध्यानस्य प्रतोतष्हपस्य | 10 पत्तिः प्रसङ्गः स्यात्‌ ॥

कथयमिल्याह |

SAAN तस्वतस्तस्वात्‌ ॥ ५८ ॥

दूति ॥ अकाले चिकौषितकार्याप्रस्तावे ached तत्कालो- चितकार्याम्तरपरिहारेण तोव्रचिकौर्षालच्पं तस्य । तत्वतः ` 16.

परमार्थतः तच्वादातेध्यानत्वात्‌ । व्यवहारतस्तु धमध्यानत- मपोति तत््यशएमिति ॥ ` , मन्वनुक्सुकः प्रटन्तिकालमपि कथं श्यत इत्या गश्रद्या इ |

नेदं प्ररल्तिकालसाधनम्‌ ॥ ५९ ॥ -

RRR ' घ्मनिन्टुः सटोकः । [Ho ६९-

` तत्वात्‌ । न दान्तं बुभुच्वोऽपि पुरूषा श्रप्रस्तावे भोजनं

10

॥ <

2()

efi न नेव । teat प्रटृत्तिकालसाधनं area य: प्रटरन्तिकालः प्रस्तावलच्षणः तस्य साधनं डहेत्रमवसरोप-

लभन्ते fa तु प्रस्ताव एवेति ॥ aa: fa विधेयमित्याद |

दूति सदोचितम्‌ ॥ & ० ॥ इति ॥ waa सदा सवेकालमुचितमारभरवयंनिरूद्छुकेन सता ॥ कुत TATE । तदा तद सक्वात्‌॥ Fe I द्ति॥ तदा प्रटृन्तिकाले तस्यो्छक्यस्यासक्वाद्‌- भावात्‌ । म हि सम्यगुपायप्रटत्ता मतिमन्तः कार्योत्सुक्यमव-

लम्बन्ते सद्‌ पायस्य कायमप्रसाध्योपरमाभावात्‌ । ततो यो यस्य साधनभावेन व्याप्रियते स तत्कायप्रटृत्तिकाले नियमा -

5 waaarenafa यया श्टत्पिण्डादिघरस्य i नादशयति

चात्माममोव्छुक्यं कार्यप्रडत्तिकाले मतिमतामिति कथं तत्त-

त्ाघधनभावं लस्महेतोति | रत एव पद्यतेऽन्यच ।

WAGs सवं गमनं RIAA वा ।

प्रणिधानसमायुक्रमपायपरिारतः॥ ९ ॥

यदि wen प्रटृत्तिकाशसाधनं afe fa साधन- मित्यग्श्द्भयाषह |

६.४ | ध्ोऽध्यायः | VRB

प्रभूतान्येव तु प्रहत्तिकालसाधनानि ॥ Se I ति ॥ miaraa तु agaa न पुनरेकं किंचन प्रटेन्ति- कालसाधनानमि सन्तोति ॥

कुत TUTE |

निदानश्रवणादेरपि केषांचित््रटत्तिमाच- दशनात्‌ ॥ ६ ३॥ दूति ॥ इह निदानश्रब्दः कारणमातचपर्यायः। यथा किमत रोगे निदानम्‌ द्रव्यादौ प्रयोगे। ततो निदानस्य भो गादिफलत्वेन दानादेः श्रवणाद्‌ ग्रनायाम्‌ । यथा । भोगा दानेन भवन्ति देदिनां सुरगतिश्च wea | भावनया च विमुक्रिस्तपसा सर्वाणि सिध्यन्ति॥ 2

= दिशन्दा त्तथा विधश्रता दि लिप्छाखजनोपरोधबलात्कारादेः कारणात्‌ | केषां चिद्भो विन्दवा चकसुन्दरोनन्दायसुषर्‌स्ति- दौकितद्रभकभवदिवकरोटक्षैगण्प्र्टतोनां ya ्िमाचस्य gona केवलायास्ताल्िकोपयोगश्छन्यायाः प्रथमं प्रव्रज्यायां द्भमाच्छास्तकारेरवलोकनात्‌ ॥

ननु कथं amafaars सद्भावप्र्रज्याप्रतिपत्तिकाण्ेतु- रित्याग्क्याह |

तस्यापि तथापारपयसाधनत्वम्‌ः ॥ &४ 4

।,,»

१ ("0111108 the sitra.

ee परग कि os GS ATAPI

RRs

or

15

wa fare: Tete | [ae ४-

<fan तस्यापि प्रडन्िमाजरस्य fa पुनरन्यस्य wa वरराग्यादेरिव्यपिशब्दाथः। तथापारंपथेण तप्मरकारपरंपरया साधनत्वे साधनभावः | श्रूयते हि । केचन ga तथा विधभोगा- भिलाषादिनालम्बनेन द्रव्यप्रवचज्यां प्रतिपद्य पञ्चात्तदभ्यासेनेव

aan श्रतितोत्रचारिजमोशोदया भावप्रबरज्याप्रतिपल्ति- कालाराधकाः संजाताः। यथा wat एव गोविन्दादयः इ्ति॥

तहिं प्रटरत्तिमाचमपि कतव्यमापन्नमित्याह |

यतिधर्माधिकारशाय मिति प्रतिषेधः॥ &५॥

दूति ॥ यतिधर्माधिकारः शद्धसाधुधमप्रस्तावः पुमरयं प्रक्रान्तः शत्येतस्माद्धेतोः प्रतिषेधो निवारणं प्रटेत्तिमाचस्य | न fe यथा कथविष््रटृत्तः सर्वोऽपि प्राणौ भावधरमप्रटत्ति- arena भवति fa तु धृणाक्तरटत्या कथिदेवेति सरवैजो चित्येन प्रवर्तितव्यम्‌ ॥

ऋ्यचचयमाह |

न Qaufcaa चारि चपरिणामे ॥ ge ॥

fan म च मेव। एतदकालोक्सुक्यम्‌ । परिणते अष्गङ्गोभावमागते चारिजपरिणामे |

Qa दद्याद |

de.} षोऽध्यायः | २२५

तस्य प्रसन्रगम्भोरत्वात्‌ ॥ Fo ॥

इति ॥ तस्य चारिपरिणामस्य प्रसखनलाश्छारदसमय- सरःसलिलवत्‌ तया गम्भोरतवाग्मए समुद्र मध्यषत्‌ ॥

एतदपि कथमित्याह |

हितावहत्वात्‌ ॥ ee ॥ 5

दूति ॥ एकान्तेनेव हितकार कत्वात्‌ | आर यदि परिणत- श्वा रि्रपरिणामः प्रसन्नो गम्भौरस्तथा हितावहश्च तत्कथं तस्ते व॑चनेस्ततप्रतिपत्तावपि साधूनामनुशासनं Wey निरूप्यते । ।

. यथा ।

गुर्‌ कुलवासो गुरुतन्तया य उवियविणयस्स॒ करणा च । 10

वसो पमञ्जणाद्सु जन्तो AG काणवेक्डाए ॥ १ ॥ अनिगृहणा बलंमो सब्बत्थ पवन्त च सत्तोए । नियलाभविन्तणं सद्‌ sore मित्ति गुरू वयणे ॥२॥ संवरनिच्छटत्तं कष्नोवणरक्वणा सुपरिसुद्धं । विंडिसण्दयाग्रो मरणादबेक्वणं जदूजपवएसो ॥ द ॥ 15

दत्याशद्भइ |

'तत्साधनानुष्ठानविषयसूपदेशः प्रतिपात्यसो कम्रेवेचिच्यात्‌ ॥ &< ॥

१ [कड reading as adopted by Suali is supported By R, while the reading in the Surat editipp which is supported: by the ,commentary is , चारिणां .aq-

साघनानुद्ान etc. | 15

२२६ ` धमेविन्द्‌ः सटोकः | [ Fo ७०-

10

15

20

दूति ॥ चारिणं परिएतचारि्राणं तस्य चारि परि गामस्य साधनानि यान्यनुष्टानानि ग॒रुकुलवासादौनि तानि विषयो यस्य स तया । तुः पुनरर्थ । उपदे शः प्रवतेकवाक्यरूपो यः शास्तेषु गोयते a प्रतिपातौ प्रतिपतनश्रोलः यतोऽसौ चारित्रपरिणामो वर्तते, कुत दत्याइ कमेदेचिच्चात्‌ विविच्राणि हि कर्माणि तत्तेभ्यः fa म संभाव्यते यतः पद्यते |

TAT नृणा घ एचिक्रणाद कडिणाद्‌ वश्जसारादं | णाणकूयं पि afte पन्था श्रो उष्य नेन्ति ॥ ९ ततः पतितोऽपि कदा चित्कस्यविच्ारिपरिणामस्तथा विधा- कषेवश्चान्यनरपि गरकुलवासा दिभ्यः सम्यकुप्रयुकरेभ्यः प्रवतत इति. तद्छाधनोपदेशो ज्यायानिति ॥

ATAU TSA IITA सानयमाधानन्नातात्‌ ॥ ७० I

चक्रादिप्रटत्यव-

दूति ॥ तस्य चारिजपरिणामस्य wa यत्छंर चणं पारनं q, + नद्यं यदनुष्ठानं तद्िषयः । वचः समुचये । उपदे ग्रः वष्नेव्ना संसमग्गि पासत्थाश्हिं safaris | HAs wat सुद्धरित्तेहिं were ॥ ९ ॥ carfzedt यः सः । चक्रस्य कुलाला दिसंबन्धिन श्रादिशब्दा- दरघट्यन््रादेसख या प्रठत्तिभ्रेमणरूपा तस्या TGA ° मन्दतारूपे agarard पुनरपि दष्डयोगेन तौत्रत्रमाधौयते

7158

98` ] षणोऽध्यायः। २२७.

तधा चरिजवतोऽपि जन्तोस्तथाविधवोयद्ासात्परिणममन्दतायां लन्तोव्रताधानाथेमुपदेश्रः Tada इति ॥

sagen निष्फलत्वमनभिघातुमरड ।

~ तदेफल्यमेव माध्यस्थ्ये तदंफल्यमेव ॥ ५१ ॥ ति ॥ माध्यस्छये मध्यस्थभावेऽप्ररन्तिप्र्टस्यवसानयोमेध्य- 5 भागरूपे vant सत्यामित्यथः। तस्योपदेगस्य ane

विफलभावः ॥

कत इत्याह |

स्वयं भरमणसिङ्खः ॥ ७२॥ दति ॥ सखयमात्मनेव भ्रमणसिद्धेखक्रभ्रमतुच्यप्रटन्तिसिद्धेः ॥ 10

, एतरेव भावयन्ञाड्‌ |

भावयतिहिं तथा कृश्लाश्यत्वाद श्क्तोऽसम- ष्ञसप्ररत्तावितरस्यामिवेतरः ॥ ५३ ॥

दूति ॥ भावयतिः परमायसाधुः । हियंसमात्‌ । तथा तप्प्रकारश्चारिचरृद्धेत्रित्ययः। कुशलः fice warm, 1& . चिन्तमस्य तद्रा वस्तत्ं तस्मात्‌ । श्रशक्रोऽसमर्थोऽसमश्नसप्रटष्ता- वनषएचारसेवाशूपायाम्‌ । दृष्टान्तमाह इतरस्याभिव भावतः समश्नसप्रत्ता विव cat: श्रभ।वयतिर्विंडम्बकप्रायः ॥

saq किंचिद्िगेषमाह |

दति निंदशेनमाचम्‌ ॥ ७४॥ 20

२८ घमेविन्द्‌ः सटौकः। [ He OY

दति॥ इत्येतत्‌ दतरस्यामिबेतरः इति यदु तन्निद शंनमाचं दृष्टान्त एव केवलः ॥

अत एवाडइ |

न सवसाधम्थेयोगेन ॥ OY ॥ 5 fu न जैव सर्वसाधम्यैयोगेम सवधर्मः साधम्यं सादृश्यं तद्योगेन ॥ UAHA इत्याह ।

यतेसरद्‌प्रत्तिनिमित्तस्य गरौयसत्वात्‌ OF ॥

दति ॥ यतेः साघोस्ततच्रासमन््रसेऽप्रटृत्तो निमित्तस्य सम्य-

10 ग्दश्रेनादिपरिणमस्य गरोयस्वात्‌ श्रसमश्नसप्रटत्तिनिमित्ता-

श्रि्यात्वादेस्तया विधकर्मोदयजन्यात्‌ wa एव जोवाखवभाव- ्रलाचकाशादतिगुरूत्वात्‌ ॥

* एतदेव भावयति |

वस्तुतः स्वाभाविकत्वात्‌ ॥ ७७ ॥ 15 दूति ॥ वस्तुतः परमाथटत्या स्वाभाविकलाव्नोवखभाव- मयत्वा त्षम्यग्र्‌ शनादेः समश्नसप्रटृत्तिमिमित्तस्य |

लया |

ARATE: फलोत्कषसाधनात्‌ ॥ OF ॥

®

निग भिनी

१९ [{ According to the Surat edition as also R ‘this forms a part of the next Sitra.]

co 4 षद्छोऽध्यायः | ९२९

दति ॥ सद्भावस्य शएद्भपरिणामरूपश्य या इ दधि रुत्कषेस्तस्याः फलोत्कषंसाधनाद्‌त्कृष्टफलरूपमोच्निष्यादनात्‌ । दद्धिपाप्नो हि ugt भावः सम्यग्दशमादिर्मों साधयति न तु मिथ्यात्वादिः कदाचनापि। श्रतः परमफणलसाधकलेन मिथ्यात्वादिभ्योऽसो गरोयानिति ॥ 5 एतदपि कुन TATE |

उपञश्चवविगमेन तथावभासनादिति! ॥ ७९ tl

दति ॥ उपश्रवविगमेन रागदरेषाद्यान्तरोपद्र वा पगमेन `! तथावभासनात्तया श्रतमञ्नसस्य प्रटृत्तियोग्यतयावभास ना- maa: भावयतेः aa: दति इतरस्यामिवेतरः दूति" निदभ्न-. 10 माचम्‌ दति स्थितम्‌ । इतिः वाक्यपरिसमाप्नो ॥

श्रयो पसंहरना इ |

शवैविधयतेः प्रायो भावशुङ्खेमहात्मनः | विनिदत्ताग्रदस्योचेर्मो्ितुल्यो भवोऽपि fe ॥ ८ ०,॥

दूति ५ एयंविधस्य सखावस्थोचितानुष्टानारभ्भिणणो यतेः 16 साघोः प्रायो arewa | भावग्णद्धः सकाशात्‌ । महात्मन उक्ररूपस्य विनिटत्तायहस्योपरतश्ररो रादि गोचर मूर्छा दोषस्य उच्चे. Tara मोचत्ख्यो निर्वाणकन्यः । भवोऽपि atwarante एवेत्यपिश्न्दाथेः । हिः स्फटम्‌ । यद्वाचि |

निजिंतमदमदनानां वाङ्घांयमनोविकाररहितानाम्‌ । 20

विनिटृत्तपराश्राना fata ata: सुविहितानाम्‌ ॥१॥ इति ॥ `

कक ~ क प्ण — Se en 6 FR कयो =» eR ann a Gee

९ 1४ and R omit xfa |

EERE

Or

10

15

20

धमेजिन्ट्‌ः सटौकः। [ Geo Fr श्रजोपपल्िमाह |

सदशनादिसंप्रापतेः संतोषाशतयोगतः | भावषैश््यप्रधानत्वात्तदासन्नत्वतस्तथा NEN

<fa ॥ सदश्रनादौनामधःशतचिन्तामणिकल्पद्र्‌ मकाम- धेनुपमानानां सम्यग्देनक्ञानचारि्राणां संप्राप्रेलाभाद्यः संतोषाग्डतयोगः तस्मात्‌ | मोक्ततुख्यो भवोऽपि हि दति संबन्धः । उपपत्यन्तरमार भावेश्वयप्रधानलात्‌ भावेश्र्येण चमामादंवादिना प्रधान उत्तमः तद्धा वस्तत््व तस्मात्सकाशात्‌ | तदा सन्नतः मोच्वासन्नभावात्‌ | तथा दति हेत्वन्तरस्चक दति ॥

एतदेव समययन्नार | sa मासादिपयायदृद्धा दाद शभिः परम्‌ |

तेजः प्राप्रोति चारि चौ सवेरेवेभ्य उत्तमम्‌ ॥ TR Il

cfan os निरूपितं anaera | किमित्याह मासादि- गर्यायड्द्धा मासेन arat fafafterfemau पयांयस्य ठृङ्खो wat यावद्ूाद शभि्मासैः परं प्रष्टं तेजधिन्तसुखलाभ- wan प्रा प्रोत्यधिगच्छति afta विशष्टिवारि्याचं पुमान्‌ | परत्वमेव व्यनक्रि। सवेदेबेभ्यो भवमवासिप्रष्डतिभ्योऽनुन्तर- सुरावफानेभ्यः सकाश्रात्‌ । उन्तमं सवेसरसखा तिश्ायौति

भावः ॥

<2.) षरोऽध्यायः | RY

भगवतोसखूचं | चेदम्‌ |

जे ca श्रव्न्ताए समणा निग्गन्था wu कस्म तेउलेसं विद्वयन्ति। मासपरियाए समणे fay वाणएमम्तराणां देवाणं तेउलेसं विद्‌ वयद्‌ | एवं द्‌मासपरियाए समणे fay श्रसृरिन्दवच्जियाणं भवणवासौएं देवाणं तेउलेसं faraax, 5 तिभासपरियाए समणे fang अ्रसुरिन्दाणं Zari तेउलेस विदूवयद्‌ । चउमासपरियाए समणो faa चन्दिमख्रिम- afar गहगणनक्वन्ततारारूवाएं जोदसियाणं तेऽलेसं विद्वयद््‌। पञ्चमासपरियाए समो fang चन्दिमख्धरियाणं ओोदूसियाणं तेउलेसं विद्वयद्‌ । कम्मासपरिय^ए समणे 10 निग्गन्ये सोशश्मौसाणाणं तेउलेसं ब्िदवयद्‌ । सत्तम स- परियाए समणे faa सणंकमारमाडिन्दाणं तेउलेसं विद - वयद्‌ । श्रदृमासप रियाए aan fay बम्भलो गलन्तगद्‌ वाण asad विद वयद्‌ । नवमा सपरियाए aan fay महासङक्ष- mera tam तेउलेसं विदवयदह। दसमास्परिय्षणए समरे far श्राणयपाणयश्रारणश्रच्चयाणां Sam तेउलेसं विष्वयद्‌ | णएक्कारसमासपरियाए aan निग्गन्धे गेवेष्जाणां देवाणं तेउलेसं॒विद्वयद्‌ । बारसमासपरियाए wae ` जिग्गन्धे अरफन्तरोववादूयाफं देवाणं तेउलेसं विश्वयद्‌ | aw परं ae सक्षाभिजाद भवत्ता fame Fear 20 मुचद परि णिष्वाद्‌ स्वद्‌ क्डाणमन्तं करेद्‌ न्ति ॥ ~” «fa aafraxete facfaarat धमेबिन्द्रटृन्तो ofa धमविषयविधिः षष्ठोऽध्यायः समाप्तः ॥ ६ ॥

16

10

16

सप्तमोऽश्याय, |

व्याख्यातः षष्ठोऽध्यायः | श्रय सत्तमो व्याख्यायते | तस्य

चेदमादिक्षचम्‌ |

फलप्रधान आरम्भ इति सल्लोकनोौतितः। संक्षेपाद्‌ क्मस्येदं व्यासतः पुनरुच्यते ॥ १॥

दूति ॥ फलं प्रधानं यस्येति म॒ तथा श्रारम्भो धर्मादि-

गोचरा waa | इत्यस्याः सन्नोकनो तितः श्ष्टिजमससा-

चारात्‌ । किमित्याह संचेपात्‌ परिमितरूपतया उक्रमस्य धर्मस्य ददं फलं धनदो धनाथिनां ca दति atta शास्त्रादौ, व्यासतः विस्तरेण पुनरुच्यते इद मिदानोमिति ।

ननु यदि व्यासतः पुनरिदानों वच्यते तत्किमिति संरेपात्पुव फलमुक्षमित्या शक्या ।

प्ररत्यङ्मदः ष्ठं सच्वानां प्रायश यत्‌ | श्रादौ सर्वव तदयुक्तमभिधातुमिदं पुनः ॥ २।

दति ॥ प्रटश्यङ्गं प्रटृ्तिकारणमदः wa Fe ज्यायः सत्त्वानां फलार्थिनां प्राणिविगेषाणां प्रायशः प्रायेण । | ware वक्रवयान्तरसमुच्चये । यद्यस्ममादादौ प्रथमं सवे सवेकायेषु त्षस्राथक्रमुचितमभिधात्‌ भणितुं स स्तेपादादाविति। wretae विस्तरेण फलभणने गास्तार्यस्यातिव्यवधामेन sae मोरस-

६.1 सप्तमोऽध्यायः | Zar

भग्वप्रसङ्गेमानादर एव स्यादिति । रदं पुनरिति यत्पनव्यांसतः फलं तदिदं वच्यमाणम्‌ |

यथया

विशिष्टं देवसौख्यं यच्छिवसोखयं च यत्परम्‌ |

धमंकल्पद्र मस्येदं फलमा Bata: ॥३॥ 5

दूति ॥ विशिष्टं सौधर्मादिरेवल्लोक॑संबस्धितया ग्रषदेव- सौख्यातिशायि देवसौख्यं सुर शमं यदिहैव aware शि वसो सथं मुक्निश्रमं। चः समुच्चये, aq शति प्राम्बत्‌ । शरं res । तत्किमित्याइ | धमेकन्पद्र मस्य ATAU AMAT TIA CF प्रतोतरूपतया प्रथमानं फलं साध्यम्‌ श्राञ्जः उकर्वन्तो मनो षिणः सधमेस्वा मिप्रष्टतयो महामुनय दूति |

at धर्मः। सांप्रतमस्य फलमनुवणयि- Ta: ॥ ४ il

दूति ॥ सृगममेव ॥

दिविधं फलमनन्तरपर पराभेद्‌ात्‌ ॥५॥ 15 ति ॥ दिविधं दिरूपं फलं waa कयमित्यार्ड अमन्तरपरंपराभेदात्‌ BAT परंपरया च ॥ तचानन्तर फंलसुपसवह्ासः ॥ € ॥ ति ॥ तच तयोमेध्येऽनम्तरफलं दश्यते । | weer ।

9 4 ९ <€ — १९ B-C D R “sawaa |

RRB घमं fare: सटीकः | | सखु °.

wayayTa उपञ्चवस्य रा गदेषादिदोषोद्रेकलख्णस्य BH: परिहाणिः ॥ तथा |

भावेश्व्यद्धिः ॥ ७॥ 5 दूति॥ भावेश्ररयस्योदा्यदारिष्यपापजुग्छा दिगणभाव- AGT SAAT: ॥ लया । जनप्रियत्वम्‌ ॥ ८ |

<fa ॥ सवेलो कचिन्ताद्काद कत्वम्‌ ॥ 10 परपराफलं त सुगतिजन्मोत्तमस्थानपरपरा- निवोणावाप्तिः॥ < ॥

दूति ॥ यल्ुगतिजग्म यच्चोत्तमस्थानपरं परया करणतया निर्वाणं तयोरवार्िः पनः परंपराफलमिति |

श्रय सयमेवेततसु च भावयति |

15 सुगतिविशिष्टदेवस्थानम्‌ ॥ १०॥

दति ॥ सगतिः किमुच्यत दृत्धाह fafus care सोध्मादिकण्पलच्णम्‌ ॥

तचोन्नमा रूपसंपत्‌ सत्ष्थितिप्रभावसुखद्यति- लेश्यायोगो विशुङ्खन्द्रियावधित्वं प्ररष्टानि भोग- 2 साधमानि दिव्यो विमाननिवदहो मनोहराण्य- दानानि रम्या जलाश्याः ` कान्ता WATS

१९१.१ सप्तमोऽध्यायः | १६५

{तिनिपुणाः किंकराः प्रगल्भो नाखखविधि- तुरोदारा भोगाः सदा चित्ताष्वादोऽनेक- सुखहेतुत्वं कुश्लानुबन्धो महाकल्याणपुजा- करणं तौ्थैकरसेवा agayal रतिः सद सुखित्वम्‌ ॥ ११॥

दति ॥ तत्र देवस्थान उन्तमा प्रष्टा रूपसंपच्छरौर - संस्थानलच्णा | सत्यः सन्दराः याः स्थितिप्रभावसखद्युति- azar: ताभिर्योगः समागमः | aa स्थितिः पर्योपमसागरोपम- प्रमा णा युष्कलक्तणा प्रभावो, निग्रहा नुग्रहसामथ्यं aa चित्त- समापिलक्ण ofa: श्रोराभरणादिप्रभा लेश्यास्तेजोकैश्धादिका

«fai fawgrfa खविषया विपयस्तज्ञामजननेन निमेला च

नो द्दियाण्यवधिश्च यस्य a तथा तद्धावस्तत््म्‌ । प्रहृष्टानि प्रकषेवन्ति भोगसाधनानि भोगोपकरणानि तान्येव दशयति | दिव्यो निजप्रभामण्डलविडम्बिताशेषतेजस्विचक्रः faarafaaet विमानसंघातः। मनोषश्राणि मनःप्रमोदप्रदान्यशो कचम्पक्र- पुक्ञागनागप्रग्डतिवनस्यतिसमाकुलान्यद्यानानि वनानि | रम्या TH योग्या जलाशया वापौददसरोवरणलक्णाः। कान्ताः कान्तिभाजोऽप्छरसो देवः | श्रतिनिपुणाः परिग्रद्धविनयविधि.. विधायिनः fang: प्रतोतशपा एव । प्रगल्भः प्रौढो माखख- वििस्तोथंकरादिचरितप्रतिब दा भिनवलचणः । चतुरोदारा- खतरा इरित्येवेद्ियवित्ताकरेपदच्वा उदाराथ्ोत्तमा भोगाः "ज्ब्दादयः ओओजादौद्धियविषयाः | सदा aad fearetet ममप्रसादकूपः। अनेकेषां स्वव्यतिरिक्रानां

Zarciat

0

frm

20

zed wa fae सटैकः | [ Fo ar-

€ ^

` ‹ तच्लक्लाना विधसमुदिताचारसमाचरएचातुयगुणेम = gata संतोषनिमित्तभावः। gue: परिणामसुन्दरोऽनुबन्धः सवे- कार्याणाम्‌ । महाकल्याएकेषु जिनजग्म्ममदहाव्रतप्रतिपत््या दिषु पूजायाः सा चपुष्यारोपणधूपवासप्रदानादिना प्रकारेण करणं 5 निर्मापणम्‌ | तोथेकराणां निजप्रभावावजितजगच्रयजन्तुमान- सानामण्डेतमेघासाराकारसरसदे श्ना विधिनिहतभव्यभविकजन- मनःसंतापानां पुरुषरन्नविगेषाणां सेवा वन्दननमनपयपा - सनपूजनादिनाराधना 4 सतः पारमायिकस्य धमेस्य श्रत- चा रिचरसक्णस्य श्रतावाकणने रतिः स्वगप्रभवतुम्बरप्र्टति- 10 गान्धविंकःरअपञ्चमस्वरगोतश्रवणरतेरपि सकाग्रादधिकसंतोष- लचणा। सदा wares सखिलं बाद्यग्रयनासनवस्तालंकारादि- जनितश्ररौर सखयुक्रतम्‌ ।

तयाः |

तच्यतावपि विशिष्टे दशे विशिष्ट wa काले

15 BALA महाकुले निष्कलङ्केऽन्वयेनोद्‌ग्रे सदाचारे

णाख्यायिकापुरुषयुक्तनेकमनोरथापूरकमत्यन्त- निरवद्यं जन्म I 22 I

इति॥ तद्धातावपि देवलोकादवतारे fa पुमस्तज् सुखभेवेत्यपिश्ब्दाथैः। विशिष्ट दग मगधादौ। वकिष्िष्ट ५0 एव काले सुषमद्‌ःषमादौ । स्फोते परिवारादिस्फोतिमति

ससन = ernie tient ~~ re - ~~~ ~ - ~

[According to the Surat edition and R this forms part of the following Sutra. |

१६१ सप्तमोऽध्यायः | २९७ ARTHSA | carnal । निष्कलङ्ऽखदाचारकलङ्पङ्विकले | saan पिदपितामहादिपुरुषपरंपरया wa Valea उद्धरे | केनेत्याह सदाचारेण देवग॒रुस्वजना दिसमुचितप्रतिपत्ति- wate । शआ्राख्यायिका कथा तप्प्रतिबद्धा ये पुरुषास्तया- विधान्यासाधारणाचरणुणेन mam संबद्धे। किमित्थाह ^ श्रनेकममोरथापूरकं सखवजनपरजनपरिवारादिमनोभिसलषिति- पूरणकारि | श्रत्यन्तनिर व एभलग्रशभय हावलोकनादि- विशिष्टगणसमन्वितेमेकान्ततो निखिलदोषविकलं wa प्राद्‌- ata इति॥

तच च agata aes | 10

सुन्दरं रूपमालयो लकछषणानां रदहितमस्मयेन युक्त UNIT संगतं कलाकलापेन ॥ १३ ॥

, दूति ॥ सुन्दरं एएभसंस्थानवत्तया रूपमाकारः । श्रालयो wana चक्रवञ्चस्वस्तिकमोनकल्नप्रकमलादोनाम्‌ । रहितं परित्यक्रमामयेन ज्वरातिसारभगन्दरादिना रोगेण | यु 15 संगतं प्रज्ञया बडङबड विधा दि विग्रषणया हिकया वस्तुबो धश्रया | संगतं संबद्धं कलानां लिपिश््ादोनां शकुनरूतपयेवसानानां कलापेन समुदायेन ॥

तया |

गुणपक्षपातोऽसदाचारभोरूता कल्याणखमिच- 20 . रोगः wR मागौनुगो बोधः सर्वाः ` ` र [According to the Surat edition and,R this forms part of the following Sitra.]

र्द धमं विन्दः aete | | Ge १ 8-

10

20

चितप्राप्तिहिताय सत्वसंघातस्य परितोषकरी गुरूणां संवधनौ गुणान्तरस्य निद्‌शनं जनानाम्‌ ATT आ्रश्योऽसाधारणा विषया रहिताः सक्लेशेनापरोपतापिनोऽमङ्लावसानाः ॥ १४ ॥

दति ॥ गणाः शिष्टचरितविष्रोषा श्रसश्जनानन्यथेनादयः | तया च पठन्ति |

Sam नाभ्यर्थ्याः gyeta न याच्यस्तनुधनः प्रिया ciara मलिनमसभर्कऽप्यसकरम्‌ । finde: स्थेयं पदमनुविधेयं च मरतां

_ सतां antes विषममसिधारात्रतमिदम्‌ ॥ १ ॥

तेषां पच्तोऽभ्यपगमस्तच पातोऽवतार दति । श्रत एवा- सदाचारभोौरूता चोयेपारदार्याद्यना चाराद्भाधिविषयप्ररोपन- कादिभ्य ट्व दूरं भौरुभावः। कचाणमिैः स॒षृतुद्धि- मिबन्धनेजनेर्श्योगः संबन्धः। सतां सदाचाराणां ग्टहिणां यतोनां च॒ कथाश्रवणं चरिताकणेनम्‌, मार्गानुगो मुक्रिपथानुवर्तौं बोधो वस्ठुपरिच्छेदः | सवषां धर्मांयकामानामाराधनं प्रत्यु चितानां aaat प्रा्धि्लभः सर्वो चितप्रा्धिः। कौदृश्यसा विति विग्रेषणचतष्टयेनाषह । हिताय कल्याणद सत्वसंघातस्य जन्तजातस्य परितोषकरो प्रमोददायिनो ग॒रूणं माता- पिज्रादिलोकष्य gaint दद्धिकारिणणो गणान्तरस्य खपरेषां गुएविग्रषस्य `निदशनं दृष्टान्त्मिस्तेषु तेष्वाचरणएविशेषेषु

I ye ola arama ee erie ene ne

ह ( R omit जनेः

ys] सप्तमोऽध्यायः | २३९

जमानां विश्ष्टलोकानाम्‌ | तथाल्युदारोऽतितौव्रौदायं वा- नाश्रयो मनःपरिणामः। अ्साघारण्ण , अन्येरसामान्याः श्रालिभद्रादरौनामिव विषयाः शनब्दादयः। रहिताः परिशोषः संक्तेशेनात्यन्तामिष्वङ्गन | अपरोपतापिनः परोपरोध विकलाः | श्रमङ्गलावसानाः पथ्याल्ञभोग CF सुन्द्रपरिणामाः॥

तथा । काले धमप्रतिपत्तिः ॥ १५ ॥ efa ॥ काले विषयवेमुख्यलाभावसरलच्णो धमेप्रतिपन्निः सर्वसावद्यव्यापारपरिहाररूपा ॥

aa च | TRACT यसपत्‌ ॥ VE ॥ शति ॥ गर्वो सवेदोषविकलवेन महतो सहायानां शङ्गच्छादोनां संपत्संपन्तिः ॥

ततस । ` साधु संयमानुष्ठानम्‌ ॥ १७ ॥ द्ति॥ साधु सर्वांतिचारपरिहारतः wg संयमस्य प्राणाति- पातादिपापस्थानविरमणब्ूपस्यानुष्टामं करणम्‌ ॥

masta | परि श॒ञ्ञाराधना ॥ १८ ॥

10

" * दति ॥ परिश्द्धा निमेलोमसाराघमा . जोविभान्त- 20

संलेश्वनाखलचणा ॥

९8४०

20

wafers: सटौकः | [ Ke ९९-

तच च । विधिवच्छरोरत्यागः ॥ १९ ॥ दति ॥ शास्कौयविधिप्रधानं यथा भवति wa कलेवर- ufcata: ॥ ततः | विशिष्टतरं देवस्थानम्‌ ॥ २०॥ इति ॥ विशिष्टतरं प्राग्लसदेवस्थानापेचया सुन्दरतरं era विमानावासलच्णमस्य स्यात्‌ | लतः ` स्वेमेव शुभतरं तच ॥ २१ ॥ दूति i सवमेव रूपसंपदादि gaat प्राच्यापेचयातौव- Wey तच स्थाने ॥ परम्‌ । गतिशरौरादिहौनम्‌ ॥ 22 ॥

दूति ॥ गतिर्देशान्तरसंचाररूपा wait देहः । शआरादि-

शर्दात्परिषारग्रतौचारादिपरियशः । तेर्होनं तुच्छं स्यात्‌ ।

खन्तरोत्ररेवम्थानेषु पूरवपूवेदे वस्थानेग्यो गत्यादोनां हौनतया शास्त्रेषु प्रतिपादनात्‌ ॥ तथा । , रहितमोत्सुक्यद्‌ःखेन ॥ २३ ॥

दूति ॥ wai चि्सवाक्षायत्वरारूपया बाघया ॥

204 सप्तमोऽध्यायः | २४१

पुनरपि कौदृगित्यार |

अतिविशि्टाह्वादादिमत्‌ ॥ २४ ॥

दति ॥ sfafafmer भ्रतयुत्कषंभाजो य श्राह्वादादय श्रद्धा दकुश्रलानुबन्धमहा कल्याणएपूजाकरणादयः सृतविगरेषा- SIAR ॥ `

ad. |

तच्यतावपि विशिष्टटेशए इत्यादि समन Faw ॥ Ry ॥ । |

ॐ

दति ॥ सगममेष नवरं प्रवण दति पवेयन्येन । विशिष्टे देशे विशिष्ट एव काले ala महाकुले carfe- खूप दति i

` विग्रेषमाह । विशिष्टतर तु सवम्‌ ॥ २६ ॥ दति ॥ प्रागक्रादतिविशिष्टं पुनः सवमत्यन्तमिरवद्यजकम- सन्दरशूपादरि ॥ कुत एतदिद्याद्‌ |

क्िष्टकमंविगमात्‌ ॥ 20 ॥

34

> शति ॥ दौगेत्यदोर्भाग्यद्‌ कुलला दिपर्यायवेद्यकमे विदरश्रात्‌॥ `

श्रयमपि । ` „ ` ~ 16

२४२ घमं fare: Bete | [ Fo Rr

शभतरोदयात्‌ RE ॥

दूति ॥ इ्भतराणमतिप्रशरस्तानां कमेणं परिपाकात्‌ ॥

श्रसावपि | जौ ववोर्योल्लासात्‌ Ve ॥ 5 fan जोववोयेष्य परिण्द्रसामथ्यलकस्णस्योल्लासा- TRAIT ॥ - एषोऽपि |

परिणशतिटङ्धः ॥ So ॥ Sn परिएतेस्तस्य तस्य श्रभाष्यवसायस्य Teal ॥

10 द्यमपि |

तत्तथा स्वभावत्वात्‌ ॥ ३१ ॥

दूति ॥ तस्य जोवस्य तथाखभावलात्परिणएतिटद्धिखरूप-

लवात्‌ | uftan fe wae प्रतिचणं वधत एव जवानां एभतराः परिणएतय दति ॥

15 fa 4 |

प्रभूतोदाराश्यपि तस्य भोगसाधनान्ययनेप- नतत्वात्परासङ्गिकत्वादभिघङ्गगभावात्क्त्सिताप्रट्तेः शुभाजुबन्ध्त्वाद्‌ दारसुखसाधनान्येव बन्धहेतुत्वा- ` भारेन ॥ ३२॥

168

TO सप्तमोऽध्यायः। ५ २४४

v »

» दरति ॥ प्रतान प्रचुराण्थदाराण्दयाफि किं पुनरन्यथा- ङूपाणौत्यपिश्ब्दा्थः। तस्य पर्वोक्रजोवस्य, भोगसाधनानि

i

पुरपरिचारान्तःपुरादौनि। उदारसुखसाधनान्येव इत्युत्तरेण *

योगः। कुत TATE श्रयन्नोपनतवात्‌ श्रयन्नेनाद्टद्गाढपुण्छ - प्रकर्षोदयपरिपाकाचिप्तवात्तयाविधपुरूषकाराभावेनोपनतला - करौ कितत्वात्‌ । तदपि कुत care प्रासङ्गिकत्वात्‌ रषि- करणे पलालब्येव yagi । एतदपि श्रभिष्वङ्गाभावात्‌ भरतादोनामिव निविडग्टद्यभावात्‌ ) श्रयमपि कुलिता- son: कुख्सितेषु नो तिमार्गोत्तएेषु भोगसाधनेव्वप्रटत्तेः। दय- मपि एएभानुबन्धिलात्‌ मोक्तप्रातिनिमित्तायदे गदृढरुहनना दि-

कुशलका्यांनुबन्धविधा यात्‌ | किमित्याह उदारसुख- |

साधनान्येव उदारस्यान्यातिश्रायिनः सखस्येव ग्रोौरचित्ता- छ्वादरूपस्य साधनानि जनकानि a विहलोकपरलोकयोरपि दुःखस्येति | waa तालकं हेतुमाह बन्धद्ेतुत्वाभावेन बन्धस्य कुगतिपातद्ेतोरशएभकमप्रृतिलच्णस्य Yas हेतुम्भावः प्रक्रान्तभोगक्ताधनानामेव तस्याभावेन । इदमु भवति। प्रढतोदाराण्धपि भोगसाधनानि बन्धद्ेतुत्वाभावाद्‌दारसख- साधनान्येव भवन्ति। बन्धद्ेतुलाभावञ्चायन्नोपनतलादिका, दु त्तरोत्तर्ेतुबोजग्वताद्धेतुपश्चकादिति ॥

बन्धदेत्‌त्ाभावमेव fanaa भा वयस्नाह |

“ ्रशुभपरिणाम wa हि प्रधानं बन्धकारणं तदङ्गतया तु बाद्यम्‌ ॥ 33 It

10

16

20

&

॥

zee धमेजिन्द्‌ः सटौकः। [दग

दूति ॥ श्रदूएभपरिणाम एव हियस््मात्‌ प्रधानं Eel बन्धकारणं नरकादिफलपापकमेबन्धनिमिन्तं न वन्यत्किचित्‌ | तदङ्गतया व्एमपरिणामकारणए्तया पुनबाद्यमन्तःपुरपुरादि बन्धकारणएमिति ॥ 5 कुत care |

तदभावे बाद्यादल्यबन्धभावात्‌ ॥ ३४॥ दूति । तदभावेऽएभपरिणामाभावे बाद्याव्नोवर्दिंसादे- रण्यबन्धभावात्तश्छबन्धोत्पत्तेः ॥ एतदपि कयमित्याड |

10 वचनप्रामाण्यात्‌ ॥ २५ ॥ ति ॥ वचनस्यागमस्य प्रामाण्छाप्ममाणएभावात्‌ ॥

एतदेव भावयन्नाह |

बाद्योपमदेऽप्यसंन्निषु तथा WA ॥ ३६ ॥

र्ति ॥ बाह्यः शरौरमा रजन्यः स॒ सासावपमदंख्च बङ़-

is लमजोवोपघातरूपस्तजापि fa पुनस्तदभाव इत्यपिश्ब्दायः । असंज्निषु संमृच्छंजमहामच्छादिषु तयास्पतया बन्धस्य श्रुतेः MEA खलु पढमं » दत्यादेवेचमष्य सिद्धान्ते समाकणनात्‌ | quite! श्रसंज्निनो aurea योजनमसदहसादप्रभाण- WIT: स्वर्यग्डरमणएमहासः लोडयमानाः प्रवं oo कोख) दि रिनोऽनेकसत्वसंघातसंहारकारिणोऽपि रतप्रभा- परयिष्याभेवोत्क्षतः पच्छोपमासंस्येयभा गजो विषु चतुेप्रतर वतिं-

३< | सप्तमोऽध्यायः | २७५

नत्रकेषु TH लभन्ते न परतः । तन्दुलमक्छम्तु बाद्योपमदा- भावेऽपि नि्निमित्तमेवाप्ररिता तितोत्ररोद्रध्यान्नोऽन्तमुहतेमायु- Taare सप्रमनर कष्थिव्यां चयस्तिंश्रत्छा गरो एमन युनार क उत्पद्य दूति परिणाम एव प्रधानं बन्धकारणमि ति सिद्धं भवतोति॥

एवं सति यदन्यदपि सिद्धिमास्कन्दति anata |

एवं परिणाम रण्व शुभो मोष्कार णएमपि ॥ ३७ ॥

दूति ॥ एवं यथयाश्एभवन्धे तया परिणाम एव एभः सम्यग्दश्रना दिर्मोक्षिकारणमपि मुक्रिहेतुरपि किं पुनबेन्ध्ये- त्यपिग्ब्दायेः ॥

कुत FATS |

तदभावे समग्रक्रियायोगेऽपि मोक्षासिङ्खः ॥ 3c ॥

ति ॥ aa एएभपरिणामस्याभावे समय्रक्रियायोगेऽपि परिप्रणंश्रामण्यो चितवबा द्या नृष्टानकला पसंभवेऽपि किं पुनस्लदभाव इत्य पिशन्दौीयेः | ` मोक्तासिद्धेनिर्वाणानिष्यत्तेरिति ॥

एतदपि कृत Tare |

सवैजौवानामेवानन्तशो ग्रेवेयकोपपातश्रवणात्‌ ॥ ३८ ॥

दति ॥ सर्वजोवामामेव सवंषामपि व्यवहाराणां

परीणिनामनन्श्नोऽनन्ताम्‌ वारान्‌ गेवयकेषु ग्मामविगरेषेषप-

पातस्योत्पन्तेः HAUTE समाकणेनात्‌ ॥

10

16

20

R8 ९ wa faze: सटौकः | | eo १० -

10

16

यदि नामेवं ततः किं सिद्धमित्याह |

समय्रक्रियाभावे ASAT: ॥ ४० ॥

दूति ॥ समयक्रियाभावे परिप्रणंश्रामण्यानुष्ठानाभावे तद्‌ ~ ¢ ~, । ^ प्रात्रेनवमयेवेयकोपपाताप्राप्रैः। तया चावाचि। श्राणेेणाणन्ता Hat Rata य ache | aaagrgeru arsfattars उववाखन्ति॥ १॥ VITETATE |

दृत्यप्रमाद सुखटद्या तत्काष्ठासिद्धौ faatar- वासरिति॥ ४१॥

दति ॥ दत्येवमुक्रनोत्या श्रप्रमादसखस्याप्रमत्ततालक्तणस्य षृद्योत्कर्घषण तस्य चारि ्धमेस्य काष्ठासि दौ प्रकषनिष्यत्तो जेलेश्यवस्यालक्षणायां निर्वाणस्य सकलक्ते शले शविनिमुक्रजोव- खरूपलाभलक्षणस्यावासिर्माभः । दतिः परिसमाप्ताविति॥

यत्किंचन शुभं लोके स्थानं तत्सवेमेव हि ।

अ्ननुबन्धगुणोपेतं धमादाप्रोति मानवः॥ ४२॥

दति ॥ afar सवमेवेत्ययः ae सन्दरं लोके चिजग- Get स्थामं शक्राद्यवस्थास्वभावं तत्सवेमेव । हिः स्फटम्‌ | कदू श्रमित्था ह अ्रनुबन्धगुणोपेतं जात्यसखण्चटितघटादिवदुन्तरो-, करागुबन्धसमखितं धर्माद्‌ क्रनिरुक्रादाभ्रोति खभते मानवः

। $ a ~ € € | 20 पुमार्‌,। मामवयदणं च्‌ तस्येव पारे पूणधमसाधमसहत्वादिति ॥

ga.) सप्तमोऽध्यायः | २९७ नया |

धर्मशिन्तामणिः WS धमः कल्याणभुत्तमम्‌। `

fea र्कान्ततो धर्मो धमं रुवाणशतं परम्‌ ॥ ४३॥

fa ॥ एतन्निगद सिद्धमेव । परं यत्नः पुमधमंश्ब्दोपा- दानं तद्भर्भस्थात्यन्तादरणोयताख्या पनायमिति ॥ 6

तया |

चतुद शमदहारल्नसद्धोगा नृघनुत्तमम्‌ ।

चक्रवतिपदं प्रोक्तं धम देलाविजुम्मितम्‌ ॥ ४४ ॥

fan चतुदंशरानां महारत्ानां सेनापतिग्टह पतिपुरोहित- ` गजतुरगव्धंकिस्लो चक्रच्छचचर्मम णिका किणोखङ्गदण्डल्णामां सद्धोगात्परानपेकितया सन्दरभोगाङ्षुः aty मध्येऽनुन्तमं सर्वप्रधानम्‌ । fa तदित्याह चक्रवर्तिपदं चक्रधरपदवौ sta प्रतिपादितं सिद्धान्ते धमहेला विजम्मितं धमेलोला विणलसित- मिति ॥

दति ओओोमुनिचनदरस् रिषविरचितायां धम बिन्दुटत्तो ध्मफल- 16 विधिः सप्तमोऽध्यायः Tara: ॥ © ॥

0

1.

१ B omits from सुन्दरभो गा० down to धम हला विष्ैम्मित्‌ ।

अष्टमोऽध्यायः |

व्याख्यातः सप्नमोऽध्यायः | श्रधुनाष्टम आरभ्यते । तस्य दमादिषु चम्‌ |

किं चेह बहनो क्तन ated जगद्धितम्‌ | परि शदादवाप्रोति धमाभ्यासान्ररोत्तमः॥ १॥ 5 दूति॥ किं च cepa दह धमेफलचिन्तायां बहना प्रचुरेणोक्रन धमेफलेन यतस्तौ तौथेकर पदलच्लणं ` जगद्धितं जगष्जन्तुजातदहिताधानकरं परिशद्धादमलोमसादवा- भ्नोति ˆ भते ध्मग्या सात्मरतोतरूपान्नरोत्तमः स्वभावत एव सामान्यापर पुरषप्रधानः। तथाहि तौथेकरपदयोग्यन्तृनां 10 सामान्यतोऽपि लचणमिदं ्ास्तेष दुष्यते | यथया एते ्राकालं परार्थव्यसनिन उपसजनोङ्कतस्वार्यां उचितक्रियावन्तो- sataarar: सफलारम्भिणोऽदृष्टानुश्याः कृतन्नतापतयोऽनुपरत- चिन्ताः देवग॒रूबड्मा मिनस्तया गम्भोराप्रया दति ॥ मनु यदि que धर्मादवाप्नोति तथापि कथं तदेव 15 प्रहृष्टं घमेफलमिति ज्ञात्‌ शक्य मित्या ॥

नातः परं जगत्यस्मिन्िद्यते स्थानमुत्तमम्‌ । MAA यथा सम्यक्‌ सखपराथेप्रसाधकम्‌ ॥ २॥ दति ॥ न नेवातस्तोधतवात्यर मन्यश्छगत्यसिन्ञपलन्यमान | wirstena विद्यते समस्ति ere पदमुन्तमं ved तोय-

५ ASAT ITA: |

सस्वमुक्ररूपं यथा येन प्रकारेण सम्यग्ययावत्‌ खपरायेप्रसाधकं परप्रयोजननिष्यादकम्‌ ॥

एतदेव भावयति |

पश्चस्वपि महाकल्याणेषु वैलोक्यशङ्करम्‌ ।

तथेव सखाथसंसिद्धा परं निर्वाणकारणम्‌ ॥ ३॥

दति ॥ पञ्चस्वपि न पुनरेकस्मिन्ेव कचिन्महा कल्धाणेषु गर्भाधानजन््दिनादिषु चलोकयगरङ्धरं जगन्तयसखकारि। Ae. Bay इत्यनुवतेते । इत्यं पराथ॑साघकतवमूुक्ता खा

२४९

साघकत्वमाह । तथव चलोक्यसखकरणप्रकारेण सवयस सिद्या

चायिकसम्यग्द्‌ शनज्ञा मचारिचनिष्यत्या परं प्रधानं निर्वाण कारणं मुक्रिेतुरिति i

` इत्युक्तप्रायं धमंफलम्‌ । carat तच्छेष- मेवोदग्रमनुवणेयिष्यामः ॥ ४ ॥ दरति ॥ सगभ॑मेव। परं तच्छेषम्‌ इति धमफलगरषम्‌ | एतदेव दशयति ॥

तच्च सुखपरंपरया प्रष्टभावशुहेः सामान्य- WAH तथा ata च ॥ ५ ॥ दूति ॥ तच्च तत्पनधमेफलग्षमुदयं परपरयोत्तरोष्लरक्रमेण

श्टभावश्द्धेः सकाशात्‌ । किमित्याङ सामान्यश्रमजग्प् खामान्यं तोयकरातोयेकरयोः समानं warn श्पञ्िम-

16

२५० घमंजिन्द्‌ः acter: | [qo ई-

' देशणाभलचणम्‌ | तथा इति yaractiaad alee

तौयेकरभावलच्षणम्‌ | चः समुचये ॥

तचाक्रिष्टमनुक्तरं विषयसोख्यं इहौनभावविगम उद्ग्रतरा संपत्‌ प्रभूतोपकारकरणम्‌ आशय- विशुहिधमंप्रधानता अवन्ध्यक्रियात्वम्‌ ॥ & ॥

Or

दति ॥ तच सामान्यतश्चरमजन््मनि । श्रक्तिष्टं परिणम- सन्दरमनुत्तरं गेषभो गसोख्छेभ्यः प्रधानं विषयसौख्यं शब्दादि- सेवालक्षणम्‌ । होनभावविगमो ओतिकुलविभववयोवस्थादि- ` न्यृन्‌तारूपषौनलविर हः । उदयतरा प्राम्भवेभ्योऽत्यन्तोज्वा संपद्‌ 10 feuewssuerfeuafs: | तस्यां च प्रभ्रूतस्या तिश्रयिष्ठस्योप- कारस्य खपर गतस्य करणं विधानम्‌ । अत एवा ग्रयस्य चित्तस्य विश्टद्धिरमा लिन्यकूपा । ध्मप्रधानता घमेकसारत्वम्‌ । अ्रलि- निपुणएविवेकवशोपलमभययावस्थितसमस्तवस्तुतच्चतया श्रवन्ध्या अनिष्फला क्रिया धमार्याद्याराधनरूपा यस्य तद्भावस्तत्त्वम्‌ ॥

16 लया |

वशुडामानाप्रतिपातिचरणावातिः तत्साढ्- भावो भव्यप्रमोदहेतुता ध्यानसुखयोगोऽति- प्रायद्धिप्राप्तिः॥ ७ ॥

ति ॥ विषश्द्यमानस्य संक्किश्यमामविलचणतया श्रप्रति- 20 पातिर - कदा चिदष्यभवेश्भा जः चरणस्य ` चारिचस्यावात्िलमभिः |

#

८, ऋअषटमोऽध्यायः | २५९

qaq तेनं विश्द्यमानाप्रतिपा तिना चरणेन are) समानात्मता marae तेन सहेकौभाव Tae: तेन भावो भवनं परिएति-

रिति । भवयप्रमोदद्ेतुता भव्यजनसंनोषका रित्रम्‌। ध्यानसुख- `

योगो ध्यानसखघ्यागरेषसुखा तिश यिनश्चित्तनिरोधलक्षणस्य योगः | अतिश्यद्धिप्रातिरतिग्यद्धंरामषोषध्यादिकूपायाः afta ॥

ततश्च कालेन । AAR छपकश्रेणिर्मोहसागरोत्तारः केव- लाभिव्यक्तिः परम्रसुखलाभः' ॥ ट ॥

हूति ॥ श्रूर्वाणां स्थितिघातरसघातगुणस्रेणिगुणप्तक्रमापूवे-

स्थितिबन्धलक्षणानां पञ्चानामर्यानां प्राच्यगुणस्थानेव्वप्रार्रीनां

करणं यच तदप्रवेकरणमष्टमगुणएस्थानकम्‌ | ततश्च ˆ पकस घातिकमेप्रकृतिक्यकारिणो यतेः अ्रेणिर्मोहनोया दिप्रकृतिचय- कमरूपा संपद्यते | कपकम्रेणिक्रमश्चायम्‌ । दह परिपक्ष- सम्यग्द्शनादिगुणो जोवश्चरमवत्धविरतरे शविर तप्रमत्ताप्रमन्न- खंयतान्यतग्द्णस्थात्रकस्थः प्रटद्धतोव्रहद्धष्याना धोनमानसः क्षपक - HMA र्रुचरपूवगुणस्थामकमवाप्य प्रथमतश्चतुरोऽनन्तानुबन्धिनः क्रोधादौम्‌ युगपतक्षपयितुमारभते । ततः सावग्रेषेब्वतेषु मिथ्यात्वं चपयितुमुपक्रमते | amazed मिथ्यात्वे च ete सम्यग्पिथ्यात्वं aaa च क्रमेणोच्छिनि्ति । तदनन्तरमेवाबद्धा- यष्कोऽनिदरत्तिकरणं नाम ` सकलमोहापोहेकसष्ं AAA

` श्चानकमध्यारोषति । तच च तथेव प्रतिक्षण fangere

ॐ ®

१ BC R पस्मस्षखभावः।

10

15

A. 1 1. 1 श Se क । + ae ol poate ५ ™

९५२ घम fare: सटौकः | [qo re

10

16

20

“कियत्खपि संख्यातेषु भागेषु atest कषायानप्रत्याख्यामा,-

वरण्प्रत्याख्यानावरणसंज्नितान्‌ क्रोधादोनेव च्पयितुमारभते |

Saag च Asa: षोडग्रप्रहतौरध्यवसायविगेषान्‌ निद्रा

निद्रा -१ - प्रचलाप्रचला -२-स््यानग्टद्धि-३-नरकगति-४- नरकानुपूरवो-५ -तियग्गति- ई -तिर्यगान्‌पूर्ये- ऽ -केद्धिय- प - दोद्िय-< -चोद्िय- ९ ° -चतुरिद्धियजातिनामा- १ १ -तप- नामो-१२-ट्द्योतनाम-१ रे-साधारणनाम- १४ -स्थावर- माम- १५ -व््मनाम- १ ६ -लक्तणाः कपयति । ततो ऽट- कष।यावगशेषक्तये यदि पुरूषः प्रतिपत्ता ततो नपुंसकवेदं ततः wala! ततो wrarfeag ततः पुनः पुरुषवेदं क्षपयति |

यदि पुननपुंसकं स्तो वा तदा पुरूषबेदस्थाने स्छवेदमितरवेद-

इयं च यथाजचन्यप्रयमतया त्पयति। ततः क्रमेण क्रोधा दो न्संज्वलनान्‌ स््लौन्‌। wat बादरलोभं चाओैव च्य यित्वा दखक्ससंपरायगुणस्थाने च दुखं स्वया fafa- टृन्तसकलमोहविकारां चौोणएमोहगुणस्थानावस्थां संश्रयते | तच च समुद्रप्रतरणश्रान्तपुरूषवन्सं्रामाङ्गणविनिग्तपुरूषवद्रा मोह नियह निश्चलनिबद्धाध्यवसायतया परिश्रान्तः wane विश्रम्य तह्रुणस्थानकदिचरमसमये मिद्राप्रचले चरमसमये च भ्लानावरणान्तरायप्रृतिद शकं दशनावरणावशिष्टं प्रतिचतुष्कं च युगपदेव क्पयति | agra: पुनः सप्तकचयानम्तरं विरम्य ययानिबद्धं Wate भवान्तरे quasi समथैयत ति ¦“ यश्चाजापूवैकरणोपन्यासामन्तरं चपकश्रेणेरुपन्यासः स सेद्धा ्िकपच्ापेक्या यतो दशंनमो्सप्रकस्यापूर्वकरणस् एव

१९ | GSAT | Ruy

wa करोतौति aaa न तु यथा कामयन्थिकानिप्रायेणाविरत-- सम्यग्द च्याद्यन्यतरगुणएस्थानकचतुष्टयस्थ इति ii,

ततो मोहसागरोत्तारो मोदो मिथ्या्मोहादिः स एव सागरः खयग्डरमणादिपारावारो मोहसागरस्तस्माद्‌ नारः पर- artis: | ततः केवलाभिव्यक्रिः केवलस्य केवलज्नानकेवल- 3 दररनलनणाम्य जो वरणस्य श्लानावरणादिघातिकर्मोपरतावभि- व्यक्रिराविर्भावः। ततः परमसुखलाभः परमस्य wee देवादिसुखातिश्ायिनः सुखस्य लाभः ofa: | उक्र च ।

यच्च कामसखं लोके aq दिव्यं महासुखम्‌ | वोतरागसखस्येदमनन्तांगर म वतेते ॥ दति ॥ 10

अत्रेव Bare |

सदारोग्धाप्तः॥ < ॥ दति ॥ सदारोग्यस्य भावारोग्यरू पस्याप्नेलाभात्‌ ॥

इयमपि कुत TaATy |

भावसनिपातकछषयात्‌ ॥ १० ॥ 16

हूति ॥ भावसंनिपातश्य , पारमायिकरोगविशेषस्य ख्या - दुच्छेदात्‌ ॥

ufaqraaa व्याचष्टे. |

९५९ घमं बिन्द्‌ः सटौकः [ Ke १९-

रागदेषमोदहा fet दोषास्तथा तथात्मदूषणत्‌

॥ ११॥

दति ॥ रागद्रेषमोहाः वच्छमाणएलचणाः। हिः स्फटम्‌ ।

दोषा भावसंनिपातषूपाः | wa हेतुमाह । तथा aur तेन

5 तेन प्रकारेणाभिष्वङ्गकरणा दिनात्मनो जोवस्य दूषणादिकार- प्रापणात्‌ |

तत्वभेदपर्यायेर््याख्या दति न्यायाद्रागादौनेव तत्वत श्रा ।

अविषयेऽभिषङ्करणाद्रागः॥ १२॥ दति ॥ श्रविषये प्रषृतिविशरार्तया मतिमतामभिष्वङ्गा-

10 नदे -स्यादो वस्तुन्यभिष्वङ्गकरणाचित्तप्रतिबन्धसंपादनात्‌ | किमित्याह रागः दोषः ॥

तचैवाभ्निज्वालाकल्यमात्सयापाद नाद्षः ॥ १३॥

fan aaa क्चिदर्थऽभिष्वङ्के सत्यग्मि्वालाकर्पस्छ सम्यक्घा दिुणसवेस्दा इकतया मात्सयेस्य परसंपत्यसदष्णभाव- 15 लकणस्यापादना दिघधानाद्रूषो दोषः |

हेयेतरभावाधिगमप्रतिबन्धविधानान्मोहः ॥ १४॥

इति un <e जिश्चयनयेन हेयानां मिथ्ालादोनानमितरेषां चोपादेयानां सम्यग्द्शनादोनां भावानां व्यवहारतस्त॒ विष

९ Breads रसागदेषमो हादिदोषृमो हादिदोपा., C R read रागदेषमोशंदिदोषा |

न ्-जनर-दन-न aN aenp eases, = = = = = -

९९. । मोऽध्यायः | २५५

क्टकादौनां खकूचन्दनादोनां च श्रधिगमस्यावबोधस्य प्रति- बन्धविधानात्स्खलनकरणणान्मोदहो दोषः ॥

yagi ® भावसंनिपात ° ¢ ्रयतेषां त्वे समययन्नाह |

सत्खेतेषु न यथावस्थितं सुखं स्वधातुवेषम्यात्‌ ॥ १५॥ 5 दति ॥ सत्खेतेषु रागादिषु a नेव यथावस्थितं पार- मार्थिकं सुखं Mae) श्रच शतुः स्वधातुवेषम्यात्‌ । दधति धारयन्ति जोवस्वरूपमिति धातवः सम्यग्द्‌शेनादयो गणाः । स्वस्यात्मनो धातवः तेषां परषम्याद्यथावसग्थितम्तुस्वक्‌प्र. परिषा रेणान्यथारूपतया भवनं तस्मात्‌ । यथा fe वातादि- दोषोपघाताद्धातुषु रसाष्टगादिषु वेषम्यापन्नेषु म देहिनो यथावस्थितं कामभोगजं मनःसमाधिजं वा शमं | किचन लभन्ते तया श्रमो संसारिणः सत्वा रागादिदोषवश्राः eee, मलोमसरूपतां wag म॒ रागदेषमो होप- WAH श्रमं ` समासादयन्तोति ॥ 16

णी

0

अमुमेवार्थं व्यतिरेकत श्राह |

etary न दुःखं निमित्ताभावात्‌ ॥ १६ |

दति ॥ च्ौणेषु राग दिषु न aq भावमनिपातजं समु- faa कुत दति चद्च्यते निमित्ताभावात्‌ fama विरहादिति 1 20

२५६

धमबिन्द्‌ः सटौ कः | [ इर yo afé किं स्यादित्यार | श्रात्यन्तिकभावरोगविगमात्परमेश्चरताप्तेस्तत्षथा-

खभावत्वात्परमसुखभाव इति ॥ १७॥

16

20

दति ॥ आत्यन्तिकः प्रमभावाभावेन भावरोगाणां रागा- दौनां यो विगमः समुच्छदः aad । या परमेश्वरतायाः श्रक्रचक्राधिपाययेश्वयतिशा यिन्याः केवलज्ञानादिलचणाया राशिः ofa: तस्याः। परमदखभावः इत्युत्तरेण योगः। कुत इत्याह तत्तयाख्वभा वत्वात्‌ तस्य परमसुखलाभस्य तया- सखभावत्वात्पर मेश्वरता रूपतात्परमसखभावः संपद्यते । दूतिः araqatcaarartata ॥

Cai तो्करातोर्धकरयोः सामान्यमनुत्तरं धर्मफलमभिधाय सांप्रतं तोयेङृत्वलचणं तदभिधातुमाङ |

देवेन्द्रहषजननम्‌ ॥ १८ ॥

दूति॥ VaR चरमचक्रशकराटोनां wea संतोष्य जनमे संपादममिति ॥

लया |

पुजानुग्रहाङ्गता ॥ १९ ॥

दूति ॥ पूजया जन््मकालादारभ्यानिर्वाणाभ्ेस्तन्तन्िनभिन्तेन निष्यादितया श्रमरगिरि शिखरमश्ननादिरूपया योऽनु निर्वारबोजलाभश्धूतो जगच्लयस्यापयेपकारः तस्याङ्गता ATS: भादः, भगवतो हि sate तत्तन्नियन्धनाया भक्रिभरनिभरा-

२२]. * च्यङ्मोऽध्यायः | २४७

मरपरशुप्रन्दतिप्र्तसत्वसंपादितायाः पूजायाः सकाशाद्भूयसां

भब्धानां मोचानुगणो महानुपकारः संपद्यत इति ॥

वया | प्रातिदहार्योपयोगः ॥ ₹२०॥

दूति ॥ ` प्रतिहारकमे प्रातिहायम्‌ । तश्चाशोकट्चादि। 5 ` यद्वाचि | amare: सर पुष्टि दियो ष्वनिख्ामरमासनं च | भामण्डलं दन्दुभिरातपचरं सत्रा तिहार्याणि जिनेश्वराणम्‌ te 10 तस्योपयोग उपजो वनमिति ॥

लतः |

| परं पराथेकरणम्‌ ॥ २१॥

दूति ॥ परं प्रहृष्टं परास्य परप्रयोजनस्य सवेसत्वस्वभाषा- परिणामिन्या पौयुषपानसमधिकानन्ददायिन्या सवतोऽपि 1

योजनमानन्धमिभागयायिन्या वाण्या wag नेस्तेञिनेरुपायेः करणं निष्यादममिति ii

एतदेव afae2aq इत्यादिनेति परं area एत- दग्तेम सूजकदम्बकेन स्फटोकुवला |

` ~ अविच्छेदेन भूयसां मोदान्धकारापनृयनं we- 20 वैखनभानुमि . % ras वेचनभानुमिः ॥ २२१

१ ies

२९८ घमेविन्द्‌ः सटौकः। [ He RR-

दूति ॥ श्रविच्छदेन यावन्नौवमपि श्रयसामनेकक्षचकोटि- प्रमाणानां भव्यजन्तृनां AVIVA TATYANA Aaya मपसारो शद्ये्दयु गमेवेचनभानुभिर्वाक्यकिरणेः |

मोहान्धकार चापनौते यद्छाप्माणिनां तदा |

6 खण्सभावप्रतिपत्तिः ॥ ₹३॥ दूति ॥ दच्मारशमनिपुणबृद्धिभिरगम्यानां भावानां जौवा- टोनां प्रतिपत्तिर बबोधः ॥ ततः। ्रहाखताखादनम्‌ ॥ २४ ॥ 10 इति ॥ च्छभावेष्वेव या अद्धा «fe: aarad faen- भोजनं तस्याखादनं इदयजिङ्या समुपजोवनमिति ॥ ततः | सदनुष्ानयोगः' ॥ २५ ॥ दूति ॥ सदनुष्ठानस्य साधुग्टहस्थधम।भ्यासषटपस् योगः 16 संबन्धः ॥ ततः । परमापायदहानिः ॥ २६ ॥

इति ॥ परमा weer अ्रपायहामि्नांरका दिङगतिप्रवेश्- सन्यानयसार्थोच्छेदः ॥

९ B omits the Sttra.

av} अद्मोऽध्यायः। २५९

' ततोऽप्यपक्रियमाणभव्यप्राणिनां यछा त्तदा |

सानुबन्धसुखभाव उत्तरोत्तरः प्रकामप्रभूत- सच्वोपकारायावन्धयकारणं निरृतेः ॥ २७ ॥

दति ॥ सानुबन्धसुखभाव उत्तरोत्तर उत्तरेषु प्रधाने- त्तरः प्रधानः प्रकामः प्रोढः प्र्तोऽतिबह्येः सतनो पकारः तस्मे संपद्यते स चावन्ध्यकारणमवेन्ध्यो इहेतुनिंतेरनिंर्वाणस्य ॥

निगमयन्नाह ।

दति परं पराथकरणम्‌ ॥ २ ॥

दति ॥ दृत्येवं यथा प्रागुक्तं परं पराथेकरणं तख भगवत

दूति ॥ सांप्रतं पुनरप्यभयोः साधारणं धमफलमाड ।

भवोपग्राहिकमविगमः ॥ २८ ॥

हति ॥ परिपालितपूर्वकोच्यादिप्रमाणएसयो गकेव लिपर्याययो - रन्ते भवोपग्राहिगमेष्णं बेदनोयायुर्नामगोचरूपाण्णं विगमो नाशो जायते ॥

ततः ।

.निवौणगमनम्‌ ॥ ३० ॥

ई्ति॥ faaifa 2featsfafafa निर्वापं fafeew Sea खङूपावस्थानं वा । तच गमममवतारः ॥

तबु च ।

पुनजंन्भा्यभावः ॥ ३१ ॥

16

20

धमं fava: सटौकः | [ Fo aa

fe

दति ॥ पुनदिंतोयहतौया दिवारं aeraretat seas मरणएप्रश्टतोगामनर्थानामभाव अव्यन्तिकोच्छेदः ॥ `

अच शतुः ।

बोजाभावतोऽयम्‌ ॥ ३२ I $ fan बौजस्यागन्तरमेव वच्छमाण्ष्याभावादयं qasienr- दभाव <fa i बोजमेव व्याचष्टे ।

कमेविपाकस्तत्‌ ॥ ३३ ॥ दति ॥ कर्मण ज्ञानावरणादौनां विपाक उदयसतत्य॒म- 10 जँश्मादिबोजमिति | म च वक्रव्यम्‌ एषोऽपि निर्वाएगतो जवः सकर्मा भविष्यति त्याह ॥

अकम चासो ॥ ३४ ॥

इति ॥ श्रकर्मां च कमविकलश्चासो निर्वाणश्ररणो अवः | 15 भवतु araraal तयापि प्रमअग्माद्यस्य भविष्यतोत्याह ॥

तदत रव age: ॥ ३५ ॥ ति ॥ तदत एव कमेवत एव तद्वः पुनजग्मादिखलःभः | मनु क्रियमाणत्वेन कमेण ` श्रादिमल्वप्रसङ्गेन कथं सद॑काष ` कमेबत एव ARE दत्याशंक्याह ।

` १९ BR omit ag; C omits the Sitra.

ac] च्यङमोऽध्यायः | २४१९

तदनादित्वेन तथाभावसिङ्केः ॥ SE ॥ दूति ॥ तस्य कमणः तकल नायनादिलेमं दितोयाध्याय-

प्रपञ्चितयुक्षा तथाभावस्य तदत एव, ageade सिद्धेनिष्यन्ते - रिति। मनु wif धमेतौयेष्य कर्तारः परमं पदम्‌ | गत्वा गच्छन्ति ग्योऽपि भवं तोथेनिकारतः ॥ १ ॥

दूति वचनप्रामाण्यात्कथं नाकर्मेणोऽपि जग्मादियरह दव्या- WATE ॥

सवविप्रमुक्स्य तु तथाखभावत्वाज्िषिता्थं- ara age निमित्तम्‌ ॥ ३७ ॥

दूति ॥ सवेण कमणा विप्रसुक्स्य पुमस्तथाखभावत्वा- प्मरकाररूपत्वात्‌ । किमित्याह fafeareara निष्यन्न- निःगेषप्रयोजनव्वाद्धेतोः म नेव agen जग्प्ादियश्फे fafa हेतुः समस्तोति । श्रयमभिप्रायः। यो fe aa: nafs सवेथापि विप्रसुक्रो भवति a तस्य जग्प्रादिग्रणे fafefafad समस्ति मिषटितार्थवेन जग्प्रादियारकस्वभावाभावात्‌ । यख तौयेनिकारलकणो हेतुः कंञ्चित्रिकर्प्यते सोऽप्नुपंपनः कषायविकारजन्यत्वा त्तस्येति ti.

एवं ख सति afes तदाह |

ATH जरा ॥ Se ॥

10

6

~

age’ धमं fare: सटौकः | [ He" ३९- ्ति॥ न नेवाजन््मनन उत्पाद विकलस्य जरा वयोहानि- लक्षणा संपद्यते ॥ | एव च । न मरणभयश्रक्किः ॥ ३८ ॥

5 इति॥ न इति" प्रतिषेधे मरणएभयस्य प्रतौतश्ूपस्य

संबन्धिनो शकिर्गोजरूपेति ॥ तथा । म चान्य उपद्रव. ॥ Bo il दरति ॥ न च नेवान्यसतष्णावुभुक्तादिरुपद्रवो व्यसनम्‌ | 10 तहिं किं तत्र स्यादित्याशंक्यार | विशु स्वरूपलाभः ॥ ४१ ॥ दूति ॥ faug निमेलौमसं gaged तस्य लाभः srfa: ॥

लया |

अ्रात्यन्तिकौ व्याबाधानिदत्तिः॥ ४२॥

15 शति ॥ eed भवा श्रात्यन्तिको व्याबाधानिटन्तिः जारोरमानसव्यथा विरहः ॥

तामेव विशिनष्टि |

सा निरूपमं सुखम्‌ ॥ ४३॥

8७१ न्टूति॥ सा श्रात्यन्तिको व्याबाधानिषट्तिः निरूपममुप- मामातौतं सखम्‌ ॥

रच Ba |

AAAS: ॥ ४४ I

दति ॥ waa हेय उपादेये च वस्तुन्यप्रहृत्तरव्यापारण्णत्‌ ॥ इयमपि कथमित्याइ |

समाप्तकायत्वात्‌ ॥ BY I

्ति॥ समाप्नानि निष्ठितानि कार्याणि यस्य. स "तथा तद्धावस्तत्व तस्मात्‌ |

अरवेवाभ्यच्चयमार |

न चैतस्य क्रचिदौत्सक्यम्‌ ॥ ४६ ॥

दति ॥ न नैव । चः समुञ्चये। एतस्य निरतस्य sm: कचिदथं sia कांलारूपम्‌ ॥

मनु किमेतज्निषिष्यत care |

दुःखं "चे ततछास्थ्यविनाशनेन ॥ BO I

दति ॥ दःखं पुनरेतदो्छुद्यम्‌ । कथमित्धाद खास किनाशनेन arege सवस खमूलस्या पनयनेन ॥

ASAT: | ‘ada

16

, BC Radd हेतुः|

ate धमंविन्द्‌ः सटौकः | [Ge as

यदि araitagenearenfaam: तथापि कथमस्य द्‌ STATI, | दुःखशत्तयद्रेकतोऽ स्वा स्यसिद्धेः ॥ ४८ ॥

ति ॥ दुःखशरक्रद्‌ःखबोजरूपाया उद्रेकत उद्भवात्छकाश्ा - 5 QQ खात्मन्येव।खस्थता रूपस्य सिद्धेः संभवात्‌ i

असखास्थय सिद्धिरपि कथं गम्येव्याह |

रहितप्रटच्या ॥ ४८ |

दति ॥ श्रहितप्रटत्याहितेषु दुःखग्र्धदरेकवश्रसंजाता- खास निवेतकेषु agg मनपरो तिप्रदप्रमदादिषु प्रत्या 10 चेष्टनेन |

अय खाच्छछाखरूपमाडइ |

स्वास्थ तु निरुत्सुकतया प्रटत्तेः ॥ ५० ॥

दति ॥ खाख्ण्यमसखास्थ्यविलचणं पुनरिंरत्छु कतयौक्सुक्थ - परिष्ारेण yet: सवेल्येषु ॥

15 एवे च सति यख्िद्धं तदाह ।

परमसास्यहेतुत्वात्परमार्थतः TANT ॥५१।

Cal परमसाशष्छडेतुत्वाच्चित्तविञ्जवपरिषहारेण swe- MTT HAT WATT खाख्मेव निदक्सुक-

५२] VATA UTA: | "ety far प्रहन्तिरिति संबध्यते। सा च भगवति केवछणिनि" खमस्तोति fag यदत a तस्य कचिदौत्छुक्धमिति ।

ननु भवेऽपवगं रेकान्ततो बिःस्पुस्य कैं विहितेवरयो- । ware प्रटृन्तिनिटृन्तो स्यातामिति । उच्यते । द्रव्यत एव पूर्वसंस्कारदशात्छुलालचक्रभ्रमवस्याताम ॥ bh

UARTATSTY |

भावसारे fe uvewuent aay प्रधानो व्यवहारः" ॥ ५२॥

efi भावसखारे मानसविकण्यपुरःसरे । हिगरब्द ूर्वोक्रभावनाथः। प्रटच्यप्रटृन्तौ सवे विहितेतरयोरथयो- faa । किमित्याह प्रधानो भावशूपो व्यवहारो णोकाचार- eu | cage भवति । येव मनःप्रणिधामपूर्विका कचिष्धये प्रन्तिमिंटन्तिवां तामेव arfaat तत्ववेदिमो वदन्ति. a Tae | यतोऽनाभोगादिभिः परिप्रणश्रामण्यक्रियावन्तोऽप्य- भव्यादयो म ताल्िकश्रामण्यक्रियावन्तया समयं way: | तया संमूढमजमश्यादयः सप्तमनरकषटणिवोप्रायोग्यायुबेतेध- निमिन्तमहारम्भादिपापस्यानवतिं नोऽपि तथा विधभावविकल- are तदायुन्धं प्रति प्रत्यलोभवन्ति । ए सयोगकेवणिनोऽपि way farequarag: ूर्वसंस्कारादिहितेतरयोरथयोः प्रन्ति- fret छवेन्ोऽपि न भावतसतदन्तो व्यवद्ियन इति † 20

९ B omits this sitra.

p=

O

eos

5

ate ` ' घमं विन्दः सटौकः | [ ख ५३- ~ अ जवाग्युच्चयमाह |

प्रतौतिसिद्गश्चायं सद्योगसचेतसाम्‌ ॥ ५३।

दति ॥ प्रतोतिसिद्धः सखानुभवसंवेदितः । चः समुचये |

श्रयं पूर्वोक्रायेः। सद्योगेन इएटद्भष्यानलच्णेन ये सचेतसः सचिन्ता-

5 शेषाम्‌ | संपन्ञध्यानरूपामलमानसा महामुनयः सखयमेवा- qa प्रतिपद्यन्ते म पुनर च परोपदे शमा कांचन्त दति ॥

~ शय प्रस्तुतमादह |

सुखाखयं च परमानन्दः ॥ ५४॥ दति ॥ निरत्सुकप्रडत्तिसाध्यखासथ्याट्‌ यदधिकं खार 10 तल्सुखास्छय मुच्यते तदेव परमानन्दो मोच्सु खलच्णः ॥

Ba इत्याह |

तदन्यनिरपेष्षत्वात्‌ ॥ ५५ ॥

इति ॥ तस्मादात्मनः सकाशादन्यस्तदन्यः खव्यतिरिक्र- स्तज्निरपेखत्वात्‌ ॥

16 भन्वन्यापेक्ता किं दुःखरूपा यदे वमुच्यत दूत्या |

अपेक्षाया दःखरूपत्वात्‌ ॥ ५६ ॥

द्ति.॥ प्रतोताथेमेव ॥ एतरेव भावयति |

९४५ STATS ITT: | २९०

अथान्तरप्राष्या हि तन्निटत्तिदुःखत्वेनानिरत्ति- TH ॥ ५७॥

cfan श्र्थान्तरख्छेदियाथेदूयस्य angi लाभेन । fe. यस्मात्‌ । तजनिदत्तिः। किमित्याद दुःखलम शर्थान्तरप्रकः अनिदटत्तिरेव द्‌:खस्येति ॥ ¢

suai निरतो facTaaare |

न चास्याथौन्तरावात्तिः ॥ ५८॥

can न च न पुनरस्य fagrayagarfe: सखब्यतिरिक्रभावान्तरसंबन्धः ॥

एतदेव भावयति । 10

स्वैस्वभावनियतो दसौ विनिटत्तेच्छाप्रपञ्चः॥ ५ +

, इति ॥ खखभावनियतः स्वकोयस्वरूपमा प्रतिष्ठिः | दिर्यस्मात्‌*। smut भगवान्‌ सिद्धो विनिदन्तेश्छाप्रपञ्चोऽत्यन्त- निट सर्वाथेगो चरस्महा प्रबन्धे ॥

शफरकरागेनापि सह तस्य संबन्धं निराकुवन्नाह | 16

परतोऽकामत्वात्तवछखभावत्वान्र लोकान्तषबाति- राततिः no |

"९ CR read afazfra:aa atqafatcta | ₹ C omits Caf: |

शट * धमं विन्द्‌ सटोकः | [ द° १९

दति ॥ श्रतो विनिटन्तश्छाप्रपश्चत्ाद्यदकामलं facia area तस्मात्‌ । . यत्तत्छभात्रतमर्थान्तर निरपेचत्व॑ तस्मा 'लोकान्तचेना्धिः सिद्धिकेनावस्थानरूपा शआ्ा्निरर्थान्तरेण ay सबन्धः ॥

5 एतदपि भावयति,

त्सुक्यटदिर्दि' लक्षणमस्या हानिश्च समया- न्तरे UE? |

दति ॥ भोल्सुक्यस्य efe प्रकरः । हिर्यस्मात्‌ । लक्षः SIA श्र्यान्तरप्रापरेः। हा निश्चोत्छुक्यस्यैव em: समयान्तरे 10 प्रात्तिरूमखादयेतनसमयलतै चणो |

ननु किमिदमो्सुक्यलच्णं सिद्धे नास्तोत्यत श्राह ।

ग चैतन्स्य भगवत आकालं तथावस्थितेः ॥ &२॥

<fa i म च नेवेतदर्यान्तरप्राप्निलचणमनन्तगोक्षं तस्य

सिद्धस्य भगवतः । श्राकालं सर्वमप्यागामिनं कालं याव.

15 Wurafea: प्रयमसमयादारभ्य तथा तेनैव प्रयमसमय- संपननेनेकेन निष्ठितायैवलचणेन खरूपेणावस्थामात्‌ |

एतदपि कुत carry |

MARIANA ॥ ६३ ॥

१ C omits हि |

६६] व्पङ्मोऽध्यायः | ade

fa कर्मच्चयस्य aren सिद्धत्प्रथमच्फ एव,

aT "सवैचणेष्वविरेषादभेदात्‌ ॥ एवं सति afeg तदाह |

इति निरूपमसुखसिद्धिः i ee i दति ॥# टत्येवमोत्सुक्यात्यन्तिकनिटन्तेमिरूपमसुखसिद्धिः सिद्धानां अरद्धेया ॥ श्रथोपसंहरनाह |

AAA जीवो दग्ध्वा कमेन्धनं भुवि | सद्रह्यादिपदे्गौतं स याति परमं पदम्‌ Ney cfa ॥ सद्यामवद्धिना शक्तध्यानलचणञ्वलज््चलनेन करण- श्रतेन Mat भव्यजन्तुविगेषो दग्ध्वा प्रलयमानौोय कमन्धनं भबोपयादिकर्मलचणं भुवि मनैष्यकरेबलचणायाम्‌ । किमि- त्याह । सद्रद्यादिपदैः सद्धिः सन्दरेब्रद्यादिपदे्रद्यलोकागःः ॥ दिभिष्वनिभिर्गोतं शब्दितं स॒ श्राराधितश्द्धसाधुधर्मो stat याति प्रतिपद्यते परमं पदमिति ॥ न च वक्रव्यम्‌ श्रकमेणः कथं गतिरित्याह |

पुवीवेधव्शदेव तत्छभा वत्वतस्तथा । . अचनन्तवौर्ययुक्तत्वात्समयेनानुगुणख्यतः ॥ € € ॥ `

Were तस्य TTR! एव दृत्यवधारणे। तत्खभावे-

लतः स ऊर््यंगममलक्णो बन्धनमुक्रवेनेरण्डबोजस्येव , सभावो `

दूति ॥ पूरव ेधवशात्पृवेसंस रावस्थायां य way श्रावेशो

16

20

Rod wafers: सटौकः। [He {$ |

ga स तया agra तस्मात्‌ । तथा दति yan

बौर्यय € संपन्नताश्चमयेगे ॐ समुच्चये । श्रनन्तवौययुक्रत्वादपार सामथ्ये गके- .नानुगु्यतः गेलेश्यवश्यावष्टथच्ेवमपेच्छ समत्रेणितया । परमं पदं याति इत्यनुवतेत दति ॥

ह स तच दुःखविरदहादत्यन्तसुखसंगतः। तिष्ठत्ययोगो योगौन्द्रवन्दययस्िजगतोश्वरः won

दूति ॥ सोऽनन्तरोक्रो जोवस्तच fafges द्‌ःखविरहा-

च्छारोरमानखबाधावेधुर्यात्‌ । किमित्याह भ्रत्यन्तसखसंगतः

श्राल्यन्तिकरेकान्तिकग्रमेसागरोदरमथ्यमद्मः तिष्ठत्ययोगः मनो-

10 वाक्षायव्यापार विकलो -योगोन्धवन््यो यो गिप्रधानमान नोयः ।

श्रत एव जिजगतोश्वरो द्रवयभावापेक्या सदेलोकोपरिभाग- बतिंतया ` जगस्लयपरमेश्वर इति ॥

~ इति श्रोमुनिचन्रछ्रिविरवितायां धमेविन्द्प्रकरणटन्तौ विर्षतो धमेफल विधिरष्टमोऽध्यायः समाप्तः ॥

धमे विन्दुः सटोकः | २७९

माविःकतुमुदारतां निजधियो वाचांनवा चातुरो- मन्येनापि च कारणेन न शृता टत्तिमेयासौ परम्‌ । तच्वाभ्यासरसाद्‌पान्त सुरृतोऽन्यचापि जनन्य wate trae नितोऽमलतमना भूया समुसैरिति ॥ दति ओ्रोमुनिचग्रश्चरिविरचिता धमेविन्दुप्रकरण्ठ्न्िः समाप्ना ॥ ।

wart निरूप्यास्या award विनिधितम्‌ | ate aware चौणि पूर्णानि बुध्यताम्‌ ॥

GLOSSARY OF PECULIAR WORDS.

® ॐ ` [07088 figures refer to numbers of Chapters and other figures to

numbers of Sutras. |

qaqa 111. 11, 19.

अतिश्वार 111. 23-4, 39; VI. 64. |

अनभिकषिष् 1. 59.

अपवग II. 77; III. 93.

ऋअप्रतिबद्ध V. 55.

अभिग्रह V. 83.

TAZA VII. 14.

arauat 11. 13.

arara V. 16.

tay ४. 14.

उपधि V. 53.

कष II. 37-8.

gansta VIII. 8.

गुगत्रत 111. 20.

aaa VII. 39.

uatfert VI. 82.

wz II. 59.

avy TT. 12.

ताप IT. 40.

तोर्बछत्व VIII. 1-2, 5.

trate VII. 3.

fazta V. 01.

निदान VI. 63. निरवप्रा VIII. 30. निषद्या V. 45.

qata V. 49. प्ररूपगा II. 18, 37, 70. wafer IT. 28. प्रातिषाये VII. 20. भावप्रतिपरत्ति 11. 16. ° भावयति VI. 73. uraafe IV. 40., भावस्चिपात VIII. 10. लब्धि VI. 5, 15. . विकया V. 27. fararue IIT. 21. शिवसोख्य VII. 3. प्रील IV. 43-4. सम्यगदणशन IIT. 10. सलेखना V. 86, 88. सहनन V, 87. सामायिक VI. 204.

( २७२

म Single issues may be bought separately, but three years after the completion of a work no complete sets are hroleen for the sale~ of loose component parts. 7

Each issue bears, besides its issue number, a fascicle णन indicating its place in the work and volume to which it belongs.

With the issue of this Notice all previous prices and nrice-lists are cancelled. :

CALCUTTA, lst January, 1940.

The publications or information about them are obtainable from the Royal Asiatic Society of Bengal, No. 1, Park Street, Caloutta, or from the

Society’s Agents :— Messrs. Luzao & Co., 46, Great Russell Street, London, "We. M. Pau. Greuruner, 13, Rue Jacob, Paris, VI°. ४ BucHHANDLUNG 0170 HARRASSOWITZ, 14, Querstrasse, Leipzig. Murssrs. THAOKER, Spink & Co., Lp., 3, Esplanadef EKas€, Calcutta. Messrs. THE Moore Corrergsyy Sussonierion Aaznorms, New York.

Residents ef Hurope should order from the Agents. °

When ordering direct from the Society the following rules should be ००8७८९१ :—

. Orders should be addressed fo the Royal Asiatic Society of Bengal snd not to any Official by name 0 ॥

All Cheques, Money Orders, etc., should be made payaple te tate’ * Treasurer, Royal Asiatic Society of Bengal”’.

Orders for books should be accompanied by a full name agd address, . egibly written, and should be sent on a separate sheet of paper containing 10 other communication.

In India, books are supplied by V.-P.P.

QsLourra Published by the Royal Asiatic Society of Bengal, 1, Park

t,‘and Printed by P. Knight, Baptist Mission P 9 4la, Lower Circular Road